6 Kasım 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 5

alika İ tan Sof ya hüküme s. Nahzurlarını Mapüğı İn Bazırı Da Funk Sofyaya ya md Bulgar, hükümetine, İ Si arasındaki ay ikti” a m k da, Yu teMMerde bulundu. Bu tek- yl Tuğ w Bika, yeni o Almanyanın ediy, , devletlerine karşı tutmak ten biz a, yin mahiyetini göste dir. Dr. Funk bu teklifler & Yazi İsi Müzukerelere ve teferrün* Bila pik İstememiş ve buntarı mütehas” knşter, Ş yg alyan teklifine göre Bulgaristan w İder tle, tütün, hububat, üzüm Mary ver, domuz vesaire gibi : a lama harice sevkettiği mikta | Berin, az Satacaktır ve bunlara 172 A sartında müstakar kalmak (|. ta bir fiyat tesbit. edilecektir. la raftan Almanya aldığı bu girat Male. delimi gerek | her cins hârp li makine ve diğer bir çok sınai ik Bulgaristanın nzlia ve ML ini ilerletmek, araziyi sulamak Üliyay #eriyatını inkişaf ettirmek için mütehassıs, mühendis ve me ek ödiyecektir. Li in Bulgaristana, aldıklarına & * Verdi k İşin evvelden tesbit olunacak” marsi bu mallarla gör e ği Müddş ücretleri de on iki sene > | büyük pi pân A tu kadar geniş olması Bulgar kiş larında ve bu işlerle uğrar alâka ile beraber endişe de bay ve Südet arazisinin ilke: fi mManya Bulgaristanm ibra ti yüzde ellisini almakta i ay in m 2, Almanya Bulgaristar / e laçeğ #ürat ve miktarda malze , in v iv Smai özvlettir. Çünkü İN sanay İl er, İt İNE e farla silâh imalât Bı v ile Fransa ise kendi si“ era ei 'mâkla meşguldürler, dahilinde Bulgar | hükümet a » memleketlerinde yetişen zir Milk ç, 3 Mukabili Almanyanın onla" Ni iy rp Yüye »P malzemesi vermek tekli- k *Yetle kabul etmeleri pak ta- 3» EZE | / | Pala 1 4 li ' by liler Wmumi olarak gözden ii ; a & Zânan Bulgaristan © ihtiyatlı (| İ Li TÜZUmar hissediyor, Me kim; atanan ikkimei işlerde balâ- Yilan Şer “lerine memlekerleri, ta pükları ihracattan unu $a etmişlerdir. diğ in N a memleketlere Almanya ti iye ni e rle yaptıkları. ticaret tam bir kontrol altında köyü, Bir Pond Bunların si- Beri ten buğday almak dövizli memleketlere sat- üniter Almanyaya 1857 Bal satmıştır, fakat bu, den Big, k bir alış veriş değildir. y buğdayı Almanya için i VİZ malıdır. Fialtyuki, Al Balay son anlaşma kabul Saya Pİ taya Dütün fazla buğda- Mtmay, VEE esasları / dahilinde N bur olacaktır. Yük , İİ ike e, ERE. A. rami İaa'fen beğ pi “a... 8 TKINCTTEŞRIN — 1938 de bam madde vermeyi kabul ötiüekle bö ilümum eczanelerde bulunur. dik lk Sl kli, Almanyanın Bulgaris- a iktisadi teklifleri ti bunlarıderhal kabul etmiyor ve Med “ği düşünüyor ni hiçbir ihtiyat kaydına lüzum görme den kabul etmenin çok büyük tehlikeleri olduğunu da düşünüyorlar, Bulgaristan totaliter idareli bir memle ket değildir. Bunun için, iktisat erkânı. buğdaydan başka diğer ihracat maddeleri için bile on iki senelik bir maktu fiyat tesbiti şimdiden kabil olur #vu ve kabil o” Varsa doğru mudur, değil midir, diye dü” şünüyorlar. Bundan başka, ihracat omaddelerinin begün için hâkimiyetini başkasının eli- ne vermenin doğru olmuyacağını gözden uzak tutmiyorlar, Olur ki, ön iki senelik müddet bitlikten sonra Almanya bu mukaveleyi yenilemek | için Bulgaristanm daha az lehinde olan l gerait ileri sürer. O zaman Bulgar müs! tahsilleri ve ihracatçıları bugün kendileri! ne açık olan pazarları da kaybedebilirler, Çünkü buğün açık olan pazarlar o zaman başkaları ile mukavele imzalamış buluna” caklardır. Bilhassa bu yaz vukua gelen bir hâdise Bulgar iktitadiyatçılarını ciddi bir düşün deye sevketmiştir. Bundan birkaç ay ev vel Bulgar meyvecileri İngiltereden, çök kârlı bir fiyatla çilek siparişi almaya inu vaflak olmuşlardı. Fakat bu muvaffaki- yetleri çok uzun sürmedi. Çünkü, Alman- lar biraz sonra Londra piyasasına külli yetli miktarda çilek döktüler, hemde Bulgarların rekabet edemiyeceği o kadar ucuz bir fiyatla. Ren.» luna kanalı Diğer taraftan oOAlmanyanın Tunaya doğru iniş hedefi ile giriştikleri iktisadi siyaset hazırlıklari devam (ediyor. Dr. Şahtım çizdiği dört senelik proğram takip Iktadır. Sön olarak bitirilen orta kanalla tamamlanacak büyük bir kanal sistemi ile Ren, gayn ve Tunayı biribiri” ne bağlama faaliyeti ilerliyor. Bu plânm Tuna ve Balkan memleket lerinden gelecek ithalât wealları için bü- Yük bir merkez hâline geti ile âlür kası vardır ve bu merkez ihtimal ki Viya» nada kurulacaktır. Alman plânına göre, Bâlkan ve Tuna memleketlerinden ithal edilen mallar bu merkezde ikiye ayrilacak ve bunların bi- ri Almanyanın dahili istihlâkine sarfedil- lecek, diğeri ise Lehistana ve Baltık mem leketlerine tekrâr ihraç edilecektir. Bu plânların vösati o Bulgaristanın ve diğer Balkan devletlerinin alâkasını del betmeden kalamaz. Fakat, bu demek de gildir ki Köseivanol hüküsneti Purk pid nini tamamile kabul edecektir. Bilâkis, görünüyor ki. Bulgarlar silâh mukabilin- taber, memleketlerinin Almanyanm ik sadi, hattâ siyasi bir vassalı haline gelmi- yeceğine emin olmadıkça daha ileri git miyeceklerdir. Buhun için, Almanya ile büyük Britanya arasındaki münâsebâlın da ne şekil alacağını bekliyorlâr. İngiliz hükümetinin milyon isterlinlik bir istikraz vermek Üze- re müzakerelere giriştiğine dair Londtada çıkan haberlerin doğru olmadığı arlaşıl- miştir. Geçen gün Bulgar mebusan met lisi Fransa, Almanya ve Lehistarâ silâh Bulgaristana 9 sipariş edildiğine dair olan takrirleri mü- zakere etmiştir. Bundan evvel de bu gibi müzâkerelerden sonra (o Fransa veya İn- gilterenin Bulgaristana istikraz verecek” lerine dair haberler çıkmıştı. e Bunların m menbaımdan çıklığı zânnedilmek- r, shil Şekeri / en iyi müshil şeketidir di katie HABER — Akşım postam İMESELE SIHHAT İŞLERİMİZİN GEÇİRDİĞİ BÜYÜK İNKİŞAF Bundan sonrası için de mükemmeli bir proje hazırlanmış bulunuyor Osmanlı hükümeti #amanmda çok ih- male uğramış en mühim biri, sıhhat işlerimizdi, Cumhuriyet hü“ kümeti büyük ıslahatlar yaptı. Bu yol da son günlerde yeni bir (selerberlik projesi hazırlandığını da geçenlerde pro; jenin esasları ile beraber sevinerek yaz*| mıştık, Bugün de, sıhhat işlerimizin in kişaf gösteren bazı kısımlar ezrinde du” rup malümat vermek, faydalı bir hizmet olacaktır. İmparatorluk bütçesi Osmanlı hükümeti zamanında koca im-| dare bütçesi, 203 belediye bütçesinden pa paratw'uk bi de sıhhat işlerine har an para 28.000 lira gibi gülünç bir kisımıdı ve bu para, devlet (o bütçesinden ayrılmış tahsisat i, Senelik vasati- si üç yüz bin ! parayı, belediyeler, hususut idareler ve diğet müesseseler bütçelerinden ayirmiş”| © Yard. Cümhbüsiyet bütçesi On beş yillik cumhuriyette sıhhat büt- p çelerinin vasalisi beş milyon lirayı dol- durüyktadır. Bu, yalnız muvazeneden, yani devlet bütçesinden verilen paradır. Belediyelerin on beş sene içinde sıhhat iş- lerine harcadıkları para GÜ; hususi idare” lerin 38 küsur milyon liradır. Böylelikle yekün, on iki milyon tirayı aşıyor. | Onbeş senelik tesis'prorramma harca- nan parâ ile bü yekün bir misli artacak” ter. Bu. tesis ve cihazları (işletecek olan kadro rakamlarının vaziyetine bir nazar atalım: Kadrolar Tıp talebe yurtları, ebe mektepleri, has” tabakıcılık okulları, köy ebe mektepleri, küçük sıhhat memurları o Mektepleri bu Yalroyu kuvvetlendirmek yolunda devam lt olarak yeni unsurlar yetiştirmektedir. Ankara tıp fakültesi, bu yetiştirme işine, bugünkü artış rakamlarını çok geride bı- râkacak bir sürat vermek için kurulmak» tadır. Sihhat tesisi ve cihazlarımız e için 50 milyotu bulacak olan bir inşa programi" nin hazırlandığı müjdelenen bugünlerde, sıhhat kadromuzun inkişafı gözden ge çirmek ehtetesan olacaktır. Verebeğimiz rakamlar, «ön on senelik hesabiyledir. Doktorlar 928 öz devlet bütçesine dahil 563, Ku: St idareler bütçelerine dahil 203; beledi- ye bütçelerine dahil 312 olarak 1078 dok- tor vardı. 929 da bu rakam, 507 si devlet bütçesi, 200 ü hususi idareler bütçesi, 293 ü belediye bütçelerinde kullamlarak 1090 a çıktı, Artış bütün seneler devam ederek 906 da 789 u devlet bülçösine dahil, 216 st hüsusi idareler bütçesinde, 282 si bölediye bül den olarak 1287 yi buldu. Bu 8e* ne yekât 1341 dir. Oh beş sene evvel, yâ* ni 923 de bu Sayı altı yüz küsurdü. Bu Artış, biltassa 844 den sonra, hây: fet verööek bir hal bulacaktır. Çünkü © #ainan, Anka'a Wp fakültesinin ilk me zunlart sıhhat kadromuzda vazife almış olacaklardır. Devlet. belediyeler ve hususi o idareler bütçelerinde vazile verilmiş ölân tczacı sayıları da artmaktadır: 928 deZiüdev let, 57 si hususi idareler, 47 si belediye bütçelerinden para alan 128 eczati vardı. Bu sayı 986 da 135 i buldu, 938 de 150 ye yaklaştı. Ebe meselesi Ebe meselesi de nüfus artımı siyaseti" midi 4 m ii va bile doldurmıyan bu)... nin en mühim muvaffakiyetlerinden biri ihtiyaçlardan | dir: Bugün memleketin mühtelif yerlerinde ki köy ebe mekteplerinde köylerimiz içi ebe yetiştirilmektedir. İlk sene diplomalarmı almışlardır. Ebelerin, doğum işleri gibi en bir shhat bahsi üzerinde m ğu kadar süratle arttırılmasını zarari kıl dtüştir. Bu itibarla sıhhat kadromuzun en | büyük artış gösteren tarafr, ebeler ve hem " şireler üzerindedir. 928 de 4 ü devlet bütçesi, 80 hususi İ- hayati kün oldu: ra alan 377 ebe vardı, 986 da bu rak 2 vlet bütçesi, 94 Ü hususi idare çesi, 326 sı belediye bütçesine dahil ola- rak 471 i bulmuştur. ; e | ip Sıhat vekili Hw'Asi Alataş Sıhbat memurları Bilhassa Nahiye ve köylerimize bugün” kü şartlar altında doktor göndermek he- men hemen imkânsızdır. Bu İmkânsızir ğı, nahiyelerimizi ve köylerimizi — sıhhat memurlarile cihazlıyarak gidermeye ça" lışıyoruz. Çok pratik bilgilerle yetiştiril- miş olan sihhat memurları sayısını arttır. mak için vekâlet, yatılı mektepler açmış" tır. Son on senenin takamlarında yüzde kırk artış yardır. 928 de 836 sı devlet bütçesine, 93 ü hususi idare bütçesine, (130 u belediye bütçesine dahil olarak 1059 sıhhat memur rü vardı. 996 da bu rakam. 1185 i devlet, 94 ü hususi idare, 126 sı belediye bütçe sine dahil olarak 1405 İ bulmuştur. Her- hangi bir halk hizmeti emrinde eleman yetiştirmek için muntatam tesisler kuru" rünta, o sayının devamlı olarak artması mukadderdir: Sıhat momurlabrı yetiştir” mek üzere açılmış olan mekteplerden ta- lehe yetiştikçe yekânlar şu şekilde yüksel miştir. 928 de 1059, 929 da 1199, 9G0 da 1268, 931 de 1224; 982 de 1216, 933de 1305, 934 de 1303, 85 de 1365, 936 da 1405 ve bugün 1500 küsur Hemşireler Sıhhat kadromuzun nasıl inkişaf ettiği- ni tetkik ederken, onun bir çok yeni tip sağlık koruyucusu unsurlarla kuvvetlen dirilmiş olduğunu da unutmamak lâzım” dır. İnsan hayatı üzerinde kadın şefkati- ni, teknik bilgilerle sıhhat emrine vermek mesi lerin sayısı da, on sene isbetin- de artmıştır. 928 de 130, 936 da 357. Hükümet, bemşire yetiştirmeyi de plânlaştırdığı için bu sayı da senelere gö" re devamlı olarak artmıştır. 928 de 130, 929 da 164, 930 da 202, 931 de 223, 932 de 216, 933 de 57, 934 de M5 de 325, 936 da 357,, Bugün hemşire sayıs 400 küsurdur. Diğer sıhhat memurları Kadro mevzuu üzerinde son olarak bir sıhhat memurlarımizin adedi . 986 da 734 ü bulmuştur. Daima artan kadrolar iki rakamlardan sıhhat kadro. ir kolunda ne bir eksilme, ne duraklama olmadığı görülüyor, Her gey, devamlı olarak yükselmekte ve art- maktadır, ii Müesseseler ve hastahaneler 935 da Sıhhat ve İçtimai Muavenet ve- «ü'“tlne bağlı sıhbi müesseselerde yatak ısı 1620 iken büzün dört bini bulmüş” Lir. Ayakta tedavi »lumanlar on sene veli 38838 iken bu sene üç yüz bin; yata" rak tedavi olanlar sekiz bin iken kırk bin dir. Lâboratuvar tahlil ve rontgen işlerin deki iş sayısı 13440 dan yüz eli bine fırlamıştır. Belediye hastanelerinde de ayni seyri takip eden bir artış vardır: Yatak sayısı son altı senede 1009 dan 1200 e, yatakta tedavi edilenler 15625 den yirmi bine, a“ yakta tedavi edilenler o 57281 den 170 küsur bine yükselmiştir. Çocuk (o sıhhat” evleri, verem dispânserleri, Afikara mer kez hılzıssıhka müessesesi. Salgın hastas klar, sıtma, frengi, trahom, verem; hü“ lâsa, bütün sağlık teşkilâtımızda genij yen bir iş hacmi vardır. Harcanan paralar Tabii iş hağni genişledikçe, | harcanan para da ârtmaktadır. Meselâ sıtma mü” cadelesi için 925 de 576 bin lira sarfedi- Lirken, sön senede bu rakam, bir milyona yaklaşmıştır. Frengi 63 bin liradan 240 bih, trahom 23 bin liradan iki yüz küt bin liraya çıkmıştır. Kurutulan bataklıkların sahası, atlmış bin hektara yaklaşmıştır. Açılan kanal ların uzunluğun dokuz yüz bin metreyi bulmuştur. .. Bütün bu rakamlar, bizi vatandaş sağl lığı bakımından sevinditdiği kadar, Dun dan sonra yapılacak işlerin büyüklüğünü de anlatmaktadır., ile sabah, öğle ve akşam İler yemekten sonra mutazaman dişlerinizi firçalayınız.