13 Eylül 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

n t "i AK.AM PDSTASI .Salıill.ıı-.”ışrfgn! Müdürüğ HasaniıRasimiÜs ÜÂDARE EVİ : Istanbul Ankara caddesi Posta kutorar İatanbül d14. Telgraf edresi ! Ktanhal HABER Yazı iİşleri telefonu: 236872 idare * * : 24370 Siwr . L ç. : 20335 ABOÖONE ŞARTLARI ' “ Türbiye b Eenebi Sönelik E.$400 Ka 2.71060 HÜn 6 aylık 30 ç A. 480 « 3 aylık “..60 B00 » * Bwlik .. . B00 » HMidiseler,likirler Hitlerin nutku ve Avrupa sulhu Yazaa: Nizameddin Nazil Hitler beklenen nutkunu söyledi ve umduğumuz gibi söyledi. Artık açıkça anlaşılmıştır ki Alman- ya kan hovardalığı yapmak niyetinde değildir. Hitler, emri altında seksen milyon Alman bulunduğunu böl bol söylüyor ama, Baviyeralı bir köy koda- manı Doyçbank kasalarındaki servetin. den bir feniğ üzerinde nasıl bir hasis- likle ve titizlikle titrerse o da tek P- meranyalının veya, Saksonyalı bir işçinin burnu kanamasın diye tıpkı öyle titri- yormüuüş görünüyor. Hayır. İçinde tek- tük zehirli tehdit okları bulmak müm- kün olan bir tirkeş'e benziyen bu nu- tuk umum? edası itibariyle, bize iki gün evvel Göringin gösterdiği Alman- yadan bambaşka bir Almanya gösteri- yor. Bu Almanyanın Grethenlerine, ne Majino hattında ölmüş, ne İsviçrenin veya Boöhemyanın dağlarında izi kay- bolmuş nişanlıların matemini tutmak mev'ud değildir. Zevahire aldananların saptıkları yol yanlıştır. Hitlerin dümeni Almanyayı günden güne makül bir istikamete çeviriyor. Bu Almanya kendisiyle konuşulabile - cek ve sulh yolları ile anlaşmalara gi- dilebilecek bir Almanya olmak arifesin. dedir. Hattâ deyebiliriz. ki Almanya devletler manzumesi dışında daha fazla kalmamak için Beneş'ten ve Çember- lâyndan daha çök fedakârlıklarda bu- lunmağa âmadedir. Nüremberg nutku- nun şu cümlelerini dikkatle okuyaln..: “— Nasyonal Sösyalist hlküs meti, Avrupa sulhü için milli menfa- atlerinden çok fedakârlıklar yaptı . Fransa ile dostane mMmünasebat tesis etmek için az fedakârlık mı yap- tık? 1870.71 de Almanya girmek mecburiyetinde kaldığı kâanlr bir harpten sonra bu arazinin geri ve- rilmesini istedi ve talebini kabul et- tirdi. Fakat cihan harbinden sonra bu toprak parçasını tekrar kaybetti. Bununla beraber gene Almanlar için Strazburg kilisesinin çok derin bir mânası vardı. Buna rağmen bu İşi kat'? olarak halletmekliğimiz, Av- rupa sulhuna hizmette bulunmak içindi. Filhakika hiç kimse bizi milli haklarımızdan istiyerek feragata ic- bar edemezdi, fakat biz ebedi bir anlaşmazlığa nihayet vermek azmin- de olduğumuz için bunu yaptık. Gene kendi arzumuzla ve gayet mühim bir sahada kuvvetimizi azal- tarak, alâkadar memleketle hiç bir zaman yeni bir harbe girişmek mec- buriyetinde kalmıyacağımızı — Üümit ettik. Bunu da bu memleketin gemileri- nin yüzde otuz nisbetinden fazlası- nı yapamıyacak vaziyette olmadığı - mız için değil, Avrupada kat'i bir sü- künun teessüsüne yardım için yap- Uk. Polonyada vatanperver ve büyük bir devlet âadamı çıkıp ta Almanya ile anlaşmak istediği zaman, bunu hemen kabul ettik, Buğünkü Almanya bir çok istika- metlerde sakin hudutlara maliktir ve memleketimiz Avrupayâ emtiiyet ve sulh hissi vermek için bu hudutları kat't bozülmaz — telâkki — etmeğe hazırdır. Fakat, öyle anlaşılıyor ki bu fe- dakârlıklar hemen her tarafta zaâf alâmetleri şeklinde tefsir edilmiştir. Onun için burada bu yanlışı düzelt - mek isterim. Paris ve Londradaki devlet adam- | hassa Romanyadan lacaklır. * Sirkeci garı etrafındaki temizlik ameliyesi ehemmiyelle devam ediyor. Çalışmalar yakında bitecek ve Sirketi muhili güzel bir meydan kazanmış o” * Kavun ve karpuz mevsimi bitmek üzeredir. Evvelce de bahsettiğimiz pi. 18 EYLÜL — 1938 —_—_—___/,a bi bn yıl kavun ve karpuz bal olnmş, buıma yağmen İstanbullular ne ’m'""* ne de karpuzu ucuüza yiyebilmiştir. Mahsulün bolluğu ne müstahsilin N€ müstehlikin lehine olmuş, ancak ara yerde mulavassıl rölü oynayan sült ekmeğine yağ sürmüştür. ___./ ( ŞEHİRDE ve MEMLEK ETTE, Yurda gelen göçmenler Gelecek ay sonuna kadar 30 bini bulacak Romanya ve Bulgaristandan yurdumu- za göçmen nakliyatı devam etmektedir. Şimdiye kadar denizden nakledilen göç. men miktarı 15 bini bulmuştur. Bu mik- tarın teşrinievel sonuna kadar 30 bine yaklaşacağı umulmaktadır, Nakliyat bil- fazla — ölmaktadir. Göçmenlerin bir kismı Çanakkaleye, bir ktismi da İzmire çıkarılmaktadır. Sıhhat bakanlığı şimdiden gelecek se - neki nakliyat için ham'ljmmakmdır. Bil- hassa Yugoslavya ile yapılan anlaşma mucibince gelecek yıl buradan mömleke, timize yüz bin kadar muhatir göç ede- cektir. Bunlarm muhtelif müfettişlik yamtakalarmda iskânı için umumi müfet- tişlere emirler verilmiştir. Bu mmtaka- larda şimdiden göçmen köyleri kurula - cak, ve evler yapılacaktır. Gelecek sene, ki göçmenlerden mühim bir kremmımn şark vilâyetlerine iskânı mukgrrerdir. larınt temin etmek isterim ki, her hal ve vaziyette muhafaza etmek is- tediğimiz Alman menfaatleri vardır. Görülüyor ki, Hitler hep sulhü — ko- rumaktah bâhsediyor ve bir “sulh için,, Almanyanın bir çok ferağatlarda ve fedakârlıklarda bulunmuş olduğunu iti- raf ediyor. Fakat dikkat edilirse gene görülüyor ki Almanyanın döstluk kur- mak için “menfaatlerinden fedakârlık- larda bulunduğu,, memleketlerin hepsi hudutlarının — garbındadır. — Hitlerin sulhü Almanyanın şark 'ıudutlarında, ancak “mintarafillâh,, büyük bir dev- let adamına malik olabilmiş bir devlete yani Lehistana müyesser olmuştur. Acaba bu sulh, Macaristanmm, Yugos « lavya ve Römanyanın buğday ambar- larına, garbi Karadenizdeki petrol ku- yularına, Tunanın akışıma — ulaştırıla- maz mı?, Bu meselenin taammiyle Almanyanın garbında bitaraflaştırmağa cabaladığı devletlerin elinde oölduğu anlaşılıyor. Berlin bu devletlerin, yani Fransa ile İngilterenin daha doğrusu yalnız İn- gilterenin arzularma zıd bir yolda yü- rümek istemiyor. Hele bu İngiltere A- merikarım müzaheretini de kazandık - tan sönra Berlin için arzuları hilâfına hareket edilemiyecek bir kudret halini almıştır. Binaenaleyh bütün iş Londradadır. Berlin, yahudilerin müdafii olmakla it- hâm ettiği Londranın karşısında da cephe almağa karar vermedikçe, vere- medikçe mutlaka “millit menfaat,, le- rinden yeni yeni fedakârlıklar yapmağza mecbür olacaktır. Alman uçaklarmtım Südetleri aşıp Praga gece baskınları yapamaması butt- dandır. Ben 1939 yazına kadar Avrupanın statükosunu siğorta edebilirim !, Ondan ötesi için 1939 da konuşuruz! . Nizameddin NAZİF Ankara istasyonu tecrübe neşriyatına başlıyor İki gündenberi şehrimizde bulunan Na- fia vekili Ali Çetinkaya dün — akşamki trenle Ankaraya dönmüştür. Nafia veki. li şehrimizde kaldığı müddetçe Tramyay şirketile teşrinlevvel içinde — başlayacak müzakerelerin hazırlığile meşgül olmuş, ve Eminönü meydanının açılması hak- kında tetkiklerde bulunmuştur. İstanbul belediyesi meydanının çabuk açılmasını temin edemezse Nafia vekâleti bu yolda kati tedbirler alacaktır. Ali Çetinkaya Sirkeci garı önünde a- çılacak meydanım biran evvel tamamlan ması için alâkadarlara direktiller vermiş tir. Mühendis mektebinde inşa edilmek- ten olan 450 kişilik pansiyon cumhuriyet bayramında tamamlanmış olacaktır. Şiş- lide kurulmakta olan telefon santralı da yılbaşma kadar bitirilecektir. Bu suretle Radyo bilhassa Beyoğlu tarafındaki telefon mü. kâlemeleri intizama girecektir. Şehirdeki elektrik şebekesinin — ıslah ve tamirine de devam edilmektedir. Si- lâhtarafa fabrikasına yakında ilâve ola- rak büyük bir kazan konataktır. İnşası tamamlanan Ankara — radyo is- tasyonunun bugünlerde muvakkat kabul muamelesi yapılacak ve tecrübe Neşriya- tına başlanacaktır. , Tecrübe neşriyatı Öğle üzerleri — saat 12.30 ile 13,30 ve geceleri de 21,22 âra. snda olacaktr. Tecrübeler bir ay kâdar sü fecektir. İstasyon 60-120 kilovatla çalışa cak, uzun dalga 1639, kısa dalga da gün- dürzleri 19.75, geceleri 31.69 — üzerinden yirmi kik,.atla neşriyat yapacaktır. Yeni istasyon ctümhüriyet bayramı gü. nü işlemeğe açılacaktır. Burdur Saylavı Mustafa Şerefin cenazesi Dün hazin merasimle kaldırıldı Ankara, 12 — Merhum Mustafa Şeref Özkanın cenazesi, bugün çok hazih me- rasimle ve gözyaşları arasında Cebeciye defnedildi. Merasimde, Meclis reisi Ab- dülhalik Reda, Başvekil Celâl Bayar, na ramma kalemi mahsüs müdürü ve yaveri, İsmet İnönü, bütün vekiller, — mebuslar müsteşarlar yüksek mektepler gençliği, ve çok kalabalık bir halk — kütlesi hazır bulunmuştur. Cenazeye öotuz kadar çe- lenk gönderilmiştir. Hacıbayramda yapılan metasimde hu- kuük talebesinden Ali — Gençer, kısa ve çok kuvvetli bir nutuk söylemiş, mütea. kiben cenaze önde askeri müzika olduğu halde Cebeciye götürülmüştür. Cenaze huükuk fakültesi — önünden ge- çerken mektebin bayrağı yarıya indiril- di ve gençler merhumun hatırasını göz- yaşlarile andılar, Cebecide hukuk tale- besinden Celâl ve Hasan nutuklar söyle, diler, Müteakiben de Burdur — mebusu, eski iktisat vekiil ve Millet meclisi büt- çe encümeni reisi Mustafa — Şeref ebedi istirahatgâhmma tevdi edildi. ————— — Balkanlı doktorlar İzmirde İzmir, 12 (Huğusi) — İstanbulda toplanan Balkan Tıp köngresi üyele- ri Ege vYvapuru ile şehrimi- ze gelmişlerdir. Misafirler, vali ve Ü. H. P. Başkant Fazlr Güleç ile Be- lediye Reisi Dr. Behçet Uz ve birgok döktorlar tarafından karşılanmışlar- dır. Misafirler şerefine bu aktam Fuar gazinosunda belediye tarafından bir ziyâafet verilmistir. istasyonda Çuhaoğlu İbrahimin ve Vapurlarda sonbahar Sirkecide bir antrepo Ankarada bir yangın Ziraat Bankasının buğdayları yandı Ahnıkara, 12 (Husuüsi) — Bu akşam yanında bulunan Ziraat Bankasının ot ve buğday anbarlarında yahıgın çıktı, zamanımnda yetişen itfaiye düumanın ke- safetinden maske takarak faailyete geç" ti. Otlar ve buğdaylar yandı, Binalar kurtuldu. — tarifeleri Akay ve Şirketihayriye — teşrinievvel başmdan itibaren sonbahar - tarifelerini tatbik etmeğe başlıyacaklardır. - Her iki idare şimdiden tarifelerini hazırlamakta- dırlar. Mekteplerin açılacağı da gözönün" de tutularak sabah ve akşam vapür saat“ leri ona göre tesbit edilmektedir. Maa-| mafih sonbahar taârifesinde sayfiyelerle köprü brasında akşamları geç vakte ka. dar vapür söferleri bulunacaktır. Yalnız gündüz postaları azaltılarak ve ancak pa- zar günleri yaz tarifesi tatbik edilecektir. Devlet Demiryolları da Haydarpaşa ve Avrupa banliyölerinde sonbahar tarife- leri hazırlığına başlamıştır. yapılacak Denizbatık liman işletmesi Mumhane antrepolarının tamamlanmasından sön- ra bu şekilde mödern bir antreponun Sir. keci rıhtımlatında yapılmasını kararlaş" tırmıştır. Sirkecide Sarayburnuna yakın olan saç antrepolar yıkılacak ve bunların yerine Tophanede olduğu gibi betondan iki katlı bir antrepo inşa edilecektir. Bü antrepolarda bütün işler elektrikli vinç- İerle görülecek ve hemen bütün antrepo- nun böşalma ve dolmasını ön kişi kadâr Yalovada yen" tesisat — Gelecek sene Yalovl daha güzellşeece Yalova bu yıl şimdiye kadar hiç M ne görülmemiş derecede rağbet £ tür, Yeni yapılan otel Termâl ile © ötellerde boş oda bulmak her glovi kabil olamamıştır. Denizbank Y öi dan gelecek sene daha çok randıman pi bilmek ve halkın bilhassa ecnebileri? raya rağbetini arttırmak içif kaplltâ bulunduğu sahaya eğlence yerleri Vt sahaları yaptıracaktır, İlk olarak nis kordu yaptıracaktir. Bündan enw]g bir çocuk bahçesi İle muhtelif €& M bir de vark hazırlanması düşüf' dir. Bunlardan başka kaplıcal nasip bir yerinde bir yazlık ””d;üıit' tiyatro sahnesi hazırlanması düş Yar yor. Böylelikle tedavi ve ıstiraha anl“' lovaya gideceklerin hiçbir suretle sıkılmıyacak ve istedikleri ;eldl geçirmek iİmkânları elde ğeî'k]îdî/ | Yugoslav konsol0s! değ işti gerti Yugoslavyanın Istanbuldaki J“ ort Konselosu B. İvan Vukatiç elçiliğine tayin edilmiştir. Müumaileyh 1934 senesinde tanbulda ifayı vazife etmekte "d bul konsöloslarının en kide lunmaktaâ idi. Atatürk , izmirlilere teşe ı telgrafı gönd İzmir, 12 (A.A.) —— bayramı münasebetiyle bele Behçet Üz tarafından çeki ve tazimat tclgrıflıfm*' Başvekil Celâl Bayar “ Vekili Parti Genel Sekre Kaya tarafından aşağıdaki gelmiştir: Doktör Behçet UZ Belediye Reit©ı Güzel İzmirin ııurtul“! yıldönümünü hm ::ı: kutlularken İzmir izhar ettiklerini bildi dirdiğini? .HI' düuygulardan çok mütehâssi 'Teşekkür, muhabbet VE min sayın hafka iblâğıni aberi F pi w*"" .- * Doktör Behçet ÜZ Bdeg” Reisi D“Wı. A Kurtuluş günü müna yın İzmirlilere saadetler * neşeli günlerini tebrik . & * Belediye Reisliğ W'W Kurtuluş yıldönümü ':' . v* te tzmirliterin Büyük Ş Cei içteh mire karşt zw*' dikderi D yayil güya teşekkür eder #6 İarmmı ıunıma bir amele idare edebilecektir.