7 Mart 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

lKŞAM POSTASI .&Iıiu ve Neşriyat Müdürü Hasan Rasim Us 1'2" : EVİ: Istanbul Ankara cadtesi 1 İstanbul 214, Telgraf aöresi . İstantul HABER işleri telefonu : dllan CÜ zi K00 20335 j » .. BÖNE YAKRTLARI I Eemdi — , Ğ 2700 Kn “ $ ÂKSİM'de küçük, küçücük bir Ju vdü_kkân; sekiz on kişi girince | , Tiyor. Vitrinde, duvarlarda re- *r, Birkaç da heykel var, Bunlar | ı.n“eâil: kendilerine müşteri arıyan İsç, CSerleri. O küçük dükkân, Türk W larının eserlerini satmak için M Ai ilk dükkân, ilk daimt sergi.. klıa Tağbet görecek, genişliyecek, K Ğİ gibi daha başka dükkânların kuçllmasına sebeb olabilecek mi? wqan:ua]e yarının vereceği cevap ne %k olsun biz bugün sevinmeliyiz; SÜ 6 dükkânın, o ilk “daimi ser- Ve 3Çılması Türk ressamlarına eser- q-nı halka satabilecekleri, sanatle- Beçinebilecekleri ümidinin gel- b hıni Bösteriyor. Yıllardanberi böy- Iqun’ Şey yapmak istiyor, fakat bir Cesaret edemiyorlardı; demek ' k zeminin az çok hazırlandığı- | - Ü memlekelle böüyle bir şeye ihtiyaç hh_duğunu dair emareler sezdiler, Sanatkâr için etralından alâka | Vi h'ğini ümit etmemek kadar fena | h î:' âl tasavrur edilemez: ya sana- Ya muhitine küser. Ya sanatin- İğİ ı,n:alusecer, yahul zamanına, mekü- ! )%ıhusbülün yabancı olan eserler | ).nı *ğe kalkar. Sanatkâr muhitine, Va. Zamanının ve mekânının arzulâ | kl boyun eymelidir. demiyorum; % k_endj arzularını muhitine kabul _Nhşhileceğine. kendi — urzuları ile | Hnin asıl arzuları uvasında bir | 4 bulundüğüna kaniğ olmalıdır. a * bir sergi açmanın rağbetle ne- e%_&:ek bir tecrübe olduğunu zan b Saratkâra bu kanant gelmiş de- t İşte bunun için sevinmeli- M:I"nleketlmlzde bir şiir ananesi, Usiki ananesi vardır; bunun i- -| İair de, musikişinas da etralın- ç l"*lî'-an muhabbet, bazan da husu- Va. Pülinde tecelli eden bir — alâka | Gazetelerimizde, mecmuaları- Musiki ve şiir hakkında müna- Teksik değildir; hatlâ son gün- k Orhan Veli'nin bir şiirinin -| , Mazsa alay — mevzuu olarak - lüğu kimseleri işgal etmesi kabil | ;î:n%r isbat edildi. Kitap satın almı- | » Saza, konsere gitmiyenler de | hliı-ı Tin Jüzumlu şeyler olduklarını a Un ; :kat bizde bu cinsten bir resim a Si yoktür: evlerimizin duvar- Ü N Tessamlarımızın — eserleri ile y Tek arzusu memleketin münev- | ı%âr_i trasında bile pek — yayılmış "hmdır' Bittabi resimden anlıyan- | hde Z da şiir, edebiyat veya musi- Ha, Anlıyanlarımızdan, anladıkla- hanlarımızdan azdır. Memle- Üzk) ESimden gerçekten anlıyan a- | 'İı" Ti coğaltmak bilmem kolay mı- a akat hiç olmazsa anladıklarını Zi[emarl çoğaltmağa — çalışmalıyız. Dakı Dir sanatten — gerçekten anla- İş ha Onu anlıyorum sanmak arsıti- h“%ü_yuk bir fark varsa — bunların kkg"g““u göstermek kabil değildir. Ya mutasallif ile gerçekten an- ıl”r; Memen hemen aynı şeyleri söy- İnjaç Hün fark edadadır. Taksim'de İy çe Süçük dükkân bizde resimden "agau_"lan elbette toplıyacaktır; mu- k”înl tri de çoğaltabilirse ona da| 'hııd:"eüyiı. çünkü ressamın ve re- 't“l:.hn anlıyanın arlmasına onların Yük faydası dokunur. ! lx Nurullah ATAÇ Stih Ye havuzlarında I L $Siz amele kalmadı %?ğîîzbank. İstinye havuzlarında ıl_îîîyaçtan fazla olduğu an” İ bir kısım ameleyi işten çır İen Stı, Fakat yapılan. şikâyetler hamîîıiflç- bir amelenin işsiz kal- tpay; ” İçin münavebe — usulünün eç h;fkararlaşmxştır. Buna — göre | y t?_ bir kısım amele — çalışa- İr p Üğer kısmı istirahat edecek- * İi h'u Sekilde kazanç — azalacaksa | bakılacak olursa, yeni Varşova, 6Ğ (A.A.) — Roman- ya hariciye nazırı - Galenko Varşovadan : hareket etmiştir. Nazır istasyonda Beck ile Po- lonyanın Bükreş büyük elçisi B. lonyanın Bükreş büyük elçisi Noel, Çek - Slovakyanın — ve Balkan antantı memleketleri- nin elçileri ve diğer şahsiyetler tarafından selâmlanmıştır. Gafenkonun ziyareti münasebheti- le neşredilen resmi tebliğin metni şudur: “Romanya hariciye nazırı Gafen- ko, Varşovadaki ikameti esnasında Polonya hariciye nazıri Beck'le mü- teaddid görüşmelerde bulunmuş ve bu görüşmelerde Leh . Romen itti. fakından ve iki memleketin jeo-po- litik vaziyetlerinin benzerliğinden doğan bütün meseleler yakından ve büyük bir samimilik havası için- de tetkik edilmiştir. İki nazır, bu münasebetle tam — mutabakatlerini müşahede ve tesbit ve iki müttefik memleketi alâkadar eden politik ve ekonomik işlerdeki icraatları i. çin bir koordinasyon tesis etmişler. dir.,, Romanya hariciye nazırı Varşo - vadan hareketinden evvel şu beya- natta bulunmuştur: “— Beck'le olan görüşmelerim seri bir surette memnuniyet ve- rici net'celer vermiştir. Lehis- tanda Romanya menfaatleri ve politikası İçin tam takdir meyv- cuttur. Bu takdir aynı derece- de Yugoslavyada ve Balkan an- — HABER — Akşam Postası Romanya Hariciye Nazırı Varşovadan döndü Karpat Ukraynası hâdiselerine iki Hükümet büyük bir ehemiyet veriyor tantı devl'etlp?erinde de meycut- tur. Romanya ile Polonyanın müş terek menfaatleri saahsındaki politik feraatlart arasında bir koordinasyon tesisine muvaf - fak olunmuştur. Müttefik iki memleket, diğer komşu devlet - lerle dostane münasebetlerini karşılıklı olarak kolaylaştırma- ğa amade bulunmaktadırlar. Ekoönomi sahasında, iki mem- leket arasındaki münakalâta taallük eden meseleler ön safta tetkik edilmiştir. Bu sahada seri bir tarzı halle varılacağı ü- mit edilmektedir..,, Gafenko, Beck'ten — Lon- drayı ziyareti esnasında Lehis- tan ile Romanyanın Yahudi me- selesindeki müşterek noktal na- zarını izah etmesini rica ettiği- ni, bununla beraber bunun müs temleke meselesiyle hiç bir alâ- kası olmadığını ilâve etmiştir. Romanyanın Macaristanla o- lan münasebetlerine gelince, Safenko Romanya ile Polon- yanın bu memleketle memnuni- yet verici münasebetler tesis et- meleri için mümkün olan her şeyin yapılması İcap ettiğini söy lemiştir. Ekalliyetler meselesi Roman- yanın dahili meselesi olarak kal maktadır. Polonya ve Roman- ya Karpat Ukraynasının inki- şafını dikkatle ve biribirleriyle mutabık olarak takip etmekte- dirler. » (Baştarafı 1 incide) nakalât ve nafia —nazırı: milli iş konfederasyonundan anarşist Edu- ardo Vals, maliye ve iktisat nazırı: milli iş konfederasyonundan anar- şist Gönzales Marin, maarif nazırı: Jose del Rio... Eski başvekil Negrin ile hariciye nazırı Del Vayo tayyare ile Fransa- da Tuluza, oradan trenle gitmişlerdir. 4 Radyoda söylediği bir nutukta ge- neral Miaja, bilhassa demiştir ki: “Biz sulh istiyoruz, Faakt bu sul- hun İspanyol silâhları için bir şeref olan bu harbe lâyık şerefli bir sulh olmasını arzu ediyoruz. Hiçbir mu- halefet karşısında — kalmadığımıza hükümetin halkın arzusuna uygun bir hükümet olduğuna hüküm vermek lâzımdır.,, Miaja, boşanan ihtiraslar karşısın da kan dökülmesine mani olmak i- çin evvelce iktidar mevkiine geçmek istemediğini söyliyerek demiştir ki: “ —. Bu mücadelede çok kan dö- külmüştür. İhtilâflar için de ayrıca kan dökülmesine razı olamayız. Biz hiç kimseye ihanet etmedik. Esasen edemezdik te.... Çünkü — ortada bir hükümet yoktu. Hükümeti teşkil et- tikleri iddia edenlerle reisicumhur arasında ihtilâf vardı. Netice olarak Miaja, demiştir ki: | “ — Başkaları bu kardeş kavga> sına devam etmek istiyorlardı. Fa- kat biz sulh istiyoruz ve bu harp* den sonra İspanyolların refaha ka- vuşacaklarını ve zaferi elde edenler kim olursa olsun neticede vatana zarar getirecek olan — mücadelelere sürüklenmiyeceklerini ümit ediyo- rüz. İspanyollar, yaşasın İspanyol!,, Cumhuriyet donanması kuman- danlığı millf müdafaa nazırı Casa- doya bir telgraf çekerek —mumai- leyhin emrine amade bulunduğunu bildirmiştir. Bütün hava küyyvetleri Başvekil oldu Parise | de müdafaa meclisinin emrine tâbi A K a0) bulunduklarını bildirmişlerdir. Valansiyada müdafaa meclisi ma kamları bazı emniyet tedbirleri al. mışlardır. Bu meyanda komünist merkezlerile bunlarla alâkadar te. şekküllerin merkezleri askeri işgal altma almmıştır. Yapılan bazı tev- kifata rağmen, ameliyat esnasında hiçbir hâdise kaydedilmemiştir. Yeni müdafaa nazırı Albay Cas- sada radyoda şunları söylemiştir: “ — Size tam bir dürüsti ile ve münhasıran milletin istiklâl ve hür- riyetine yardım etmek duygusu ile hitab ediyorum, İrademiz haricin. deki yabancı sebebler için mücade. le etmiyoruz. Bizim istediğimiz her türlü ecnebi nüfuzundan azade hür bir vatandır, Feyizli bir hürriyet iİ- le emperyalist devletlere hizmetin- de harab edici bir harb arasında in- tihab etmek vaziyetinde bulunuyo. ruz. Yalnız vatanın menfaatlerini düşünmek zamanı gelmiştir. Bizi a. lâkadar eden yegâne nokta İspan- yanın hayır ve selâmetidir. Ya İs- panya için sulh veya ölüme kadar mücadele...,, Milli müdafaa koömitesi —Madrid radyosuyla neşrettiği resmi bir tebliğde Franko ile kayıtsız ve şartsız olarak müzakerelerde bulun- mıyacağını ve İspanya vatanı İçin namuslu bir sulh istediğini bildir. miştir. İcab ederse —mukavemette sonuna kadar devam olunacaktır, Bundan böyle hiçbir mes'ul lider memleketten ayrılmıyacaktır. Valansiya, 6 (A. A.) — Resmi bir tebliğde, bütün cumhuriyet İs. panyasmda huzur ve nizamın tam oldufu bildirilmektedir. Filistinde bir idam kararı Kudüs, 7 (A.A.) — Geçen hafta Yafada tevkif edilen ve “Kizıl ölüm çetesinin reisi,, namile tanılan Ah- mef Simlin, diyanı harp tarafındar ——— Geçenlerde gazetelerde bir — yazı gördük. Almanlar memleketimizden fazla miktarda kesilmiş tavuk al- maktadırlar. Ancak bizim tavuk ke- sim tarzımızı beğenmedikleri için şehrimize bir tavuk kasabı gönder- mişlerdir. Bu haber iki bakımdan günün meselesi halinde mütalea o lunabilir. 1 — Bizdeki tavuk kesimi usulle- L 2 — Tavuk ihracatı ve yetiştiril- mesi, ğ Evyvelâ birinci nokta — etrafında tavuk kesicilerinden biri ile görüş- tük, diyor ki “Almanların tavuk kesimi usülle- ri kendilerine mahsustur ve bunda bir fevkalâdelik yoktur. Biz memle- ketimizin itiyadını nazarı dikkate alarak hareket etmek mecburiyetin: deyiz. Biz tavuğu keserken — kanmı içinde bırakmağı hesap ,etmeyiz, Halbuki Almanlar, kanını içinde muhafaza esasına göre keserler, Ha- kikatte en döğrusu da budur. Yani biz biraz da kanı gitmiş ve posalan* mış tâvuk eti yeriz, ama, bizde böy- le âdettir. Belki Almanların usulü- fazla miktarın ne göre yapsak, memleketimizde müşteri bulamayız. Kendi hesabıma Almanların ta- vuk kasabr göndermesine lüzum | görmem. İsterlerse biz de — onlara göndereceklerimizi istedikleri gihi keserdik. Tavuk — memleketimizde çok yetişir. Cok şükür ki velüt hay- vandır. Dikkatli bir bakışla — söyle- mek lâzımgelirse, pek az emekle çok yetişen bir hayvandır. Ve bu bizi büyük bir ihmale sevkediyor.,, Tavukçunun bu noktadan sonra intikal ettiği taraf, ikinci meseleyi teşkil etmektedir. İkinci mesele ta- vuk ihracatı ve yetiştirilmesidir. Hariçten tavuk alımı işi piyasaya henüz intikal etmiş bulunuyor. Halbuki memleketimizin en — velüt sahasıdır demiştik. Bugün tavuk mevcudumuz Türkiyeyi doyurduk- tan sonra dışarıya bol miktarda sev- kedilmeğe kâlidir. Tavukçu diyor ki: “Hiç şüphesiz ki —memleketimiz- deki tavuk mevcudu, bizim ihtiyacı- mızdan çoktur. Fakat bir ihmalden bahsettik, Bu ihmal ihtiyacımızdan fazla kalan miktarınm memleketimiz- de işe yaramaz bir halde kalmasını mucip olmaktadır. Halbuki pekâlâ bunları Balkanlara, civar komşu devletlere sevkedebiliriz. Bugün Al- manya alıyorsa yarın diğer memle- ketler de alırlar. Biz tavuk kesmesini ve ye- tiştirmesini bilmiyor muyuz? Tavukçularımız, bir ihmal yüzünden ihtiyacımızdan işe yaramaz bir kaldığını iddia ediyorlar. halde Tavuk bizim memleketimizde hü- dayi nabit yetişir. Yetiştirme usulle- rini bilmeyiz. Bu itibarla hayvanla- rımız çok zayıftır, bakımsızdır ve ancak büyük ihtiyaç karşısında ka- lanlar bizden satın alırlar. Ayni zamanda biz tavuk besleme ve yetiştirme uüsullerini bilmediği- miz için yumurta ticaretinde de sis- temle hareket edemiyoruz. Köylerde tavukların hangilerinin kesimlik ol- duğu hangilerinin yumurta yetiştir- meğe müsait bulunduğu bilinemez. Bu itibarla hükümetimizin en çok ehemmiyet vermesi lâzımgelen işler- den biri de tavukçuluktur. Yumur temas olunacağını sanmıştık, Böyle olmadı. Fakat Almanların bizden — fazla tavuk çekmeleri alâkadarları biraz ikaz etmiş oldu. Bir nebze tavuk bakımına ehemmiyet verilmeğe baş- landı. Yalnız bunun da doğurduğu fena bir netice var: Şimdi de lâzım olandan fazla ta- vuk kesiliyor. Kendi hesabıma bu işi yoluna koymak lâzımdır. Tavu- ğu ihracatımızın mühim kısımların- dan biri haline getirmek için ziraat teşekküllerimizin faaliyete geçmesi Bu ihmal şudur: gerektir.,, (Baştarafı 1 incide) şan şayiaların tecrübe balonları ma- hiyetinde olduğu — iyi haber alan mahfellerde söylenmektedir. Bu mahfellerde İtalyanın noöktai nazarını resmen nasıl bildireceğinin malüm olmadığı ilâve edilmektedir. Yalnız Musolininin — maksatlarını açığa vurmak için İspanyol ihtilâ- fiının sonunu beklâdiği tahmin edil- mektedir. Göringin İtalyada bulun- ması bu hususta bir fikir teatisi i- çin münasip bir fırsat addedilmek- tedir. Alman matbuatının iddiasına gö- re İtalya sadece Cibuti ve Süveyşin idare şekillerinde ve Tunustaki İtal- yanlara mahsus nizamlarda bazı de- ğişiklikler yapılmasını — istiyecek, fakat arazi talebinde bulunmrıyacak tır. Bu hale nazaran Alman efkârı u- mumiyesinin Akdenizde İtalya le- “hinde bir değişiklik yapılması fikri- ne müzaheret etmeğe ve bu iddialar- dan çıkacak tehlikelere karşı durma: ğa hazırlanmadığının — anlaşıldığı iyi haber alan mahfellerde söylen- mektedir. Bununla —beraber salâhiyettar mahfeller, Korsika hakında İtalya: nın açtığı mücadelenin devam etti- ğini ve İtalya bir harbi göze aldığı takdirde Fransadaki — İtalyanların geri çağrılmasının bit manası ola- cağını beyan etmektedirler, Fransa- da yaşıyan İtalyanlardan 1.500 ü bu davete icabetle memleketlerine dönmüşlerdir. Belçika Parlementosu feshedildi Brüksel, 6 (A.A.) — Kral, Pi- erlot ile görüştükten sonra parlâ. mentonun feshi hakkındaki karar- nameyi imza etmiştir. Pieorlot ye- ni bir kabine teşkili teşebbüsleri- nin tamamen akim kaldığını krala bildirmiştir. İntihabat sonuna ka- dar işleri şimdiki kabine görecek- tir.Parlâmento hükümet buhranı. Ita._l_yva.-_.-. ransa * w dşa)nemel Geekaerinf ah | Bununla beraber salâhiyettar mah fellerde netice olarak Almanyanın kararsızlığı karşısında İtalyanın ih tiyatsız bir harekette bulunmasına intizar edilemiyeceği ilâve olunmak- tadır. Ti Ingiliz filosunun manevrası Cebelüttarık, 6 (A. A.) — İngil- terenin Âkdeniz ve anavatan filo- ları, müşterek manevralarm ikinci kısmma başlamak üzere bu sabah Atlas denizine hareket etmişlerdir. Fransız generallerinin teftişleri Tunus, 6 (A. A.) — Umumi vali general Nogues Tunus'a gelmiş ve askeri makamlarla temas ettikten ihtilafı t ; lEm ea DU sonra cenuba hareket etmiştir. O- radan Fasa geçecektir. Cezair umumi valisi Lebeau, Pa, rise gitmek üzere bugün Cezsirden hareket etmiştir. Bir Italyan gazetesinin iddiası Roma, 6 (A, ÂA,) — Birçok mü. him Fransız şahsiyetlerinin Tunus-« ta seyahate çıkmaları İtalyada hu- susi bir alâka uyandırmıştır. Lavoro fascista gazetesi, Tunus makamlarının birçok İtalyan gaze- te ve kitablarını müsadere ettikle, rini, Fransanımn İtalya ile olan zor. lukları arttırmak için hicbir fırsa- ti kaybetmediğini ve Tunustaki İ- talyanların bir nevi temerküz kam- pr hayatı geçirmekte olduklarını yazıyor, Mebus Ankaradan gelen haberlere gö. re bütün vilâyetlerde intihabat faaliyeti artık son safhaya gir. miştir. Bu aymımn 1i7 si ile 20 si a. rasında her tarafta ikinci dere- ce intihapçıları seçilmiş buluna. caktır. Müntehibi sanilerini martın 20 nci gününün akşamı ilân edebile. cek bir İstanbuldur. Burada rey sandıkları ayın 15 inde çıkarılacak ve 6 gün içinde rey toplandıktan sonra açılacak. tır. Bu hesaba göre, Halk Partisi- nin mebus namzetlerini ilân ede. ceği gün martın 22 si ile 26 sı a. rasında bir gün olacaktır. Martm 25 i cumartesi, 26 sı pa- zara tesadüf etmekte ve mebus seçimleri de böyle bir tatil günü. ne. bırakılmaktadır. Buna bakı. | larak intihabm her yerde bu iki günden birinde yapılması ve nam zetlerin bu iki günden birinde ilân edilmesi beklenebilir. Ankara Cumhuriyet Halk Par. tisine mebus namzetliği için mü- racaat edenlerle doludur ve şehir cumhuriyet bayramlarında görü. nım 26 ıncı gününde feshedilmiş- idama mahküm edilmiştir. tir seçimi tır. Mütekait generaller le devlet şürası ve temyiz mahkemesi aza. larından pek çok müracaat vaki olduğu söylenmektedir. Halihazırdaki mebuslardan kim lerin yeni namzet listesine alına- cağı henüz kararlaştırılmış de . ğildir. Şu kadar var ki eski me. buslardan — değişecek olanların yetmiş, seksen kişiyi bulacağı tahmin edilmektedir. Kadın me. buslarım sayısı eksilmiyecektir. Vilâyetlerde mebusluğa talip olanlar gün geçtikçe artmakta « dır. Yalnız Konya ve Yozgat vi. lâyetlerinden parti merkezine vu. ku bulan müracaatların iki yüzü bulduğu rivayet ediliyor. Millt Şef, bugüne kadar mebus intihabatı işlerine temas etme. miş olduğundan galip bir ihti- mal ile cumartesi günü Ankara. ya varır varmaz bütün faaliyet. lerin bu iş üzerinde temerküz e. deceği anlaşılryor. Yalnız ayın on sekizinde Bulgar başvekili Kösei- vanof geleceği icin muhterem mi. isafirimizin Ankarada bulunduğu günler zarfında merkezdeki inti. hap faaliyetlerinin kısa bir fasıla len kalabalık bir manzara almış. geçirmesi tabildir. ta tacirlerinin içtimamda bu cihete