20 Eylül 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

“Ga çayeli desi : Birinci tarih kurultayının belirttiği hakikatler Yazan: i 2 Temmuz 1932 de Ankarada topla. nan birinci Tarih Kurultayı Türk mil. letinin çok derin ve eski bir msziye sahip olduğunu tebarüz ettirmiş, yıl. larca yanlış öğretilen tar hin hakiki çehresini aydınlatmıştı. li düşüncesiyle meydana gelen “Türk Ömer Kemal Ağar lerde demokrasi prensiplerine çok sa. dakat gösteri'diği bir hakikattir. 6 — Türk milletini yıkmıya çalı. ganlar, onun hayatiyet kudretini yok edemem'şlerdir. Onun mahvına yürü. yenler, kendilerinin yok ediidiğine şa. Atatürkün yüksek görüsü ve isabet. | hit olmus'ardır. Türkün tükenmez enerjisi karşısın. Tarihi Tetkik Kurumu” daima büyük , da bütün saldırışlar neticesiz kalmış. | Önderin teşvik ve irşadlarından kuv- vet ve cesaret almış ve en son tetkik. İ lerden, araştırmalardan istifade ede. rek Türk milletinin medeniyet tarihi. vi karanlıklardan kurtarmıştı. Milletlerin benliklerini belirten, ona i kuvvet, cesaret, enerji sunan şüphesiz İ tarihinin enginliği, yüksek medeniye. 3 tinin mevcudiyetidir. £ Yeryilzünde | Türk milleti kadar eski bir millet, ve i onun kadar mâdeniyete yol gösterici. i lik etmiş bir mevcudiyet göstermek imkânsızlaşmıştır. Bu, yeni tetkikle. rin bir neticesi olarak kabul edilmeye 1 başlanmıştır. i Birinci Tarih Kurultaymda Türk Tafâh bilginlerinin ortaya, koydukları bu hakikatler büyük Türk milletine yepyeni ufuklar açmıştır. Karanlıklar aydınlatılmış, tarihi bir efsane, bir masal, bir hikâye telâkki edenlerin kanaatleri değiştirilmiştir. Bugün tarih, hakikatin ifadesi ol muştur. Zihinleri karıştıran müphem ” — düşünceler silinmiş, açıklık, aydınlık i onun yerine kaim olmuştur. Bugün İkinci Türk Tarih Kurulta. yı açılırken, birinei Kurultaym teba. rüz ettirdiği fikirleri yazmayı fayda. Ir buluyorum. Birine! Kurultay: 1 — Türklerin anayurdu Orta Az. vadır. Milâttanbinleree yıl önce bu. rada medeni hayat başlamıştır. Yont. ma ve cilâlı taş devirlerini, bakır, tunç, demir devirlerini ilk idrak eyli. yen Türklerdir. Ve burada doğan medeniyet, Türk ana yurdunun tabif hâdiseler neticesi olarak kumlar tara. fmdan istilâsı üzerine başka kıt'alara intişar etmiştir. Türk muhaceretleri, a58 yurd için bir felâket, fakat karanlıklar içinde Yüzenlere aydınlık götürdüğü için bir nimet olmuştur, 2 — Milâttan binlerce yıl önce vücut bulan Çin, Hind, Mısır, Yunan ve Ro- ma medeniyetleri, buralara muhaceret suretiyle gelip yerleşen Türklerin eseridir. Sonradan bu milletler, Tür. kün temelini attığı medeniyeti my ettirmişlerdir. Muhtelif yerlerde yapılan hafriyat neticesinde ele geçirilen eserler ara. sındaki müşabehet bu hakikati ortaya koymuştur, Bu medeniyetlerin başlar. gicmı Türk ana yurdunda bulmak bu gün tamamen imkân dahilindedir. 3 — İslim medeniyeti, Türklerin © eseridir. Müslümanlığı kendi düşün. celerine uygun bularak kabul eden Türkler, yarattıkları islâm medeniye. t tinin inkişafını temin etmişlerdir. Emeviler zamanında bir islâm mede. niyetinin mevcut olmayışı bir haki. kattir. Abbasiler devrinde Türklerin idare mevklinin en yüksek ve mes. h uliyetli işlerini deruhte etmesiyle bir islâm medeniyeti doğmuştur. İşi ya. j yan Türk unsuruydu. Başarılan işle. rin gerefini istismar eden de Arablar olmuştur. 4 — Orta çağda Türk dünyasının ti. caret, sanat, iktisat, #lim ve fen saha- sında gösterdiği yüksek başarı gıpta- ye lâyıktı. Diğer yabancı unsurlar, Türk âlemi ile temas ederek muhtelif sahalarda terakki imkânları bulabil. mişlerdir. : Avrupalılar Attilâdan, Alanlar ve n “Avarlardan pek cok geyler öğrenmiş. lerdir. ji Bizansiriar ve Haçlılar da Türklere © —— Pek çok şeyler borçludurlar. ik 5 — Türk milleti, yaradılışma en © — UYRun devlet seklini bulmakta ve onu idame ettirmekte zorluk çekmemiştir. “ tır. Bir'nci Türk Tarih Kurultayınm ör. taya koyduğu yukarki hakikatler in. | di olmaktan uzaktı. Garp âlimlerinin | en son araştırma'erına dayanılarak ileri sürülen bu fikirler önünde her Türk, geniş bir gönül ferahlığının verdiği serinliği hissetmişlerdi. Birinci Kurultayın büyük başarısm. da yardımı dokunan Tükk âlimlerin. den bugün Üç tanesi aramızda mevcut değildir. Büyük Atamızın teşvik ve ir. sadlariyle olgunlaşan rahmetli Doktor Reşit Galibi, Samih Rifatı, Yusuf Ak. çora Oğlunu hürmet ve sevgi ile ya- detmeyi bir vecibe telâkki ediyorum. Bu değerli âlimler, kuvvetli mantık. ları, derin tetkik ve tetebbüleri, teshir edici sözleriyle birinci Kurultay azala. rmı tamamen Sevgi çemberleri içine almışlardı, Saym Profesör Bayan Afet, Hikmet Bayur, Şemseddin Güraltan, Hasan Cemil, Fuat Köprülü, Halii Ethem, Şevket Aziz gibi diğer değerli bilgin. ler Birinci Tarih Kurultayı'nm muvaf. fakıyetini hazırlamışlardı. İkinci Kurultay, yeni hakikatler or. taya koyacak, Türk arkeologlarmın buldukları medeniyet eserlerin! tanı. tacaktır. Bundan başka otuza yakın ecnebi âlimlerin hazırladıkları. tezler bize yüce Türk milletinin medeniyetteki yüksek mevkiini tir Kere daha tebarüz ettirecektir. Büyük Atamızm bu yeni eseri önün. de bütün Türk milletinin en derin sevgi ve saygı ile eğilmekte sonsuz zevki ve saadeti duyduğuna şüphemiz yoktur. * Elâziz Orta Mektebi Tarih Muallimi Omer Kemal Ağar “Bir adam yaratmak,, Necib Fazılın yeni piyesi Fransızcaya tercüme ediliyor Necib Fazıl Kı. saküreğin “Bira. © dam yaratmak, i. simli bir piyes yaz. dığmı eyvelee bil. dirmiştik.. Piyes « kiymetli şairimiz i tarafından oŞehir Tiyatrosu Rejisörü Ertuğrul Muhsine okunmuş. piyeste - ki roller tevzi edil. miş ve eserin en verimli mevsim 6 - lan ilkkânun sayın. da sahneye konmasma karar verilmiş. tir. Baş rol Ertuğrul Muhsindedir. Bundan başka piyeste Neyire Neyir, İ. Galib, Talât, Kemal, Cahide, Sami. ye, Emin Beliğ, Sami gibi artistlerin ehemmivetli rolleri vardır. B kçok alâmetlerden, sahnemizde simdiye kadar görülmemiş bir hâdise olacağını istihraç ettiğimiz bu piyes etrafında şimdiden dekor ve saire gi- bi hazırlıklara başlanmıştır. Eserleri içinde en tercih ettiği eser ol duğunu bizzat şairden dinlediğimize göre herhalde bu sene büyük bir san. at sürprizi karşısındayız. Ayrıca duyduğumuza göre bu ezer, salâhiyetli bir tercilme heyeti marife. tiyle fransızcaya tercüme edilmek üzeredir. Eser Fransız sahnelerinde oynandığı takdirde edebiyatımızın ya. bancı hudutları aşan bir zaferi tahak. kuk etmiş olacaktır. Sevgili arkadaşı. mizi verimli san'at faaliyetinden do. Daha ilk zamanlardan itibaren Türk. | layı tebrik etmeyi borç biliriz. | | | takaya Fransızlar Fransada sonbahar manevraları Fransız ordusu nun yıllık askeri manevraları bu se ne garbi Fransada yapılıyor. A nzal arazisi sık orman larla örtülü, tabi- atm yeşil ve koyu renklerine bürün- müş olan bu mın Normande İsviçre si de derler. Bu se neki manevraların böyle bir mmtaka da yapılışı yalnız o havalinin arıza Iı, örtülü ve kapa İr bir arazi tabia- tuna malik olma - sından ileri gel - miyor. Buna ilâve ten de böyle bir arazide Örn gibi bir nehir maniinin gerek taarruz & - den, gerekse mü- dafaaya çalışan ta raf için oyniyaca- ğı rolün ehemmi- yeti tebarüz etti- rilmek — İştenil - miştir. Bu suretle sık ormanlı, hava sı ekseriya (o sisli meskün mahalleri bol bir mıntakada Yazan : C. Bedi Alal cereyan etmekte bulunan bu manev srda karargahı — Mavi taralın ite ralarm bizim ta» o « la dü rami Jimat sağa leri » s öm çin gp oran mintaka, mizde “Husust . 3 >. Şimendöfer Kalk! hallerde muhâre » . İM be ” çerçivesi içer- sine giren muharebe tarzlarmı tatbik | gâhiyle Epency'de; Ziinci tümen şark ve tetkik etmek maksadiyle yapıldığı Tr, Bu bir ordu manevrasıdır ve manev ra sahasında harekât yapan her iki ta- raf kuvvetlerinin yekünü 45000 insan, 6000 hayvan, 3500 motörlü nakil vası- tasiyle : hakiki mikdarı meçhul hava kuvvetlerinden ibarettir. Manevra komutanı general Hering dir. MANEVRA MESELESİNİN İSTİ NAT ETTİĞİ UMUM! HARB VAZİ YETİ ŞUDUR: Kırmızı ve mavi ordular arasında Fransa topraklarında muharebe cere- yan etmektedir. Kırmızı ordu, Eylülün başlanğıcındanberi yaptığı müteaddit taarruzlarla mavinin sol (ee nahını) aşağı Seine üzerine (Sen neh rinin aşağı kısmma) geriye atmıştır. Ancak kırmızı taraf kuvvetlerinin ma vinin bu kanadını kuşatmak maksadiy le yaptığı hata manevrası, mavi sol ka nadının Seine nehri gerisine çekilerek, yeni bir mevzi işgal etmesi üzerine, mu vaffak olamamıştır. Bu kuşatma plâ- nında devam etmek maksadiyle kırmı zi taraf, Fransanın Normandiya sahil. lerine büyük kuvvetler çıkarârâk Alen çon umumu istikametinde ilerlemek ka rarını vermiştir. HUSUSİ HARB VAZİYETİ: A) Kırmızı taraf: Normandiya sa- hillerine yapılmak istenen (çıkarma) teşebbüsleri Cotentin mıntakasında mu vaffakiyetsizliğe uğramışsa da 8 eylül denberi Caen limanında muvaffak ol- muş ve 11 eylülde de diğer kırmızı kuv vetler Gronville mıntakasına çıkarılmış lardır, Caen mıntakasına çıkarılmış o. lan kırmızı kıtaat, mavi tarafın kıyı (sahil) muhafazasına memur küvvetle. rinin mukavemetini kırarak ilerlemiş- ler ve 11 eylüldenberi, cephe cenuba ol mak üzere, (Baycux - Tilly - Evrecy- Böurgebus - Troarne - Cabourg) umu mi hattına vasıl olmuşlardır. Normandiya sahillerine çıkarılmış olan kırmızı kuvvetler üç kor (kolor- du) dan mürekkep bir ordu ©- Tüp(1) kumandanı general Herscher karangâhını Potigny'de tesis etmiştir. Motörlü Sinci tümen garbte ve karar ta ve karargâhiyle Villers'dedir. Binci tümen Bacage - Villers mmtakasında toplanmıştır. 39uncu ve 129uncu tüm- ler (Bu iki farazi kuvvetlerdir) Casn cenubunda bulunmaktadırlar, İlinci askeri muntaka (yani kırmızı taraf) kumandanlığı emrindeki iki tank taburu $03 ve 509 numaralarını taşı maktadırlar. Hava kuvvetleri kuman- danlığı Potigny'de, tayyare (o meydanı ise Caen'in 6 kilometre garbinde Car- piguet'dedir. İhracın ayrıca bombard- man tayyareleriyle himaye ve temin &- dilmiş bulunduğu anlaşılmaktadır. Kırmızının emniyete memur ileri karakol kuvvetleri ihtimale göre; kro- kideki gibi, Centepis - Fresn&.la.möre- Saint-Plerre-dubâs - Fourneaux-le-val - Menil-vin, hattında bulunmaktadır. B) MAVİ TARAF: Kırmızının karaya kuvvetçıkarmasını haber alır almaz Chartres-le mans -A lençon mıntakasında kuvvetlerini top- yarak yeni bir ordu teşkil etmek (15 inci ordu) ve düşmanı denize dökmek kararını vermiştir. Bu karar, düşmanı denize dökmek mümkün olmadığı tak dirde onun ileri hareketini geciktire- rek mavi taraf büyük kısmının — mu kabil ve umumi bir taarruza geçmek üzere — muvasalatına ve toplarması- na lüzumlu olan zamanı kazandırmak maksadını da taşımaktadır. Bu umumi karar çerçevesi içinde mavi taraf, elin de hazır bulunan kuvvetlerden ilk ka- demeyi 10, 11 ve 12 eylülde Le Mans- Alençon mmntakasına nakletmiş ve bu C. Bedi Alaf (Devamı 6 mcıda) (1) Bu üç kor'un ikisi, farazi olup yale bir tanesi hakiki kuvvetlerden tejekkill et. mektedir. Bu hakiki kuvvetlerde 5 inci mo, törlü tümen (fırka) ie 8 inci ve ZI önel pi. yade tümenlerindön; #i tanir taburu, bie top çü ve bir İstihkâm alayından iharettir. İstih. kim alayında nehirlerden geçmeğe mahsus malzeme mevcuttur, Topçu alayı 75 mllimet relik sahra ve 155 milimetrelik obüs batar. Yalarından teşekkül etmiştir. Kırmızı kuv. vetler arasmda Üç av bölüktü hava kuvvetle, Tİ de vaydır. General Herscher on birinci as. 'keri mıntaka kumandanıdır. Bu makam bi. zim kor (kolordu) komutanlığı muadilidir. C.BA bizi Meler EYE Gİ © mz müstemlekezinde, köleler” ve Mep | Kölelik, insan oğlu için, vd Müdürlük m Hayata dair daiz — Kölelik |, TALYA'nn lelik müessesesini YI Pierre Mille'i (Je Temp* | bası mülâhazalara şevket seyler arasmda şunları #öY' “Köleyi > bu halinden kehdisine, geçimine. pioerefe” toprak yermezseniz. kur! için manasız, boy bir kelimi kalır, eden sl e Bu satarları, yazan Gr tabirle “rakim.ül.huruf”). den Kürriyet bahgolunması W da hazır buluşmuştu, EÖİ raklarımın nerede — olduğun» lar. Bizim güttüğümüz me esaslara in kendilerin? toprak pr rilemiyeceğini öğrenince g0 afendi'erinin yanını dönme ar ettiler, Halbuki efendi risi, ihtiyar ve saint köleleri kabul edip boşu tori il a olmadılar; memleketi lr ai kanununa göre, onları burdular, kata 20 “Vaziyet ancak yıllarca SORT bir dercerye kadar - üzel « Yani M. Pierre Mille, yi İtalyan, sömürgelerinde köle sesesinin yıkılmasından mem? a gil, Köleyi efena'si azad ed yak disine mal yahut toprak bei buki kanun onu yersiz, yara vE Ni fil bırakıyor. Bir millet ie atla millete esir eden müstemle) ei iy, N din ferde kölelik etmesine pi l mani olabilir mi? bilmem. ye Key “kayadr, A Pierre Mille gibi değil” i ya, lere hak vermemiz için kâfi her noktasında bir yi LA iy için, hem de efendi için. Öl Ee > den kurtarmak lâzımdır. A li şe pi dan beri devam edegelmis sö” kanunların» değişivermesi ar # uzun bir zaman için bazı fe yi raba, felâkete slirüklermis: m Yim ? onlu da: göze almak, ona lanmak Jâzımdır. gisi” Herhangi bir memleket ahsl E siyasi hürriyetlerin bahgolunn” A daima birtakım sarsıntılar, taşkırlıklara sebeb mar: İİ için bazı kimseler: “Bir millet püf” olgunlaşmadan kendisine si ya riyetler verilmemelidir,. der vE bi ia gayet akilâne, gayet haki fikir yürüttüklerini sanır her millet, kendisine siyasi ür yi ri verildikten . veya onları © el e dıktan - sonra olgunlaşır. yöy” yık bir hale gelir, Kölelik iler kö İedir: o müesseseyi yıkın, , eni” le olmadan da yaşıyabilecek- rini idare edecek hale geli” © M. Pierre Mille, kendisi» için cuğu, herhangi bir Fransız İS e? ye liği kabul eder mi? Hiç şü g a haym. Sıkımtıyı, hattâ ölümü tercih eder. Fakat kendi atl için ağır bulacağı şartlar” A için pi Asya'nın uzak memleketleri 0 münasib görüyor. Onlar ii nın ince ve yüksek ferdi” yese edilir mi? Avrupa kıtasının amm y ii a yük bir medeniyet, bir kült > mışlardır. Fakat bugün © Mi N tin, o kültürün ateşini İs yade onun v j gur a erdiği mil yi lar. Bu gurur, bu &ibir, 9 tin, o kültürün çökmesine caktır. Narulek ATAE Usküdö" ramy irketin şirke in liraya ind Necmeddin Sahirin mer BAP (498 lisi azalığına tayin oo ği e Unsküdar iramvayları m rahi gd ş” Devlet Demiryolları eşki e rahim Kemal tayin eğil “4 mal Şirketin hesapları El başlamıştır. İlk iş fer 600 Tiradan 300 iirsya tor Kemal diğer barı k: