6 Kasım 1938 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 1
FÜRKDİLİ 6 İKİNCİTEŞRİN PAZAR 1938 Ülcsnane u ea aa seancamAr, | ATATÜRK İ iBaşvekil Ce- ilâl Bayarı Ka: ıbul Buyurdu.; Ankara, 5 (A.A.) — Dün ımıbıılı gelen — Başvekil B. Celâl Bayar, Hay '"ııııdın Dolmabahçe Mrayına giderek Atatürk ta- Tafından kabul edilmiş ve kendilerine muhtelif işler hak maruzatta bulunmuş- Mısır Sılâhlanıyor.. GÜNDELIK SIYASA.L G.A.ZE'I'E len Yerlerilşgale Başladı. Viyana Konferansının Macar taleplerini Mü- said Şekilde Karşılaması Çekoslovakyada teessürle Karşılandı. Budapeşte, 5 ( A.A | Macar kıtaatı bügün saat 10 dan itibaren eski Çek Ma- car hududunu geçerek Ma- İskenderiyel yeKuvvetli Bir Üs. sübahri Haline Getirilecek. Mısırın Yeni Silâhlanma Proğramına GöreHava Kuvvetleri Arttırılacak, Ordu da Kuvvetlendirilecektir. Kabhire, S (AA | — Öğ Tenildiğine göre, Harbiye Na Ziri Hasan Sabri Paşa yük:- tek müdafaa meclisine bir Müdafaa proğramı tevdi et Miştir. Bu proğramda beş tene içinde © milyon İngiliz Ülrası sarf edilmesi derpiş tedilmektedir. Meclisin tasdikine iktiran *tmiş olduğu söylenen bu plân tedaföl bir deniz kuvveti İhdasını, sahillerin müdafaa Vessitinin takviyesini, munta Zamordunun kuvvetlendiril Tesini ve bir ihtiyat ordusunun; teşkilini derpiş etmektedir Bundan başka plânda aske Ti tayareler miktarının art tırılması, tayare meydanları Ve hangarlar İnşası, esle ve mühimmat satın alın: Ması da derpiş olunmakta dir. Mısırda inşa edilecek silâh ve — mihimmat fabrikaları Bin plânlarıcı. hazırlamak Üzere hükümet tarafından giliz mütehassslar angaje edilmiştir Diğer taraftan İskenderiye İmanının bnvoınlm..ın- ııın Bu Gece Ay Tutulacak Ankara, 5 (A.A) — İs- tanbul rasathanesi, önümüz- deki pazar günü akşamı (bu gece ) — külli —husuf olacağını ve memleketimizin her tarafından görüleceğini haber vermektedir. Seri ateşli bir top ifşa edildi. Londra, 4 (A A.| — Datly kepres gazetesi, bülce tah- Villeri parlâmeoto encümeni tarafından neşredilen bir ra- Borda düoyanın en kuvvet- tayare dafli topu olan 15 Bus, 114 milimetrelik — bir topun mevcudiyetinin ilk de- 'a olarak ifşa - edildiğini, teallik bir plân ihzar edil- mektedir. İskenderiye bu su retle mühim bir üssübahri haline gelecektir. Mevzuu bahis işler bir bu çuk milyon İngiliz lirasına mal olacaktır işgale başlamıştır. Budapeşte, 5 (| A A, | — | Macar ve Çek askeri mütahas sısları, Macar kıtaatının cu> martesi günü Magarovar şi malinde iki noktadan Tuna - yı geçmelerine medar — ola cak köprüler kurmalarına ve 6 teşrinsanide bütün Tu na mıntikasında ilerlemeğe başlamalarına karar — ver mişlerdir. Prağ. 5 (ALA.) — Gaze teler, Viyana tebliğini büyük başlıklar altında neşretmek tedirler Çesko Slovo, şöyle diyor: | «Slovaklarla birlikte ay- ni kederleri hlssediyoruz » A, Zet şöyle yazıyor: «Macaristan ile müşterek hudut meselesinde pek acı bir hayal iakisarı» Polizni List, şöyle demek tedir: Hatay Millet Meclisi Mesaisine Başladı.. . Hatay Hukümetı, Hataya Gelecekler İçin Pasaport Vizesi Usulunu Lâğvetti. Antakyo, S(A A.| Ha: tay Millet Meclisi mesaisine başlamıştır. Antakya, 5 (A A.) — Ha tay hükümeti neşrettiği bir kararname ile Hataya duhul vizesini lâğvetmiştir. Hataya gelecek yabancılar ellerindeki — milii — hüviyet eüzdanlarını — bulundukları mabal zabıtasına gösterecek. lerdir. Hataydan harice seyahat etmek istiyenler de arzuları na göre Türkiye Cumhuri yeti veya Fransa Cumhuri yeti makamatının kendile- rine verecekleri pasaport- la seyahat edeceklerdir. Bu hususta Hataydaki Tür- kiye - Fransız mümesslllerine nota tevdi edilerek bu cihe tin yapılması İstenecektir. Japonya İleMançuko'Çemberlâyn ile Rusyaya Bir Nota Verdiler. Tokyo, 5 (AMA) — Do- mel ajansı bildiriyor: Helingkitgden gelen haber- lere göre Japonya ve Man çuko hükümetleri yeni bir hudut hâdisesinden dolayı Sovyetler Birliği hükümetine birlikte bir protesto gönder mişlerdir. Mevzuubahis yeni hudut hâdisesi şudur: 12 Kadar Sovyet süvarlsi veiki Ja> lııııılırdıı sansasyonel blr şekilde ha- ber vermektedir Husuüsiyetleri gizli tutul makla beraber bu topun âzemi 9000 metrelik bir mesafeye dakikada 12 kere ateş eden 3 pus, 93 mili- metrelik topa faik olduğu anlaşılmaktadır. Halifaks Pari- se davet edildi. Landra, 5 |A.A | — Fran sız hükümeti İngiliz Başva kıli B. Çemberlâya ile Ha- riciye Nazırı Lord Halıfaksı Parisve davet etmiştir. Çem berlâyn ve Halifaks bu ayın 23 nde Pariste bulunacaklar- dır. Fransa Müste- mlekelerinden vaz geçmıyor. Prağ, 5 (Radyo| — Çe- koslovakya parlâmento ve ayan meclisleri ecek haf- ta içinde toplanacaklar ve cumhurrelsin! seçeceklerdir Başvekil Sirovi, bugün mefsuh partiler liderlerile bu hususta konuşmuştur. «Mili faclanın #00 nok- tası » Paris, 5 |Radyol — Po puler gazetesine göre, Sü detlerle meskün — yerlerde Çekoslovakyadan kalan son sistem bin iki yüz top, Al- manlar tarafından garp cep hesine nakledilmiştir. Son zamanlarda Prağ ci- lar, Çekoslovakyanın gördü- ğü İözüum Üzerine tamamen imha olunuyor. K | | yarında yapılan İstihkâm- | başlı işlerin — plânlaştırılma - İngiliz Muhalif lııırı;ıindın Lord Vinstan cüii;ll Söylüyar: İngiltere Manda Vazifesini Terk Ederse Türkiye deDahilOlmak Üzer Filistini Himaye Etmek İstiyecekÜç DevletVar faksı Parise Fransız Hükümeti, İngiliz Başvekili Çem- berlâyn İle Hariciye Nazırı Lord Halı- Davet Etti. ON ÜÇÜNCÜ YIL SAYI: 4029 !MacarOrdusuTahliye Edi Şehircilikİşlerinde IPlânlı Çalışma.. Ankada Şehircilik — işinde — tek- nik ve plânlı esaslar dahi linde — çalışmak lüzumuna işaret eden Büyük Şef, se- velik nutuklarında belediye- leri türeli surette aydınlat- mak ve kılavuzlamak - işiy- le uğraşacak merkezde bir teknik büro kurulmasını tav- siye buyurmuşlardı. Belediyelerin beşer sene- lik çalışma proğramı hazır: lığına sevk edilmesi hbarita, imar plânı, su, ışık, kanali zasyon, kültür ve spor işle- riyle şehirlerin sağlık ve gü- zelliğini — ilgilendiren — belli sı ve bu plânların merkezde kurulacak teknik büronun tedkik ve kontürolüne tâbi | Bunlardan H Herhangı Biri Kabul Olunursa Olunsun Mesele İngiltere İçin Son De- rece Acı Ve Ağır Olacaktır. Vinston Çörçil Avrupada- ki son buhranlar arasında Filistin meselesinin — unutul duğunu, fakat bugün «Filis tinin bir dönemeç noktasın- da» hâdiselerin bilhasıa Al manyadan buraya Yabudi akını başlıyalıdanberi lsyan şekli aldığını, çünkü Arap- ların kendilerini — ekalliyet olmak tehlikesinde gördük - lerini söylüyor ve devam ediyor: «Karışıklık başladı. 1936 da elddi hüdiseler cereyan etti. İngiliz hükümeti kati bir karar vermekten âciz göründü. Her şeyi olduğu gibi kendi cereyanına bırak tı. Çönkü nazırlar arasında fikir ayrılıkları olduğu tçin, uzun zamandanberi beklen diği halde, Filistindeki mü- messili değiştirmek kabil ol. madı. Filistine bir heyet göndererek Ikisi ortası bir çare bulduklarını zannetti- ler. Müteveffa Lord Peelin başkanlığı altında değerli kimselerden müteşekkil bir heyet Filistine gitti, Memle- keti baştanbaşa — dolaştılar. Bir yığın vesika - topladılar, her iki tarafın mümessilleri ni dinlediler, görüştüler. Sonra, raporlarını yazmak özere İngiltereye döndüler. Bu rapor, uzun fakat — ihti- yatlı bir şekilde yazılmıştı. Bir müddet daha beklendik- ten sönra rapor O zaman gördük ki komis yön Filistinin takslmini tav tiye ediyor. Memleket üçe neşredildi. | ayrılacak: Biri Yahudi devle , diğeri Arap devleti olacak Bunların arasında da İagiliz idaresi altında bir mıntaka bulunacak, İngilizlerin va- zifesi ike millet arasında muvazeneyi temin etmek ve birbirinin gırlağına atılmala. rına meydan vermemek ola- cak Daha rapor neşredilir edil- mez raporun hatali ve teh. likeli — olduğunu söyledim. Çünkü rapora göre İngiliz idaresi müşkül bir vaziyete girlyor, ortaya birbirine düş man iki memleket çıkıyor du. Bu devletlere istedikleri gibi ordu teşkil etmek ve Milletler Cemiyeti azası ol- mak hakkı da veriliyordu. Hiç şüphe yok ki, bu plân, en yüksek hislerle dolu sa- lâhiyetli kimseler tarafından hazırlanmış olmasına rağ- men, bir harp için mükem mel bir reçete teşkil ediyor du Bununla beraber, bu plân bile, derhal ve tamamen tat bik edilmiş olsaydı, neşre dildikten sonra ortaya çıkan kararsızlıktan gene daha iyi olurdu. Halbuki, İngiliz hü- kümeti bir karar vermekte âciz kaldı. Hükümet komls. yonun raporunu esas itiba- riyle kabul etti, fakat bir çok noktalardan da çekini- yordu. Gene bir müddet geçti ve bu müddet zarfında Filistin- deki vaziyet gittikçe vahim leşti Ozaman ikinci bir (Sonu üçüncü sayfada) Şehirlere aid belli — başlı işler için bir büro kurulacak. tululması belediyelere meos- ken, bina yiyecek içecek gi- bi hayat ucuzluğuna müessir işlerde yeni vazifeler veril- mesl Kamutayın tasvip etti- ği hükümet proğramında yer almıştı. İç Bakanlık Büyük Önde- rin tasviye buyurdukları ve hükümet proğramında işaret edilen esaslar dahilinde bir kanun projesi hazırlamış ve proje alâkalı bakanlıkların mutalea! alınmak suretiy- le Başbakanlığa verilmiştir. Proje teknik büronun İç Ba- kanlık Mahalli İdareler Ge. nel Direktörlüğüne bağlan - ması şeklinde hazırlanmış iken bilâhere teknik büro- nun Bayındırlık Bakanlığında kurulması daha uygun gö- rülmüş ve proje ona göre değiştirilmiştir. Projenin ha. zırlanması mucip — sebepler lâyihasında şöyle izah edil- mektedi!: Çok mütenevvi ve mühim olan ve her biri ayrı bir tekniğe tâbi bulunan şehir- cilik işlerinin tam bir düzen” lik içinde yürüyebilmesi ve belediye idarelerinin faali- yet ve harketlerinden verim- H neticeler elde edilebilme- *i için her şeyden evvel bu işlerin plânlaştırılması teşki- lât ve vasıtaları çok mah- dud olav - belediyelere mü- essir. yardımlarda bulunan ve bu idarelerin devamlı su- rette aydınlatılıp kılavuzlarn ması lâzımdır. Belediyelerimiz bütün teknik işleri için ay- rı ayrı mütehassıslar kullan. mak ve bu mütehasssları bulmak imkânlarından ta- mamen mahrumdurlar. Be- lerinin muhtelif sahalarındaki hare- ketlerini memleketin umum! faaliyetine ve fen tekniğine uydurmak, mesalde âhenk ve vahdet husule getirmek bu idareleri — şehircilik işle- rinde başaramıyacakları kır sımların tahakkukuna ald tedbirleri almak imkânları: nın elde edilmesi ve bu İş- lerin başarılabilmesi için bu proje hazırlanmıştır. Projenin ihtiva ettiği esa1- lara göre sehirci'ik işlerinde belediyeleri türeli surette ay- dınlatmak ve kılavuzlamak, bu işlerden konseyce tentip edilecekle. rin tahakkukunu temin ede- cek her türlü teşebbüslere girişmek, tedbirler almak ve tatbikatımı mürakabe etmek makaadiyle Bayındırlık Ba- kanlığı teşkilâtına bir tek- nik büro ilâve olunacaktır. Ayrıca alâkalı Bakanlık- lar delegeleri ve teknik da- ire relslerinden mürekkep bir konsey kurulacak ve ay- da bir toplanacaktır Konsey bütün şehircilik işleri üzerinde mutalea be- yan edecek, bu işlerin ter- ( Sonu ikinci sayfada )
