17 Eylül 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 8

Yazan: Soğoman Tehliryan — Çevireni KŞ hd B ei Fransız istihbarat servisinin Ayaspaşada kiraladığı her odası mikrofonlu esrarengiz binaya yerleşiyorduk İhtiyar kadın ıcap eden emri vermek | kurulmuş bir tuzaktır. Buraya düşen üzere dışarı çıkar Çıkmaz, Henriette | yabancı muhakkak yakasını ele ver.r. yavaş sesle kulağıma şunları frsildiyor. Gündüzleri Beyoğlunun kibar sınıfı. du! na mensup zevat bu eve gelir istirahat —- Bunak karının martavallarına ku- | ederler, tanıd kları kibar kadınlarla bu lak asma.. Ben onun ne mal olduğunu | rada görüşürler. Bütün odalarda mik - bilirim... rolon tertibatı mevcut olduğuna göre, t O halde niçin burasını tuttun. kapalı odalarda cereyan eden mubavere — Hiç bir mahzuru olmadığı — için... | ler Fransız istihbarat şubesinin hususi Şimdi sus, sonra sana anlatırım. memurları taralından dinlenir.. Esasen İhtiyar kadın bize iltihak ederek, | kibar erkekleri buraya davet eden kadın banyonun yakılması için hizmetçiye e. | ların ekseriyeti istihabrat şubesinin a- mir verdiğini söyledi. Ev sahibinden | janlarıdır. Bizden evvel bu — dairede müsaade alarak pansiyonuma çıktık. oturan Alman tuzağa düştü ve dün ge. Henrlette banyo hazırlıkları ile uğra- | ce tevkif edildi. şırken bBen pansiyonu bir daha gözden — Demek ki biz de daimi tarassut al- geçiriyordum.. Pansiyonun arka tara. | tında bulunuyoruz. Görmediğimiz göz. fındaki manzara fevkalâde güzeldi, Bo- | ler bizim her harekâtımızı görüyor.. kaziçinin bir kısmı ile Marmaranın ada | Görmediğimiz kulaklar bütün sözleri - larâ kadar uzanan geniş bir kısmır pen. | mizi dinliyor.. Ben böyle işkenceli ha . geremden görünüyordu. Bir taraftan | yat yaşıyamam.. Derhal buradan uzak- tabiatın şaheser manzarasını seyreder - | laşalım.. ken, diğer — taraftan da biraz evvel — Acele etme, daha sözümü bitir - Henriette'in kulağıma söylediği sözleri | medim, Herkes için tehlikeli olan bu ev düşünüyor ve onları ev sahibinin hikâ. | de bizim için hiç bir tehlike - mevcut yeleri ile mukayese ederek hakikati öğ | değildir.. Ben bu dairedeki bütün mik- renmeğe çalışıyordum. Fakat bir türlü | rofonları söktürdüm, attım. İnanmaz - işin içinden çıkamıyordum. Birdenbi - | san gel yerlerini göstereyim. re: Henrlette elimden tutarak beni bü - — Henriette! diye seslendim. tün odaları gezdirdi ve telleri elân yer- Banyo dairesinden koşarak yanıma | lerinde duran mikrofanların kâmilen gelen sevgilim merakla sordu : söküldüğünü gösterdi. — Ne lar sevgilim.. Beni korkuttun. — Evet, mikrofonlar kaldırılmış, fa- — Neden ?. kat diğer mahzurlar bakidir, dedim... — Bilmiyorum, sesin çok garip gel. — Ne gibi mahzurları di, Bir tehlike karşısında bulunduğunu — Kibar erkeklerle kibar kadınların ve beni imdadına çağırdığını sandım. ziyaretleri.. . — Doğru sevgilim, seni imdadıma ça — Bu'ıürıder. itibaren onların da a. ğırdim. yağı kesilmiştir . — Nen var! Yoksa hasta mısın?. — Bueve artık kimse gelmiyecek — Hayır, merak edecek bir şey de- | mi? ğil. Çok şükür sıhhatim yerinde... — Bizden ve bizim istediğimiz a. Yalnız senkden bir ricam var.., damlardan başka kimse ayak basmıya- — Söyle canım... cak.. Mademki bu kadar merak ediyor. — Bu pansiyonu terkedelim.. sun, sana bir müjde daha vereyim... Ev e Aâlayamadam , sahibi de burada kalmıyacak. Biz bura- Bu evi bırakalım diyorum, . da bulundukça öteye beriye havateb- — Ben içeride iken bir şey mi oldu? | diline gilecek.. SA gıhyîde’ —4 Henrlette'in bu sözlerine inanamı. n hdıf;.h im h L e yordum. Zavallı kadın şüpbelendiğimi a enim hoşuma gitmiyor. | görüyor, Mmustarip oluyordu. Bununla < g““'“: alış verişin yok ki.. beraber, hakikati olduğu g'bi İtiraf et- K hl'"; ”ğ*; "_'_':ı':;in_“ bu kadının | medikçe şüphelerin zail olamryacağına reketini, sözlerini, yaşayış tar | kanaat getirerek boynuma- sarıldı ve zınr beğenmedim,..Bu evde esrarengiz | öpmiye başlıyarak sordu: ea eeei Beerenn Za gnaer u nanıyorum.. — Çocukça şeyler söylemeğe başla - — Öyle ise banaitimat et. - Hiç bir din. Daha yarım saat. evvel burasını | yeyaea, endige zatme.m çok beğeniyor. bu pansiyonu tuttuğum v Fi dan dolayı bana teşekkür ediyordun. . S lükat bağ kalda çöre Gene Bre e Mantlie carar | — Mikrofanları buradan kaldırmıya var. İlftiyarın gözlerine itimadım yolk.. ziyaretçilerin ayağını kesmiye, ihtiyarı Biraz evvel sen bile “bunak kaklının söz lerine kulak asma,, demiyor muydun? — Evet, sözlerine fazla ehemmiyet verdiğini hissettiğim için seni ikaz et. mek istedim. — Yani ne demek istiyorsun? Bu ev de esrarengiz bir şey yok mudur?, — Zannetmiyorum. , — O halde bizden evvel bu da'reyi tutan ve sabahtan akşama kadar kadın- ht erkekli ziyaretçileri kabul eden A , man kimdi? Burada ne yapıyordu? Ev Bahibi niçin daimi. hizmetçi kullanmak istemiyor.. Evinde, harice ak“etmes'n - den korktuğu hâdiseler mi cereyan edi. yor? . — Madem ki zihnini bu kadar yoru. yor ve alelâde hâdiselere esrarengiz mah'yet veriyorsun sana bildiklerimi açıkça anlatayım. . — Sen bu kadinı çoktan mı tanıryor. sun?. — Müsaade et, sana her şeyi olduğu gibi anlatacağım.. Bu evde bizim için korkacak veya endişe edecek hiç bir şey yok.. Ev sahibi bu evi Fransız istihba- rat servisi nam ve hesabına kiralamış ve pansiyona ifrağ etmiştir. Sebebi de yu: İstanbula gelen şüpheli ecnebiler o. tellerde kalmak istemezler.. Şehrimize ayak basar basmaz bir pansiyon arar- lar, Bu ev bu kabil şüphelilere karşı buradan uzaklaştırmaya muvaffak olan bu küvvetin mahiyetini öğrenmek hak- kımdır. — Sen demi kıskanmıya basladın küçük âşık? diyerek Henriette sevinc'n. den boynuma — atılıyor, beni öpüyordu. Bu kadının ne yapmak istediğini hir türlü anlayamıyordum. Bazı harekâtı şüpheli olmakla beraber, kıskanelığım- dan sevinmesi beni cidden sevd ğ'ni is- bat etmez mi idi? Henriette; derin dü. şüncelere da)dığımı görünce bana vak laştı. El'mden tutarak beni biz kasane ye oturttu. Kendisi de yan'ma ye lese- rek kolunu boynuma geçird' ve başını başıma dayıyarak tatlı bir sesle: — Bu dakikada ne kadar mes'ut ol. duğurmu takdir edemezsin sevgilim, di- yerek söze başladı. Evet, şu anda dün- yadan benden daha mes'ut kimse yok. tur. Aşığım beni kiskanıyor, benim büyük muvalffak-yetler elde — ettiğimi görerek her halde çok nüfuzlu dostla - tım olduğunu zannediyor. Değ'l mi canım böyle düşünmüyor musun? mütemadiyen — Hayır, tamamiyle öyle değil. — O halde nedzn şüpheleniyorsun?, bilmiyorum.. Fakat her halde ortada gayritabi bir vaziyet var.. (Devamı var) — ee —— ——— —— ——— —— — 5 Şinyıgilğr, tememniler : van “karısının” — Şüphelerimin “mahiyetini ben de | Sahibinin haberi olmadan binanın yarı hissesi vergi ayıtları Üzerinde başkasına nasıl salılır ? Sahibini haberi yokken bir evin yarı hissesi bir başkasına satılabilir mi diye bir sual sorsalar şüphetiz ki: — Hayır!.. Dersiniz. Fakat size bemen haber ve relim ki bu pek alâ kabildir. Nitekim ol muştur da, Fakat bereket versin ki bu | satış tapuda değil de şergi şubesindeki | kayıtlar üzerinde yapılmış. Böyle bir vaziyetle karşılaşmış olan Edirnekapı- da Nesilşah Çınarlı Çeçme caddesinde 1 numaralı evde mutasarrıfan ikamet et mekte olan maliyeden mütekait okuyu- cumuz bay Ahmet hâdtveyi şöyle anla- tıyor: “ Sahibi olduğum evin vergisini ver- mek için bağlı bulunduğum Karagüm- rük maliye şubesi bina memurluğuna müracaat ettim. Evimin kayıtlı bulun- duğu defterin 131 inci tablomunda bu bi nanın yarı hissesinin Tevfik adında ta- mımadığım bir adama satılmış olduğu yazılıyordu. Şaşırıp kaldım. Beti evimin ne yarısını, ne de hatta onda birini kim- s#eye satmamıştım. . Memurlara söyledim. Kaydi değişti- rip tashih edemiyeceklerini beyan ve tapuya müracaatımı tavsiye ettiler, Ta- pu idaresi kayıtlarında yapılan tetki- kat neticesinde böyle bir satış mevcut olmadığı ve evin, senelerdenberi oldu- ğu gibi, elimdeki senet nrucibince ta- sarrufum altında bulurduğu bildirildi. Keyfiyeti vetgi memuruna bildirdim. fakat gene resmi bir tezkere olmadan bir şey yapamiyacağını söyledi. Bu ne bi- çim iştir.? Ya bu meçhul sahip on sene benim haberim olmadan bu evin vergi- sini vermiş olsaydı ne olacaktı? Tasar- rufa hak kazanmış olmiyacak miydi? Belli ki bu bir yanlışlık eseridir. Fakat bina vergileri gibi âramı dikkat istiyen bir iş üzerinde bu ne kadar dalğınlıktır. Bu yüzden hazinenin bu binadan ala- cağı vergiler gecikirse bundan kimse mesul olmiyacak mıdır? ” ... Görülüyor ki böyle bir yanlışlık pek alâ kabildir. O halde alâkadarların bu kabil işler üzerinde daha hassas olmala- rını istemek lâzımdır. Okuyuçumuzun şikâyeti Üüzerine nazarı dikkati çekeriz. Edirnekapıda çöpçü- lerinaz uğradıkları bir sokak Edirnekapıda Neşter sokağında otu- rtan bir okuyucumuzdar aldığımız mek- tupta o semte çöpçünün çok seyrek uğ- radğından ve geceleri bozuk kaldırımlı busokağın çok karanlık bulunmasından şikâyet edilmektedir. Karanlık yüzün- den buradan geçenlerin düştükleri ve sokağın geceleri bir takım münasebet- sizliklere sahne olduğundan bahsolun- makta ve belediyen'n bu semt ile biraz | daha alâkadar olması istenmektedir. a kayvanat bahçesinde yaşıyan bu peaguea'in başına büyük bir aile faciası yelmiştir. Bu hayvanın dişi. si geçenlerde bir yumurta yumurtla, dıktan sonra ölmüştür. Zavallı hay. ölümüne çok müte. essir olmu:, yemeden içmeden kesil. miş, fakat sonra aile vasifesini hatır. hyarak ölen d'ş'sinin yerine kuluçka ya'mış ve bir yavru çıkartmıya mu, vaffak olmuştur. Tarihî tetkikler XWVLinci asrın en büyük ge© Türk Amiralg Piri R Anlatan : ukgiyonlar! Onun maalesel ancak bir parça- bilescek bazı pr".!'*“’o“l sına sahibiz. Orada, Atlas Okyanusu- | mek isterim. yexmiyonla nun şimal kısmını, Şimali Amerikanın Bayan Afet, yine Pprol gref! Pr. Tarib Kurüm” t a ; n- göslermişlir buldü bir ve merkezi Amerikarın yeni keşfolün ee XUi n airda SÜĞ muş sahillerini - buluyoruz. Bu parça | , n enin içinde çalışmalar V* dört rüzgâr gülü ve 20 kısıma taksim | aetleri. ıınml" (Bi olunmuş iki mikyası ihtiva ediyor. Nis- 2 — O devrin Türk döf ) betler birincidekinden daha büyüktür. | harbi emasında), alışıa Fo 3 — Tezyinatı çok imos BİF G yir £ Şimalde Groenland ve Cenuba — doğru Asor adaları görülüyor. İ Groenlandın cenubuna doğru iki bü- 1 olan ve istilize çiçekler kalkanı, şan ae 4 — Osmanlı Türklerinla DAT yük kara parçası farkolunuyor ki, bu bidelerini süsledikleri TÜZk nn bür H lardan şimaldeki Bakala tesmiye olunu- | tilmune, Bu çıninin KÖRE İ v yaree yeti de bilhasaa orijinal aratliğ dır ki, çok ince bir zevkin Y renkleridir. mtaset'i 5 — Nakışları tovkalâdı ;W yor. Haritada, Bakalarım Portekizler tarafından keşfedildiği yazılıdır. Daha aşağıda Arzı Cedit yakmındaki heşiye- de; bu sahillerin Portekizler — tarafın- | bir Türk kumaşı modeli. BU YGit ” G dan keşfolunduğunu, “akat heyeti u- | çazına dikkatle bakılırsı. " M Miyetle bütün. kumaşlarda SÖT yırit mMümiyesinin henüz malüm olmadığını ve sadece keşfedilmiş bulunan kısmın resmedildiğini okuyoruz. Daha cenupta hakiki şekline çok ya- kından benziyen Florida yarım adası gö rülüyor. Dünya haritasının bu ikincisin den Piri reisin o zaman yapılan keşif- leri ihtimamla takip ettiğini anlıyoruz. Türk amiralı ikinci haritası üzerinde * yeni keşiflere dayanarak- inceden in- teye tashihler yapıyor; haritalarda sa- vönle e ':u.ıd W e yeknesak olmak den tamamer. furklı oıdııl"t veya çiçeklerden her birifin M ve rengi vardır. * x 6 — İstanbul müzelerini ":: eç ç ni dolduran sanat enerlerinde minyatlır. Piri Reis öyle bir aS0& * Türk kültürü her ıafnd'n idi. Onun yalnız Türk whnvi bütün dünya ilmine hedis hilliğe büyük ehemmiyet veren Piri Re | Yüktür. b P N is, hakkında hiç mallimata sahip bulun- î’ğmm madığı dünya kısımlarıt.: haritasında be Ai B,:R_"ğxıum Bahriyt” yaz bırakmağı tercih etmiştir. Esasen YA ,:'“m 1985 ” w haritasındaki bir haşiye bize, gösteriyor 2 — Piri Reis “Piri —F » ki, keşfedilmemiş kısımlar - henüz meç- (4513 8199 A n/ , huf olduklarr için- beyaz bırakılmıştır. | “ 3 — “Amdrigve du N aw XVI e: asrın Türkharitacı amiralı- fr““: ““;'a" Gi NO şk man nasıl bir ilm zihniyetle hareket et- l K?llp“;d- ll') tiği bu izahattan anlaşılır. othâgue de Tepkapi (';' » Bayan Âfet projeksiyonla şunları gös 2237/38362 yt termiştir: 5 — Kâtip C'".:."m“n (-,l' 1 — Piri Reis tarafından 1518 de yapılan Tatanbul 1 yabef” hartta, z 6 — Katıp Çelebi “Tuhfetili ’, Tstanbul 1660 2 — Amlralin 1528 de yaptığı ikinci harita 3 — Piri Reisin bize kadar gelen Tk hari tası: kürelardın hemen dörtte birini — teşkil eden kısımiları Ihtiva ediyor. Amiralin, daha büyük bir mikyas üzerine yapılmış olan ikin. €i haritasına gelince: bu, dünyanın ancak se. kizde birini teşkil eden kısımları ihtiva edi. yor. 4 — Bir tarihi haritanın devrimiz atlasla. rından birlle mukayeseli tetkiki bize — Piri 7 — BSocidt6 turgue Aistü , göndrale tatanbul l'“'ı_ __,.d ıf' B-la (verte d Thomme, Limage dÜ 5 10 — A. E. Nordenakjöld İaz to the Mariy BİOCİ | Reisin aserinin ehemmiyet ve şümulünü ko. raphy, With B layca ispat eder, Bununla beraber işaret et. important maps pt mek (âzimdir ki, yalnız cenup nısif — küresi and Btockholm. memleketleri mihbatle teşbit olunamamıştır. 'Türk haritacısı, mesalsini, 50 derece cenup BAD Etibba 0dâ5,r B — Türk Amiralinin haritası, — ebat ve Önümüzde“ l.lly ofıdl mesafeler cihetinden XVI mor asırdaki mu, presi ni [(Lp#_ ygart marlarının baatırdıkları haritaların hepsin. y bi Üçübel mıntaka eti _M den çok daha döğrüdür. Şu'nektayr kaydet. | — L B e v Etibba odasının bundif M"’î;: meli ki; krtaların biribirlerine nazaran vazi. K tır. Ytt Afvtküyr Osnuği Azkirtkeaziden 'öyatia | Tekamendi yeşşköei yeti geçimi 935 sanasi ilk ıtf" mosafe hakikate tamamen uygundur. Sadece kıtaların gösterilişi bizim modern bilgimize tekabiül etmiyor. Bununla berabar unutma, ::“3;’::;:;'_ ı“d':: mak Yazımdır. ki, 'Türk haritacısı, mesalsin. | “ Ç3 1280 ilra ıd"'" de; Kristot Kalombun ve . XVI mer msırda | o aa bdner bütün barçlArIR! M nçefi pi mütemadiyen yayılmakta olan — Batlamyus | — Kimyahanasi Kurmul y o:, coğrafyasının meydana koydukları ilmi mu' gtirmlt zim ve bahçeyi Ptefris senesinde 12.946 ve BU 6-000. lira aldat tabsll € talardan mülhem olmuştur.. : 6 —XVUT mer asırda gemleilik. Atllas Ok. yanlsı aşmak için, düyük rüzgâr ve Genir | O DA D n edemedili F nf , cereyantarından tatifade ediyor, büyük geml kan bir kalmıştır. AY wf # ler , bilâhâre Amerikaya döğrü — yönlemek K ait muh ki müuhtelif senelere * gP üzere - ilkin Afrikaya doğru ilerliyorlardı. 'Türk haritacısı, yeni dünya ile tesis edilen gü temas sayesinde eserini — tamamlamağa ve keşilerini genişletmeğe muvaffak oldu. Netice Piri Reisin dünya haritaları, birbi- rini karşılıklı tamamlayan ve binneti- ce coğrafi keşifler tarihinin belki de en mühim bir safhasını tetkik için el- zem olan iki vesikadır. Bu vesikalar dünya medeniyet — ve kültürüne Türklerin yardımının bariz birer misalini teşkil ederler, Bü tetkikatta, Türkiyenin çak de- ğerli bulduğum mühim bir çalişma beraberliği gösterdiğini düşünmekle mesudum. Bu çâlışma beraberliği; j bütün devirlerin gemicileri tarafından yapılan mütevali dünya mtııhınmıî izah etmek istiyecek kimselerin hiç| biri tarafmdan ihmal edilmiyecektir. ; Koönferansımı bitirirken; s'ze, Piri| Reisin yatadığı XVI me: asırdaki: 'Türk sanat eserlreinin bazıları hakkın dâ : hatamam ölsa da - bir fikir vere-| 1DARE '_"'ıdıl arâ Çi * Istanbul AnkâlTeesi £ n * Porta ki sianb! Fi Yazılişteri * idare, Hân *