1 Mayıs 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

MAYIS — 1038 1 Hayata dair — | . . . , Alimin vazifesi | AZIL Ahmet Aykaç, “Bir dosta ce- vao,ında (Cimhkuriyet, 30.4..“.ÜS_H İzzet Molla'nın “Meşhurdür ki zulm ile olmaz cihan harab, — Eyler anı müda- henei âliman harab,, beytinin ikinci mıs- ramı münakaşa ediyor. Her ne kadar kendisi “âlimden, edibden ve sanatkâr- * ve bilhassa büyük ruh » ise de âlimin, edibin ve 5a- natkârın, insanlık icabı. birtakım kusur- larının, küçüklüklerinin hoş görülmesini tavsiye ediyor. Muharririn bu sözlerini olduğu gibi ka- bul etmek doğru olmryacağını anlamıyor değilim. Elbette bir istihza var. Öyle ol- masa idi yazı, Tevfik Fikret'in: “Hak- bellediğin bir yola yalnız gideceksin,, mısrar ile bitmezdi. - Fakat bir ân için, “müdahanei âliman,, gerçekten hoş gör- düğünü kabul edelim; zaten gerçekten © kanaatte olanlar yok değildir. İzzet Molla'nın beyti pek güzel değil ama şüphesiz hakir söz: âlimlerin, şair- lerin müdahanesi kadar, insan oğlu için büyük felâket olamaz. Alim, sanatkâr sa- dece kendi sahalarında meziyet sahibi ol- makla kalamazlar; kendi sahalarında gördükleri işlerden kazandıkları itibarla, küyvetle hemcinslerine rehberlik etmek vazifesindedirler. Umumi hayatta doğru, iyi bulmadığı bir şeyin yalan ve kötü ol duğunu söylemek bir âlim için sadece her hangi bir insanla bir tutamayız. Onlara tabiat her insanda bulunmıyan bir zekâ, bir kudret vermiştir; hemcinslerinin ken- dilerini dinlemelerini — istemişlerdir ve hemcinsleri arasında da onları dinliyen- ler olmuştur. Demek ki onlardan, hayatf işlerinde de kendilerine rehberlik etmele- rini beklerler. Zor nikâha'ndaki filozofu bilirsiniz; bir alay söz söyler ama komşularından biri- nin ufak bir müşkülünü halledemez. “Ben öyle şeylere karışmam!,, der. Ali- min, sanatkârın inanmadığı şeye boyun eğmesini istemek de o “Hlosof,, gibi dü- şünmeğe kalkmaktır. Sözünü dinletmiş olan adam nasıl het- Banzıdıninsanla bir olabilir? O, kendine dratrthe ; birçok kimselerin. — kanaati mesuliyetirli üzerine almiş; yine söyledik lerine inanacak insanlar bulunduğunu bi liyor. Demek ki o, bir tek insan değildir, birçok, binlerce insanın şuuru olmuştur. Yalanı kendinde kalmaz, etrafınca da kâ» bul edilir. Husust hayatma — karışmayız ama bize de bildirdiği her — hareketinin, her sözünün kanaatine uygun olduğuna itimat edebilmeliyiz. BPunun için şunun, bunun müdahanesi insanlık zâfı diye hoş görsek - bile â- Tümlerinkine tahammül edilemez. Etrafın ürmet istemiş. başka insanların ken i dinlemelerini arzu etmiş - adamın bir daha: “Ne yapalım? biz de insanız!.. diye yalan söylemeğe hakkı yoktur. O, artık bir kahraman olmağı, insan oğlu- hun idesline yaklaşmağa mecburdur. Nurullah ATAÇ Küçük itilâf konferansı Bilkreş, 30 (ALA.) — Sinaia'da Çe- koslovakya. Yugoslavya ve Romanya harlelye nazırlarınm iştirakile topla- nacak olan küçük antant konseyi kon feransı merkezi Avrupa ve bilhassa tuna havzası vaziyetlerile Macaristan münasebatını tetkik edecektir. Konferans küçük antantın cenev * rode takip edeceği hattı hareketi tes- Pit edecek ve Avusturyanın Almanya ile birleşmesi üzerine hâdis olan yeni vaziyet karşışında küçük antant dev- letlerinin teşriki mesaisini gözden ge- girecektir. Üç hariciye nazırı konferansı mü” teakip altı mayısta Cenevreye hare- ket edecektir, bğlümünemsiie A RENSDÜİ A Sovyet Rasyada İ Mayıs bayramı Moskova, 30 (A.A.) — Tes Ajansı bildiriyor : Sövyetlet Birliği milletleri, “Enter- nasyonal Proloter bir Mayıs bayramını Şevk ve surur ile karşılamaktadır , Şehir ve köylerdeki sokaklar ve mey danlar, bayraklar, Stalinin, parti ve hü- kümet erkânmın fotoğrafları, vecizeler, Pankartlar, Sovyetler Birliğinin ekono- Mi, kültür, memleket müdafaası saha - larındaki başarılarını gösteren mütcad- Ai han * Amerikanm yeni Moskoya sefirine miştir. Dört direkli ve ayni zamanda Ödeseaya gidecektir. — ŞEHİR Denizyollarında Sefer program- ları değişti Yeniden bazı iskelelere vapur uğratılacak Denizyolları İşletmesi, muhtelif hat. Jara git sefer proğramlarında tadilât yapmıştır. Bu aydan itibaren başlıyacak olan bu tadilâta göre, Karadenizin Salı posta- ları gidişte şimdiye kadıc uğradığı is- keleleri tutarak Hopaya kadar uğraya- cak, ilâveten Tireboluya, dönüşte de Pa zara uğrayacaktır. Koradeniz hattının perşembe postaları da uğradığı iskele . lere ilâveten dönüşte OT ve Akçeâbadı tutacaktır, Karadenizin pazar postaları da Ri- zeye kadar gidecektir. Bu postalar dö- Hüşte ilâyeten Sürmen ve Tireboluy: uğraya: . w i Cuma günleri Karabigaya kalkan va- purlar dönüşte Mürefteye uğrayarak Erdek, Marmara, Tekirdağ yoliyle ge- teceklerdir. İmroz postalarının da dö . nüş seferlerinde Mürefteye uğraması kararlaştırılmıştır. Devamlı iskele haline konulan bu yerler ötedenberi vapursuzluktan — şi- kâyet ediyorlardı. Şimdi bu bertaraf e- dildiği gibi buraların iktesadi hayatı da canlanmış olacaktır. : Göçmen nakliyatı için vapur meselesi İktısat Vekâleti, Sıhhat Vekâletiyle yaptığı temaslar neticesinde bu sene memleketimize gelecek olem göçmenler için vapurlar kiralanmasını Deniz Ti- caret Müdürlüğüne bildirmiştir, Deniz Ticaret Müdürlüğü dünden itibaren bu hususta armatörlerle temasa girişmiş- tir Bu sene nakledilecek göçmenler için beher seferde on bin lira luım gelmektedir. Deniz Ticaret Müdürlüğü, Mayısın ilk haftasında seferlerin yapı- Jabilmesi için iki mayısa kadar vapur. ları kiralamış olacaktır. Sıhhiye Vekâleti beher seferinde 1500 - 2000 göçmen getirebilecek va- purlar totulmasını istemiştir. Halbuki şimdi göşmen nakliyotma tahsis edile- bilecek vapurlar çok azalmıştır. Bu iş- terde kullanıları vapurlardan Hisar, ma. lüm şekilde parçalanıp batmiş, kezâlik ayni işte kullanıları "Yekta, yüplirü geçen — sene Köstente dış hmî. sında, Ordu vapuru da Salıpazarı ö- nünde batmıştır. Bu şerait içinde kâfi yapur bulünamamasından korkulmak - tadır. Halbuki bu sene geçen yıllardan fazla göçmen nakledileceği için daha fazla vapura ihtiyaç bulunmaktadlır. Hükümet, eğer icap ederse, Denizyol itinden de göçmen naklinde emeği kararlaştırmıştır. İarı vesa istilade © —<0 dit diyagram tab bulunmaktodır. Di Bir çok mahallerde, bayram münase- betiyle yeni klüplerin, çocuk bahçele - rinin, çocuk bakım evlerinin, bastanele- tin, kültür parklarının açılış töreni ya. | pılmaktadır. z ait güzel bir yat dün limanımıza gel- yelkenli olan bu yat, bir kaç gün sonra DE ve Emniyet * İstanbul Avcılar ve 'Atıcılar Birli ği dün Sirkecideki merkezinde yıllık toplantısını yapmaştır. Yeni idare heyetine Ali Kunt, Sami İsmail, Seyfi Cenap, Turhan, -Necip Beri, Hulüsi Gür, Sabri Sabaşı seçilmişlerdir. - MEMLEKETTE sandığı taksitle ev satacak Yalnız bedelin yarısını peşin ödemek şart koşuluyor Emniyet Sandığı, İstanbul halkmım kolaylıkla emlâk sahibi olabilmeleri, bilhzesa küçük tasarruf sahiplerinin ken dilerine birer mesken edinerek - kiracı. lktan kurtulabilmeleri için yeni bir usul vaz'etmiştir. Ziraat Bankası idare meclisinin karariyle konuları bu yeni usula göre San- dık tarafından satılan gayrimenkullerin yüzde elli tutarı peşin para ile verile- gektir. Mülkün diğer yüzde elli bedeli Sandık tarafından evveke tahmin edil- miş bedeli üzerinden malı alana ikrazedilecektir. Bu suretle bu bedel müsavi taksitlerle ödenebilecektir. Bu yeni şekilden parasının azlığı çok kimselerin kendilerine bir mesken &a Sandığın, faiz miktarı da epey in ceği sanılmaktadır. Agvada bir temsil HK B Agvada parti nahiye merkezinin mü- samere kolunu teşkil eden öğretmen ve memurlar 23 nisan bayramı münasebeti- le bir müsamere tertip etmişler ve “ze- hirli kucak,, piyesini temsil eylemişler- dir. Resim temsile iştirak eden gençleri göstermektedir. ! tî:.—.r::unmıı:r.ma::.m_' | j : Birkaç gün evvel bu sütunda, oto- büslerin Eminönü durak yerinde da- kikalarca beklediğine dair bir şikâyeti bir okuyucumuzun işareli üzerine kay detmiştik. Lâkin otobüslerin marifeti B böyle birkoç dakika yolcuları beklet- mekten ibaret kalmıyormuş., Dün gece 8 cereyan eden bir hödiseyi anlatalım: BAZI numaralı — otobüsteyiz. Saat Viğ 23,45 de.. Sirkeriden Eminönüne ka- | 3 dar bir manda orabası sürotile goldi, ? oroda üç dört dakika bekledi. Köprü ğ üstünde de gene öyle beş dakika dur- $ du ve arabanın Fotikten itibaren ne- den o derece yavaş gittiği de anlaşıl- d Kadıköy ve Üsküdar cihetlerinden gelen son vapurların — yolcularını al- AZUTTAMR NUT necek olan yüdde elli miktarın da öden mes'nde müşkülüta tesadüf !iooımuşa bir adam otobüsleri ! dolayısiyle emlâk sahibi olamıyan — bir edinebilecekleri umulmaktadır. Bilhas- miş olduğundan senelik taksitlerle öde, edilmiye- Tersanemizde Bu yıl on ecnebi harp gemisi tamir edildi Bir Rumen Denizaltt gemisi ile bir topçekerin limanımıza geldiğini yazmış. tık, Her iki gemi, Haliçteki deniz fab- rikalarımızda tamir edileceklerdir. Ru- men gemileri bu sabıdı Halice girmişler. dir 4 " Bu gelen iki gemi ile bitlikte bu se- ne tersanemizde tamir gören ecnebi harp gemilerinin miktarı onu bulmak. tadır. — Bahar bayramı Bugün mayısın biri, bahar bayramıdır. Hava nisbeten kapalı geçmekle beraber, kırlara gidenler ve baharın — ilk gününü açık havada geçirmek istiyenler - İstan- bulda az değildir. Maamafih sabahleyin havanın bulutlu olması — dünden bahar gezintisine hazırlananların büyükçe bir kısmınt bu kararlarından vazgeçirmiştir. ;Zaq'ru değilmi? ğ mak... Üsküdar vapurtundan — birakç yolcu alındı, on beş dakika kadar Ka- dıköy iskelesinde beklenilerek o va- purdan da yolcu olındıktan sonra şo- för, yolcuların protestolarına nihayet kulak verdi. Esasen arabalar da dol- muşfu. Otobüs içindeki — yirmi yolcu öyle cekenneml bir süratle, içindeki- lerin yüreklerini ağızlarına — getirecek Bir tedbirsizlikle, — Beyoğluna çıktı. Sirkeciden Galatasaraya bu swretle 40[ dakikoda gitmek mümkün oldu. Bu ne ldübalilik! — Otobüsler hiçbir kayda ve nizocma tabi değil midir? Ta- bi Biseler bu nizamlar yalmız gündüz için vu Bomulmuştur.? Demiryollarında Ucuz tarifeler -Bu günden itibaren tatbik edilmeğe başlandı Devlet Demiryollarının bütün şebeke üzerinde tatbika karar verdiği yeni ten- zilâtlı tarifenin tatbikine bu seşbahtan itibaren başlanmıştır. Yeni tarife ile, tenzilâtlı gidiş ve dö- nüş tarifesi mer'iyet müddeti bir aydan iki aya çıkarılmaktodır. Yaltız ayrıca yolculara her beş yür kilometrede bir defa tavakkuf hakkı da verilmektedir, Bu suretle memleket içinide seyahat çok kolaylaşmış olacaktır. Devlet Demiryollarr İdaresi, bu sa. bahtan itibaren yeni bir aile tarifesini de tatbika başlamıştır. Bu tarife eylül sonuna kadar muteberdir. Bu nevi bi- letler şimdiye kadar iki aylık müddet- lerle mer'i ölürken, şimdi ayni ücret muhafaza edilerek müddet dört$ aya çı- karılmıştır. Ayrıca biletlerin yüzde yir- mi bedeli gibi bir fark verilmek şartiyle beşinci ay için ayrıca temdit edilmesi de karar altına alınmıştır. Bu tarife için de gene her beş yüz ki. lTometrede bir istenildiği müddet kadar tavakkuf hakkı verildiği gibi, vile elra- dından birinin istediği istasyondan bi- letin mer't olduğu müddet zarfınida ay- rılması kabul edilmiştir. Yalrırz bunun için mer'i tarifelerin en ucuzunun yüz- de ellisi nisbetinde munzam bir ücret verilecektir , İÇERDE: * Yugoslav kral naibi prens Polun do« ğum yıldönümünü Reisleumhurumuz Ata. türk telgrafla tebrik etmiş, prens Pol tel. grafla teşokkürlerini bildirmiştir. * Yeni paket postaneleri — muamelâl ni- zamnameleri yarın sabahtan — itibaren bir tecrübe olarak İstanbul paket gümrüğünde tatbik edilecektir. Bu tecrübeye — bir sy müddetle devam edilecektir. İ * Bu sene Akay idaresinin bültün hatlar. daki gidiş geliş ücretlerinde siyanen tenzl. Jât yapılmasına da karar verilmiştir. * Denizbank İzmirde bir Yat kulüp in- şasına karar vermiştir. Ne iş 25 bin liroya mal olacaktır. DIŞARDA: * Bulgaristanda mefsuh Ratnidzi teşkie Jâtının, memleketin asayişini umum! tah- riklerle birkaç keredir bozmak teşebbüsü üzerine polis bu teşkilâtin merkezinde a« raştırmalar yapmış ve dosyalarını müsa. dere eylemiştir. Teşkilâtın relsi ve azala» rından bir çoğu hakkında takibata başlan- mıştır. v * Amerikada yeniden — iki zırhlı yapıl. ması için Ruzvelt tarafından İistenen tah- sisat hakkında bahriye mahafilinde beyan olunduğuna göre, ba iki zırhlı derpiş edi- len deniz silâhlanma programına dahil de- Bildir. Çürüğe çıkarılmak — zamanı gelmiş olan zırhlılar yerine yapılacak olan yeni- lerinin adedi bu suretle son anda altıya ib- TAğ edilmiş oluyar. * Lehistanda Krakovide 1 mayıs tezahüi- ratı için beyannameler dağıtarı Narkistler Te demokratlar arasında — kanlı bir kavga olmuştur. Her iki faraftan da birçok yaralı vardır. * İngilterede antikacı Jorj Oven, 22-23 nisan gecesi Çilham Kastelden 100.000 İn- * (Lhtfen sayfayı çeviriniz),