15 Şubat 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2
Katalonyanın muhakemesi Yazan: Nizameddin Nazif Hürriyetin makul derecesi mutla- ka istipdada (tercih edilir. Fakat| le, serseriye, serseme, rezile, ah- za bütün faziletsizliklerini ala- bildiğine kusmak imkânmi veren frensiz hürriyet ile istibdat yanyana gelince aklıselim için istibdadı ter cihten başka çıkar yol yoktur, Zi” ra bu istibdat, belki iyiyi, temizi, olgunu ve zekiyi muhite çok fayda" Ik olmaktan ve faziletlerini alabildi- Bine yaymaktan meneder; fakat /e- na, gerir ve sefil için de kımıldan- mak, muzır olmak imkânları tahdit edilmiş olur, Alelrtlak İstipdadın makul hadle- ri aşkın bir hürriyetle olan mukaye sesinden bu neticeyi alırsak “mü nevver bir istibdad,ı böyle bir hür riyetle mukayese ettiğimiz takdirde daha çok tercihe değer bulduğumuz | anlaşılır. Katalonyanın âkibeti bu mukaye- seden çıkardığımız neticelerin tek- zibine imkân bırakmamaktadır. İş-| te üç yıllık bir kardeş kavgasının ikinci safhasının somundayız. “Engin hürriyetler diyarı Kata| Jonya”, feci mağlübiyetini en ulak bir kahramanlıkla süsliyememiş bu” lunuyor. Niçin? Zira Katalonyada söz ayağa düş müştü, Zira beline bir çift toma: | tik tabanca takan serseri, dizginsiz hürriyetten, sadece, bulvarlarda ka- | dın avlamak ve geceleyin namuslu insanları çevirip soymak için istifa de edebilirdi, Bakoninin yavruladığı 0 lânetli Anarhösendikalistler, içti” wal hastalıklara son vermek için a“ ranıp bulundukları iddia - edildiği halde her biri başlı başma birer iç timai hastalık halini almış olan o renk renk cemiyetler, partiler, teş" kilâtlar fikir veictihat bürriyetin- den sadece biribirlerini boğazlamak için istifade etmişlerdi. Bir harp, her şeyden evvel, bir “e ciye ve disiplin meselesidir. Harbi kazanan tarafa yan gözle bakıp; — Ne yapmalı? kuvvet... Diyemeyiz. Kuvvetin hakka gale | besi iddiası her zaman kolay kolay | ortaya atılamaz, Bilhassa Katalon- yanın sukutunda bu iddia asla va" rit değildir. Katalonya, muasır dür | yanın asla affetmediği bir hataya saplandığı için, Bizanslaştığı için davasını kaybetmiştir. Hoş... İs“ panyanm bu mıntakasında bir da vaya inanıldığını söylemek hatadır ya... Franko, şüphesiz bir çok yardım: , lara dayanarak ilerliyen, bir ihtilâl ci, onun cephesinde milli bir görü nüş bulmamak da mümkün. Fakat Franko tarafında mevtut bir mezi“ yet var, Bu, gözden kaçmamalıdır. Ücretli Fas askerlerinden mürekkep kolordular, ister Ücretli veya yağ” macı, ister ücretsiz (ve idealistok dukları kabul edilsin (Italyan lej yonerler, sağ cenah partilerine men- sup çeteler, Alman teknisiyenler, s2* yıları ister az ister çok olsun hakiki İspanyollardan mürekkep kolordu” lar tam bir disiplin altında hareket ediyorlar. Ayni kandan olup âyni seciyeden, ayni şuur ve telâkkiden an İnsanlar yan yana geldikle an millet kurmuş sayılmaz” Fakat ayni kandan olmadıkları halde tek şuur, tek seciye, tek telâk- ki ile yapyalçın bir cephe teşkil « debilen insan yığınlarında daha fazla millete benzer taraf bulundu: Zu söylenebilir. Zer, Katalonyanm muhtariyeti için bütün hayatını vakletmiş olan Katalon idealisti miralay Maciya sağ olsaydı, bugün Paris bulvarla- rında dolaşan haleli Kampanise,| sanırım ki bunları söylerdi, | Cumhuriyet İspanyası, Katalom yayı söz ayağa düştüğü için kay betmiştir. Katalonyanım sukutunu özürlü göstermek için ortaya atılan bütün sebebler mutlaka bundan sor- ra gelir. iç Bu kahkart inhizamdan bahseden lerin ikide bir tekrarladıkları cep hanesizlik, silâhsızlık O masallarını dinledikçe büyük Mustafa Kemal'in | meşhur sözü hatırıma geliyor; — Alâ! Süngün de mi yoktu? | Katalonyanın bir ayda tamamla | nan istilâsi etrafında neşrolunmuş| bütün günlük resmi tebliğleri dik- katle gözden geçirdim: Katalonya kuvvetleri kasaturala" rını bir defa bile kınlarından çıkar mamışlar. ... Hürriyet güzel şeydir, hep sever, ister ve kıskanırız. Fakat lâyık olan" lara lâyık oldukları derecede. Şimdi gözler Madride çevrilmiş tir. Cumhuriyetçi İspanyanın bu kadar dersten sonra mütenebbih ol- mamasına imkân yoktur. Fakat ha- ritaya bakınca insan ihtiyarsız söy” leniyor: Belki akılları başlarma geldi ama iş işten geçtikten sonra... Biz on beşinci asırda Bizanslılığın yaşamak imkân olmadığını isbat etmiştik. Bu asır tamamile o dev- trimize uymuş gibidir: Bizanslılığa yaşamak imkinı ver miyor. Milletler dizginsiz hürriyete kavuşmaya değil tek millet olmaya çalışmaya teşvik edilmelidirler, Nizamettin NAZİF Yumurta tacir ve komisyoncuları mühim bir toplantı yaptılar Ihracat nizamnamesinin tadili teklif olundu Dün ihracatı kontrol dairesin- de ihracat tacirleri ve komisyon. cular beş saat siren mühim bir toplantı yaptılar, Toplantıya iktısat vekâleti iç ticaret ümuüm müdürü Mümtaz Rek riyaset etmiş, Anadoludan ve Trakyadan gelen ve şehriniz. de bulunan yumurta tacirleri ve komisyoncuları Türk ofis adına müşavir Necmeddin Meta ve ih racatı kontrol dairesi şefi Hakki Nezihi de hazır bulunmuşlardır. Rüznameyi bilhassa yumurta lihracatı nizamnamesinin tedi meselesi teşkil etmiştir. Tacirler ve komisyoncular fi 'kir ve mutrlealarını söyliyerek tadil edilmesi iktiza eden cihet- leri tebarüz ettirmişlerdir. Müzakereler bilhassa (tam ta- 28) vasfını alamıyacak olan sa (nayi mahsulü yumurtalarımızın | 2i İ standart şartları noktasından da | pılacak toplantı alâka ile bir döviz menbaı olması bakımın, | reektedir, dan ihracı noktalarında temer- küz etmiş ve bu münasebetle ni zamnamenin tadili teklifi yapıl mıştır. Nizamnamenin diğer maddeleri Üzerinde de ymünakaşalar yapıl- miş ve İhraç olunan ve olunmiyan yumurta tiplerinden nümuneler hazırlanarak vekâlete verilmek karariyle toplantıya nihayet veril i miştir, —. Belediye hekimleri Halkla yakından alâkadar olacak Belediye, sıhhat ve muavenet teş" kilâtmn genişletilmesi için bütçeye fazla tahsisat koymaktadır. Doktor kadroları fazlalaştırılatak ve belediye hekimleri (mahalleleri ! dolaşarak fakir halkla yakından # lâkadar olacaklardır. e ye. Romanyanın yeni Ankara elçisi Romanyanın Türkiye büyük elçi- İiğine Staikonun tayin edileceği ha ber verilmektedir. Yeni elçinin bü ay sonlarında şehrimize gelmesi muhtemeldir. ret riyaset etmekte idi, Bükreş, caklanmış, gerek halk, gerek resmi hüratı ile karşılanmıştır. Elektrik şirketi umumi heyeti Martın 16 sında toplanıyor Bu içtima büyük bir alâkayla bekleniyor Tasfiye halinde bulunan elektrik şirketi heyeti umumiyesi martın on altısında şehrimizde heyeti umumi- ye toplantısını yapacaktır. Şirket tasfiye heyeti bu toplantının hazır- lıklarını yapmaktadır, Elektrik şirketinin tasfiye heyeti umumiyesi, bundan ikiay evvel İamyay Şirketinin hükümetçe sâtın alınmasına alt karar verilmesi için hissedarların şehrimizde toplanma” İ sından istifade ederek fevkalâde bir İ toplantıya çağrılmış ve bu fevkalâde İtoplantıda meclis idare azasının İ ikisinden maadası tasfiye heyetinin yaptığı işlerin gayri (nizami oldu: Kunu, heyetin, idare meclisine arzet meden teşebbüs ve İşler (yaptığını bilânçonun bu şekilde heyeti umur miyeye arzedilmiş olduğunu ileri | sürerek buna şiddetle itirazda bulun muşlardı. Bu münakaşalar arasın da içtima ikmal edilemeden kaldığı gibi bu itirazı yapan idare meclisi i azaları da tasfiye heyeti (aleyhine dava ikame etmişlerdir. İ Şimdi iş böyle adli bir safhada İ- ken tasfiye halinde bulunan şirketin * her şirket gibi » Senelik heyeti u İ mumiyesini toplaması icap etmiştir. İ Fevkalâde içtimada başlıyan bu va” iyet dolayrsile martın 16 sında ya” beklen” — — Edebiyat Fakültesinde münhal üç doçentlik | Üniversitenin muhtelif fakültele- lerinde münhal bulunan doçentiik- ler için yapılan imtihandan sonra edebiyat fakültesinde üç doçentlik açıldığından bunlar için de bir in tihan açılmasına karar verilmiştir. Valimiz Ankaraya gitmiyor mu ? Vali ve belediye reisi Lâti Kır darın İstanbula âit işler oüzerinde hazırlanmış bir raporu hamilen An” karaya gideceği hakkındaki haberler teeyyüt etmemiştir. da Yüksek Iktısat ve Ticaret mektebi talebelerinden 35 kişilik bir ka- file bir ay kadar süren bir yolculuktan sonra Iomanyanın Transilvan. ya vapürile İstanbula döndüler, Talebelere genç öğretmen Osman Fik. Yüksek İktsat ve Ticaret Mektebi talebeleri sırasiyle şu şehirleri ziyaret etinişlerdir: Pire, Atina, Viyana, Leymiz, Dresden, Berlin, Türk tmlebeleri her gittikleri memleket gençliği tarafından ku - makamlarca büyük dostluk teza. Tramvay Şirketinin şi Re Bilhassa Yunanistan ve Balkan Antantınma (mensap gençlik teşkilitr ve yüksek İktsat gösterilen hüsnü kabul, talebeleriniz zerinde iyi bir intib$ tar. azami yardım görmüşlerdir. Atina, Belgrad, Viyana, Budapeşte ve Bükreşte toplantılar tertip edilmiş ve Türk dostluğu hararetli za teşkili etmiştir. Resmimiz Türk talebelerin! Budapeşte garmda matbust ** mümossilleri arasında gösteriyi tesellimünden sonra Vekâletinyapacağı ilk ıslahat üç mühim madde I martta tamamen devletin eline geçecek olan İstanbu! tramvay şebe* ke ve tesisatının bir taraftan devir işi ile meşgul olunmaktadır. - Esi sen evveloe İstanbul tramvay şebe ke ve tesisatınm en hurda teferrda” tına kadar devletçe mütemadi kı teller yapılmış, bunların vaziyetle- ri tamamen tesbit edilmiş olduğun dah, şimdi de bü işte ihtisası bulu hm zevat Nafia vekâleti nama te“ sellüm muamelesi ile meşgul olduk- larından devir muamelesi süratle yü” tümektedir, Nalia vekâleti, şebekenin tesellü- mü muamelesi ikmal edildikten son ra, hiç tehir edilmeden müstacelen yapılması lâzımgelen muazzam bir ıslah işinin karşısında bulunmakta” dır. Bunlar şöyle hülâsa edilmekte- dir: 1 — Yirmi kadarı katt olarak öm- rünü ikmal etmiş, diğerlerinin bir üzerinde toplanıyor kısmının frenleri şartnameye uygun olmıyan ve hemen ekserisi acil bir tamire ihtiyaç gösteren vesaitin ısla- hr, 2 — Birçok kavislerde aşınmış 0 lan hatlarla bilhassa Lâleli, Şişha” rİne, bankalar caddesi, Beyazıt şebe- kesinde harap bir halde bulunan veişirkekihaşmükezdişininei taşıyan bir zabit ile bü — harabiyeti ve tehlikesi vesbit toma toprakattr kablolarının değiştirilmesi, 3 — Şirketin hükümetçe satın alı” nacağının anlaşılması üzerine stok” arı sarfolunmuş, malzemesi kötü ştirilmiş olan mağaza ve abölyele- rin takviyesile işe yarar bir hale ge- tirilmesi, Nafia vekâleti, bu acil ihtiyacı gö” gönünde tutarak şebekenin işe baş" Jamasile beraber faaliyete geçebil- mek için şindiden hazırlık yap" maktadır. Kasaplar toptancıları Idare Heyetinde istemediler Dünkü içtima epeyce dedikodu ve münakaşalı cereyan etti Kasaplar, dün Eminönü Halke- vi salonunda senelik toplantıları nı yaptılar, Bu içima çok heyecanlı ve gürültülü olmuştur. Evvelki geneye sit hesabatın tetkiki için seçilen üç kişilik he. yet bu işle uğraşırlarken cemiyet! İidare heyetinin geçen seneye ait mesai raporu okunmuş ve bunun üzerine azadan bazıları cemiyet heyetini narh münasebetiyle hak larının müdafaasında ehliyet gös termemekle itham etmişlerdir. 'Töptanaıların himaye olundu- ğu hakkındaki sözlere, idare he- yeti azası cevap vermişler. Çok yeti azası cevap vermişler, çok madıklarını bildirmişlerdir. Tonton amca nın Çocuğu Rapor kabul edilmiştir. Bağırsakçı, tavukçu ve sakatçı ların rey verip vermemesi mesele #inde tekrar çıkan münakaşalar | Ticaret Odası Esnaf şubesi mü- |: dürü Kâzımın bulmuştur. Bunu müteakip 76 imzali bir takrir verilerek ekserisi toptancı lardan mürekkep olan idare he- izahatiyle sükün ve Ticsret mektepleri “| Talebelerimiz gittikleri memleketlerdeki Türk açüder” var > a IATA Şekirden wMemlekeller Hava postal?” için hazırlıkla Büyük bir alâka devam ediyo” 6 Telsiz memuru di Devlet havayolları İ ne bir nisanda başlam$f! gi hava postaları için haz yg maktadır. Yeni hava çor ye ve Adana hatlarında ayi” başlıyacağı için bü ad senekinken fazla olmaktiöi gö, Devlet havayolları e sa hava emniyeti mevzi v8 meşgul olmaktadır. BUM tânbul ve Ankara yolları hususi telsiz P iİlveten İzmir ve Adanadi istasyonlar vücuda geli yonların mevcudu dörde caktır. Tayyarelerin telsizler faaliyete kom Havayolları idaresi ba v tasyonlarında istihdam * re dört ve tayyare tel : la alacaktır, Mart İolan bu müsabaka öm İcek olan telsizciler dek bilgilerinden başka m Irafya üzerinden lerdir. Tayin olunacak İkiyetlerine göre 20180 a da fcret verilecektir. Ü İler ayrıca uçuş ikram tifade edecektir. ——. aldf Maarifi ve Vilâyeli Müsevi # da gi Mektep müdürü bU ürek evvel maarile müraei3i 4 e bii tep binasını tamir yetinin faaliyetinden memnun ©. İjci lurnmadığı ve binaenaleyh yeni i. dare heyeti seçimi yapılması tek İf olunmuş ve teklif kabul olu-| narak gizli reyle idare heyeti se- çimi yapılmıştır. Kemal Küçük, Ridvan, Kemal, Faik Soydanbay, Ganim Fetih, Rifat Gedikpaşa “İdare heyetine seçilmişlerdir, İ Yedek aralıklara da Cevdet Be şiktaş, Ethem, İhsan, Zeki, Ali, | Sabri seçilmişlerdir, nın Havra MUŞİIr. 1 Binanın havra haline vilâyetten de müsö ür Arkadaşımızı v€ bir, küçüğe uzun ve mest leriz,
