13 Nisan 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

bi b d | kz k i | Ü ı DmEZİ Ş Bey, #ij D <0 vAR | yan maslahatgüzarı tarafından 1 - — rek deniz hudutları itibarile Yuna - | histanın bütünlüğüne riayet edece. * derek yapılan tebligattan dolayı en |— hararetli teşekkürlerinin bildirilme- — sine Yunanistanm orta elçisini me « İtalyan hükümetine aşağıdaki teb - - 1igatta bulunmuştur: — Halya Yunanistana taaruz ee 0 d v * 3ğtire KEAzI L e. L aki. d T Aet HABER—-Mıım Postası etmiyecegğine söz verdi ET Başitrafi 1 imcide İta'yanlar Otranta kanalını tahkim ediyor I Patis, 13 — Fournier ajansına göre İtalyanın verdiği teminat, Yur nanistanın endişelerini tahfif etme- | miştir. İtalya on iki adada tahşidat yaptığı gibi, Otranto kanalı sahil- lerinin de süratle — tahkimine baş- İanmıştır. Bu tâhkimata, 3000 mü- tehassıs nezaret ediyor. Otranto kanalı sâhilinde — yapil- makta olan istihkâmlara yerleştiril- mek üzere Krup mamulâtından 250 uzun menzilli ağır top gönderilmiş- e Çemberlâynın bugünkü beyanatı Londra,13 — İngiliz parlamentosu bugün toplanacak ve İngiliz hükü- meti bu içtimada Balkânlar ve |- tdya meselesi hakkında İngiliz si- yaseti etrafında izahat verecektir. Fransa da bugün — başvekilin bir nütkile âayni mevzu. üzerinde izahat Düt Londrada mühim temas ve İ müzakereler olmuştur. Bu — arada Türkiye büyük elçisi T. Rüştü A- ras, İngiliz hariciye nezaretine git- miştir, Gazetelere göre vaziyetteki kariır şıklık azalmıştır. Geçen pazar günü Lord Halifax tarafımndan — yapılan ihtarm hayirli bir tesir yaptığı zan" alman tedbirleri ve bu — meyanda Fransanın emniyet tedbirlerile Ho- landanın müdafaa — vasıtalarının kuvvetlendirilmesi — ve Polonyada beş smıfiri yarr seferber hale konul- ması hususlarr — kaydedilmekte yve şimdiden her ihtimali karşılamaya | hazır. bulurmanınm — ehemmiyetini ;uıyn bir memnuniyetle senet itti- İzacak mahiyette hiçbir hâdisenin vu miyeceğini iddia etimek — istiyen bir |haber veriyor: Balkanlar hakkmıda, — siyasi mah 'tana verilen garanti bu memleketin 'tere tarafından Polonyaya verilen 'e Yunanistanın kendi Htmanlarını haz ederken, iki memleketi her za, mman bağlayan ananevi dostluğu bo küu bulmıyacağına ve bu muslihane 'toeşriki mesamin devamı için yeni bir samimiyet devresinin başladığı . na kati surectte kani bulunduğunu ilâva eylemektedir ., Fakat teminat şarta — muallâk! Fakat Havas ajansının Roömadan bu güzel teminata fazla güvenlle - fillerde bildirildiğine göre, Yunanis- İngiltere tarafından fasavvur edilen çevirme sislemine girmemesi şârtiy- le müteberdir. Ba — mahifiller, İngil- yaramliye benzer bir İngiliz garatı- üsi Balkan memleketlerine de verik diği takdirde Arnavutluğun işgalini Eğeye ve Karadenize dağru yeni bir İtalyan yayılmasının takip edeceğini ilâve etidektedir. Bütün gazeteler, İngiliz sistemine girmemeleri için Atina, Ankara, Bük- reş ve Belgrada bir ihlar mahiyelin- de telâkki ettikleri vaziyeli uzun u- tun kayıt ve İşaret ediyorlar. Bütün gazeteler Halyanın, Türkiye yabancı filoların emrine vermelerini | müsamaha ile karşılayamayacağını bildiriyorlar. Bir palavra Cörrlere Padano, Bükreş, Ankara ve Atinanın İtalyan emelleri hkarşı- sırda Belgradın gösterdiği anlayışı göstereceklerini ümit etmekte, aksi tâkdirde “bugün bir İtalyan toprağı | olam Arnaâavutluğun Egeye ve Kara- dııiıı doirıihirr ııçnmı ııhım D sevinçle tebarüz ettirmektedir. İngilterenin teminatı ne mahiyette olacak ! Times gdtetesi bugün — Çember- layn tarafından yapılacak beyana- tıhı çok ileri gideceğini ve doğu Ak- denizi mernleketlerinin ve bilhassa Yunanistan ile Türkiyenin bütün- lüğüne verilecek her türlü zaratın İngiltere tarafından düşmanca bir hareket telâkki edileceğini — bildiri yor. Yunanistana Itılyınuı teminatı Âtina ve Romadan gelen — haber: Te göre İtalya hütümeti Yuna- mülki tamamiyetine riayet dair teminat vermiştir.A- tinadaki İtalya maslahattüzarı För naro dün Yunan hükümeti — reisi Metaksast ziyaret ederek İtal- yan hükümet relis! Musolini nâ- mına aşağıdaki tebligatta bu- lunmuştuür: Yunanistana karşı güya İtal- yanın bir harekette bulunacağı- na dalr dolaşmış olan veya do- laşabilecek bütün şayialar ya-, landır. Bu şaylalar ancak tah- Tikçi ajanlar tarafından yayıla- bilir. Faşist İtalya Yunanista-' ni toprak ve adalar tamamlılı- ğma en kat'i bir şekilde riayert etmelt fikrinde olduğunu teyit eyler. Faşist İtalya, iki memle- keti Biribirine bağlıyan samimi dostlak bağlarını idame ve da- ha ziyade inkişaf ettirmek az- mindedir. Romadaki Yunan orta elçisi dün ' “Yunan hükümeti 10 nisanda İtal talyan hükümeti adma faşist hükü- metinin gerek kara hudutlari ve ge- ği hakkmda kati teminatı ihtiva e- | diür eylemiştir, Başvekil Metaksas Başvekil Musolininin bü beyanatmı | gerekse bilvasıta hiç bir garanti tek, : MA göndermediğini — kaydetmektedir. | Fransır hezimetl ve Hatavın s#uülhen 'yalanlamaktadır. Gerçi İngiliz ga- rantişi henüz taayyün etmemişse de müukabilinde bir gey istenilmediği an laşılmaktadir. İngiliz gemilerinin Yunan limanlarına girmesi mesele . sine gelince, bu hâk Habeş mesele, sini müteakip hâdis olan İngiliz - İtalyân gerginliğindenberi esasen hiçbir tahdide maruz kalmiş de - gildir. Türkiye ve Yunanistanın bitarafığı Balgrad, 12 (ALA,) — “Yugoslavya mahfilleri İngilterenin Doğu Avrupa. S1 devletlerina Hizumu voeçhile yardım İmhkân va ihtimalini az çok tereddüt ve şüphe ile karçılamaktadırlar. Bu mahiller ne Yunânistanın, ne de Türkiyemin İngiltere İle karşılıklı bir tedafli ittifakı kabul edemiyecek lerini, zira böyle bir ittifakım büyül: üövletler araarmda umumi bir barp vu. kuunda kendilerini derhal ileriye ata. cağmı bildiriyorlar. Siyasi mahfliler, İngiltarenin de bu. nu anladığını ve Yugoslavyaya şim. diye kadar gerek doğrudan doğruya ler, : “Bu mmahrfillere göre Yugoslavya Be, Hna ve Romaya itimat etmektedir. Fek tabil olarak bir gün bü İtimat hozulduğu takdirde —Yugoslavya bü. tün küvvetiyle kendiâi Mmüdafaa ede. celkttir. Fakat şimdiye kadar büyıe bir en. dişeyi haklı gösterecek hiç bir ge: mevcut değildir. Yine bu müahfillere göre Löndra 1 Paris Alkdenizdeki manfastlerini teh. dit edecek her teh'ikeye karşı müna sip tedbirleri, küçük deyvletlerden İn. gilterenin İdaresinde —bir siyasi blol taçkilini i#temeden alabilirler, Bitaraf ı$ınızı İtalyan ajansının tefsiri Paris, 12 (A.A.) — Stefani Ajan- st bildiriyor: Türkiye Başvekili tarafından yapı: lan ve memle'tetin İdeolojik mahiyet- te kovalisyonlara girmesini red ve bitaraflığını teyit eden beyanatından anlaşıldığı şekilde, Ankara hüküme- U tarafından alınan vaziyet Paris si- vasi mahfillerinde yeni bir İngiliz - —Ingiltırenln Yunan limanlarına îıı - | giliz gemilerinin serbestçe girmeleri ' mukabilinde Yunanİstand 300 tây » lym vereceği haberimi katf surette | terki hakkındaki Türk - Fransız mü- #akerelerinin neticesizliğine bir işa- vet olârak telâkki edilmekledir. İtalyamı mütaleası Roma, 12 Ç(ÂALA.) — Stefani Ajan. sı bildiriyöor — Popolo di Roma gaze. tesinin Paris muhabiri yazıyor: Londra ve Paris tarafımndan Balkan Tarda Arnavutluk meselesi müÜnase, betile İhdas edilen telâş verici manzâa ' ranın ÂAtlmma, Ankara ve Bükreşi anti. totaliter bir kovalisyona sürüklemek | için en iyi çare olup olmadığı yakın. da anlaşılacaktır. Bu kovalisyonda İn gilterenin kâri açık bir surette görül. mekte, fakat İtalyanım hiçbir zaman tehdit etmediği ve kendiletile daima samimi münasebetler idame ettiği do. ğu Akdenizi devletlerinin kâri o ka, dar vuzuhla sezilmemektedir. Anado. tuda Yunan felâketinin mesulü İtalya değildir. Süriyede yerleşen İtalya de. “gildir. Filstinde kanlı hüdiseler çıka, râan İtalşa değildir. Londra ve Pati. sin ortalığı telâşa düşüren hiddetinde, gözden kaçması mümkün öolmiyan tah rikâmiz cephelerde bir samimilyetsiz. Ek mevcuttur. Türkiye ve Yunanis. ofan Fransız, İngiliz tazyiklerinde bu memleketlere dit toprakları hegğemon. yalarma âlet olarak kullanmak gibi gizli bir maksat mevcut olduğunu gör mekle Hata işlemiş olmryacaklardır. Bulgaristanın teminatı Londra, 13 — Dün alkşam Lord Halifax'ı ziyaret eden. Bul- gar orta elçisinin, — Bulgaris . cahın diğer Balkan deyletleriyle o- lan anlaşmalarımı asla ihlâl niyetin- | de olmadığı ve Balkanlı olmryan dev- iellerin Balkanlarda müdahalesine müubalif bulunduğunu — bildiren * te- minatt Balkan statüsünün müuhafaza- sını kolaylaştırmak ilibariyle yeni bir salâh unsuru teşkil etmektedir. “Bulgarların milli emelleri!,, mebsmı "Kn- lıerhnl,, da dün akşam bir kabul | resmi 'tertip etmiştir. General Von Maşgov, iki millet larasındaki samimi münasebetlerden bahsetmiş ve Bulgarların milli emel lerinin tahakkukunu temenni eyle - mişitr. Yugoslavya seferberlik haberlerini tekzip ediyor Belgrdi, 12 (ALA.) — Yugös- lavya tarafından Arnavutluk hu- duduna veya Âdriyatik üzerinde askeri tedbirler alındığı tekzip | olunmaktadır. Alınan izahat, ted- birleri sadece Arnavut mültecile- rinin akın halinde gelmesi ihtima- ijne karşr idi, Akın durldu ve ktral Zogo ile hükümetinin ecnebi memleketlere savuştuğuna ve cenubi Arnavut- luğun hiç mukavemet gösterme- den İtalyanlara teslim olmakta bulunduğunu öğrenince mülteci- lerden çoğu yurtlarına döndüler, Mi'iver kuvvetile övünüyor Röma, 12 (A.A.) — Popolo di Roma gazetesi Arnavutluğun İta' ya tarafından işgalini Almanya- nın Çek topraklarında ve Me - mel de yerleşmesi ve İtalyan küvvetlerinin İspanyada bulunma &r gibi hâdiseleri Berlin- Roma mihveri — için sev- külceyş bakımından bir kazanç saymakta ve büyük demokrasiler- de yapt ğr reaksiyonu bu sebeple izah etmektedir. Bu gazete diyor ki: “Almanya ve İtalya seneden et | neye ve hatta aydan aya daha zi- yâde kuüvvetlenmişlerdir. — Bu kuvvet yalnız silâhlandıkları içir |' değil, fakat mühim mevkileri elie ettiklerinden ileri gelmektedir.., AMERİKA Avrupada çıkacak bir harhe lâkayıt kalamaz. Vaşington, .. 12 (AA) — “Va: şington Post,, gazetesi — Ruzveltin Varmafringe tekrar geleceğim,, yo- hundaki sözlerini mevzuubahs ede- rek bu sözlerdeki harp — tedbirinin Amerika dahil olsun olmasın garp medeniyetlini hayati bir tarzda vu- racak olan umumit bir harbi kasdet- tirdiğini tasrih eylemektedir . Bü gazete ancak Milletler azinr kâr damranırlar — ve Roma-Berlin mihveri ciddi bir mukavemet nokta |31 bulursa harbin önüne geçilebile- cteği mütaleasında bulunuyor ve di- yor ki: ; “ —O Roma - Berlin mihverinin ye yâne anladığı dil kuvvet — dilidir. Rüuzvelt İtalya ve Almanyadan çok daha kuvvetli olan bir milletin bir harp takdirinde kayıtsız - kalmıya* cağını Roma-Berlin mihverine ihtar ötmüştir... Ruzvelt, gazetecilerle yaptığı mü- lâkatta bunlarımı Avrupa — vaziyeti hakkında kendisine sordukları sü- ale cevaben — “Vaşihgton Postun,, bu yukarıki makalesini — okumaları tavsiyesinde bulunmuş ve bu yazı- rim açık ve doğru olduğunu söyle: miştir. Bu sabahki gazeteler, dün gazete cilerle konuşurken M, — Ruzveltin, 'Weshington Post,, ta çıkan başma, kaleye dair sözlerini işaret ederek bundan, bahsi geçen yazmm bir harp vukuunda Amerikanın kayıt - siz kalamıyacağı hakkında Reisi . cumhurun fikrini aksettircifi netice sini istidlâl ediyorlar. Nevyork Times gazetesi diyor ki: “Ruzvelt Amerikanin — Avrupada herhangi ihtilâfa sürüklenmesi gay- rikabili içtinap olduğu zannmnda bu- lunduğunu analtmak istedi.,, Rüzvelt o mııbl başmakalesini İ|benimsemek suretile bu yazıdaki i - || kazlarm Amerikanın komıuîırmdm ziyade ve Musoliniye hitap ettiğin . den matbuaf konferansmı haber - dar etti.,, seemaman (Pnkişieei Avrupanın altınları Amerikaya taşınıyor Bir ayda 365 milyon dolarlık altın gönderildi Vaşirgton, 13 (ALA.) — Ticaret istatistiklerine — göre bir nezaretinin mart ayında ÂAmerikaya — yapılan altın ithalâtı, 365,436.437, doölara baliğ olmuştur. Bunun 250 milyon doları İngiltereden idhal edilmiştir. Mart ayı ithalâtı, Çekoslovak buh- ranındanberi yapılan ithalât arasın da bir rekordur. isviçredeki kazada bir Türk çacuğu da öldü Geçenlerde İsviçrede bir çocuk pansiyonunun kayalar altiında kala. râk 20 ye yakın çocuğun öldüğünli Ajans haberi olarak yazmıştık. Öğrendiğimize göre, — kaybolan gocuklar arasında bir Türk yavrusu da bulunmaktadır. Bu, şeker fabri- kaları Türk Anonim Şirketinin mü (Baştarafhı 1 incide) vel dün akşam burada bir nutuk söylemiştir. Mumaileyh, Sövyet Rusya ile askeri bir anlaşma akdi lehinde bulunmuştur. Hatip “böyle bir an laşma akdedilmiş olsa idi, iki dik- tatörden hiçbiri kıpırdanamazdı,, demiştir. 'Mumaileyh, Çemberlaynın ken- disine Arnavutluk statüsünü değiş tirecek hiçbir şey yapmıyacagr hakkında teminat vermiş olan Mu solininin vazdlerine - Arnavutluk işgalinden sonra dahi - itimal et- mesini tenkid etmiştir , Hatib, başvekilin Birmningham- da irad etmiş olduğu nutkun ya- tıştırma siyasetinin — terkedilmiş olduğu mânasını tazammun ve hükümetin hürriyeti ve hukuku düveli emniyet almak için daha e- nerjik uüsüllere müracaat etmek kararını ilân etmiş olduğunu hatır latan Loyd Corc şu gözleri ilâve etmiştir: 4—.. Bütün bunlar, birer lâftan mı ibaret idi. Yoksa başvekil ha- kikaten böyle hareket etmek ta- savvurunda mt bulunuyordu? E- ğer başvekil sözlerini ieraati ile telif etmiyecek ve fikrini değişti- recek olursa Hitler ile Musolini yeniden bir takım darbeler indire- ceklerdir.,, Hatip, Çemberlaynın işleri kav- rayıp kavramamakta — olduğunu anlamak için şaşırmaz iki miyar vardır,, dedikten sonra birincisi- nin Sovyet Rüsyaya karşı ittihaz edilecek hattı hareket ollluğunu beyan ve şöyle devam etmiştir: “—— Soövyet Rusya ile bir askeri anlaşma yapılması, bu memleke- tin, iki diktatör tarafından ilk ta- arruz hareketi vukı ile bizim kuvvetlerimizle Fransa- fın kuvvetlerini takviye edebilme- ETİ için zarür m-n Hatip, Sövyetlerin yardımı te- min edilmedikçe Romanya, Yu- nanistan ve Yugoslavyayı hayala- rımt tehlikeye atmağa davet etme- nin faydasızlığından bahsetmiş - Loyd Corc, ilâvete demiştir ki: “Hransa iİle İngiltere tarafından verilecek olan kat'i teminat, lâf- tatt ibaret kalmıyarak, icraat şek- linde tecelli etmedikçe — Sovyet Rusyanın bize iltihak etmiyeceği- ne kaniim, Soövyet Rusyanın daha geçen” lerde gördüğümüz ittifaka benzer “kaçanlar,, ittifakma — iştirak etmiyeceğine eminim. Mütecaviz- lere karşı Sövyet Rusya ile ittifak stmek demek, arkasında nâmüte- nahi menabi ve vesaiti bulunaz en büyük ordusunu ve bizim varabi- leceğimizi ümit edemiyeceğimiz hudutlarda harekât icra eden kü- rearzın en muazzam tayyare kuv vetini vücuda getirmek demektir. Size şurnu söyleyeyim ki böyle bir anlaşma vucuda getirildiği tak - dirde diktatörlerden hişbiri kıpır- İanamaz. Hükümet üç batıl ye istinad ediyor; nazariyeye | Loyd Corç, Çember- layni tenkit ediyor dH oşdusu_ | dürü Kâzım Taşkentin oğlu 10 yaş- larmda Doğan Taşkenttir. Doğanın cesedi bulunamamıştır. Bu akşam SARAY Sinemasında ı_l 2 büyük filmden mürekkep 1 -Lorel - foevkalâde bir program daha Hardy avcılar | İki meşhur komiğin T Ü R K ÇE sözlü büyük komedisi 2-Korkunç Geceler EDMUND LOVE ve FLORENCE RİCE tarafıms'an oynanmış heyecanlı ve helecanlı sahnelerle dolu büyük aşk ve 1strah filmi. 13 NİSAN — 1939 1 — Düçenin mihvere sadık kal miyacağı, 2 — Franko kendi zaferini ye gâne medyun bulunduğu diktar törlere ihanet edeceği, 3 — Akdenizin tamamiyle kon! rolümüz altında bulunduğu.. Cebelüttarık boğazı methalinit! iki tarafına yerleştirilmiş olan 4“ ğır Alman ve İtalyan topları, bü” ralarda vücüda getirilmiş — olaf Alman ve İtalyan tayyare imey * danılatı, — Arnavutluğun — isgali, Frankönün Komintern aleyhin” deki misaka İştiraki İngilterenit! Âkdenizdeki vaziyetini son dert ce nazikleştirmiştir. Eeğer Almanlarla İtalyanlara — hazırlıklarını ikmal etmeleri için daha fazla zaman br rakacak olursak, bizim için hayâ” H olan bu deniz yolu kapanacak ve mutâârrız devletlerin keyfint tabi bir hale gelecektir. Bizimle &* lay edenler bulündu. Şimdi de 331 yük Britanyanın ve İngiliz impi' ratotluğunun mükadderatı elleri” ne tevdi edilmiş olan kimselerdef daha zeki insanlar, bizimle alay © diyorlar. Yedek Subay okulu mezunları Yedek Subay okulu senelik me€ zunlarını bugün sabah yapılan mt rasim neticesinde kıtalara'tevdi ef miştir. Orduya katılan bu genç YE dek Subaylarımızın mevctudu 1800 kadardır. Sabahki — merasimde il önce mektep komutanı Sırrı Şend:ı talebeleri selâm ve onlara ordu hi yatlarmda muvaffakiyet tefeni ?;] den bir nutuk — söylemiş; burlt talebenin arıdı takip — etmiştir. Y dek asteğmenler kıtalarıma harek€ te hazır bulunmaktadırlar. Orta mektep ihtiyacı artıyor Ik mektepler her sene 200 den fazla mezun veriyor Adana, (Hüsüsi) — Adananım mamür kazalarından birisi olan C han gün geçtikçe terakki etmekte * her inkilâp hareketinde bereki hamleler göstermektedir. Ceyhan'da tam teşkilâtlı iki köylerinde yedisi tam teşkilâtlı, on altısr üç sınıflı İlk okul mevc tur, Bu okullarda 3000 den fazla lebe okumaktadır. Bu mekteplerden her yıl, en a 900 talabe mezüun olmaktadır. Fak bunların ancak dörtte biri orta tâ sile devam edebilmektedir. Geri lan dörtte üç talebe, Ceyhan'da 'orta mektep bulunmaması yüzü İden ileri tahsilden geri kalmaktad Seyhan'ın bir orta mektebe ihtiY cı vardır. Ceyhan ekonomik ve zirai bak dan oldüğü kadar, kültür harek€ feri cephesinden de ehemiyetle Ü !rınde durulacak bir. bölgedir. rtada çok memnuniyet verici bir arif cereyan ve alâkası mevcuttü” Kaza merkezi ile nahiye ve KÜ lerde kadınlar için yedi ve erk lere mahsus on iki ki ceman 19 has dersanesi açılmıştır. Bu kursl vda okuyan talebenin adedi 1200 fazladır. — Ceyhan'ın bir çok köylerinde ıvekâletîn tayin ettifi yeni şekill uygun mektep binaları — inşaât başlanmıştır. Ü Ceyhan'da “ilk okulları him23) | teşkilâtı kurulmuş ve ilk hamli yKAimdan'ın cömert halkı 1200'“ aÜ e— . .ü