17 Ekim 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

Belçika... Yazan: Şekip Gündüz NGİLTERE ve Fransadan sonra Almanya dahi Belçika Krallığınm “bi. taraflığna saygı göstermeyi kabul etmiş bülunüyör. Almanya Hariciye Nazırı Baron von Neurath'ın dört gün evvelki tarihle; Belçikanm Berlin orta elçisi Vicomte Davignon'a tevdi ettiği cevab bunun vesikasıdır, Almanyanın Belçika bitaraflığına saygı göstereceğini taahhüd eden imza. 81 şu satırların a'tma konulmuştur: “Madde 2 — Almanya hükümeti, Bel-ikanın tecavüzden-vesistilâdan ma. suniyetinin, garb devletlerinin müşterek menfastlerine uygun bulunduğunu müşahede etmektedir. Buna binaen Alm anya, Belçika arazisinin bu “tecavüz. den ve istilâdan masuniyet” keyfiyetin in, tarafından hiçbir sebeb ve suretle ve hicbir zaman ihlâl edilmemesini kabul etmekte olduğunu bildirir. Yalaz, Al. manya silâhlı bir milendeleyö girdiği anda, Belçika köndisine karşı askeri bir harekete kalkışacak olursa, bu taahhüdün devam etmiyeceğini de beya#ndan vareste addeder.,, “Madde 3 — Almanya hükümeti, Britsnya Krallığı Hükümeti İle Fransa Hükümeti gibi, Belçikaya, bir istilâ ve bir hücuma maruz kaldığı anda yardım etmeyi kabul eder.,, Acaba bu netice, artık Belçikanın korkulu rüya görmekten kurtulmuş ol. masına mı delâlet eder? Belki... Fakat bu netice mutlaka İsviçrenin silâhlanmaya oazami sürat vermesine sebeb olmuştur. Bu nevi muahedelerin mühim manaları bundan büyük delil olamaz. İsviçrenin bitaraflığı da böyle birtakım beynelmilel taahhütlerle her tecavüz ve İstilâdan masun (71) değil midir? Hattâ İsviçrenin bu masuniyeti keyfiyeti bir de umumi harb tecrübesi geçirmiştir. Umumi harpte Belçika isti. lâ edildiği halde muharib devletler İsviçreye en ufak bir taarruz temayülü da. hl göstermemişlerdir. Böyle müstesna bir siyasi vaziyeti olan bir İsviçre, dünyanın yeni şekli içinde, topraklarınm tecavüz ve istilâdan masun kalması için, yalnız muahedelerin sigortası kâfi gelmiyeceğine akıl erdirirse, umumi Harp tecrübesini geçirmiş olan Belçikanm buna akıl erdirememesine imkân 0- Iamaz, Yalnız bu muahedenin bir harp vukuunda Alman veya Fransız tecavüz yollarmın mutlaka Belçika topraklarmdan geçeceğine dair olan iddiaları yüZ- de elliye indirmiş bulunduğu söylenebilir. Evet... Müstakbel bir garbi Avrupa harbinde tecavüz orduları ya İsviçre - den ya Belçikadan veya hem İsviçreden ve hem Belçikadan yol arıyacaklardır. Muahede (?!) Gülünür... Şekip GUNDUZ aramasin sa KY ve di Avrupa işlerinde bir dönüm noktası <4 #KURUN'da K UİÜN Büymühürriri Asim “ Us, bugük haftanın en mihim siyasi bâdiselerini tahlil ediyor. Londra ademi müdahale komi. tesinin son toplantısını ele alan başmmhar. rir, ba toplantının Avrupa işlerindö katı bir “Burada ya İngütere, Fransa, İlalya ve Almanya devletleri aralarında anlaşacak; bu takdirde İspanyadan gönüllülerin çıkarılması için müşterek bir hareket plânı kabul oluna, yak #üratle tatbikata yecilecek. Yahut ftal, ya ve Almanya İspanyadaki gönülleri geri Almıyacaklarını ilirafa medburkatâcak; bu takdirde İngiltere 46 Frans demi müda, hale komitesi kararlarına artık bağı kva, muyacaklarını ilân ederek İspanya mese, lesinde yeni bir siyaset tutulacak: Yani bir taraftan Pirene yolu aştlarak İspanya cuni; huriyetgilerine yardım gitmesine müsaade o. lanacak, bir taraftan da İtalyanm (Balear Adalarmdan Mayorkayr işgal etiği gibi İn. Biltere ve Frnsa hükümetleri da Akdenizde ki sitrâlejik muvazeneyi tutmak için meselâ Müinorkayı işgal etmek gibi bazı askeri ted. | birler alacak. İ Birinci ihtimal Avrupa işlerinin sulh yo. luna girmek “çin bir hazırlık demektir. İ, kinci ihtimal ise sulh yolundaşi bir adim da, ba uzuklaşmaktır. ki bu adımın dünya mii, letlerini Berelere kadar götüreceğini kestir. mek şimdiden tahmin mümkün değildir.,, Asım Us, gene buğünkü yaztımda, Biusa, - Hiler mülâkatından sonra Berlin - Roma mihverinin Londra . Paris mihvorins karşı olan vaziyetlerinde bir değişiklik oldu, gunu, Doçenin, Berline, gitmezden evvel Ak. deniz meselelerinin Pariste © görüşülmesine muvafakat ettiği halde şimdi Almanyasız Bir müzakereye girişemiyeceğini SalilE ear rmlel deeletren iştermele baroktlarir. dekı e el AMA lg nk istedikleri milstacel menfaatlere gelince: Bu menfnatlerin başınla doğrudan doğruya İ. talyayı alâkadar eden Habaşistan ve İspan, ya meseleleri ils Almanyanın sömürge me. selesini gösterebiliriz. İtniya ile Almanya İspanya © meselesini mutlaka general Frankonun galebesi sure. tinde meticelencesini kâfalarma koymuşlar. dır. Bu noktadâ müşterek hareket edecekler. Onun içindir ki dün toplanmış olan o Landra komitesinin varacağı kararlar hakkında ge. len haberler gizndider Ümit verici mahiyette görünmüyor... » Gene ayni güzetenin “Gezgin,i, bügünkü köşesini, Elâzizdeki hikakemeye hesretmiş. “Postları Munzur dağlarında kalan yalancı aslanlar, başlığı altında, Dersim kabadayıla. rının şimdi bütün isyan suçunu biribirleri. nin üzerine yüklemekle mesgul (olduklarını Anlatıyor ve diyor ki: "Mukaddes Munzur miyundan birer yüz Sumla “perçinlenen yeminler; zilâha sarılma. lâr, köprü yıkmalar, Karakol basmalar, cana kıymalar, bep olmuş şeylerdir; fakat bunları hiz kimse üstüne almıyor, O Kutuderesinde büründükleri aslan postları, — daha fik yum- rukta sırlarından düğmeiş. Şimdi uyuz birer kedi gibi sinlyorlar. Kimi yoksunluğundan, devlete kulluğundar, kimi sofuluğundan dem Yuruyer.,, “Dün dağbaşlarında uluyorlardı. Bugün Adalet divanı karşısmda ttriyorlar. Dün kir. li birer silâh taşıyorlardı. Buçün yalan Ku. süyorlar, Seyit Rıza bundan önce: — Yıldızım s6ndu! Demişti. Yangınla parlıyan, kanla boys. nan bir yıldız elbette söner. Bolşevizmin önüne geçilmek isteniyorsa. CUMHURIYET'de İman UNUS NADI, Ispanya © büdiselerinden Y ve müdahalelerden bahisle, | İtalya ile Almanyanan, Ba komünist en. ternasyonalleri sebeb olduğu Yolundaki iddi. alarma temas ediyor, “Bu tiki devlete göre, Komünizm, Avrupa ve hattâ intanlık moda, niyeti için vahşete benzer bir Afettir, di. yor. Gene bu iki devletin, Avrupayı korumak için ba Afetin İspanyada muzafferiyet bay. edebilirler, Cldâlyet ve samimiyetle derme, yan edildiği takdirde, bu tekliflerinin büsnü suretle karşılanacağından da emin olabilir, ler, “Böy'elikle kendisinde Avrupayı Bleşe ver mek tehlikesini taşıyan bu sözde dahili 14, panyol eldali şu veya bu suretle nibâyets er. #alş olur. Bolşevik olmamak şartile kendi ba, line bırakilacak Jspanyanın bu kadar inni, hailelerden sonra nihayet o mutedil milli bir hükümette karar kılarak tedavisi uzun zama na muhtaç yaralarını sarmağa > koyulacağı şüphesizdir. İtalya Hle-Almanya bumu açık, ça böyle söylemedikleri — içindir ki İrgiltere ile Fransa nazarında İspanyadaki Alman ve İtalyan, bilhassa İtalyan müdahalelerinin ar. kasında siyasi maksat ve menfastler taki, edildiği şüpheleri uyanıyor, ve işte © akıllar; Zıvanadan çıkaran bu ihtimaldir ki Avrupa Yı ikide bir bayaji bile tüyler Ürperten yezit ve dehşetli bir kanlı macera uçurumanun ta kenarına kadar sürükleyip duruyor... | Akşam postası Smf geçemiyean İslebelerin çağaldığından bâhsediliyor. Bir takım hoenların mot ver, mekteki höğislik'erini işitiyorum. Bazı genç. Terin “Biçbir süretie mazur © görülemiyecek kanl; eüretlerde bulundukları da gâzeteler. de okumuyor. Bunlar kültür hayatımızın talim ve terbi, ye sahosında bayra ve sıklnte delâlet eder geyler olmasa gerek. Koskoca bir Masyi, bitirmiş, — bir lise son sınıfının sayısız derslerinden muvaffskiyetle imtihan vermiş bir gencin bir üniversite . rrfmda müvaf'ak olamaması bir hayli ga riptir. Bir Üniversite arufınm tütün bir yi uğ. raştığı şey nedir? Anbası minhası teş alt elik kitap. Liseden diploma alabimiş bir ogençde. mek, cemiyet içinde bütün bilgileri ihata 6. debilecek bir bavsalanm teşekkülü demektir. Eb... Böyle bir havsala (o bir yılda beş alir cliteeğizin kiinbilme erenez Mi? Elbette erer. Ancâk ermesi tabiidir. Hatta Üniversitenin semtine uğrâmadan: Halbuki üniversite imtihanlarından alınan netiöeler hiç de böyle olmıyor. Nöderi ? Kabahatli kim? Üniversite profesörü müt Üniversiteli yal? Genci üniversiteye gönderen ize mi? Acaba Yine, bazı gençleri “yüksek bilgiyi ihata edecek, bir bavsalaya sahip olmadan,, diptorns sahibi mi ediyor? Acaba profesör, kendisine o tevdi edilen Kürslintin ebli mi deği? Tedria usulü mü fe, na? Yabancı dille yapılan takrirleri terei. vsanlar, doçentler yanlış mı naklediyorlar? Bazı derslerdeki © kitapsızlığın fenalığı mi bu? Yoksa iovcut Kitaplar pa fena * Bü süallerin sonu gelmez. Daha (birkaç malali arttırdabilir. Adma < “talim ve lerbiye neticesi, denilen şeydek! (o en ufak pürüze, en küçük aksaklığa; şöylece gelişi güzel hir cevap verebilmek için hâdiseyi mutlaka bin bir satıhir bir menşur hâlinde ce almak ve her cephesine her satkma uzun uzun bak. mak lazımdır. Binseneleyh biz, 987 de talim ve tarbiya sahamızda görülen hidişeleri Yet. sütunluk bir gazete makalesi içinde “tahil Bir numaralı halıramız Selârikte bir o Feyziye mektebi O vardı. 328.397 yıllarımda ben bu mektebin talebe. siydim. Gerek 325 da gerek 325 da (hesap dersinden güç beli birer beg koparabilmiş. tim. Halbuki diğer derslerde ben sınıfım en iyi talebesiydim. Diğer derslerden o div. rin usulüne o “Merinler, o “tâhsin.ler, “imtiyaz, larla © derece bol olarak taltif adi. Myordum k! hesap hocasının verdiği tevkif cezalarını Yp yaramazlığım yüzünden balta. sonlarında verileni “cuma tatilinden mahru. miyet,, cezaların, bu “&ferinlerden, “tah, sin, lerden Ye "imtiyaz Jârdan kırlar, “eli, yer tane Vererek “tediye, ediyor ve cezaları. m hep atfettiriyordum. Hesap hocası “İsmail Efendi, isminde bir yatti. Verdiği cezaiarm hep toşa (gittiğini görünce bir güri dayanamadı. Beni kolümülan tutli, mektep direktörü “Osman Efendi, nin (9) huzuruna çıkapdr. Ve sinirli sinirli; — Efendim; . dedi . Nizamettin — efendi sınıfta ber dersten en iyi not alanlardan b. #ldir. Yakat benim dersimden hiçbir zaman İYİ mot almamıştır. Diğer derslerden Iyi not Alması gösteriyor ki kendini zeki ve anlayış. Bir çocuktur. Böyle zeki ve anlayışlı bir Soduğun hesabı öğrehememesi mümkün ola. MAZ. İki buçuk yıldanberi yaptığım bu mü. #abede beni fena halde müszzeb ediyor. E- Ker diğer çocuklar içinde hesap © öğrenenler balunmasaydı kendimi kabiliyetsiz bir mu. alim addedecektim, Fakat mademki diğer. Jeri öğreniyorlar ve bu öğrenmiyor; demek ki bühnü'bir inadı var, Lütfen kendisini ter. biye ediniz, ben zivanadan çıkıyorum. Osman Efendi babamın ds dostuydu. Hiç düşünmeğe Mizum görmedi. o Masasının Us, Wipden öetveli aldı; — Aç avucunu! . dedi, Ve sivri tarüfile avucuma dört detvel vur; du. Gözümden ateş fişkırdr. Uzatmadar neticeyi söyilyeyim: Buna rağmen ve bütün gayretime rağmen 327 yılı sonunda da hesap dersinden aldığım Rot gene "teğ,, oldu. Jkinçi hatiram 1zaN yale. Heybelindada “Mektebi Pünunu Bahriyel Şahane,nin ikinci smıtındayım. “Çarkçı kr. demli yüzbüşr Onmüh efendi “fenni mâkine,, diye andığı bir dersin inüsllimidir.. — Birinci smifı ben her dersten mükemel ve fakat bu “fenni mâkine,, dersinden “57, Bumara alarak geçmişimdir. Vaziyet tıpkr Feyziye mektebinde olduğu gihidirr Hesap deminin yerini bu ders Almıştır ve İsmall efendinin hiddetine de bu Osman 6. yaz günD, öğle yemeğinde trkabasa fasulye” piâiklet ve pil yertişiz. Beh de arkadaşların. “dn ha uyndüle; ha uyüyksağız ” > i $i sab DİET İY Sİ di: İstidat meselesi... Yazau: Nizamettin Nazif ES — Ayağa kalk! Diyo bağırdığı görüldü. Herkes tatlı kusundan uyandı. Ben de ayağa kalktım ve “Bazır ol, vaziyetini aldım. Osman efendi ağzından tükürükler fışkır. tah bir hiddetle haykırdı: — Nizamettin efendi; Nizamettin efendi! Bu haliniz devam ederse tebdilihava müdde.. ti (99) üzün sürmez! Siz elbette benim der. simi öğrenemezsiniz. Dikkat o #tmiyorsunuz ki... “fenni mâkine,, zekâ ile elde edilemez. dikkat ile elde edilir. ÇI) Bedbaht fenni mâkine! - Bedbaht Sılâyit Vet! Den sizi.o yıl da öğrenemediğimi ha. trlarım, Devre brtihanlarından birinde ai. yediğim mot “3, olmamiz imiydı? Halbuki ayri yollarda hesap, bendese, gi. raf, fizik, müsşellaaat, cehir gibi O derslerde ben smıfımın en anlayışlı talebelerinden ve hattâ en iyilerindendim. Hani Feyziye mek. tebindeki İsmall efendi bu halimi O bilseydi sevincinden çıldırırdı. Peki nasi oluyordu da hösabı Feyziyede öğrenemiyen ben, Ada. *da bir riyaziye Istidadı gösterebiliyordum ? Ve nasıl oluyordu da riyaziyeyi anlayışta biz Ve böyle bir inkişaf gönterdiğim sıralarda gu bedbaht “fens! mâkine,, (1) ye ekl erdiremi. yordum,: » Bunun sebebini şimdi söyliyebilirim: Zira lamsii efendi hesabı bilmezdi, O gin. kü dersini bir gün evvelden hazırlayıp at, silta papağan gibi tekrarlardı. Halbuki A. dağa aynl gersi ve diğer riyazi dersleri veren yüzbaşı Saffeddin'in (***) Ve Yürhağı Sa. il Muradm (4) şahsiyetlerinde ba ilim bölü münün birer dâhi © yaşıyörül. Ve dersem öğretmiyen “fenni müline,, bocas da tıpkı Ismati efendi gibi, vereceği dersi bir gün er. vel okuyup öğreniyor've bize gelip binbir tane de “yu veçhile, bu veçhile, karıştırsrak tekrarlıyor ve güya izah ediyordu. Eh... Peki. Benim öğrenemediğim hesabı İS mall efendiden diğer arkadaşlar nasıl öğre. niyorlardı? Öğrenmiyorlardı... ezberliyorlardı. "Tıpkı Osman efendiden iyi not alanlarm © fenni «makine naflarını ezberledikleri gibi. Halbuki ben budala, ezberlemiyor, öğrenmek, azla. mak giyeli ile habire ka dinliyor, ve çalişr, yordum. Yani Onların hâkikatte en dikkatli İnlebeteri bendim, Tsimall” efendi he oldi Kilmiyörum ana: “Osman efendi birliğe dörire “eenâlde 'â. ıfna eşli ve bakliniliğa “” bağladı” Bu'işte' öyle hir istidat gösterdi-ki zengin oldu. |”. Binaenaleyh bu gürültü patırde benim fikrimi şöyle hilâsa edilebilir; 1 — Öğretmen vereceği dersi (o üntünkörü değil adamakılir bilen bir münevver olmalı. 3 — Not alamıyan talebe bir Balanın sen. tezidir. Bu yetioeyi yaratan trızalarm hepsi talebenin şahamda bulunamaz. o Talebenin Aldığı a:fırda öğretmenin hidseni ax değildir. 8 — Ne yapıp yapıp orta tahsil devresinde talebenin istidadmı tesbit etmeli ve isede bu talebe İstidadma göre bir inkişaf fat, kameti almalıdır. Anlamiyacağı şeyi, İstida. dns uy'üsyan şeyi bir #etice öğretmeğe çal Uuşmakda hiğbir fayda yoktur. Belki zarar vardır, Bi “ber şeyi zöâna ne?” arasında öğreteceğim, sararındaki Nizamettin NAZİF IŞ (9): Çok-muhterem bir münevver olan bu Yat bir müddet Ziraat umum müdürlüğünde bulunmuştu. Şimdi, sazırım, Pendik Ziraat enstitüsünde mühim bir mevkii vardır. (9) 'O zaman hoenlar Adada ( talebeliği tebdilihava suretinde telâkki ederlerdi. Böy. Ie söylemesi “yakında seni koğarlar,, mana. sna alınmalıdır. (94) Şimdi Cebellittarıkta © beynelmilel kontrole memur denir miralayı Satfeddin. (4) Bugünkü meşhur Alimimiz. — mütekalt deniz binbaşısı ve Kembriş mezunu profesör Salih Murat Polis Bayan Fütuhat beraat etti Anna isminde. bir terzlden rüşvet / aldığı zannile Ski sene evvel tahtı muhakemeye giz, nan ve iten çıkarılan İzmir eteniyet müdür. Migü ecanib kalemi memurlarından bayan Fütuhatm o zamandanberi devüm eden mu. hakemesi sonunda #uç sabit | 1“ EKono tersatine karar verilmiş ve karar da kat'iyet İöneticesinde temiz bir e mi 4 I7İLKTEŞRİN —19 « Kaçırılmıyaf fırsat © Evvelce Üzerinde > durduğ! | mevzu bugün tahakkuk yor. Sırt ve başta yük inden sonra ortadan kalka Jim ama, mevcudu çok satıcıların şehrin ekonom Je getirdiği vaziyet mühim Seyyar satıcılarm husule boşluğu dolduran veyahut do çalışan mahalle sebzecileri ve Jar bu defâ eskisinden çok & ir bir fiat hareketi göstermiy? mışlardir. Mevsimin sebzeler veler İçin hüsule getirdiği TI dikkate -almsa bile, geçen günleriyle bu ayın b fiat seyrinin çok farklı oldu Jüyor. Şu flat farkını bir Jâkki edemezsek bile, fırsat olarak tavsif etmek hiğ”” ta olmaz. ! Sabah pazarlarının şehirli hayli faydak olması bekler Hattâ bu pazarlara civar de gelerek mahsullerini sat neticesi olarak, köylü da genişlemesine esaslı bir Jacağı ümulmaktaydı: Fakat geçen iki haftalık tecrübe müd ki vaziyette bir değişiklik yaf tır. Buna (sâbah pazarları şehrin bususiyötlerine uygu5 miştir) demek daha doğru © da şüphesiz belediyenin kaba?” tur. Verilen Karar ne olur böyle serbest” ve iktisadi dayanan hususlarda tabii halka en uygun gelen yolu İşte bu işte de böyle“ cini muhakkak ki, bunu takib ed manda halka en uygun gel” kendiliğinden husule gelecekti A. 4 7 : ali ni Beynelmile! t f gü Bu ayın sonu | günü yapılıyo” 31 üktöğrin pazar beynelmilei wi günüdür. Tasarrufa milletlerarası veren ve onu fertlerin ve hattâ rahlt olmaktan çıkararak dünyan” haline getiren bu miişterek günü olduğu gibi bütün medeni o mes tasarruf terbiyesinin geniş halk rasında yayılması ve kökleğmesi ketler, toplantılar yapılacak, verilecek ve azami propaganday& verilecektir, Giğ kalmış olmakla beraber sarruf Şürâyüşüne ayak aydir a X . ş y terdiği hezia ileri bir mevki almıp leketimiz de. bugüne iştirak eti Bugün milli bankalarımızdaki* sarruf hesabı 80.000.090 lirayı Az zamanda bunun 160.000.000 ri cağı muhakkak görülmektedir ve”. Afyon i istasyonunf Büyük tesisat vü€ getiriliyor. Yeni'hatların inşasından yük bir ehemmiyet kesbetmi$ yon istasyonunun yeniden inj# “Ü ği ve büyük tesisat yapılacağ”, gi ce yâzmiştık. Devlet DemiryO” 4) “zesi burada yaptırdığı : *opruk teğviyesi gibi hazırlık” 4 etmiştir. Şimdi büyük merk” nasiyle şimendifer hangar, ii kömür deposu ve döner köp” ba ii. istasyonundan sonra diğer bi yanları ayni şekilde yaptıra€" Şebin Karahis?”. kömür made “bulundu Giresun 16 (A.A.) — Ş0” olduğu anlaşılmıştır. Dam”