23 Ekim 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 10

Dun gecekı denız kazası nasıl oldu ? (Baş tarafı 1 incide) Kaza hakkında bir muharririmizin yaptığı tahkikatı yazıyoruz: General İsmet İnönünün kardeşi Hasan Rızaya ait olan 2100 safi ton. luk Ordu şilebi, üç gün evvel Zon. guldaktan İzmir için — kömür yüklü, İstanbula gelerek Kabütaşta-Çırağan sarayı ile çöp iskelesi arasında demir lemiştir. Şilep dün gece yirmide de - mir almış ve süvarisi Süleymanın ida. resinde olarak Kızkulesi istikametine doğru yollanmıştır. Gemi bu sırada boş mil süratle gitmektedir. Açıkta bulunan Hamidiyenin baş tarafını hi. zalryan kaptan, birdenbire geminin gsuların akıntısma kapıldığını anla . mış, vapurun istikametini değiştir . mek istemiştir. Fakat manevrasında muvaffak olamamış, şilep sancak ta. rafından Hamidiyenin bodoslamasına bindirmiştir. Hamidiyenin mah. muzu şilep'in ortasına isabet ettiğin. den şilep ortasından ikiye bölünmüş, üç dakika zarfında sulara gömülmüş, kaybolmuştur. Gemideki tayfalar de. niza dökülmüşlerdir. Kazayı Hamidi . yedeki zabitan ve efrad duyduklarm. dan Hamidiyenin projektörleri yakıl. mış, bir yandan da denize tahlisiye si. mitleri, ipler atılmış, Hamidiye efra. dı denize atlamış, kazazedeleri kurtar marya. başlamışlardır. Kazadan beşinci şube müldürlüğü ve de haberdar edildiğin . den motörler de kaza yerine koşmuş. lardır. Hamidiyenin biraz ilersinde duran Averof zırhlısi da projektörle . rini yakmış, deniz üzerini aydınlata « rak araştırmaları — kolaylaştırmıştır. Hamidiyenin kürtardığı gemiciler, ge- minin revirine alınmış, kendilerine gçay verilmiştir. Bu arada Averof zırh. Irsından bir mwrlo MM geti « y ir. Bu, geminin-kaptanı Süley. mandır. Evvelâ kurtarılan kaptan tek. rar denize atlamışsa da yev.lşılenk Çi karılmıştır. Hamidiyeye atmanlar sayılniış, ahçı Receple kömlüreli Halilin meydanda olmadıkları anlaşılmıştır. Bunun üze . rine denizde ta Haydarpaşa açıklarına Kkadar araştırmalar yapılmış, fakat i. kisl de bulunamamışlardır. Ahçı Recebin karısı ile iki küçük Ççocuğu fedakâr bahriyelilerimiz tara. fından kurtarılmışlardır, Baat ona doğru vakâa yerine nöbetçi müd. Gdehimum! muavinlerinden İlisan getmiş, ka. a yerine giderek keşif yapmıştır. Birinc! kaptan bu keşifte bulunamamıştır.. Çünkü kendisi hem asabr bozuk ve höm de hasta olduğundan Beyoğlu hastanesine kal. Gırılmıştır. 'Tayfalar Hamidiyeden bir motörle karaya çıkarılmışlar ve geceyi bir harsamta geçir. mşlerdir. Bu sabah beşinci şube müdürlüğün Ge bepsinin ifadeleri almmış, ayrıca kaza yerinde ikinct bir keşif yapılmıştır. Hamidiye den kazayı görenlerin Se ifadelari tesbhit e. dilrnektedir. Kurtarılanlar Kurtarılanlar yunlardır; Süvari Süleyman, Yetnci kaptan Remti, birinci çarkçı İbrahim, Aktnci çarkçı Ozman, makişe Jostromosu Ce. maleddin, güverte lcstromposü Osman, maki. ne yağcısı Necip, serdümen Durgün, Şevket, Mustafa, " ateşçi Mehmet, Ahııd Muatafa, “Ahmet, $ömürcü Mustafa, kamarot Âhmet. Boğulanlar Boğulanlar 40 yaşında ahçı Recep ile 68 yaşında kümürcü Halildir. Retep karum 40 yazında , Baniyl ve dört yaştmaıdaki oğlu Yılmazla iki — yaşııdaki İazı Neşeyi İzmirde akrabaları olduğu İçin önla, yın yanma götürmek Üzere xaradan birkaç saat ovel vapura almıştır. Vapur Şarpıp da su almaya büylayınca mhiçı Recep çocukları e birlikte güvertaye fırlamış, fakat sonra. dan eşyalarını' almak tüzere aşağıya İnmiş, bu srrada dalgalar arasında — kaybolan va. İhtiyar közmmürcü de kazan kıtmımmta sular hücum edince mer. divenlerden tırmanıp çıkamamış, o da öylece purla birlikta batmıştır.. boğulmuştur. Kurtarılanlar anlatıyorlar Geminin ikinci çarkçısı Osman Öner huyı şgöyle -anlatmaktadır: — Aşağıda idim, Mâkineler çâlışi: yordu. Kabataş önleriniden henüz kalk- mıştık. Birdenbire sancak tarafından | doğru şiddetli bir gürültü sesi işittim. Ne oldu? Acaba derken merdivene doğ | ru sular hücum etti. Vaziyeti derhal | kavradım, Suların arasından merdiven. lere tutunarak yükarrya çıktım. Hami- diyenin yanında olduğumuzu — gördüm. Kendimi denize attım Sonra Hamidiye. den uzatılan ip merdivene tırmanarak kurtuldum. ,, Yığıı Necip te şunları anlatıyor: *— Kabataş önlerinden kalktık. Ben © sırakla güvertede idim. Vinci çalış - tırmak tecrübesini yapryorduk. Bir de baktım ki gemi Hamidiyenin baş tara- fına doğru gidiyor. Gözüm Hamidiyenin baş tarafına ilişti. Oradaki suların kay. nadığını gördüm. Akıntı o kadar fazla idi. Bu tular Hamidiyeye âdeta ilerliyor hissini veriyordu. Geminin kıçına bak- mama vakit kalmadan vapurumuz san- cak tarafından ve tem ortadan Hamidi- yenin mahmuzuna çarptı. Bir kaş daki kada da sulara gömüldü. Ben kendimi idenize attım. Kurtuldum.,, Ateşçi Muzaffer ve Ahmet te diyor ki: “— Ocağa kömür viriyorduk. Ölen Halil dayıda yanımızda idi. Birden san- cak tarafı gürledi. Sonra sular hücum etti. Merdivenlere tutunarak yukarıya çıktık, Sular bizi aşağıya itiyordu. Güç halle kendimi güvertede bulduk. Tay- falardah> üçü kıçaltında uyuyorlardı.. Onları uyandırdık, Halil Dayr da arka- mızdan geliyordu. Her halde sulara mu kavemet edemeklim. Zavallı ihtiyar bu şekilde gitti.,, Ordu, yeni bir şileptir. Güven sigor- ta şirketine 20.000 liraya sigortalıdır. Diğer kaza Bu sabah zavalir bir tayfanım ölüm'le ne. tloelenen bir deniz kazası daha olmuştur.. Sabahleyin saat 8,46 de Harem iskelesin den kalkan Şirkel n —4T numaralı vapuru Salacağa u ve oradan da müşteri dldki? tantüki Bödür'Hdrekit ot. miştir. Fakat biraz sonra, Büyükadadan ge den (Büyükada 'Tayyar) isimli — motör hâtâ anlaşılamıyan bir sebebten dolayı birdendire İ7 numaralı vapurun kıç tarafına çarpmış. tır. Bu şiddetli sadema neticesinda motörün baştarafında duran tayfadan makinist Raşko isimli bir tum, birdenbire muvazenesini kay betmiş ve denize düşmüştür. Gerek derhâl düran vapur, gerekse motör tarafından kazanın olduğu mmtaka iyide a. ranmışsa da, zavallı &damm ne ölüsü, ne da dirlal bulunamamıştır. İye zabila el koymuğ tur. F ilistin müftüsü (Baş tarafı 1 incide) ye Flistin Arabları davasına yardım eğilmesi için müracaat edecektir. 'Tür- kiyeden yardım alamadığı takdirde müftinin Bağdada gitmesi ve İngil - tereye karşı pan Arab konfederasyo - nunüun tesisi için İraktan muzaheret talebinde bulunması da muhtemeldir. Yeni hâdiseler Kudüs, 22 (A. A.) — İçinde Yahu- diler bulunan bir otobüse Arablar hü: cum etmişler ve yolcuların dördünü yaralamışlardır. Hükümet merkezinde sükünet Sür - mekteyse de bazı yerlerde ve bilhassa Filistinin şimalinde suikastler yıınl - dığı haber verilmektedir. Yunan Başvekili dün gece gitti Dört gün evvel memleketimize ge- len aziz misafirimiz Göneral Metaksas ve refikası dün gece yarısı ““Averaf” ı Ispanyada gönülluld' işi halledılemed zarhlısr ile memleketine dönmüştür. Gelişinde olduğu gibi giderken de ken disine askeri merasim yapılmıştır. U. ğurlıyanlar arasında vali ve belediye reisi, emniyet direktörü, kumandanla. rımız ve Yunan erkânıharbiye heyeti, hariciye mümessillerimiz, Yunan sefa. ret ve konaoloshane erkânı bulunuyor du. Atina Elçimiz Rügen Eşref ve refi. kası da kendisine refakat etmiştir. Yunan başvekilinin refakatinde ge- len Atina ajansı direktörü Vekerel de dün akşam Yunanistana dönmüştür. yüklü olarak Hmanda durâf 'i pur da Gijona hareket etf Italyaya dönen Napoli, 22 (ALA.) — geri dönen 700 İtalyan B97 kâmil olan Gradisca hastâ”” bugün buraya gelmiş ve M Ğİ namına Milix Erkânrharbiyt ral Russo tarafından Fransız Müdafaa Valencia, 23 (A.A) — Resmi teb- liğ: [ Villâviciosanın — asiler tarafından zaptı üzerine Aştürles meclisi mukave- | mete imkân olmadığını görerek Gijonu tahliye etmeğe karar vermiştir. Aragon vephesinde asller, san Pedro manastırını almışlarca da cumhuriyet- çiler mukabil taarruza geçerek mevzile- rini istirdat etmişlerdir. Misafirimizin dünkü ziyaretleri Cenup cephesinde cumhuriyetçiler, toplnndl Aziz misafirimiz dün âbideye çelenk | asilerin Sierra Peruda yaptıkları birkaç Paris, 23 (A.A.) | koyduktan sonra vali ve belediye rel. | tarruzu geri püskürtmüşlerdir. ile alâkadar nazırların tod"”* Bi Muhiddin Üstündağ, General Me - | — Hükümet merkezinin nakli —| akşam toplanmıştır. taksas şerefine Tokatliyan otelinde Mükellef bir öğle ziyafeti vermiştir. Ziyafet çok samimi bir hava içersin. de geçmiş, saat 10 ya kadar sürmüş . tür. Bu könferansa ChıM Jet nazırları, hırk.ıy:, müstemlekât ve hhrly* rak etmişlerdir. İki met / yeler esnasında memleki / lekelerin müdafaasiyle deler görüşülmüştür. ıı/ Hiç bir resmi tebliğ tir. Ademi müdahale kö! â Londra, 22 (AA.) — dJahale talf komitesinin 19 dan birar sonra nlhl! Pazartesi günü öiledcn toplantı yapılacaktır. BU "! geler sembolik geri w ile İspanyaya gön / lar meselesi hakkındaki l"“ İ Madrit, 23 Ç(A.A.) — Companys, hükümetin Bartelone'a nakli meselesi- “nin halledilmek üÜzere bulunduğunu be- yan etmiştir. Bununla beraber bazı nezaretler, Valenciada kalacaklardır. Astlerden kaçıp kurtulanlar ve kurtulamıyanlar StaJean-de-Luz, 22 (ALA.) — Gi Jondan kaçarak Fransaya gitmekte olan mültecileri hbavi 12 hükümetçi İs- _pınyol vapuru —dün gece Frankonun harp gemileri tarafından tutulmuş ve hükümetçi reislerindea bir çoğu bu suretle yakalacamıştır. Larochelle, 23 (A.A.) — 700 kişiyi hamil jiki vapur, Gijondan La Pallice'e gelmiştir. Patrikhanede General Metaksas ve refikası bun . dan sonra otomobillere binerek Fene. re, Rum patrikhanesine gitmişler ve :;ıtrll Benjamen'i ziyaret etmişler . Patrik Benjamen, Yunan- başvekili Metaksasa şöyle bir hitabeğe bulun . müştur: “Büyük Şef Atatürkün idaresi al. tında Türkiye Cumhuriyeti hükürüe - tinin torakkilerini görmek üzere şanlı vatanımızı ve Ankarayı ziyaretiniz . den sonra bütün Ortodoksların merke. i g İki İngiliz vaptru da birçok mülte- | hükümetlerine bildireceklerdi” zi olan patrikhaneyi kder doti lağı) aretinizden | Cnesi hamil olduğu halde Gironde neh | / pazartesi toplantınıma tali ğ rinin mansabına gelmişlerdir. vibine arzedilecektir. ; *“Şahemızda milletinin iyiliği — için çokx çalışan Yunan hükümetinin rei. sini selâmlar, muhabbet ve barışa da. 'yanan hareketnizi tasviple sizi takdis eder ve;Cenabihaktan muvaffakıyet dilerim.,, Patrik'in Mtıhedno hnılıl olmak Üzere general Metaksas da günları söy lemiştir: “Büyük Şef Atatürkü şahsan tanı. Maâk şerefine nail olduğumdan ve Tür kiye cumhuriyetindeki terakki öser . lerini görmek fırsatınr elde edebildi . ğimden fevkalâde memnunum. Sah . sıma kar$i gösterdiğiniz teveccühe gok müteşekkirim. Selâmlarmızı, dost Elen milletine bildireceğim.., Patrik Benjamen misafitlere birer altın haç vermiştir. Konsoloshbanedeki resmi kabul Muhterem misafirimiz, bundan son. ra Yunan konsoloshanesine giderek şehrimizdeki Yunan kolonisini kabul etmiştir. Kabul merasimi esnasında, Yunan erkânıharbiye heyeti de bulun. muştur, Yunan kolonisi adına Bay Varsami, Gucnrnl Metaksasa hitaben bir nutuk söylemiş ve buna muhterem Başvekil bir nutukla mukabele ederek bilhassa Yunan tebaasmın Türk kardeşleri a - Tasında tam bir berabetlik hissiyatı Te yaşamakta olmalarına memitni - î;’l beyan etmiş. ve ezcümle demiştir Küçük bir İspanyol vapurunun 300 mülteci ile Pointegrave'a geldiği bil- dirilmektedir. “Aç kalan müdafiler Bilbao, 22 (A.LA.) — Gijonda aç bu- lenan Halka dağıtılmak Üzere erzak dolu kamyon kolları buradan hareket et miştir. Keza birkaç gündenberi erzak Tebilğ Londra, 22 (ALA.) — *? dahale talt komitesi içtimâf » ağağıdaki tebliğ neşredilmistf gi İ .Talt komite, umumt di edilecek karar syreti edilmek Üzere bir seri şekli mıştır, İ Bu teklifler, müzakert letleri, Yugoslavya ve Romanya İle takviye edilmiş olarak Avrupa işlerin de ve tahakkuku Balkan paktının ga. yesi olan sulh ideali üzetinde tesiri o. labilecek mühim bir kuvyet teşkil et. mekteyiz, “Türk milletinin Büyük Şefi Ekse- lâns Atatürkün bana karşı göstermek Jâtfunda bulundukları hüsnü kabul . den mütehassisim ve daima mütehas. sis kalacağım. “Ayni zamanda Celâl Bayar ile ar. kadaşları tarafından gördüğüm neza. ketten de fevkalâde mütehassisim. “Ordunuzün küçük bir kısmını gör. mekle çok memnunum. Çünkü bu kü. gük kısım bana Türk ordusunun as . keri kiymetini anlatmıya kâfi geldi. Ayni zamanda Ankaradaki Harbiye mektebinde subaylara verilmekte olan Jtinalı askeri terbiye hakkında da tam bir fikir ve kanaât sahibi bulunuyo . rüm. " *İstanbula mutadın hilâfmma, fırtı . aittir. Delegeler, yhh'* his karar sureti me* ne bildirmeyi karar! den toplanacaktır. Almanyanın Londfâ Roma, 22 (A.A.) — % tiye nazırı Von Ribbentrof tır. Nazır Musolini ve M Kont Ciano ile ıöw, lan esaslı noktalarınm Tali komite, 25 / Romada maya gelmiş ve me! Ziyaretin .ohobl Roma, 22 ÇAA V ropun Romaya gelişi İiç / du. Von Ri'hbemmpun ve kızı bulundıı!ımdın hat, tamamiyle hususi bir yak gösterilmekte ise d"y İtalyan hariciye nent::ı/ da bulunmaktan hali ’4 kabul edilmektedir. ; Von Ribbentropun | “Türk ve Yunan vatandaşları, mü - | nalr-bir hava İçersinde gelirken o hur. | melerin ehemmiyeti, İ messilleri aralarında hiçbir ihtilâf ©l. | çın denizde Türk mühriplerinin ken. | milel vaziyetinin son Ğ Miyan iki kardeştirler.,, dilerini idare edenlerin mahir denizci | olmasından doğmaktadır: General Metaksas, konsoloshaneden | Jiklerine delil olabilecek bir seyyali - döndükten sonra Perapalas - otelinde bir müddet dinlenmiş ve sonra Parko. telâe Vali Muhiddin Üstündağın vet . diği ziyafette bulunmuştur. Misafirimizin memleketimizden ayrılırken verdiği beyanat Yünan başvekili ziyafetten sonra “Averof” zırhlısı ile memleketine dön. Teden bir saat önce, kendisiyle görü. yetle sevkolunduklarını gördüm. *“Buradan şu derin kanaatle ayrılı. yorum ki, birleşmiş Türk ve Yunan nl'dulın İle kendi muhitimizde ve Bal. kan antantının diğer azalarmm ordu. Tariyle müştereken bütün Balkan ya. Tımadasında sulhü tamamen emniyet altına alabiliriz. *Burada müsaadenizle, hem bizim, Hinin muvafakati ile da İngiltere işlerinin g51 olan Von mhbcnmf"» da Romada bulunuşunun olsa gerektir. ea gazetecilere Türk - Yunan dostlu. hem Balkan antantının diğer 4zaları. ğu, Balkan sulh ve ittifak siyaseti ba: | nm da samimi iateği olduğuna şüiphe kmundan çok büyük bir ehemmiyeti etmediğim bir noktaya işaret edeyim: halz olan şu boyanatta bülünmüştür: | hepimiz, Balkanların sulh ve refahı "“Türk - Elen ittifakmın her Zamaf. | yolündaki teşriki mesaimize Balkan kinden daha kuvvetli bulunduğuna ka antantı dışındaki devletlerin de işti - ni olarak memleketinizden ayrılıyo - | rakini candan temenni eder, onları da rum, Bu ittifak, sadece hükümetlerin | samimiyetle aramızda görmek isteriz. eseri değil, ayni zamanda 'Türk ve Elen milletlerinin sebatkâr #rzuları . nın ifadesidir, Biz Türkiye ile Yuna . nistan, Balkan ittifakmın, diğer,dev. şahsımda Yunanistana karsı göster . diği hüsüü kabul ve teveccühe çok te. şekkür ederim.,,