25 Şubat 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2
ECZHABER AKSAM POSTABSI Sehibi ve Neşrigat Müdürü - H an Rasim Us İDARE EVİ » Istanbul Ankara ceddesi Peste vatatee Htsnal T Tekaraf söresi iambet MABEN Yozı işleri telefonu: 23872 idere » . 124370 Bişe”.. & »—.1 90986 ABONE ŞARTLARI vi Haati Günün yazısı: GAT S AM MA SAT KA aN er GESERLA Z — e— Nüfusu arttilr- yapalım ? Yazan : Şekip Gündüz |f B İR çok muharrirler kalem oy- ($ natma imkânını bulabilmeleri- ($ Bin sırrını, okuyan vatandaşın yüksek (7 ve asil tevazuunda ve tahammülünde ğ ararlarsa hata etmemiş olurlar, Eğer # okuyan vatandaşların birçoğu bu asil q tevazuu terkederek düşünce'erini yaz- ($ mak ve neşretmek yoluna girmiş olsa, lardı; mutlaka, bizde birçok “kalem erbabı” yalnız okuyan vatandaş mer. tebesinde kalır ve yazı sahası birçok yeni ve küdretli kalem erbabı kazan- mış olurdu. Bu kısa düşünceye kafamı zorlryan (i gey, dün, “Fatihte oturan karilerniz- |İ| den M. Emin., imzasile bana gönderi- |© len bir mektup oldu. ğ Fatihte oturan bu “M, Emin” nüfus meseleleri üzerinde, son günlerde yapı- (? lan muhtelif nesriyatı okuduktan son. YR bu mevzua temas eder bir makale 3 yazmamı istemiş ve bana kendi tecrü. (i be'srini ve mülşahedelerini bildirmek nezakelini göstermiştir. Her mınunı hazariyelerin ve afakf sözlerin tama | Mile dışında kalan hakikf havata, bir |? gok taraflarından vuzuh veren bu mektubu birkaç kelime katarak, el ca- bukluğu ile benimsemektense olduğu gibi neşretmeyi doğru buluyorum. Ve sanıyorum ki, doğum azlığını ve doğanların cabuk ölümünü bu satırlar bircok nazariyeelterimizden daha İyi göze vurabiliyor. İşte mektupr Sayın bayım: Haber gazetesinin 18 Şubat 938 ta rihli nüshasında "Nifus artırma siva. Betinde bir hamle” başlıklı yazıyı bü. yük bir alâka İle okudum. Çok yerinde ve pek Tüzumlu ve faydalı o'duğunda kimsenin günhe etmiyeceti bu isin hir ân evvel tatbikatma geçilmesini can- dan dilerim. Azizim, Beşi ölü, altısı diri olmak Üzere on bir çocuk babasıyım. Bilyük oğlum 8 yaşından sonra tutulduğu bevin hllm- masmdan halen meczup o'masa ve kı- Zim da on iki yasında ölmesevdi, bu- Kün bir o kadar da torun Bahib ol dum. İşte bu itibarla cocuk yetiş | mekte nz cok bir teerübe sahibivim de- | mefktir. Bu görgüme dayanarak söyli yeyim ki: “Nüfus artımı, cocuk ve ana sağlı- Bı"; ne Bav Selim Sırri'nin konferana- larile, ne Bay Dr. Rasim Adasal'ın il. mi krymeti ilsarinde seta tamAdild tah rik etmok istemedifim ruhi ve seraf totkilderinin neşriyatile, ne cocuk e- sirgeme, kurumlarının — çalışmalarile., ne cocuk bakrm evlerinin nö#rsemalari le, ve ne de Üniversite iktısat profe-”r | ve talebelerinin yanmak istedikleri tetlriratlarla temin edilemez. Ve bun- Tar hirbir zaman maksada varmak isin Başlıca bir çare savılamaz. Pım'ardan baska yantlacak birçok tedbirler de bulunabilir. 1 — Bakıp beslivemiyecetini diteti. nerek ve istemiyerek cocufmu diüsü. Ten ve buna önavak olan fatir'er ci. nayetle cezalandırılırken, sırf danala- FYa, caylara, balolara ve davetlere git- Mesine ensel olacak diye kürtaf yan- tıran ve yapanlar neden ceza görmü- yorlar? 2 — Doğum esnasında coerhin ve ananın sthhatlle alA'calı olan dinloma. İr caki ebelerin de (Doktorlar hakkm. da ileri sürüldüğü gibi) bilet'erini art- tırmak için münasin zaman'arda staj veya kurs görmeleri ve vine doğum za- manmda ve kat'? bir ihtivaç vukmmn- da: lâvta ve doktarların ev ve muaye- nehane'erinde verilesek ücret Urerinde | gekişe cekişe pasarlık vanılırken o an. | da bir insanm ölümiyle pençelektiği, | ni düşünmeleri icab etmez mi? Hasta- âw'v'b'! yeni bir. Şişhane foslasmın GAĞEEEÜÜUNEE TETİREEEEETETTETL — Hayatımızla oynıyorlar l Tramvay şirketimin arabalarına bakmadığından, İstanbul sokakla rımda dolaşım ve binlerce yolcu taş yan bozuk tramvay arabalarının a. dedi gittikçe arttığından kaç kere ler yona yakıla bahsettik... Fakat Bunların — hiçbirisi şirketi hîlfl'ğî ve istediği gibi hareket et. makiçinne | aei a mekten geri bırakmadı. $ Bu iddiamızı ispat edecek misalle- re her gün rasgelmek kabildir. Me- selâ: — Diln saboh sant 7,25 te Hamam:- B dan Tünele doğru giden 175 numara. ! h Şişli arabasiyle muhabil ta raftan gelen ve yanlış makara gi- ren TTR numaralı tramvav çarpış. ($ meş, arabalar toldan çıkmışlar ve ön tarafları hasara — uğramıştır. Bu zden sevrüsefer 20 dakika inkıtaa taraftan gayet mevsuk ol er aldığımıza göre son üç lan arcbaların yelünu da — eslidenberi Heşriyatın pek hakhı ol- duFumnu göstermez mi? Travavay arahalarının esczli bir Yamir ve kurtraldan gezirilmesi İçin B meydana gelmesi mi beltiniyor.. — B Begüntii vaziyet, İstanbetlıdarım Ü SYuaryatrıyla camamak: deme't!r, Nafir İ Vekili AlH Çe'inkayanın bu mesele ti T-erinde bir tere daha vazanı dikte #inl aeThetmet isteriz, ni ÖETTETEEESETEEEREEEREİ neye kaldırı"masına zaruret hâsıl olan fakirlerin, saatlerce evlerinde Bâkil vasıtası beklemesine hastanın vatiİyeti milesit mi? Değil mi, düşünülemez mi? - Hasta nakil otomobillerinin kifayet- sizliğini Habet-gazetesi de yüzmüstı - bu gibi ahva'de en yakın b ya polia merkesleri neden yardım et. mesin, (Dört gün evvel Ortaköy polis karakolundaki doğum vakasını tahkik ediniz.) (1) 3 — Cot cocuklu alleler gerek nak- den, gerek baa veva anava bir isle, gerekse çocuklardan bir. ikisinin oku- ma ve sanat öğrenme mektenlerine ley- H ve meccani kabrıl veya herhangi bir sekil ve suretle olursa olsun taltif ve himaye editemez mi? 4 — Çok cocuk babaşımdan yol pa- rası almmıyormuş. Bunun İçin o za . vallı babanm her sene ne kodar uğ. raştığını bilen var mı? Elinde hükü- metre veri'miş retmi bir vesika olan nüfus kâğıtlarını kaprva gelen tahsil- dara göstörmek suretile bu iş görüle- mez mi? Sihhiye ve'tAleti tarafından - bir de. fava mehsus o'arak . elli llra mükâfat veriliyormus, Bu mi'rtar va babava ve yahut en bilyük evlâda nfak bir serma- ve o'abilecek bir miktara çıkarılamaz mı? 5 — Yeni çocufun nilfuea kavdı ise hatırı savılır müekülâttandır. Bunun icin bir beyanna doldurulacak. do- Bum kâğıdı il! ecek, bunun re/ru olduğuna düir iki pehit gösterilecek. şayvet ann veva babadan birla! uzak yerler nilfusundun birisinde kavıtlı ise oralara sorulncak ve cevab bek'ene- cek, Bu uzun ve Üüzüntülü formüller basitlestirilemez mi? Medeni hakları. mizin bircofunda basvurmakl led'ye ve. k mecbu- riyetinde kaldığrmız nüfus işleri cid. den rsfeha muhtaçtır. Bir misal; Bağ'ı bulunduğum nüfus memuru- nun bir yanlışlığı yüzünden Üç bucuk yasındaki yarruma hâlâ nüfus köğ:di HARER — Aksam postası Habıratarını antatan YMS NODNODİ Fuzat nasıl? Nerede olduğunu — bilmiyordum. | Bonkmis meyhanesine girmem ize, et- raf çevrilmiş olduğu için çok tehlikeli idi, Meyhaneyi iş'eten adama - birisini yollamak mümkündü amma - tanıd. kimse yoktu . Bu muadelenin içinden çıkmağa ça- lışırken Birden aklıma, eskiden Bob Pcker'in anlattığı hikâye geldi: Moböj ahalisi Almanlar tarafından sebepli sebepsiz sık sık cezaya çarpılı- yorlardı, Bu sebeple bir Alman polisi veya askeri görününce ortadan çekil- meği münas p görmüşlerdi. Almza polisi veya askeri geldiğini biribirlerine ihbar için aralatında bir de parola uydurmuşlardı. Bir Alman gö- rünce “Petit gulnguin,, şarkısını söyle- meğe - başlıyorlardı. Almanlar — bun- dan kat'.yyen şüpbe etmemişlerdi. Bonkmis meyhanesindekilerin de bu ocolayı bilmeleri Lizımdı. On'ara teh- likeyi bu şarkı vasıtaziyle biklirmeğe karar verdim. Bisikletime atlıyarak he- men Hotmona gittim . Nieyhanenin civarıma gel'nce etrafın sarılmış olduğunu ilk bakışta valadım. Yüzbaşı fon Birkenhaym'ın muavini Elvers oradaydı, bir sürü Alman casu- su da gene o civarda toplanmıştı. El- verse yanıma gelmesine işaret ederek yakındaki bir gazinonun taraçasına ©- turdum, Elvers bir kaç dakika sonra geldi. — Tebrik ederim, dedim, gayet mü- kemmel tedbr almışsınız. Herifin kaç- ması için kuş olması lâzım., Gururlardı; — Kuş bile olsa kaçamaz! . , — Saat kaçta baskın yapecaksınız? — Ceyms Nobodi içeriye girer gir- mez, yani gece yarısıma doğru. - — Şu halde yanmıza saat on birde gelmem lâzım. . — Ne? Siz de gelecek misiniz?, — Niç'â gelmiyecekmişim? Yüzbaşı iğım alamadım. İk'nci misal: Elimde nüfus kâğıdı oldu*u halde, kaydı bulunamıyor diyerek difer yav- rumun soy adımı yazdıramadım. Ücüncü ve pek garib misal: Mektebe girdim çıktım, memur ol- | dum, asker oldum, ev'endim ve busü. ne kadar biitün medeni haklarımdan istifade ettim ve ediyorum: böyle ol- duğu halde söy adımı kaydettirmek i. cin mürarantimde sizli nüfustansınız diyerek az ka'sın besş lira para cezser verecektim. Yakamı vor kurtardım. Su itibarla nüfustan şikâletimi mazur gö- Tünüz. Tete hatırmma ve bestma selen bü zorluk'ar, fatirin maddf zarvretlerini ve zene'nlerin Hies, zarafet ve moda ihtivaslarımı katarsanız onenk vetis « tirme meselesinin bixdeki hürtin veri: €| manzarasını eöz'eriniz önünde can. landırmış olursunuz. Derin gsavorlarımı ennarım, Buglnlerde gu mühim movzua telr- rar temas etmetk fırsatını bulabi'ere. #imf sanryorum. WFakat farzediniz ki, bm frrsat: bulamadım. Ne ekallir? “Fa. #hli M. Emin,, in mettubu b'ze bir çok şeyler #Sretmiş de*il midir? (1) Bu hâdise üzerine kiymet'i F'm- n'yet Direktörümüz Salih Kılımc'ın dikhat nasarınt çeheriz, Sekip GÜNDÜZ Tonton Amca- nın sevgilisi Entellicens Servisin en meşhtr. casuslarından Alman pollsi veya askeri geldiğini biribirlerine ihbar için aralarında bir de parola uydurmuşlardı TEFRİKRA NO: 40 fon Brkenhaym benim de bulunmamı istemişti.. Hem Ceyma Nobodi tevkif edilirken hazır bulunmazsam Froyluyn fon Haymler bana ne der?. — Hakkınız var.. Froylayn çok mem nun olacak değil mi?. — Ona şüphe mi var? Kimbilir size ne büyük mükâlatlar vendirecektir? Ta- Khiniz. kısk-amıyorum dersem yalan söylemiş olurum!, Elversin ağzı kulaklarına varıyor- du. — Bu seler temayüz edezeğimi sa- nırım, dedi. — Çok mütevazisiniz daima gözdesiniz, Muhatabımı gayet memnun - biraka- rak ayrıldım.. Yüz metre kalar ötede on beş yaşlarında, Üüstü başı pejmürde bir çocuk önüme çıktı, Dilen yondu: — İki gündür bir şgey yemedim. Ev- de ekmek yok. . Yalan söylemediği belli idi. Avucu- na bir kaç para bıraktım. Sonrat — Sana ve ailene bir kaç gün kâfi gelecek kalar para verdim. Eğer bunun on mislini almak istersen bu gece saat on b rde burada bulun. , Yüzüme şüpheli şüpheli baktı, — Ben (ena bir şey yapmam!. , — Merak etme çocuğum. Bilâkis sa- na iyi bir iş yaptırmak istiyorum. Sevinçle gözleri parladı: — Almanlıxı kızdıracak bir iş mi yoksa? . Gülümsiyerek cevap verdim: —-—Belk.,. — O hakle peki.. Ne yapaağım?. — “Petit gulnguln,, şazlçıtını biliyor musun?. — Bilmez olur muyum? Bu - şarkıyı söylemem için mi bana para vereceksi- niz?, — Evet, amma bir şartla., — Nedir o şart?. — Şockıyı bu gece sast on - birde Bonizmisin meyhanesi önünde söyliye- ceksin. Çocuk, cin gibi gözleriyle bana bak- tı, sonra elini uzattı; — Bana güvenebilirsiniz. Almanlara bir oyun yapacağınızı anladım. Elini sıkarak ilâve ettim: — Y fralanmamağa dikkat et, çocu- ğum, .Almanları bilirsin, sonra karış- mam, . Çocuk güldü: . — Almanlar ne kadar koşsalar be- hi yakalayamazlar, Merak etme. . ikinci Cevms Nobodı Ş vakta bir horos Ööttü mü o civarın bütün horosları onu taklid eder, ve böy- lece konser © semte çabukça yayılıve- rr. O akşam yüzbaşı fon Birkenhaym ile bera! Hotmona geldikten - biraz senra aklıma bü geldi. Güöndüzün rast ladığım çocuk şarkıya başlar başlamaz aksisada gibi dört taraltan ayni şarkı duyuldu. Mahallenin her sokağından, her evinden, kalınlı, inceti bir çok ses “Petit gulnguln,, şarkısını söylemeğe koyulmuştu, Fon Birkenhaym şüphelenerek ho- murdandı: — Bu şarkı da ne? Bayram mı vw? Cevap vendim: — Bilm yorum, Belki mahalli bir â- dettir. — Her halde öyle olacak.. Adamla- rımız nerede?, Pencereleri srmsiki kapalı olan Bonkmis meyhanesi tarafını göstere- arizim, Siz ve Samazn, X20 da Kakişehir. 1010 44 25 ŞUBAT — 1938 CUMA Hieri: 1356 — Zilhicce 24 Gürüşn dağuya sövaeyen BELEİ i T a Vakir 6,43 Satan açir. ikindi Akşar YENTOŞ 5,19 12,27 15,30 17,54 19,25 8/ LüzümMlu — Veretonlâ' 9 he KÇA Merette kini HAbUA. « eimı Dacde Ürküdar içi Yeşlikiş, Bakı » Hlebeti, Vral meşekdrr " SERRL A Bi Bahese B Ka Danaln S Te calata geee K KANAI mdadi (emiK — Müdtelemamiin | TZEVÜ ö BeRü z Beşiktaşı Sarat / Cti 20706 Üsütdmr » Kadkliyi Köz eiletiz DAT GCeniz volları Frtetanz Tolanbal arralrtği: 27140 Maranayı (TİKİ Mudamayat Pazar, Hati Perşemta, CUi Yarar Türeamne ü Akdeniz postası: x kacak olan vapur doğruca İzmire #İd7” ür. LA Karadeniz postası: Yarın sant 18 N', reket edecek olan vapur; Ereğli, ZOf dak, Fliyos, Bartın ve Amasraya uğriyt Cideye gidecek ÖMüzeler Ayaastya, Hamaa < Micama, Yanas eeerleri VY KüşE KAATAL SEüae ve sarmçlar, Tiranme ve KESANİ #rek, Tuhii satant *HU aedanler har gn aaat Vö dün V6 y HAĞ ; vrs Türk ve İsfüm ezerteri euünesi Pusartendif, Ç Ber Züm gent 10 GN 18 y kadar ve Çuma Bi Gre İT ye Kadar aÇMLIr. Va Teyisaşa Bükaeel O ver git eat ğ ea VÜ IR açıkLar $ de 16 ve işci * Rolediye sular idaresinin 'rul*"" fabrikası için bir doktora ihtiyat ':d" İstekliler İdarenin Taksimdeki mef' müracant etmelidirler. et Yarın yapılacak futbol maçları: e) * hahçe stadı: Altınordu - Ortaköy, Hi Beylerbeyi, A takımları, Şeref ımıiıı-_., da Topkapı - İstanbulesor B 11,15, v taş - Vefa (şilt maçı), 13 de Doğan yi Anadoluhisar, 15 de Karagümrük * Gençler. Takslın stadı: (Milli küme Üçok - Fenerbahçe Müscamce raler » v0 n Memleketimizin en eski hayır mll"ıııı | lerinden biri olan Esirgeme Derntk Ti |* senelik balesu 12 mart cumartesi &* ü Tokatliyan salonlarında yapılacaktif- Memtenei viştaenız mard f Na O ğin Dirat gaetleri ge Cuma süaleri aat 10 66 Triyesteye, te e Utalyan vapertanı Brmüa Venedikı Avrupa h. Kemrda eKegrms Rer Dür Mirkeeden eat ae ve Avrupadan gitem eat 1.36 te GrGEM eai e0er a Rrmamiysani 2020 da kalker, Yeze 6e SA7 Bdrnn geslas her güs aat KS0 Ge Darei Za ae nn ANADOLU MATTI: Ve n harelet eden gimendif Bsal B de Remya, V da Aritara, ce vEÇ W Gareket ı—'ğ'n.::"'" Tiyatrolmr TEPATAŞI ORAN KDA * Hat SüJÜ a BİR ADA YARATN ": Dram 3 peflfgef an: Necip Fazıl Kt GrERET KMNİN ÇÇ SÖZON KİSA Von $ * “Pazar xürleri 15,307da Malift TURAN TİYATROSU Cumartesi günü akşamı 8 kişilik matmazel Miçe - Pi Macar varyelesi birlikte DÖRDE KADAR '"'h.i;ıî'ıı ERTUĞRUL SADI TEK » Gasürteriz. — (Redakllr Sof;;_’:,_ ger (Bakırköy), Çarşamba: (Üsk / rında: y Si ı»"ıı LER & perde, Yaran: V""ı",,;v' TİY Şayük 4 ük o” inçef Şohzadlebaşı FERAH Profesör Zati Sungur $ inet yeni programına her akşalit fakiyetlerle devam ediyor- HALK OPERET , r:: h 235 şubat cuma akşamı saaf "", yi cumartesi gündüz matine $' van tiyatrası iktaş Suat şamı Pangolli büyük ..,.,ıı-ı Ayallarının ucuna bat neye yaklaştı. Kulağın! içerisini dinledi. Sonra * — Burası bomboş “'b:ı'aü’nf- di .İçeriden hiç ses # Elvers cevap verdi; — Resmi kapanma #i içeriye hiç kimse gi ç—miîbn aldığımızı B tindeR bef niz ya? L Tet H;,ıd € — Hayır ı!:sıc'ığe l;ıi“ t (DEVM çe meraretsetlim. Blcs:
