22 Aralık 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 8

a e a — VK € D aBai K e BT 6 ee nn l ei <a ’. Otobüs dedikodusu M an he Hİ OKW L vE Der Baştarafı 1 incide bir cihetten de belediyeyi alâkadar etti- ği için dün vali ve belediye reisi Muhid- din Üstündağdan bu meseleyi tavzih e- den ve Tan'a ceyab teşkil eden - aşağır daki mektubu aldık, Aynen neştediyo- ruz: Valinin cevabı b Tan gazetesinde otobüs işinden başlı- yarak diğer meselelere de teşmil edilen yölsuzluk- iddiaları hakkında YVali ve Belediye Reisi Muhiddin Üstündağdan şu cevabı aldık, aynen neşrediyoruz: Haber gazetesi Yazı İşleri Müdürlüğüne 21-12-1937 tarihli Tan gazetesinde bir takım resmi işler hakkında gene açık ve ya kapalr birtakım lâflar ve imalarla aslf mahiyetleri tahrif ve efkârı umumi- yeye hakikate asla uygun olmıyan şekil- de aksettirilmek istenilen bazı haberler çıkmıştır. Bunlarm doğrusu şudur: 1 — Sürp Agop mezarlığı meselesi: Belediye kanunu, metruk ve sahipsiz mezarlıkların beldiyeye aidiyetini temin edince bu mezarlık hakkında tasarruf iddiasiyle ortaya mahkeme cephesinde e_we!â patrikhane, sonra da bir mütevel- li heyeti çıktığı gibi ayrıca Ermeni A- kalliyetine mensup - başka bir teşekkül hak iddiasına kalkışmıştır. Bunlar yıl- larla sören dava ve müuhakemelerden sonra sırasiyle ve ayri ayrı bertaraf edi- Tiyor, biri bitince öteki yeni baştan işe başlıyor ve bütün muamelât yeniden bir kere daha tekrarlanıyordu. Dava ve mu- hakemenin vâsıl olduğu bir noktada - mahkeme mezarlıfın boş ve metrük olan — kısmı ile üzerine bina inşa edilen vâka- ra kalbedilen veya bunun için hazırla- nan kısımlarını biribirinden ayırd ve bu suretle meselenin rengi ve akıbeti artık aşağı yukarı taayyün etmişti. Da- vacı mütevelli heyeti bu sırada sulh is- | tedi. Bu mevzuda belediyeye muhasım olabilecek ve her dava bittikçe yenisini tazeliyebilecek mevkide bulunan Erme- ni akalliyetlerinin de bu sulh arzusuna muvafakatleri inzımam etti. Muamele bütün vuzuh ve şümulü ile kanunt mer- cilerden bütün safhalarını geçirdi, ve sul- ha kanunen merci olan umumi meclis uzun tetkiklerden sonra karar verdi. Bu sulh mevzuunda mahkemenin metrük ve sahipsiz olarak belediyeye aidiyetini kabul ettiği mezarlık aksamından hiç- | biri yoktur. Sulh mevzuu, üzerine inşa- at yapılmış mezarlıktan çıkarılrp mülke ve akara tahvil edilmiş kısrmlardır ki evkaf idaresiyle belediye arasında ayni mahiyetteki ihtilâllar dahi mahkemece olsun, hakemler marifetiyle olsun hep ayni şekilde ve ayni esaslar dahilinde halledilmiştir. Bu sulh işinde 'belediyeye muhatap olanlar arasmda Bay Sabur Sami yoktur ve belediye kendisiyle bu işe dair hiçbir müuamele yapmamıştır. Belediye ile şulh yapan heyetin hükmi sahsiyeti: Ermeni Greğgoryan cemaati Üçhoran kilisesi mütevelli heyetidir. Bu şahsiyet namıma kanunf salâhiyetle ha- reket edenler de: Dr. Andre Vahram, Karabet Gülibulyan, Yervant Yusufyan, Mıgırdiç Ütüciyan, Leon Sürenyan, Ar- tin Keçeciyan, Melik Kazaresyan'dır. 2 — Belediye işlerinde bir müdddetten- beri çok nüfuzlu bir adam rolü oynadığı söylenen Recai Nüzhet Baban'ın Prost plânmın Fenere ait kısımlarını altı ay evvelinden bildiğini gösterecek surette hareket ettiğine ve bundan da Belediye Reisinin müuateb olması lâzımgeleceğine dair olan fıkraya gelince: : Prost plânınm Fenerbahçeye taaâllük eden kısmı çok evvel umumi meclise arzedilmiş ve orada milletin gözü ve fikri önünde müzakere edilerek 24-11- 1936 yani bundan tam 13 ay evvel tas- | nafia vekâletine onaylanarak son ve kat'i şeklini almıştır. Şehir meclisi mü- zakereleri günü gününe gazetelere peç- Mmiş ve (13) aydanberi işin gizli kapak- lı yeri kalmamıştır. Bundan sonra yapı yollar kanununun 3. üncü maddesi hü« kümlerine uyularak bütün fenni vesika- ları ve plânlariyle birlikte vatandaşlara ilân edilmiş olduğu gibi bazı gazeteler de bunu p:lânları'yie birlikte aynen say- falarına geçirmiştir. Bu hakikati böyle- ce gösterdikten sonra, umumi mecliste matbuat ve elkârı umumiye muyacehe- sinde müzakere ve tasdik ve ayrıca da halka ilân edilen bir plânı herhangi bir kimsenin öğrenmemesi için belediye ve vilâyetin bir tedbir alması mı istenmek- | tedim » Verilen izahattan anlaşılacağına göre Recai Nüzhet gazetenin dediği bu işi al- ti ay evvel öğrenmişse çok geç kalmış- fır. Belediye işlerinde bir müddettenberi çok nüfuzlu bir adam olduğu neşredi- len Recai Nüzhetin bu nüfuzunun han- gi işlerde ve ne suretle tecelli ettiğini Tan gazetesinin tenvir etmesi arzuya şayandır. ” İstanbul valisi ve Belediye Reisi Muhiddin Ustündağ Olobüscüler müracaatta bulundu Otobüs işlerini tetkik etmeğe me- mur edilen mülkiye müfettişleri, Be- lediyede tetkikat ile meşgul olmuş- lardır. Bazı otobüsçüler, bu meseleye dair bazı şeyler söylemek için müra- caat etmişlerse de, müfettişler he- nüz evrakı tetkikle meşgul oldukla- rından, kendilerini dinliyememişler dir. Müfettişler tebellür edecek vazi- yete göre ve iİcap ettikçe şikâyetçi- leri ve diğer alâkadarları çağırarak dinliyeceklerdir. Japon Lâvrensi BEr- Baştarar 1 incide Cesedi, Tien - Tsinde yakılmış ve kül- leri Japonyaya naklolunmuştur. Doihara kimdir ve nasıl bir adamdır Yuvarlak bir baş, dalgın bakışlar, Hitlervari bıyıklar, kısa bacaklar, bo- ğuk bir ses. Kibarane jestler. İşte, uzak şarkta (Mançuri Lâvrensi), unvanı ile tanılan generalin portresi, Esrarengiz bir adam Bu meşhür general, Japon (gizli istih- barat bürosunun şefi idi. Ve vazifesini büyük bir muvaffakıyetle yapıyordu. İstediği gibi hareket etmekte serbestti. Kendisine tam bir salâhiyet verilmişti. Mançuride, Mogolistanda, Türkistan - da hiçbir hâdise yoktu ki bunun arka- sından generalin siması görülmesin. Son vakayiin müsebbiblerinden birisi de odur. Yüzbaşı Nikamüranın katli üzerine tahkikata memur edilen miralay Doiha- ra, 1932 de Çinlilerin tecziyesi için bir heyeti seferiye gönderilmesine sebeb ol- du. Mançuların kıyamımı o hazırladı. Türkistanın Çinden ayrılmasını, Abdül- hamidin torunu Abdülkerimi başlarına getirmeyi düşünen, Tokyo hükümetinin tasvibi ile bunu Türkistanlılara teklif e- den de odur. Doiharaya 1932 de hizmetlerinin mü- kâfatı olarak general rütbesi verilmiştir. Doihara çök zekt idi. Uzak şarkta ko- nuşulan lisanların hemen hepsini bilirdi. Kendisine (Lâvrens) unvanı verilmesi- nin sebebi, Arabistanın taçsız hüküm- darı meşhur İngiliz casusu miralay Lâvrens gibi hesabi ve son derece so- gukkanlı bir adam olmasıdır. Doihara, boş vakitlerini, eski eserleri okumakla, eski eserlerden kolleksiyonlar yapmakla geçirirdi. —*— Van Zeland Pariste Van Zeeland, bu sabah saat 8.30da Romadan Parise gelmiştir. GRİIİPİN nezle, grip, romatizma ve bütün ağrılarınızı derhal keser, lcabında cçünde 3 kaşe alınabilir Isim ve markaya dikkat. Taklitlerinden sakınınız. Baş, diş, e ÇKiT — Haa B AUA n postası e he ,İ..ı,l. " g YŞ gağ- Baştarafı 1 incide dini,, göstermiş ve bütün — vaziyetin bir kere gözden geçirilmesi lâzım ol duğu noktasında 1srar etmiş ve de- miştir ki: “— İçinde bulunduğu geminin bir llmana doğru mu gittiğini yoksa fır- tımmaya kapılarak gelişi güzel mi sey rettiğini bilmek milletin bir hakkı- dir.,, dedikten sonra şiddetli tenkitlerde bu- lunmuş ve Başvekil izahat vermiştir. Ingiliz Başvekilinin cevabı Başvekil Chamberlain söz alarakBu münakaşa için amele partisinin müsta cel talebine red cevabr vermenin nazi kâne bir hakaret teşkil etmiyeteğini dü şünmüş olmakla beraber, harici siyaset hakkında yeniden bir münakaşa istenil mesine karşı teessüften de kendini me- nedemiyeceğini söylemiş ve: *“Çünkü halı hazır itibariyle harici ziyasete iyilik eder tarzda söz söyle- mek çok güç fenalık getirebildeek söz bulmak ise çok kolaydır. Demiş ve ilâ- ve etm'ştir! — Bir porselen magazası eskirim talimleri yapmak için şüphesiz en mü saidt yer addedilemez. Eğer muhalefet partisi 0 magaza dahilindeki porselen eşyanın muhafazasından dolayı kendini mesul mevkide görmiyorsa, hükümet bi lâkis tam mesuliyet altında bulunduğu na kanidir. Demiştir. Ve hükümetin “yalnız kendi vekarı nr bilerek ağır başlı bir hareket tarzı Bu sabahki fırtına Dap- Baştarafı İ incide rınm sürati Saniyede 17 metroyu bulmuş- 'tur. Hararet dört dereceye kadar düş- İki gün zarfında yağan Yyağmurun miktarı d0 milimetredir. Fırtına çıktı- ğından telsizle Karadenizdeki gemiler haberdar edilmiştir. Limandaki vesaite de malümat verilmişlir. — ... Saat yarımda şidetli süren fırtma yü zünden Sirkeci rıhtimımda bulunan İnö nü, Anafarta ve Antalya vapurları demir lerini tarıyarak üstüste — düşmüşler- dir. Bu vaziyete düşen gemi süvarile- ri, her ihtimale karşı imdat düdükleri- ni çalarak yardım istemişlerdir. Her yerde yağmur Yeşilköy meteoroloji müessesesinden aldığımız malümata göre, memleketimi- zin şark mıntakalarında hava kısmen bulutlu ve sisli, yurdun diğer mıntaka- larında kapalı, yer yer yağışlı geçmek- tedir. Çorlu ve Çanakkalede kar yağ- maktadır. Rüzgârlar Trakya mıntaka- sında şimalden kuvvetli, orta, cenubi ve şimali Anadoluda cenuptan kuvvetlice esmektedir. Denizde kazalar Dün gece saat ona doğru Moda açık- larında denizde feryat işitilmiş, zabıta şubeden bir motör süratle çağırılmış. Bu motördekiler Moda açıklarında ka- yalar üzerine oturmuş bir motör gör- müşlerdir. Kayaya oturan motör : İlyas kaptan isminde birisine ait Hüdaverdi motörüdür. Üç tonluk olan motörün içi çimento doludur. Zabıta motörü İlyas i- le Hamza ve Keleş ismindeki iki tayfa- yı kurtarmıştır. Motör de bir müddet sonra çekilerek Kadıköyüne getirilmiş- tir. İlyas kaptanın ehliyetsiz olduğu an- laşılmıştır, Çanakkaledeki kaza Çarpışma neden olmuş ? Çanakkalede, Nara önünde çarpışan şileplerden Hanne dün limanımıza gel- miş, transit muamelsini yaptırarak Kös- tenceye hareket etmiştir. Diğer kazazede vapurun rahneleri ehemmiyetli olduğu için, su:almıya başladığından Çanakka- lede kalmış, rahnelerinin kapatılmasına başlanmıştır. Çarpışmanın Yunan vapurunun elek- trik dinamosunun âni bir surette bozül- masından ileri geldiği, ışıksız bir vazi- yette birdenbire İngiliz vapurunun önü- “'ne çıktığı sırada vukubulduğu anlaşıl- mıştır. Kazanın bu suüretle vukua geldi- ğini tesbit eden müşterek raporu her iki vapurun başkaptanları imzalamışlardır. İki vâpur da ayni şirkete sigortalr ol- dukları için biribirlerini protesto etme- mişler, çarpışmadan dolayı böyle bir . Amerikan bayrağına takip etmekle vazifesini yapmış olaca- ğına inandığını” söylemiştir. j * Fransa - İngiltere Çemberlayn Fransız nazırlarile yapılan görüşmelerden bahsederek, müzakere edi- len bütün meseleler hakkında iki hükü- met arasında mevcüut olduğu görülen a- hengi bilhassa kayt ve işaret etmiş ve bu ahengin İngiliz hükümeti için derin bir memnuniyet kaynağı olduğunu bildirmiş- tir. Ispanya İşleri — Muhalefet İspanyada bir taraf lehine müdahaleyi isliyor. Halbuüki hükümet iki taraf arasında müvazenenin muhafazasına çalışmaktadır. Şunu haklı olarak iddia e- debiliriz ki, son altı ay zarfında — Âvrupa gerginliğinde hissolunur bir azalma mev- lut olmuşlur. Ve bu da İspanya meselesi- nin “daha az hâd bir hale gelmesi,, siyase tidir. Gene iddia edebiliriz ki, hükümeti- mizin politikası haricte mümkün bir ih- tilâfa mani olmakta mühim bir rol oyna- mıştır. h Çin meselesi bir felâkettir Başvekil, mütecakiben, Uzakşark mesele- sinden bahsederek felâketli uzak doğu va- kalarının İspanya meselesini unutlurduğu nu kaydetmiş ve bugün yalnız ismi müs- tesna ölmak üzere bütün, heyetile büyük |. harp haline gelmiş olan Uzak doğu ihtilâ- fının sebebini tetkike girişmek niyetinde olmadığını söyledikten sonra demiştir ki; — Çini Japon kuvvetleri harbe mecbur etmiş olmakla beraber Japonyanın müda- faasını yapanlar bu memleketin Çin taar- ruzuna karşı müdafaaya mecbur kald_ığım bildirmek istiyorlar, Şurası . bir vakiadır ki, Japonya muslihane vasıtalarla bir tar- zıhal bulmak için hiç bir zaman hiçbir te- şebbüste bulunmamıştır. Japonya B'rük_sel konferansında hazır bulunmaktan imtina ettiği gibi daha sonra da kgnferans dişin- da gayri resmi görüşmelere girişmekten de imtina etmiştir. | İhtilâflara nihayet vermek için tek bir çare vardır: : Kuvvet. l Fakat kuvvete müracaat, dokuz devlet mu ahedesinde yazılı değildir. Tazyik ve cebir teklifi Brüksel konferansının hiçbir azası tarafından — tasvibe mazhar olmuyacaktı. Brüksel konferansının neticesi bütün ba- rış dostları için bu kadar inkisarı mucip olmakla beraber, memnuniyeti mucip bir noktası vardır ki o da, müzakere edilen bütün meseleler hakkında Amerika dele- gelerile tamamen mutabık bulunmuş oldu ğumuzdur. Cemberlayn bundan sonra son Çin ve- kayiinden ve bu arada da Yangtse hâdise- lerile İngilterenin Japonya nezdinde yap- tığı teşebbüslerden bahsetmiş ve demiştir ki; — Şimdi yaptığımız şey, Japon hükü- metinin bu hâdiselerin tekerrürüne mani olmak azim ve kabiliyelini isbat etmesini beklemektir. İhtilâfa nihayet vermek için herhangi bir çare bulmak maksadına ma- tuf mülemadi tekliflerde . bulunduk. İm- kânımız dahilinde bulunan çarelerle barışa hizmeti daima hararetle arzu — ediyoruz. Fakat barış arzumuzdan ve mükerrer tah- rikât karşısındaki sabrımızdan beynelmi- lel vecibelerimize lâkayt olduğumuz veya- hut İngiliz menfaallerini himaye vazifemi- zi unultuğumuz manası çıkarılmamalıdır. Jtalyanın çekilişi Milletler cemiyetinden bahseden Çem- berlayn İtalyanın çekileceğine dair yap- tığı tebligatın filhakika vaziyette hiçbir değişiklik husule getirmediğini Avam ka- marasına bildirmiştir. Ingiliz dış siyasa- sının eEsası Cemberlayn sözlerini şu suretle bitir- miştir.: Akıntıya tabi olarak gitmiyoruz. Muay- yen bir hedefimiz vardır ki o da.dünyanın şikâyetlerini harbe müracaat etmeden u- mumi bir surette halletmektir, Buna eriş- mek için tehditler savurmak değil şahsi temaslar tesisine çalışmak lâzımdır. Ruh- larımızdan endişeleri bir kere daha ko- vabileceğimiz bir vaziyete erişmeği ümit edebileceğimiz yegâne yol, Milletler ara- sında dostça ve açıkça müzakere yoludur. Uzak şarkta İngiliz « Felemenk anlaşması Londra, 92, (A.A.) — Emin bir menba- dan bildirildiğine göre Colijin ile İngille- renin La Haye sefiri uzak şarkta bir İn- giliz « Felemenk teşriki mesaisi - vücuda gelirmek üzere müzakereye girişmişlerdir. Londradaki Felemenk mahfilleri bu müna- sebetle yirmi tahtelbahirle — 150 Ultra - modern avcı tayyaresinin Felemenk Hin- distanında hazır bulundurulmakta — oldu- Bunu ve bu kuvvetin pek mühim bir mü- dafaa âmili olduğunu söylemektedirler. İngiliz teknikçileri, İngiliz bahriyesi i- çin pek büyük bir ehemmiyeti — haiz olan Felemenk Hindistanındaki petrol sahasını himaye etmek Üzere İngiltere — ile Fele- menk arasıhda sıkı bir teşriki Mmesai vü- cuda getirmek lâzımolduğunu tebarüz et- tirmektedirler. Ruzvelt tuttuğu siyasette , sınm muhabirinden : hakaret . şark vaziyeti hakkında tuttuğu haltl Te kete matbuat ve efkârı uırı-ı_urı:ıi)'C'”'ı LA olmasından dolayı memnuniyetini . etmişlir. Reisicumhur, bu hattı hareketi m“hl": zada'kendisini teşvik etmek üzer€ A gl kanın her tarafından birçok n'ıeklüpı"r a | mışlır. Bu mektupları imza edenler B | ayrı siyasi teşekküllere mensuptur. —— t ! Amerika bayrağına hakar? ö Şanghay 22 (A.A.) — Röyter 2) İtimada şayan ecnebi menbaludıî |gelen bazı mektuplarda Vuhuda yez “den iki kere Ametrkan bayrağına kat ret edildiği bildirilmektedir. ud 1 — Japon askerleri Vuhu U9 meri” hastahanesine ait bir vapurdan  kafı bayrağını öndirerek nehre 4 lardır. Hastahanedeki memurlar ]“Pîn kumandanına hâdiseyi gildirmişler | kumandan da teessiüiflerini bildirm? 2 — Japon askerleri Amerika'” . H a&t bir binanın Çinli olan kal"'c_'“ıîı Te binaldaki Amerikan bayrağını ind’n:yı sini 'emretmişlerdir. —Aşkerler bin aramışlar ve bir kasayı berhava etmiş lerdir. ' eT n AT AD ALE KN | Harp vaziyeti — KEEŞKEMEM SEREESEL T LE GA Japonlar taar” ruza uğradılar Londra 21 — Royter aj çi Hongkongdan aldığı harebe görew. | de 11 bin Japon askeri bulunan N ' gemileri aŞnghaydan cenuba doğrt | hareket etmişlerdir. gçl.d B Şanghay 21 — “Panay,, hâdis Ml!l'w' Tp tahkik eden kaymakam Yoşiki * jî b Panay mürettebatiının ateş açmı$ W* k“ lunmalarının İhtimal dahilinde gö7 ) |1, mediğini bildirmiştir. edlld""l ğ. Japonyada 370 kişi tevkif M N — “Tokyo 22 (A.A.) — Röyter aj — “nın muhabirinden: Mi Dahiliye nazırı Japonyanın ytB sosyalist partisi olan “sosyal küd çi partisinin lâğvedilmesin; emretm* Bu ayın on beşindenberi Japon'' y * bu fırka mensuplarından 370 kişi #0 | sist propagandası yapmak ve sulh u# nununa muhalif hareket etmek * 4 t rile tevkif edilmiştir. " ıÖ; 'Tevkif edilenler meyanında iki * bus, birkaç üniversite proîesöfü sulh taraftarr muharrirler vardır. Bir miralayıi azlettiler gö Şanghay 22 (A.A.) — Emin bif y badan bildirildiğine göre, miralay çof himoto, Vuhu mıntakasındaki JaP kuvvpetleri kumandanlığından azl S " Bagg keili Bu sabah Ankal'l'(:;ı | ziyaretlerde bulül:y, Ankara; 21 (A. A.) — Bu M şehrimize gelmiş olan Suriye baş ği d ekselâns Cemil Mardam saat u İ“d yaseti tumhur köşküne gidefek ge p mahsusu imzalamış, Başvekil C M ' yarı ve B. M. Meclisi reisi Abd —— Rendayı ziyaret etmiştir. - ı”l,ı | Saat 12:30da hariciye vekili gl fir Başvekille iadei ziyarette bi ve B: M. Meclisi reisi Abdülhalif / y da ile Başvekil Celâl Bayar da £ vf rakmak suretiyle ziyareti iade * lerdir. y”f Ekselâns Cemil Mardam öâ"u yi ğini husust olarak Ankara palaf” — Saat 20.30 da hariciye vek":“pf B tü Aras tarafından Ankara Paıâ vyg’. safir Başvekil şerefine bîî./ Si verilmiştir. Kellog öldü , 4 Saint - Paul “Minnesot?u b“ı 5 A.) — Zatürreeden muztariP Frank Kellog dün akşam si olduğu halde vefat etmiştir- g'nol # yadi Müteveffa meşhur Briand * misakını âmza etmişti. # Coolidge'in riyasetinin son 0,," olan avukatIıkla meşgul olmaP ;l’ yasi hayattan çekilerek eski mıştı. 1929 da Nobel sulh © e' tesvik ediliyor muamele yapılmamıştır. Vaşington, 22 (ALA.) — Ruzveli, Uzak 1 alan Kellog, 930 da beynelmi'” li ye İdivanına hakim tayin eli