14 Nisan 1939 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

(UMA 14 Ulus Basımevi Çankırı Caddesi, Ankara Telgraf: Ulus . Ankara NİIS'AN TELEFON İmtiyaz sahibi 1144 l ?"î 9 Başmuharrirlik 1371 Yazı Müdürlüğü — 1062-1063 5 KURUŞ | Matbaa Müdürlüğü 1061 İdare 1064 ADIMIZ ANDIMIZDIRM BUGÜN SİNEMA Sayfamız BB. Çemberleyn ve Daladiyenin müşterek beyanatı İngiliz ve Fransız hükümetleri Romanya ve Yunanistan'a feminat verdiler Bu beyanat bütün hükümetlere ve ayrıca Türkiye'ye de bildirilecek B. Çemberleyn Masa veya siper ! F.R. ATAY Acaba bütün şayialar arasında hangisi doğrudur? Muayyen bir plâna göre muntazam seyrini ta- kıp eden hir haralrat- karşısımmda mıyız? Yeni bir cihan harbi gö- recek miyiz? Yoksa bu korku, tecavüz hamlesini bugünkü nok- talarda durduracak mıdir? Ar- navutluk hareketi, bir nümayiş, bir kuvet ispatı, yeni bir vaziyete başlamak yahut sadece vaziyet almak mıdır? Bir Balkanlar ve- ya bir Adriyatik hâdisesi midir? Cenup mu, şark mı, garp mı, ne- resi mihver hareketine hakiki sahne olacaktır? Bir sürü meç- hul! Bir yığın tahmin! Fakat malüm ve kati olan bir şey var Li Ayrupa'da bugünkü buhran hâli, simr gersinliği, kaygı, şüp- he ve emniyetsizlik hâvas. Sielübe müddet devam edemez. Ya ma- sa, ya siper: ya konuşup gerçek- ten anlaşmak, yahut, kanlı ve korkunç tecrübeye atılmak! Milli müdafaa masrafları o ka- dar artmıştır ki en zengin millet- ler dahi, onun yükü altında er- geç feryat etmiye mahkümdur- lar. Sulh; harp pahasına çıkmış- tır. Bazı memleketler. baştan başa birer kışla hâline gelmiş- tir. Hayat, bir çok- yerlerde, qıkerîleşmiştir. Milli kîehltler â- zami haddi ile bir nokta üzerine teksif edilmiştir. Fevkalâdelik, tabiileşemez. Gerili yay ya gev- şiyecek, yahut okunu fırlatacak- tır, MA K Geçen senenin iki mul!".l_l'l hf- disesinden biri, büyük küçük tâ- viz ve müsamahaların menedici bir tedbir teşkil etmediği haki- kati olmuştur. Bu ders, ingiliz milletinde dahi harbetmemek kararını bir hayli yıpratmıştır. Henüz içtinap edilmesi mümkün olmıyan bir facia değilse _563 in- gilizler harbi pek ciddi bir ihti- mal olarak görmiye batl“d'l_d’.' rına şüphe yoktur. Fakat bu ihti- mali defetmek için ellerinden geleni yapacaklarında da tered- düt edilemez. Türkiye tehlikeden uzaktır. Yalnız milli dâvasının Zzaru- retleri değil, coğrafi vaıiyetıqı—q icapları da ona elinden geldiğ' kadar sulhu müdafaa etmek va: zifesini vermektedir. Hiç bir te- lâşa yer yok: fakat Başvekilimi- zin kullandığı kelime ile, daimi bir teyakkuz içinde bulunmamız lâzım. Bu sırada en fazla dikkat edeceğimiz, şaşırtıcı rivayetler karşısında şuurlu mürakabe his- simizi kullanmak, mütetabbip teşhislerine kulak asmamak, Ka- mutay'a ve Milli Şef'e itimatla bağlı kalmaktır. Madridde yapılacak geçid resminden sonra İtalya İspanya'daki gönüllüleri geri çekecek İngiliz hükümeti Romanın bu hususta verdiği teminatı senet ittihaz etti Londra, 13 a.a. — Başvekil Çemberleyn bugün öğleden sonra Avam Kamarasında yaptığı beyanatta, parlâmentonun içtimaa dâvetini icap ettiren son hâdiselerin Avrupa'da ve bjlhassa şarki Akdenizde büyük bir endişe uyandırdığını söylemiştir. İspanya sularına bir Alman filosu gidiyor Berlin, 13 a.a. — Alman de- niz makamları, bir aylık bir ge- zinti yapmak üzere ispanyol su- larına bir filo göndermiye ka- rar vermişlerdir. Bu filo ikisi Deutschlend tipinde en son mo- delden olmak üzere altı kruva - zör ve ekserisi denizaltı gemisi olmak üzere birçok hafif toni - lâtodaki gemilerden mürekkep olacaktır. Başvekil, 8 nisanda Arnavutluk'un Londra elçisinin Büyük Britanya hü- kümetinden kendisini ümitsizce mü - dafaa eden küçük bir millete yardım için elinden geleni yapmasını istemiş olduğunu söylemiş ve: “Bütün dünya umumi efkârı bir defa daha bu zorba- lık tezahürü karşısında fevkalâde mü- teessir olmuştur” demiştir. Çemberlayn, Büyük Britanya yar - dım garantisinin Yunanistan'a Ve Ro- manya'ya Frarısa ile mutabık olarak teşmil edilmiş olduğunu bildirmiştir. Başvekil, Arnavutluk'taki italyan tebaasının zuülme uğramış olduğu hakkındaki hikâyelere inanılamıyaca- ğını kaydettikten sonra İngiltere - i- talyan Akdeniz anlaşmasının şimdilik ( Sonu 8. inci sayfada) Arnavutluk tacı İtalya'ya gedi Büyük faşist konseyidün gece buna ait kanun İlâyihasını tasdik etti Halk Fransa aleyhinde nümayiş yaptı Roma, 13 a.a. — Kont Ciano, tayyare ile Tiran'dan buraya av- det etmiştir. Büyük faşist meclisi bu gece saat 22 den 22.25 e kadar toplan- miş ve İtalya kıralının kendisi ve halefleri için Arnavutluk tacını kabul ettiği hakkındaki Faşist meclisinin bu toplantısından sonra Musolini ve Strace Venedik sa- rayının balkonuna çıkmışlar ve Sta- race meydana toplanmış olan kırk bin kanun lâyihalarını tasdik etmiştir. kişinin önünde meclisin aşağıdaki ka- rarını okumutşur: “— Arnavutluk tacını İtalyan kıra- (Sonu 8 inci sayfada) Dr.' Göbbels bugün Berlin'e gidiyor ş İstanbul, 13 (Telefonla) — Alman propaganda nazırı B. Göbbels bugün müzeleri camileri gezmiş, yemiştir. Yarın lyuknrulakı danına kendisin 'Tötonyada verilen ziyafette bulunmuş ,akşam yemeğini Perapalas'ta sabah Berlin'e hareket edecektir. resim, alman propaganda nazırını İstanbul'da Yeşilköy tayyare mey- i karşılamıya gelenlerle bir arada göstermektedir.) Romanya Hariciye Nazırı B. Gafenko Ticaret, İklisat, Nafia ve Münakale Vekâletlerinde Yeni kadro hazırlanıyor Ticaret, İkıtsat, Nafıa, Muhabere ve Münakale Vekâletleri yeni teşki- lât kanunlariyle kadrolarının hazır - lamağa devam etmektedirler. Haber aldığımıza göre vekâletlerin yeni teş- kilât kanun projeleri birkaç güne ka- dar Kamutay'a verilecektir. — İktısat (Sonu 8. inci sayfada) Şair Hâmit'in ölümünün ikinci yıl- dönümü dolayısiyle Ankara ve Zon- guldak'ta büyük ölüyü anmak için, toplantılar yapılmıştır. Buna dair ha- berlerimiz 8 inci sayfadadır. Devre sonu münasebetiyle Yedek Subay Okulunda Genç Subaylara diplomaları verildi İstanbul, 13 (Telefonla) — Yedek subay okulunda devre sonu münase - betiyle bugün- bir merasim - yapılmış ve okuldan mezun olan 1800 genç ye- dek subayı diplomalarını alarak ordu- ya iltihak etmişlerdir. Merasime sabah saat 10 da istiklâl marşiyle başlanmış ve bunu müteakip and içilmiştir. Okul kumandanı albay Sırrı Şaner genç subaylara muvaffa - kiyet temenni eden bir nutuk söyle - miş ve bundan sonra diplomalarını vermiştir Tahran'da İlâhiyat ve Felsefe Fakültesinden bir görü Dost İran'a giden heyetimi Hudut yakınlarında, heyeti ve türk ordusunun mümessili kıtayı, Musul kolordusu kurmay başkanı binbaşı Yu- suf beyin riyasetinde Musul polis ve demiryolları müdür muavinlerinden mürekkep bir heyet karşılamış ve türk heyetine ve ordusu mümessillerine kardeş İrak hükümet ve ordusunun selâm ve muhabbetlerini bildirmiştir. Musul istasyonunda Heyetimiz Musul istasyonunda, Mu- sul mutasarrıfı Celâl Halid bey, mın- taka kumandanı Kasım Maksud, be - lediye reisi Hayrettin, polis müdürü ve hariciye teşrifat müdürü Tahsin bey ve Türkiye'nin BağJıd elçisi ve (Sonu 8 1ıncı sayfada) İrak topraklarından geçeri büyük tezahürlerle karşıla Musul'da heyetimiz şerefine bir ziydfet VE heyetimiz Kerkük'e hareket etti Musul, 13 a.a. — Anadolu Ajansının husust muhabiri yor: İran Veliahdinin izdivacı merasiminde memleketim sil edecek olan türk heyetini ve askeri kıtasını hamil husı dün sabah kardeş Irak topraklarına girmiş ve Telkösek't sul'a kadar yolda, istasyonlarda gerek hükümetin gerek samimi dostluk tezahürleriyle karşılanmıştır. Nafia Vekilim Berline harekel Alman devlet reisi ekselan in ellinci yıldönümü törenii nacak olan yedi kişilik he reisi ve nafıa vekili general Cebesoy, beraberinde heyet | general Pertev olduğu halde İstanbul'a hareket etmiştir. kilimiz garda mebuslar, vek; nı ve dostları tarafından uğ tır. Amerika ile ticaret anlaşman cediyoruz: İthal ve ihraç mallarını cok mühim tenziller ) Otomobillerin gümrüğü 96 60, radyola 9o 75, soğutma makinelerinin 44 12 in Türkiye ile Amerika Birleşik Devletleri arasında 1 nis da Ankara'da imza &dilmiş olan ticaret anlasmasının an: rını evelce bildirmiştik. Mezkür anlaşma esasları hakkınd re yeniden elde ettiğimiz daha teferrüatlı malümatı aşağ | Anlaşma, muvakkaten 5 mayis 1939 | saadeye mazhar millet muarm de meriyet mevkiine girecektir. Ta - | dindan istifade etmekte de) rafeyn malları şartsız, en ziyade mü- | ( Sonu 8. incı sayfad (Yukarıdaki resim, bund. I İngiltere'de yeni suykastla Londra, 13 a.a. — İrlanda'nın cümhuriyetçi ordüsunun tedhişçileri, dün | de abdesanelerde olmak üzere 11 suykast yapmışlardır. Bunların 6 sı, Lond Coventry'de ve biri Birmingham'da yapılmıştır. Tedhişçiler, karbür dö kalı l1 bombalar kullanmışlardır. Hasarat mühim değildir, fakat bir çok yaralı v önceki suyk rinini göstermektedir.| lardan birinde harap olan bir n