1 Mayıs 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 8

Zelzele felâketi Ber Baştarafı 1 inelde olmuştur. Sarsıntı garktan gelmiş ve oldukça şiddetli olmuştur. — Hasar yok- tur. Zezele mıntakasında tetkikler yapan boyet Kiırşehir zelzele mımtakasında jeolojik | tetkiklerde bulunmak üzere Üniversite | mizden giden heyet dün dönmüştür, Bu heetin başında malüm — olduğu üzere jeoloji profesörü E. Parejasla Hâmid Nafiz Pamir bultnuyordu, Kendilerile temas eden bir muharririmize, tetkikat- larımın neticesini şu suretle anlatmışlar- dır: “— Üniversite Rektörlüğünden aldığı- mız emir üzerine asistanlarımızdan En- ver Altınlı ve Fuat Baykal ve Genelkur- may tarafından Üniversiteye jeoloji tah- til etmek Üzere gönderilmiş olan dört is- tihkâm subayından mürekkep bir heyetle Bi mıntakasına gittik. Bir hafta sü- tTen seyahatirniz eşnasında bölgenin jeo- Tojik bünyesini ve zelzeleyi husule gı miş olan sebebleri araştırdık. Gidemedi ğimiz mıntakalara da anket cetvelelri gön dererek zelzelenin tesirleri hakkında ma- KHimat istedik. Bütün bu tetkiklerimiz bil- hassa bir broşür halinde neşrolunacaltır. Arazi Felâkete duçar olan bölge jeoloji bakı- mamndan nisbeten eski sahrelerden müte- pekkildir: Granjit, profirit, — bilürf şistler ve mermerler. Bu sahalar ülçüncü zamana 2it yani yeni tabakalarla örtülmüştür. Bu tabakaların ekserisi Oligosen Gevrine aid jipeli ve tuzlu seri ile Neo- a devrinde bu mmtakalarda mevcud bulunan göllerin bıraktığı rüsuplardır. Neojen serisi nisbeten ufkidir ve bun- lar pek cskiden belki de birkaç milyon Bene evvel takriben deniz seviyesinde olan göllerde tereasüb etmiş ve bilâha. re orta Anadoluda asgari 1200 met - reye kadar tereffü etmiştir. Anadolu Yaylasının bu tereffüü umumiyetle cenubdan gimale doğru bir yan taz - yikmm tesirile vuku bulmuştur. Dağ silsilelerile karaların tereffü - fnü mucib olan bu tazyiklere orojenik tazyik (dağları doğuran tazyik) veya tektonik tazyik denir, Tazyikler devam ediyor Dağ silsilelerinin ufki ve ııkul! ha- Teketlerini intac eden bu tazyikler he- nüz her yerde nihayet bulmuş değil - dir. Hatta Alman jeologlarına göre Alpler Münihe doğru her asırda 25 sm, ilerlemektedir. Binlerce asır de - vam oden Alp iltivaları esnasında mev zuubahis hareketin senede 1-2 sm. ol- duğu tahmin edilebilir. Anadolunun elân tektonik yan tazyiklerin tesiri altında bulunması muhtemeldir. Uzun zamandanberi biriken bu yan tazyik birdenbire kurtularak yarıklar veya faylar şeklinde tezahür eder. Kır Behir zelzelesi de yer kabuğunun bu şekilde kırılmasına atfedilebilir. Bu hususta emin olmak için bölgenin, hat ta tekmil Türkiyenin — tafsilâtlı bir Jjeolojik haritasını yapmak lâzımdır, | Zira yer kabuğunun hareketleri geniş | Bahalara şamildir. Musfassal bir jeoloji haritası, Kır- gehir zelzelesinin acaba eski faylarım yeniden oynamasından mı, yokza, ye- ni kırıkların meydana gelmesinden mi hasıl olduğunu gösterecektir. Ayni za- manda Istikbal için de tehlikeli mım - takalarım zelzele bakımından tesbitine yardım — edecektir. Bu h: süf hâdiselerin sorlunu beklemek mec- buriyetindeyiz , En m yarık Arazi üstünde yaptığımız tetkikler snasında Akpmar civarımda mühim bir yarığa tesadüf ettik,. Bu yarık kıs men granitten — yapı bir masifin üzerindedir. Heyetimiz bunu takriben 18 Km. kadar takib edebilmiştir. Bu yarık sarsıntmın en şiddetle vuku bı l duğu bir mıntakada bulunduğu r hiç şüphesiz ehemmiyeti büyüktür. 30-40000 kişinin hayatına — mal olnr San Fransisko zelzelesi Pasifik kıyı - larma muvazi bir tekilde İmtidad e - den bir fayn yerinden — oynaması y zünden vukua gelmiştir. Fay oldar - rita — mevcut | ığı içindir ki bugün maattees - | Kırşehir zelzelesine gelince zelzelenin eski kırıklardan muı veya yeni faylardan mı hasıl olduğunu öğrenmek için muhak- kak türette daha esaslı tetkiklerin yapıl- ması icap eder, Pr. Hdâmid Nafit ve Pr. Parejas Yeni yapılaeak yerler köy ve kazabaların ye- e vekâletince karar- laştırılmış olduğundan yeni inaşatın kuru lacağı a kısımlarının b_n):lı:r ni â- adar eden şu müşabedelerin nazarı iti- bara alınacağını ümit ediyoruz. En zi- yade hasara uğrıyan evlerin umumiyetle allüvionlar üzerinde, yamaçlardaki dol- malarda veya başka bünyede iki cins ara- zi biribirine temas ettiği kısımlarda inşa edilmiş evler olduğunu gördük. Bu zelzele, gezdiğimiz 42 köyde pek çok tahribat yapmıstır. Zelzele maatteçssüf daha hafif olsa da devam — etmektedir. Ve ilk sarsıntıların sakatlamış — olduğu binalar hergün yıkılmaktadır. Zaten ker- piç veya sel taşlarile yapılmış - binaların vardrma gazeteleri: sıta olmasını dileriz. Buna ve bunun de- *t ettiği alâka ve tesanüde ihtiyaç var- dir.. Hâmit Nafiz Pamir Ankaraya gidiyor Hâmid.Nafiz Pamic, bugün Ankaraya göiderek, zelzele muntakasında yeni yapı- lacak köylerin inşa edilmesi — icap eden yerleri tesbit etmek üÜzere toplanacak o- lan komisyona iştirak edecektir. Felâke!zedı—lrrt ynrdım faaliyeti vermişlerdir. Kastamonu, 30 (AA.) — Zelzele fe- 1âketzedeleri için Kastamonu ve mülha - ardım ohrın (hp lanan p:ıv—mm miktarı bin beş yüz lirayı gecmektedir. Benebi dev!etlerin taziyeleri Ankara, 30 (A.A.) — Belçika elçisi bu- gün hariciye vekâleti genel sekreteri Nu- man Menemencloğlunu ziyaret — ederek hükümetin Kırşı zelzelesi — dolayısile taziye hissiyatını bildirmiş ve — hari "crcl sekreteri bu münasebetle gösterilen tan dolayı Belçika elçisine teşekkür t.*%n»a_lır, Alman ordusunun dün ve bu günü DE” Başir yapılan fabrikaar bu meseleyi ler. Acaba Fon Sekt kendi sisteminin kısa bir harble işi kökünden halledebileceğine samimi olarak inanmış mıdır? Çok yük- sek askeri meziyetlere malik yirmi fır- kalık taarruz ve bunları arkadan takip eden 50 fırkalık takviye kıtaları ile ani bir taarruzun ve Fra hatlarının zaptının Fi ft $ inelde halletti- nsayı mudu? O tarihte Fransız müdafaa hatla- rı henüz ikmal edil! ş olmakla bera- ber bu iki suale gene menfi cevap verile- hııır General Fon Sekt gerek ynzıhnnd.'ı *'( ve miktarm o'w-m-rm-n nl HABER — Aksam bostası ing lierenin hududu BEer- Baştâralı 1 tnelde antant kordial olduğunu — yazıyorlar, Pöti Jurnal gazetesi de — İngiltere hüdudunun bundan böyle Majino hat- tında bulunduğunu ehejamiyetle te - barüz ettiriyor: Bütün Fransız gazeteleri başmaka- lelerinde İngiliz - Fransız askeri teş- riki mesaisinden —dolayı büyük bir memhnuniyet İzhar ediyorlar. Askeri kuvvetlerin Tanzim işi başlıyacak Londra, 30 (ALA.) — Dün biten Fransız - Ingiliz müzakereleri hakkın- da Taymis gazetesi şöyle diyor: Mütehassıslar arasındaki müzake- relerin yakında iki memleket müsel- lâh kuvvetlerinin tanzimi işi takip e- decektir. Fransa ve İngiltere merkezi Avru- pada ve bilhassa Çekoslovakyada va- ziyetin düzeltilmesi için çalışmalıdır. Yalnız Pragda değil Berlin ve Varşo- vada da bütün alâkadarların bu mete- leyi süratle halletmeleri için teşebiğüs- te bulunulmalıdır. *Allın kurşunla harp,! Berlin, 30 (A.A.) — Berliner Ta- geblat gazetesi, Çekoslovakyaya mali yardımda bulunmak için Fransanm İngiltereye yaptığı teklifi “Altm kur- gunla harp,, başlığı altında yazdığı bir makelede diyor ki: Bu plânın İngiltere tarafmdan iyi karşılanmadığı anlaşılryor. Parisin teklı! ettiği bu plânm çok bariz olan kadar Londrayı hiç- lüde sevkedemezdi. P'a'vs:ı Çekoslovakya halkının ya- rısı aleyhinde yapılan haksızlıkların İngiliz parasile Idamesini istediği mu- hakkaktır. Göring'in gazelesine göre Fissen'deçikan ve — Göringle — sıkı bir alâkası olan nazlonal zeltuğ gaze- tesi Çek meselesinin ancak Pragda halledileceğini kaydettikden sonra Şöyle demektedir: “Bu meselenin İngiltere ile Alman- ya arasında görüşülmesinin sebebi anlaşılamıyor,. İngiltere — tarafından yapılacak tahkikat ve kullanıllacak nufuz ancak Pragda mücesis olabilir. Çekostovakyanın bir tekzibi Londrn, 80 (A A.) — Çekoslovakya elçiliği, Çek zabitlerinin memleketin südetlerle meskün kısmında bir headi- 86 çıkarmak gayesiyle hareket edan bir konploya iştirak ettikleri hakkm- da Alman matbuatı tarafından veri - len haberleri tekzib etmektedir. Beneş Hitleri tebrik etli Berlin, 1 (A.A.) — Siyasi mahfel- ler Benes'in 1 mayıs münasebetiyle Hitlere gönderdiği telgraf hakkında ihtiyatlı bir lisan kullanmaktadırlar, Bu mahfeller, meselenin Berlin'de memnuniyetle karşılanan beynemilel bir nezaket eserinden baret olduğunu beyân etmekle iktifa eylemektedirler. B9 Başlarafı 1 inclde fayyare imala! eleri gibi mühim hu- sus! müesseselorde çalışıyorlardı. anın müstahkem | tamamile | yıkacağımnı ciddi olarak — ümit ediyor- | Hap's cezaları Bükreş, 1 (A.A.) — Demir muha - fızlar teşekkülünün 17 arztar memnu &- Tâh taşımak risaleler tevzi etmek ve hasmane nidalar çıkarmak gibi kafif cürümlerden dolayr altr aydan bir sene- ye kadar muhtelif hepis cezalarına mabküm edilmişlerdir. Ez Hekimi Dr. Şükrü Ertan Cağaloğlu Nuruosmaniye cad No, $ 'Tel, 22566 (Dr. Osman Şerefettin apartımanı ] istikbal h.ı.ıple:îndc eh kuwe!li muvaffa. Demir muhafızlar 1 WAYTE «« 1038 Çinliler sekiz şehri japonlardan kurtardı Bir Japon taburu imha edildi, Japon hatları darma dağın oldu Londra, 1 (Hususf) — Çinlilerin yeni bir muvaflakiyet kazandıkları haber ve. ne göre Çinmev. 24 saat süren — şiddetli bir muharebeden sonra Tanşengi istirdat ettiklerini bildirmektedirler. Çinlilerin son resmt tebliğinde vaziyet şöyle bildiriliyor: *“Şimali şarkide Talerrşvanga Japonla- rin yaptıkları bir taarruzu geri püskür- ten Çinliler, düşmanı mevkilerinden geri çekilmeğe mecbur etmiş ve şimale doğru püskürtmüslerdir. Linyi - Yihsienden gelen haberlere göre, Talerşvanga Japon- lar tarafından iki koldan yeni bir hücum askeri dünkü BEF Başlarafı İ incide Vak'anın hikâyesi oldukça entere. san : Moiz, Koruni İle bundan beş ay kâ. dar evvel, kanun! şekilde evlenmiştir. Yalnız yohudilerde &det olduğu üzere bir de haham tarafından dint nikâhları kıyılması Jâzımdır. Moir, fakir oldu- ğu için epey masrafa mütevakkıf olan bu işi beş aydır kuvveden fiile Çıkara - mamıştır. Bu yüzden - gene yahtıdi â- detleri vechile . zifaf ta vuku bulma- mıiş.. Ayni binada oturan komşuların ifa- delerinden şu anlaşılıyoc: Koruni, kadınlığının en ateşli sene- lerini yaşamaktadır.. Gerçi bir kocası var, fakat haham nikâhr mevcut değil, Bu gidişle olacağı da — yok..” "Tablat, günden güne Koruninin sinirlerine in- dirdiği kamçiyi çoğaltıyor. Buna mü - kabil Mulz karısiyle ayni oduda yaşa. masmma rağmen, din? akidelere sadık kalmak istiyen bir koca. Karı ile koca arasındaki bu tezad, son zamanlarda küçük münakaşaları mucip oluyor. Fakat Muiz, bir türlü katısına uymak taraftarı değildir. Bu- nun Üzerine Koruni kocalrk hakkını is- timal etmiyen Muize ihanete başlıyor. Genç koca bu vaziyeti haber alınca, karısını kendisine bağlaması için — lâ- zım gelen tedbirleri gene almıyor. İşi bilek kuwveti sayesinde balletmek yob larına sapryor. Kavgalar, dayuklar gün. den güne sıklaşıyor. Koruni kocasının bu şayanı hayret inadı karşısında bo- şanmaktan boşka çıkak bir yol bulamı yor, Muiz buna daha fazla içerlemek- tedir . Nihayet, dün akşam Koruni gene ya bancr bir erkekle konuşürken — kocası görüyor. Bu, genç kadınm son saati yaklaştığını bildiren ik işarettir. Oda- yo çıkar çıkmaz, her zamankinden müt- hiş bir kavga başlıyor. Masadaki çıngı- raklı saat sekizi vurmaktadır. Azrall, ölüm defterine Muizin bıçağiyle yeni bir isim dah& ilâve ediyor: Korunil.. Genç kadın sol kosiğından ağır bir yara almış ve imdadı sıhhi otomobiline konurken ölmüştür. Koruninin kocast iken katili olan Muiz cinayeti işledikten sonra bir riva. yete göre damdan, diğer bir rivayete göre de kapıdan çıkarak koçmıştır. 'Tahkikata, müddelümümi muavinle- rinden Necati elkoymuştur. Evde bulunan Koruninin annesin « den bir resimlerini istedimi. Mevcut ©- lanlar polis tarafından alımmış, yalnız evlenme cüzdanında ikisinin de birer vesika resimleri var. Burada yahudiletin ırki? hususiyetle- rini hiçbir hâdise — karşısında terket. | mediklerini çok iyi göze vuran bir vak- aya şahit oldum. Aramırzda mütavasartların deliletiyle yöyle bir muhavere gecti: — Evlenme cürzdanını verelim. Fa- kat busalne fakir inzanlar, Paraları yok. ğ ederseniz.. Size hağzırlanmıştır. Kuvangvavaten ve Tau- tunda şiddetli bir muharebe vukua gele miş ve Çinliler bir müddet fena vaziyete düşmüşlerse de nihayet imdat kıtalarının gelmesi üzerine, Çin kıtaları şiddetli bir mukabil hücuma geçmişler — ve düşman hatlarımı tarümar etmişlerdir. Çin kıta- ları, bütün şimal hattı boyunca Yihsiene doğru umumt bir ileri hareketi yapmış- lardır. Liaohslen, Hohsun ve Hsta düş. mandan istirdat edilmiştir. Düşmanın bir taburunun — imhası ile neticelenen şiddetli bir muharebeden son ra Çinliler, Linfen, Tsiyuan, Mengslen ve Vensieni de biribiri ardına geri almış lardır., Tepebaşında cinayet Yirmi beş liradan bir iki liraya ine. cekleri muhakkaktı. Fakat bir ölünün resmi üzerinde çekişe çekişe pararlık, ailesi için makul görünse bile, bana iğ- rTenç geldi.. Bu tiksinti histi meslek hygulının- dan daha ağır bastığı için, «rkı pazarlı- ga yanaşmadan, karanlık merdivenlere doğru yürüdilen, A.N. Evvelki günkü cinayelin faili tevkil edildi Dünkü nüshamızda Rupen adında, el- Ht yaşlarında kadar bulunan bir Er « menin sevdiği 30 yaşlarmdaki Anjeli feci bir şekilde öldürdü- günü bütün tafsilktile bildirmiştik Katil Rupen dün öğleden sonra asliye birinci ceza mahkemesine getirilerek sor guya çekilmiştir. Katil fik sorgulara: “poliste her şeyi söyledim, başka söyliye- cek bir şeyim yok!,, cevabile ifade ver- mekten imtina etmişse de, sonra hâdiseyi göylece anlatmıştır.: *— Ben mezeciyim, yarjmda — daima bıçak bulundururum. Sabahleyin de lâ- zım olur diye yanıma iki bıçak alarak evden ayrıldım önce Taksimde bir arka daşrmın dükkânına uğrryarak bir müd- det oturdum, Akşamüstü de Anjelin o- turduğu Çimen sokağına giderek onu bek lemeye başladım. Bir müddet sonra v- zaktan göründü. Yanmda iki — yabancı etkek de vardı. Sokağa saptılar. Anjel orada beni görünce ileri geri söylenme- ye başladı. Bana: *— Terbiyesiz, edebsiz — herif, gene mi karşıma çıktın? - diye bağırdığını işit- tim. Yanındaki erkekler de üzerime hü- cum ettiler. Bu esnada ne yaptığımı bil- miyorum. Cebimden çıkardığım — bıçağı Anjele birkaç defa sapladığımı hatırlıyo- TüM.,. Katilin sorgusu yapıldıktan sonra mah keme kendisinin tevkifine karar vermiş- tir. Diğer taraftan tabibi adli Enver de maktul Anjeli muayene — ederek, aldığı yaralardan öldüğünü tesbit etmiş ve ce. l sedin gömülmesine izin vermiştir.