8 Eylül 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

Çin - Londra, 8 (Hususi) — Bugün İn- giltere kabinesi bir toplantı yapacak ve Akdenizin korsanlıktan — temizlenmesi için İngiliz noktai nazarına göre alım- * ması icap eden beynelmilel tedbirleri tesbit edecektir. Çinde cereyan eden harpte menaflini korumak iç'n yeni tedbi lınması da muhtemeldir. İngilizlerin Şanghaydaki — imtiyazlı mıntakanın her iki tarafça, — "bitaraf,, mıntaka sayılmasını istemeleri muhte- meldir. *“Sunday Exprese,, gazetesinin yaz- dığına göre Japonyaya bir ikinci nota gönderilerek vaziyet izah edilecektir. Eğer Japonya bu sefer de, mevcüut su- çun ağırlığını hakikaten takdir et- mekten kaçınırsa, Loadra ile Tokyo a- rasında diplematik münasebetler kesile- cektir. İrigiltere hükümeti, çindeki sefirini yaralryan tayyarecilerin cezalandırıl- ması, bir tarsiye verilmesi ve bu gibi hâdiselerin ileride asla tekarrür etmiye- ceğine de teminat verilmes'nde mrar e- decektir. Amerikalılar Çinden yzaklaşıyorlar Şanghay, 7 (A.A.) — Ruzveltin A merika tebaasına krsa bir zamanda terketmelerini tavsiye için vaki bey tı, burada bir yıldırım gibi tesir İcra etmiştir. Birçokları Çindeki menfaat- lerine yapışıp kalmak istemektedirler. Kütle halinde Çinin tahliye edilmesine aleyhtardırlar. Maamafih, Amiral Yarnel , Çinde | hizmet eden zabitan ve efradın çocukla- | rıma nakliye vasıtalarının — müstaadesi | nisbetinde süratle Çine avdet ctmeleri | için emir vermiştir. Japonların Amoy ve Poohow'a ta- arruzları dolayısiyle Amerika sefareti, bu iki şehirle cenubt Çinde diğer bazı moktalardaki konsoloshanelerin kapatıl- masını emretmiştir. Bundan başka bu şebirdeki Amerikelılâr buralardan çık mağa davet edilmişlerdir. Fransızlar - telâş ve heyecan içinde Şanghay, 7 (A.A.) — Gece bir Ja- pon taburu, Kiangouan'a taarruz — et- miştir. Çinliler, şiddetli bir mukave- met göstermişlerdir. Fecir vakti muha- rTebe hâlâ devam ediyordu. Jeponların Nantau'nun Çinliler tara- fından harekât üssü ittihaz edilmcsini müteaddit defalar protesto etmeleri bu şehri bombardıman edecekleri korku- sunu uyandırmıştır. Bu ihtimal cenup | hududu Nantau'ya temas — etmekte olan imtiyazlı Fransız mıntakası halkını telâşa döşürmüştür. Ufak bir endaht hatası, bu imtiyaz- k mıntakayı tehdit edebilir. Diğer ta- raftan S00 bin mültecinin bu mımntakayı ittilâ$ emesinden korkulmaktadır. Höongkong 7 (ALA.)y — İyi malümat almakta olan mahafli, Hong Keag yakınında — kilin Biting adasının dün akşam Japonlar tarafrn dan saptedilmiş olduğunu beyan etibektedir. Her taraftta mukavemetle karşılaşıyorlar Şanghay T (A.A.) — Japon makamatı na, muıns söz söylemeğe zalAhiyetlar — bir zat, bugün öğleden sanraki beyanatında .Iı'on]ı: rın Yangtsepou çarkında büyük Tir muka, vemete maruz kalmış olduklarını söylemiş. tir. Mançular silâhlarile Çine kaçıyorlar Şanghay T (AA) — Central Neva Çin afanamın Jeholdan bildirdiğine göre efradm. dan bir kısmı geçenlerde on Japon zabitini öldürmüş bulunan iki Mangçuri Hvası çinliler tarafına geçmiştir. t Sovyet tayyareleri faaliyete geçmiş bulunuyor Le 'Temps gazetesinin Döomey | A aifen verdiği bir habere göre, Ruâ| tarafından idare edilen 20 Söv. yet tayyaresi, şimdiden Şargbay cephesinde faaliyele geçmiş bulunmaktadır. Bir hava karbi esnasında yaralanmış olan Sovyet Za. bitlerinden biri Şanghay civarındaki hatta. hanelerin birisinde ülmüştür. Bu zatit, Uzak Şark kızıl ordüsünüa mensuptuü. 'Diğer taraftan, 280 tayyare, ve 150 #€ ha. va topu ölmak Üzere 350 topun, hali hazırda | Bovyet Rusyadan çice sevkeditdiği ve Uzak Şarktaki kızıl ordu baş kumandanı marraşi Btüherin tayyareyla Urgadan Kabharovaka Bgeldiği haber verilmektedir. HABER — 210 Sövyet tayyarerinin çine İngilir rler a- hareket ettiği, çin morabalarından da haber| feranaına davet eden mektabu tevdi etmişler ünün ve buğ apon harbi Hong Kötg 8 ÇAA.y — Talxhan adındaki İngiliz vapuru bu sabah Macao yakınında ingiliz kara suları haricinde tevkif «dllmiş. ür. Bir Japon müuhribinden bir zabit ile beş anker, muhrip tarafından atılan ihtar topun. Gan sonra, vapura çıkmışlardır. Bunlar vapurun evrakını — İstemişlerdir. Vapur, 88 dakika tevkif edilmiştir. Ruslar 28 Japon gemisi zaptetmişler Sbelsbin 8 (ALA.) — “Kore,, Domel ajın. sından: Sövyetler, T eylül sabahı, açılkk denizde Vikdivostokun cenubuada Paaslet kürfezinde sekiz Japon balıkçı gemisin! zaptetmiylerdir. Sovyetler tarafından tzaptedilmiş olan Japan gemilerinin miktarı 28 e baliğ olmuştur. Hayuko . Maru adındaki Kore — vapuru beş gemiyi kurtarmağa muvaffak olup hati bazırda bir Bovyet muhribi ile karşı kargıya bulunmaktadır. Japon'ar silâhsız halkı mitralyözlediler Nankin, 8 A.A.) — Central News ajansından: Soochaw koyu yolu ile Chelan'a git | mekte olan Çinli mültecilerle ağrına kadar dolu Iki Çin gemisi, Japon tay- yarelerinin taarruzuna uğramıştır. Bu gemilerden biri hemen batmıştır. 40 kişi boğulmuş, 60 kişi yaralan- mıştır. Mitralyöz ateşine tutulmuş olan ikinci gemide de ölezler ve yaralanan- lar vardır. Çinliler bir Japon torpitosunu batırdılar Nankin, 8 (A.A.) — Central Newt ajansından: Japon harp — gemileri , ateşlerini Pootungdaki Çin mevzilerine tevcih et- mişlerdir. Çinliler, mukahele etmişler | ve 16 numaralı Japon muhribi ile bir nakliye gemisini batırmışlardır. Meçhul tahtelbahir bir gemiyi daha tevkif etti Karadeniz Rus limanlarından kalkıp İskenderiyeye gitmekte olan ve dün Çanakkaleden çıkan Pegasus petrol gemisi bu sabah Adalardenizinde han gi devlete ait olduğu meçhul bir deni. zaltı gemisi tarafmdan tevkif edilmiş. tir, Denizaltı, petrol gemisinin önüne birdenbire çıkarak durmasını emret. miş ve aradığı izahatı aldıktan sonra Pegasus süvarisine yoluna devam ede. bileceğini bildirmiştir. Pezasus petrol gemisi Socony Vacum kumpanyası . run malıdır. Vekiller Heyeti (Baş tarafı 1 incide) içinde ve mahallelerde dolaşmış, halk, ken, | dizini hararetle alkışlamıştır. Öğlayin Ordu evino gelerek kumandanlar ve zabitlerle ko. THüştü. Buradan otomobille köşke döndü.. Öğleden sonra Üzüm kurumuna — giderek Yaş ve kuru meyva sevkiyatı, imalâthanaler fanliyoti ve satış koparatifleri hakkında ma, Tümat almıştır. Sonra fuara geçerek Savyet, İngiliz ve Yu. man pavtyonlarını gördü. Müteskiben otoma. bilte yebrin diğer yerlerini gezerek Kadife kaleye çıktı. Başbakanımız gece Atatürk köşkünde va. W ve belediye rekkile kumandana bir ziyafet vermiştir. Manisada Münisa & (Hususl) — Şu dakikada Müni. «4 büyük hir sevinç içindedir. Başbakan İa. met İnönü şebrimizi şereflendirdi. Başbaka. tumur bügün akşam üzeri 19 da buradan An. karaya hareket edecektir. Maarif vekili Saffet Ayıkan da Başbakanla beraberdir. Vekiller gidiyor Adliye Vekili Şükrü Saraçoğlu evvelki ak. şam ve Dahiliye Vekili Şükrü Kaya da dün ekşam Ankaraya hareket etmişlerdir. Mitt Müdafaa Vekili Kâzım Özalp ve Nafla Veki. V Alt Çatinkaya bu akşam hareket edecekler. ür. Vekiller heyeti toplantısı Ankara & (Teletorlay — Dahiliye Vekili Şükrü Kaya bu sabah Ankaraye geldi. Mlli Müda'na ve Nafin Vekillidri de yarın bekleni. yor. Başbakan Tamet İnönü Maarif Vekili ile beraber yarın Ankaraya gelecektir. Vekiller Heyetinin yarın akşam burada — toplanması ieuhtemeldir. İcra Vekilleri heyetinin Akdemizin emniye. H mesolasi ve vaki olan davet üzearinda görü, poceği anlaşılıyor. Konferansa resmen davet edildik Fraasır elçisi ve İngiliz maalahatgüzarı Ha, riciye siymst müsteşari Numan Menemenci. oftunu Tiyaretle hükümetimizi Akdeniz kon, gir. İngiliz maslahatgüzarile Fransız elçisi ünün haber LT (Baş tarafı 1 inelde) kuvvetler, den'zlerde gemilerin dolaş. masımı metetmeye karar vermişler - dir. Bu vaziyet devam edemez.,, Etnos gazetesi de şöyle diyor: *“Akdenizdeki vaziyet büylük devlet. lerin iktısadi menfaatlerini tehlikeye sokmaktadır. Bu devletlerin gerefleri de mevzubahstır. Toplanacak olan kon feransın mukarreratr da eğer ademi | müdahale komltesinin kararları gibi tatbik edilecekse sulhten ümidi keame. lidir.,, Sovyet Rusyada asabiyet Moskova radyosu dün gece Sovyet. ler Birliğinin her tarafında nümayiş. ler yapıldığmı bildiriyordu. Sovyetle - rin her tarafında gazeteler çok şid - | detli neşriyat yapmaktadırlar. Fabri. Kalarda ameleler tarafından, tabüur - Jarda, harb gemilerinde Subaylarla as-| kerler tarafından verilmiş protesto ka rarlarının suretleri gazetelerde uzun uzun sütunlar doldurmaktadır. Karadeniz filosu subayları Moskova. ya “ilk işarette vatanın düşmanlarını mahvetmeye hazır — bulunduklarımı,, bildiren bir telgraf çekmişlerdir. As. kerlik müddetlerin! doldurmuş olan birçok bahriyeliler gemilerden ayrıl - mamağa karar vermişlerdir. Lenin . grad işçileri yaptıkları bir mitingde merkezi icra komitesine gu takriri gön dermişleri “Artık sabrımız tükendi. Bugünkü insanlığın vebası olan faşizmi mah. vetmek ve damından temeline kadar yakıp kül etmek lâzımdır.., Kırasnoyartkdan demiryolu işçileri Moskovaya şu telgrafı çekmişlerdir: “Çekiçlerimizi btrakıp silâhları kav Yamıya hazırız!',, İtalyaya verilen Sovyet notasındaki giddetli lisanın Sovyetler Birliğini sa. ran bu umum! heyecandan doğmuş olduğu anlaşılıyor. - İtalyaya verilen nolanın ,metni Moskova, 7 (A. A.) — Tas ajansı bildir'yor: 6 Teşrinlevvel tarihinde, | Sovyetler Birliğinin İtalyadaki bü - yük elçiliği, Sovyet hükümetinin tali. matı Üzerine, İtalya hariciye nazırı M. Cianoya aşağıdaki protesto notası. nı tevdi etmiştir: Sovyetler Birliği büyük elçiliği, 1. talyan harb gemilerinin Sovyetler bir. | liği ticaret gemilerine karsı yaptıkla. rı mütecaviz — hareketler hakkında Sovyet hükümetinin kat'i delillere ma lik olduğu keyfiyeti Üzerine İtalyan hükümetinin nazarı dikkatini çeker. Yukarda mevzuu bahsedilen hâreket . ler, Port.Saide kardif götürmekte olan ve 30 ağustosta saat 22 de Cezayirin 120 kilometre garkında hücuma uğrı. yan Timirazof Sovyet gemisinin bir İtalyan denizaltı gemisi tarafmdan batırılması hâdisesi ve Maripul'dan asfalt malzemesi götüren ve 1 Ey. lülde saat 6,.30 da Skiros adası. ntn 15 mil açıklarında batırılan Bla . gov Sövyet gemisine karşı yapıtlan müşabih hücumdur. İtalyan hükmeti açık deniz yolla . rında seyrüsefer eden ve normal dip. lomat k münasebetleri halz hir mem. lekete ait bulunan ticaret gemilerine kargı yapılan bu hareketlerin yalnız insaniyet prengsiplerile değll, faket u. mumiyetle kabul edilmiş en basit bey. nelmilel hukuk kaldelerile tezad ha - Hnde bulunduğunu kasul eyliyecektir. | — Ttalyanım gemilerinin Sovyet bayra. Bi altında seyrüsefer eden gemilere karşı yaptığı ecavilz hareketleri, ay. ni zamanda, birinci maddesi, Akid ta. rafların diğer âkld olan tarafa karçı dün de Hariciye eiyasl müsteşarımım ziyarat, le bir müddet görüşmüşlerdir. Hükümet'mize tevdi sdilen nota Axdeniz kanferansının 10 eytülde Montr8 — elvarında Nizon kasabasında toplanmasını ltizam et. | mektadir. Hükümetimizin cevabı bu anbah | verilmiştir. Akden'z konferansında Türkiye Ankara & (Telefonla) — Akdeniz konferan mnda Türkiyayi Hariciye Vekilimiz. dok. tor Tevfik Rüştü Arasın temsil edeceği anla şılmaktadır. Tevfik Rüştü Aras Venedikte Venedik T (ALA.) — Türkiye Hariciye Vekili Dr. 'Tevfik Rüştü Aras, vapurla bu akşam buraya gelmiştir. Kızılordu harp istiy0” . yalnız gerek bir veya birkaç Üçüncü devletle birlikte hiç bir suretle ne har be ne de karada denizde ve havada henhangi bir tecavüze maruz kalmı - yacağı taahhildünü tazammün eden 2.0.833 Sovyetler Birliği - İtalya pak. tını da iblâl eylemektedir. 'Yukarda mevzubaha hâdiseler do. layısiyle, Sovyetler Birliği büyük el. çiliği Sovyetler birliği hükümeti adı. na ve Sövyetler birliği hükümetinin talimatı ile İtalyan hükümetini en kat'i bir surette protesto eder. Sov. yetler birliği hükümeti Sovyet bayra. ğ altında seyrüsefer eden ticaret ge- milerine karşı İtalyan den'z kuvvetle. rinin yukardaki tecavüzkür hareketle rinin gerek siyasi gerek maddi netice. lerinin tam mes'uliyetin! İtalyan hükü metine tahmil eder. Sovyetler Birliği büyük elçiliği, is. tikbalde bü gibi tecavüzlere kat'i su - rette nihayet verilmesi keyfiyetinde ve bu hâdiseler neticesinde Sovyetler bir. liğinin gördüğü zararlara yukardaki gemiler mürettebatımm ve yahud ai. lelerinin gördüğü zararlarm tam su . Yette tarmini işinde rar etmiye Sov. yetler birliği hükümeti tarafından sa. lâhiyettar kılmmıştır. Büyük elçilik aynl zamanda tecaviüz hareketlerini yapmakla suçlu bulunan kimselerin misal teşkil edecek bir surette cezalandırılması hususunda ts rara da salâhiyettar kılınmıştır. İtalyadaki Sovyet elçisinin hayatı tehlikede mi ? Roma, 7 (A. A.) — Hayas ajansı bil diriyor: Siyasi mahafil, kontrol edi - lemiyen hâdiseler hakkında ve yahud gu veya bu hükümetin niyetleri etra. fında yabancı memleketlerde dolaşan haberlerdan hazer edilmesi lâzımgel . diğini bildirmektedir. Bu gibi haber . ler arasında, meselâ, bir İtalyan has. tane gemisinin torpillendiğine dair o. larak bu akşam yayılan' şaylalar var. dır, Sâlühiy'ettar mahafil, bu Hiüdise . den tamamiyle bihaberdirler. Gene bu moyanda, herhangi bir müszpet esasa dayanmad gı halde, Sovyetler birliğile Ttafya arasındaki diplomatik münase - betlerin pek yakında katedileceğine dair haberler aöylenmeğe başlanmış. tir. Salâhiyettar mahafli, İtalyanın ta. mamile sakin olarak kalmakta devam eylediğini bildirmektedir. Savyet maslahatgüzarı Roma civa. rında yazı geçirmekte olduğu yakın sayfiyeya dönmüştür. Sovyetler Birli. ği büyük elviliği kapısında daimi bek çiler bulundurulmamaktadır. Büyük €'çilik civarı, sükünetini muhafaza et. mektedir. Civar sokaklarda hiç bir te. zahür vukua gelmemistir. Bununla be raber İtalyanım ber türlü ihtimallere karşı hazır bulunduğu muhakakktır. Son zamanlarda siyaha boyanan mü. him miktarda denizaltı gemileri Na. poli örfez!'nde durmaktadır. İspanyaya epey zamandanberi takvive kıt'aları gönderilmediği sanılmaktadır. Maa - mafih, meselâ Pirene hududlarının a. çılması gibi yeni bir unsur meydana cıkarsa yeni gönüllü taburlarının ha. rekete hazır bulunduğu umumiyetle kabul clunmaktadır. Halen tebarüz et. tirildiğine göre, İtalya, gimdilik bey. nelmilel vaziyetin vahametini fazla « laştırmak mes'uliyetini hiç bir suret. le üzerine almayı arzu etmemektedir. Italyan eteleri aleş püsl or Roma 7 ((ALA.) — Romada çıkan gazete. ter, Bovyet gemilerinin Akdenizde torpillen. mesi dolayısila İtalyan hükümetine — verilen Bövyet notası hakkında şiddetli yazıdlar yaz. maktıdır. Popolo ditalya diyor ki: Sovyetler birliğinin bu manevraları, kaydi Ybtiyatla dahi olma İtalyanın iştirake hazır. lendiği Akdeniz konferansının arifesinde ya. pumıştır. Bu manevra, faşist hükümetini, bütün vaziyeti yeniden tetkik etmağa mec. bur kılacaktır. Messagero diyor ki: Bövyetlerin bu manevrası, İtalyayı, Akda. niz konferanıma iştirak hakkındaki İlk ni. yetlerin! yeni bir tetkike tabi tutmağa sevk #tmektedir. İtalyanın, Akdeniz — konferanae huzuruna “suçlu, sıfatile çıkmast —ihtimali bile düştinülemez. Diğer taraftan İtalyasız bir Akdaniz konferansı, tamamila manasız olacaktır. Vaziyetin aydımlatılmasile en ziya. de alâkadar olan memleket, İtalya değildir, Va NS C v ve hadiseleri: şayla öi davetliler araamnda nlıh“;.' oğenlert konferansın akdine teşti de Sovyet gözelelefi or ateş SAÇIY liya Moskora T (AMA 7 TĞaa ıv'fğ Timorlazef Dorrntww hadisesini mevzuu' * kendi tayfaları tarafından !,ııı“"u & ttalyan Corriere Della Ö? geei? Glazmı gülünç buluyor yas mayacak delilere istini DA !l"ı"; Akdenizde korsanlık yır*—'*';,am M milarinin Sövyet. Tagilif V8 Ü purlarının batırılmasında! y yazarak diyor Ki gayet * “İtalyan faşiştleri DU .;ım"“" iamayacakları gibi, tGtindP ÖL zadan da kumııımm“"""’:gw" Pravda gazetesi 4€ l”:.",,. kal “Eğer İtalyan n ı»"“""' cek oluran, Akdenizde #T Cin yerin büyük bir kızmıns tın kendi kendilerini bAl k totuldukların: kabal ##7t) A birçok Kemilerin batmasi isah olunabilir? Bu n““;,.mı ttalyan faşletlerinin memtlli | raege karI bir deln teşkil Htalyâ ışlirnk Rama T çacA.) — ROYME biri, Sovyet notasına TaRME deniz konforansıma Şti w"“ MA yecağini istihbaratınt » Siyami mahati) “gotanın ':ı atak” mek süretile tasfiye Cd yan etmektedirler. Pr“l ”w ü vX*â tırcank ut * K ediyoe. Bu Ihtar, Romadan büdiriliyori İtalya her ibtimala KAPI | beple sükünetini muhafağt Muaolini mw:::;g# ) baynelmilel vaziyeti ile Ha ”— Terden çekinecektir. l , :ı,n-:ı':ıîlı 'B“"",:.f’ Londra T — United <a | | Babiri bildiriyor: - İngiltere ve Franta M’::',.“ 'N ne bahasına olürsa obx: mişterdir. foap ederse IK TU Tt birlikte hareket edecek mine çalışacaklardır. Al"î;nu konferansa verilmek üzert Üİ giki mektedir. yert Palavra vafj;ı vakit kayb' ı Parts 8 (AA.) — WM yan . Sövyet hadisesitt konferansının 10 eyttld geet beyan etmektedir. Beri ':',..n maksadile Franma — ilâ meçgul buli Bu sebepten doluyt man icap eden biltün bir mütehmnasıslar timali vardır. Sovyet R""Ty.ğ:: ;J .V aadkora S (A AY T çe st muhabirinden: aKdt y ea e lan tebliğ, Sovyet GK VE Ş bir faaliyet sarfetm ,df;' b ae AŞ ilhassa Italyan BÜ lax SA 4 Şdi y lerine bir nihayet A ğu miltaleasımda etmektedir. Sovn'—wı”fav" hareketlerine muıı!:;;;v ü düvel kaidelerini V€ İ*ıll' W prensiplerini açıktâ “., a duğunu ilân M)% mütalesamda — bulü/ a Rusya, ayni YA giltereden ne sebebt nİz devleti olmtyaf olduğunu teslim V€