7 Mart 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

| sada krallığı ihya etmek istiyer | gizli teşkilâtı bizzat bu mareşa! | İspanyadaki cumhuriyetin benze- — Fransız ordusunun, İngiliz ve A- merikan demokrasilerinin dost: a F “DAbİTİKA Mareşal Petain Yazan: Nizameddin Nazif Fransanın general Franko nez- dine göndereceği mümessili seç- mesi, İspanyadaki kanlı macera- nın idevamında İtalya, ve Almanya tarafından yapılan ve yap:lacak o- lan her türlü müdahalelere rağ- men “ademi müdahale,, politika- sına sadık kalmasındaki sırrı izalı etmiş bulunuyor. Fransayı Burgosdaki şef nez- dinde temsil edecek olan zat ma- reşal Petain'dir. Mareşal Petain Verdün kahramanıdır. Bu demek. tir ki, Fransa, Frankonun karşı- sına ordusunun en şerefli simas. ile çıkacaktır. Mareşal Petain bir diplomat olmadığına göre onuün bu vazifeyi kabul edişi Frankoya sempatik görünmeğe — çalışmakla seciyesine muhalif bir harekettc | bulunmamış olacağına inanmasile mümkündür. Yani bu vazifeyi ka- bulü ancak düne kadar Fransada Franko hareketi aleyhine cephe almış bulunanların safına iltihak etmekten çekinmiş olmasiyle izah: kabil bir jesttir. Mareşal Petain'nin Fransa mü- messili olarak Azanya'yı Katalon- yadan kaç.ran kuvvetlerin başku. mandanı nezdine gidişi Fransız or dusunun, Franko hareketini, baş ladığı gündenberi sempati ile kar- şılamış bulunduğuna delâlet eder. Şimdi, cumhuriyetçi İspanyanın en sadık müttefiklerinden olması- na rağmen Leon Blumun niçin “a- demi müdahale, yi ortaya atan adam olmağı kabul ettiği, niçin cumhuriyetçilere yardım edeme. diği, halk. cephesinin neden par- çalandığı, Daladienin ne suretle yeni bir ekseriyet tertip edebildiği | açıkça anlaşılabiliyor. Fransa, or- dusu istemediği için Franko aley- hine cephe alamamıştır. Ve Fransız milleti istediği için- dir ki ordu Frankoya Almanlar gibi, İtalyanlar gibi yardım ede. memiştir, Fransız ordusu niçin İspanyol cumhüriyetçilerini — tutmamıştır?. Böyle bir müdahaleden bir harp çıkabilecegini sanıp korktuğu içir mi?, Bunu tahmin etmek mümkün değildir. Eğer böyle olsaydı, Mu- solini Tunusu, Korsikayı, ve Ci- butiyi tehdide kalkıştığı anda Da- ladier'nin derhal bir mukabil nü- mayişe — kalkışamaması lâzımdı. Demek ki ordu Fransada bir harp- ten korkmuüyor. Hükümeti hare- ketsizliğe mahküm edişi, İspan- yadaki cüumhuriyetçi tarafı tutmak istememesinden ileri gelmiştir. Fransada ordu cümhuriyetç! İdeğil mi?. Bunu iddia etmek te mümkür değildir. Zira bir yıl önce Fran- Petain'in yakalattığı henüz unu - tulmamıştır. Fransada ordu cum- huriyetçidir. Fakat bu ordu be- gendiği ve koruduğu cumhuriyetc diğini bir türlü sanamamıştır ve müttefiki kalmakta nasıl bir is rarı varsa Barselon, Valansiya v | HABER — Akşam Fostas, 2 — Frankonun düşmanlarını umduklari yardımdan Mikkatl: mahrum ederek zayıf düşürmü: ölmak, , * .0 3 — Fransız ordusunun dostlu ğunu kazandırmak ihtimallerin. Frankoya bildirebilmek, Böyle bir Mmümessil, Fransa millf bankasının altınlarını da ko- nuşturmayı bilirse Lejiyonerleri- nin kullanılmasına lüzum kalma- mış, kasaları tamtakır bir İtalya- nın nüfuzunu garbi Akdeniz kiyı. larından uzaklaştırmak - talihine mazhar olabilir. : İspanyada başlayan yeni müca deleyi İtalyanın pek zayif silâhlar la kabule mecbur olacağı anlaşılı- yor. Nizameddin NAZİIF İki casus idam edildi Toulon, 6 (A.A,) — “Vaugue. lin,, torpido muhiribi subayların- dan teğmen Awubert casuslüktan lolayı jidama mahküm olmuş ve bu sabah kurşuna dizilmiştir. İtalyada Roma, 6 (ALA.) — (Havas): Eski Avüusturya — bahriyesinden iken İtalyan donanmasına geçen bahriye zabiti Antonio Scarpa, casusluktan suçlu olarak bu sabah kurşuna dizlimiştir. Bulgar Başvekili 3uayın 18 inde şehrimize geliyor Sofya, 7? — Bulgar Başvekil Köseivanof dün Türkiyenin Sof- ya elçişi Şevki Rerkeri kabuliede. rek görüşmüştür. Köselvanof bu aym 18 inde Sofyadan hareket e- decek ve ertesi günü İstanbula vararak ayni akşam Ankaraya doğ ru yoluna devam edecektir. Bulgar Başvekili Ankarada iki gün kalacaktır. Bu müdet içinde Cumhurreisi İsmet İnönlü kendisi- ni kabul edecektir. Köseivanof dönüşte İstanbulda da bir gün kalacaktır. Beynelmilel radyo konferansı Müntröde — içtimalarına başladı Montreux, 6 (A. A.) — Montreux Palas'm büyük salanlarında 40 memleket heyeti murahhasalarınm iştirakiyle İsviçre posta ve şimen. difer nazırı Pile Gola'nm riyasetin- de ilk toplantırsmı 2 martta yapmış olan enternasyonal radyo konferan sı mesaisine Berne telgraf ve tele- fon şubesi müdürü —Muri'nin riya- zeti altında devam etmektedir. Konferans Lucerne radyo muka. velesinin tetkiki ile tadili ve buna bağlı radyö dalga tevzlat plânınm yenlden tanzimi ile iştigal edecek. tir,. Koönferans 200 den 2000 moet- reye kadar olan orta ve uzun dal- ralar işl ile alâkadardır. - Madrid demokrasileriyle Tkarle —olmamağa da öyle dikkat ve itine Bi vardır. - Daha açık konuşalım: | Fransada ordu, İspanyadaki h! Okümet cepheszini koendi Aanlerlı? —mânada bir demokrasinin müdal. elmadığını sand ğı için müdafa etmemiştir. Acaba Fransız ordu- su, Franko tarafının, üçüncü Frar -sız tumhuriyetine müvazi hatlar olan bir demokrasiyi temsil ettiğ! he mi kanldir?. * , . - Bunu ildla etmek te mümkür değildir. Mareşal Petain'in şu an- daki şahsiyetini yapan — unsurlar şunlardır; 1 — Frankonun düşmanlariyle birleşmemiş olmak, Tetkik edllecek birçok mühim teknik meseleler içinde heyeti mu- sahhasamız 100 metreden yukarı &ir dalga teminine tercihan şimdil:! 1639 metreyi muhafaza etmeğe salışacalıtır. Bir çöpçüye kamyon çarpil Bakırköy temizlik amelelerinde.. 38 yaşlarında İbrahim oğlu Recap tanzilat işlerine yardım için Meci- diye köyüne nakledilmiş ve dün bir kamyon yol üzerinde meşrul olan lamıştır. Yaralı Beyoğlu hastanesi- ne kaldırılmış, tahkikata başlanmış- Recehe çarparak ağır surette yara- | . —— | ee e 7 MART — 1939 — Başvekil şehri- mize geliyor Burada bir nutuk söylemesi muhtemel Ankara, 7 — Başvekil Refik Saydamla inhisarlar vekili Ali Ra- na Tarhan bugünlerde intihab dal. releri olan İstanbula giderek mün- tehibleriyle temaslarda bulunacak. lardır, Başvekilin bu vesile ile İs. tanbulda mühim bir nutuk söyliye- ceği haber verilmektedir. ——— “Türkkuşu.nun yaz çalışmaları Bu sene talebe sayısı bini geçiyor Türkkuşu bu sene göçen yıl oldu- ğu gibi temmüuz aymda faaliyete başlıyacak ve bütün şubelerde Ha. vacılık kampları açılacaktır, Türk. kuşuna yazılmakta olan talebe mik- tart büyük bBir nispette artmakta ol- 'duğu için İnönü kampı tesisatı İhti- 'ble ıubeIErdĞ de kamp kurülması mecburiyeti hasıl olmaktadır, Bugüne kadar yapılmış olan ka, yıtlar geçen sene ayni devrede kay- dolanlarım sayısımdan en az İki mis- N fazladır. Bundan başka Gazlanteb, Balıkesir, Denizli liselerinden de Türkkuşuna Üye kaydma başlanmış olduğu için bu senenin mevcudü ge- çen seneye nazaran Üç dört misli, dir. : Türkkuşu eski şubeleri bulunduk. ları yerlerde hava kampları hazırlı- ğma şimdiden başlamışlardır. Gazi- |anteb, Balıkesir, Denizli talebesi i- se İnönüne getirileceklerdir, Haber aldığımıza göre maarif ve. kâleti Türkkuşuna ve Türkkuşu u. çucularına azami kolaylık gösteril- mesi İçin alâkadar direktörlüklere emirler vermiştir. i Türkkuşu umum müdürlüğü, bu seneki talim ve terbiye için d0 dan fazla tayyare, 260 kadar da plânör hazırlamıştır. Bu suretlâ Türkkuşunun önümüz- deki yaz devresinde — yetiştireceği talebe sayısmm bini geçeceği tah. min edilmektedir. —ii Üsküdar açıkla- rında bu sabahki kaza Bir sandal parçalanndı Bu sabah saat 9 sıralarında İsküdar açıklarınada bir deniz ka- a31 olmuştur. Üsküdar — iskelesine ağ'ıı Rasim kaptan — idaresindeki Aslan motörü balık yüküyle İstan- buldan gelmekte olan bir kayığa sarpmıştır. Kayık derhal parçala- arp batmış ve kayılıçı boğulmak ü zereyken kurtarılmıştır. yaçları karşılayamamakta ve bu se, | Ekalliyet mekteplerinde türkçe muallimleri İçtimada, Maarif toplandılar Şürasına yapıla- cak teklifler üzerinde görüşüldü Akalliyet ve ecnebi mekteplerin- deki türkçe muallimleri dün maarif müdürü Tevfik Kut'un reisliği al - tmda Notr Dam dö Siyon Fransız kız lisesinde toplanarak maarif şü. rasma yapılacak teklifler Üzerinde görüşmüşlerdir. r Toplantıyı açan maarif müdürü ecnebi ve akalliyet mekteblerindeki türkçe muallimlerinin maaş, tedri - sat ve İnzıbat meseleleri üzerinde- ki fikirlerini tesbit için toplanıldı. ğmı söylemiş ve bu husustaki dü. | - şüncelerini açık bir lisanla bildirme- lerini istemiştir. Uzun müddet süren müzakereler- den sonra şu noktalar kararlaşmış. tır: 1 .— Masş, 2 — Tedrisat B L dare, & — İnzıbati meseleler. mumi heyete bildirilmesi için dört komite seçilmiştir. Anadoluda karakış Sinop - Boyabat yolu kardan kapandı Sinop, 6 (A. A.) — Üç gün ev- vel başlıyan fırtma bütün şiddetile devam ediyor. Deniz çok dalgalıdır, Vapurlar sığındıkları — limanlarda kalmişlardır. Sinop - Boyabat yolu kardan ka- panmış ve münakalâtm temini için karla örtülü yollara amele çıkarıl. mıiştır. Kar fırtınası Ş. Karahisar, 6 (A.A.) — İlçe - mizde bir haftadır fırtma ve soğuk devam etmekteyken dün kar yağ - mağa başlamış ve kasaba İçerisine dokuz santim kar düşmüştür. Bu - gün de Eğribel dağında yol kapan. dığından fırtmaya tutulan on bir erkek, üç kadm Eğribel jandarma karakoluna sığınmıştır. RS ya YapREYE Üç Noterin Vazifesine Nihayet Verildi Anhara, 6 (Hususi) — Geçen- lerde mer'iyete giren noter ka - nünu noterler arasında tasfiye . yi derpiş etmekte idi. Kanunun bu hükmüne göre adliye vekâleti noter sicilleri üzerinde yaptığı tetkikler neticesinde yalnız üç noteri tasfiyeye tabi tutarak va. zifelerine nihayet vermiştir. Tonton amca Büu meselelerin rapor halinde t- .| Dil kömisyonuna: Hayati, Tev -| fik, Hatice, Neşide, Selim Cavid, İdare komisyonuna: Sıtkı, Mükri. min, Emin, Sadiye; tedrisat komis. yonüna: Muazzez, Hasan Bedred - din, Pakize, Nadide, Necatl, Nigâr, İnzrbat komisyonuna: Bülend, Sa- bahat, Selâmi Aka, Fahri ve Ulvi. ye ıeçilmlıleıdir Komisyonlar yarın Beyoğlu Zap. yon Rum lisesinde toplanacaklar - dir. Haliçteki İspanyol vapuru Frankocular mahkemeye müracaat etliler Çanakkale boğazında — İspanyol Magellanes vapuru tarafından batı- rılan Kapopino vapuru davasma dün İkinci ticaret mahkemesinde devam edilmiştir. , Geçen celsede Franko hükümeti. ni temsilen mahkemede hazır bulu. | nan iki avukat vapürun cumhuri - yetçi İspanyaya değil, - kendilerine ait olduğunu, bu sebebden dolayı cumhuriyet hükümetini temsil e - den avukatlarım mahkeme ile alâka ları bulunmadığını iddia etmişlerdi. Dünkü celsede de ctumhuriyet hü. hükümetinin avukatları bu iddialara karşı müdafaalarmı yapmışlar ve i. tirazlarını bir lâyiha ile mahkeme- ye vermişlerdir. Karar mart sonu- na doğru verilecektir. Inhisarlar Umum müdürü Dün akşam Londraya gitti İnhisarlar umum — müdürü Ankarada Vekâletle yaptığı te- masları bitirerek şehrimize dön. müş ve dün akşam Londraya git- miştir. Mithat Yenel geçen sene bazı İngiliz firmalariyle başlıyan tütün işleri üzerindeki müzakere. leri neticelendirecektir. Yakın da buradan gönderilecek tütünlerimiz oradaki fabrikalarda gene Türk işçileri tarafından işlen |dikten sonra cıgara haline getiri- lecek ve İngiltere piyassama çı- karılacaktır. Böylelikle hem tü- tünlerimizin sürümü artacak ve hem de cıgaralarımız daha çok ta. nınmış olacaktır. tır. ve çocuğu Ekrem König A L L hâdisesi Ruhiye dair evrak Hariciyeye verildi Ankara, 6 (Hususi) — Tayyö” re kaçakçılığı dolayısiyle evrak | sahtekârlığımdan mevkuf bulu * nan Hariciye Vekâleti memur|e- rından Ruhinin vaziyetini vazifes den mütevellit bir süç addedell — Ankara Cumhuriyet müddeiumü miliği muhakemenin mem * muhakemat kanununa göre icra” sı İçin evrakı Hariciye Vekâleti- | ne göndermiştir. Hariciye inzi- bat komisyonu bugünlerde Ruhi hakkındaki —kararmı — verere> — cumhüriyet müddelumumiliğin” bildirecektir. — Etrüsk vapurunu muayene Almanyadan mütehassıs — bir heyet geldi — — Etrüsk vapurunda gemiyi in$? eden tezgâlı namına teknik tetkilf | Jerde bulunacak olan güverte 'f ; makine, kazan mütehassısları ' manyadan şehrimize gelmişler Vt çalışmalara başlamışlardır. Tetkiklerin en gün içinde biti” rileceği umulmaktadır. Etrüsk b" hafta da Mersin postasına çıka!"'—j İiş lamıyacaktır. Tadilât yapılmcıy? |it kadar seferden alrkonulacağı söl lenmektedir . B Vapurun sipariş müzakereleril den bugüne kadar geçirdiği safhi” — ları tetkik eden komisyon işini Di tirmiştir. Komisyon reisi Zirâ&” | Bankası hukuk müşaviri Mazhöf | Nedim Ankaraya gitmiştir. R>- | porlar üzerinde bizzat izahat v&” | recektir. Z li -— — $ . E Ti K d Yeni denizaltı | gemilerimiz “Saldıray ,, Almanyadat yola çıktı ' Almanyada Krup tezgâhlarınd& |* inşa edilmiş olan (Saldıray) deni” , altı gemimiz limanımıza gelmi” | üzere yola çıkmıştır. Ayni fabrikâ: | larda inşa edilen (Batıray) deniz” altı gemiside denize indirilmiştir Bu gemimiz de tecrübeleri Y7 | pıldıktan sonra iki aya kadar İ7 — manımıza gelecektir. B - İ Etekleri tutuşan kadın Muhtelif yerlerinden yandi ve hastahaneye kaldırıldi — Bu sabah Unkapanında bir F& dın feci surette yanmıştır. Harât” çı Karamehmet mahallesinde çes” ime sokağında 9 numarada oturaf Kilisli Velinin kızı 30 yaşlırmdg | Melek bu sabah mutfağa astıği $7 maşırları toplarken etekleri mt” — galın içine girmiş ve tı.ıtugm“!wf; | Alevler içinde kalan Melek feryt” de başlamış etraftan yetişenler af , dıncağızı yüzünden ve vücudun" muhtelif yerlerinden tehlikeli söğ M rette yanmış olduğu halde kur” rabilmişler ve Haseki ğgş_tshî“ğ | sine kaldırmışlardır. M (i ı E I '" Z'T Zami AĞ e A b BB