2 Eylül 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 11

Milli müdafaada h bi ava kuvvetleri ve r teklife mukabele | p.m Yazan: Nizamettin Nazif (Baş tarafı 2 incide) hâra için ve kara için terbiye, silâhlanma, kontro,, » disiplin, levazım ve yüksek kilâtları yapmak, müda. Ti arasında bir anlaşama» andırmağa vesile olmasa bi- e ii ig olan ve artması İste. Gi daha ziyade kuvvetlendire- Ez olmadığı muhakkaktır. dö bütün silâhları aynı a toplamak temayü. gin yine bu yil içinde Yapmış olduğu bir teklife ve. Yanlar üzerinde de duru- İ İngiliz silâhlanmasının iş vi daha faydalı bir şekil ala bir “silahlanma reğareti.. öy etmişti. Büyük Br. aş lhiyettar askeri mu: da tarafından, böyle bir teşki- ozlığını ve lüzumsuzluğunu at için alman tek cephe yiz İçin, May araş gida ku çi * 4 Ya araasının kara, hava ve Parçalanmadığını, . bilâkis N mada heyetince mümkün ma tımızın her silâhta umu- “ Bema * #lârak milli müdafaa kad iy ©ri tercih edileceğini gös k Soktur, ti, 53 harp mekteplerinin son ya bir vesile ile şöyle bir m: Y denize alışarak yetiş hi ya iz harp mekteplerimizde karı buna benzer bir gtar “ki, Sİ kârayı unutmadan de- ek »» Bir tayyare, pilotunu * Yükseğe çıkarmakla, bir muhrip, denizciyi Türk kıyıların- dan birkaç yüz mil uzakta vatan hiz- metine götürmüş olmakla ayrı bir teş- kilâta, ayrı bir vekâlete lüzum hisset- tiremez. Bizdeki askeri terbiye birliğinin gü- zel nümünelerinden birini geçen ma- nevrada da görmüştük. Donanmanın yüksek kumandanları Orgeneral Fahr reddinin karargâhında mareşalın yük sek dikkati altımda manevranın bütün yorgunluklarına ve vazifelerine diğer gönerallerden farksız olarak tahammül emişlerdi. Çayla tepesinde, Bozapa korularım- da amiral Şükrü Okan: gören yabancı devlet generalleri beyaz keten ünifor- masile çalılar arasında seken, kayalar dan bir general alışkanlığile atlayan bu am'rale hayretle bakakalmışlardr. Nasıl hayret etmezlerdi ki bir başka terbiye ve sistemle yetişip çalışan bir başka memleket amiralı bu tepelerde mutlaka karaya vurmuş Mersin balı. ğına dönerdi. Velhasıl; Hava kuvvetlerine yeni hir vekâlet ihdas etmek belki biraz alafranga olur ama böyle bir vekâletin bugünkü sistemden daha mükemmel bir neti. vereceğine pek inanılmaz. Nizamttin NAZİF ZAYI — 2711 sicil numaralı ehliyet. namemi zayi ettim. Yenisini çıkara. Zımdan eskisinin hükmü yoktur. İbrahim — (9562) ZAYİ — 286 sicil numaralı ve 24/6/R37 tarihli tenezzth motörü vesikamı zayi ettim.) Yeninini çıkaracağımdan eskisinin bükmü yoktur, ENVER İŞMAN Sonbahar 6 Geldi R Ebay: dair ihtiyaçlarınızı şimdiden Gülatsdn mojliüğ KSELSYOR! yük Elbise Mağazasında R Habe, ER vin VSÜLER Me MBALAR NÇKOTLAR ÇINLARA RULOLAR DESÖLER MBALAR MBALAR SAN ğa N yk "iy ta iş iy ESüLE Ra AMBALAR Me, tan tal, kumaşlardan Janr angle Empermeanl Gabardin 18 12 Her renkte 3 katlı Yünlü Gabardin Her renkte ipekli her renkte ŞUKLARA Gabardin Her renkte Ismarlama KOSTÜMLERİ iki prova k& ve Aylık tediyatla dahi Her yerden UCUZ ve TEMİNATLI alabilirsiniz, Şu cedvelden bir fikir edinebilirsiniz. MLEKLERE Liradan itibaren tir 1512 1012 15 12 4012 23 7 612 281 muamele vardır. G GALATADA SELSYOR MAĞAZASINDA Telefon 435093 MN Bir tür uk ipliği buhranı devam ediyor Binlerce tezgâh sahibi bu yüzden zarardadır Senesi geçtiği halde bir türlü hallo- Junamıyan ve hallolunmak istidadını da maalesef) göstermiyen bir meseleye tek- rar parmak koymak istiyoruz. Pamuk ipliği meselesinden bahsetmek İstedi- ğimiz — öyle zannediyoruz ki — bir- çoklarımızca anlaşılmıştır. Çünkü bu öyle pitip tükenmez bir meseledir ki artık duymıyan bilmiyen kalmamıştır. Bu böyle olmakla meseelnin tarihçesi- ni kısaca anlatalım : Bundan bir sene kadar evvel — tabii hüsnü niyetle — Pamuk ipliği fi- yatlarma narh konulmuştu. Bundan sonra pamuk ipliği fiyatlarının yüksel- diği, alabildiğine arttığı görüldü, Araya yeni pamuk mahsulü de girince fabrika lar narhın arttırılmAşını istediler. Ye- ni bir narh cetveli yapıldı. Bu narh Yedikule fabrikasın: tatmin Oo etmemiş olacak ki bu fabrika en ziyade işe yaramakta olan 10 ve 12 numara İplik- lerin imalâtmı kesti. Bundan evvel esasen iplik buhranı başlamıştı. Bu hareket de inzimam edin ce buhran büsbütünsşiddetlendi, araya ti caretodasr, dokumacılar kooperatifi ve a lâkadar olah olmıyan briçok makamlar girdi. İplik bulamayıp durmuş tezgâhla- ri sahipleri ekmek parasını kazana- mıyan "işçiler her tarafa başvurdular. Sanayi umum müdürü birkaç defa İstan bula gelip gitti. Ticaret umum müdürü tezgâh sahiplerini dinledi; müsbet bir çare bulunamadı. Nihayet gümrükler açıldı. Pamuk ip- liğinden alna gümrük resmi haddı asgariye indirildi. Fakat bu defa da ithalât imkânsızlıklar: o baş gösterdi. Bu iş üzerine verilen uyuşturucu mad- deler inhisarı büyük bir muvaffakryet- sizliğe uğrıyarak ortadan çekildi. O gün bugündür iplik ihtikârı ve ip- lik buhranı devam ediyor. Yurdun her tarafından gelen haberler, bize kadar gönderilen mektuplar Anadoludaki tez- gâh sahiplerinin de bu halden mustarip olduğunu gösteriyor. Aceba bu işe ne zaman bir çare hu- Tunacak? A. F, Küçük ekonomi habelei * İtalya için kilosu 5,15 paradan piyasadan killiyetii nobut alınmıştır. * Dün ihracat için kilosi Gört kuruştan 20000 kilo bakla alınmıştır. * Arpa fiyatları dört kuruğ etrafında kal, maştur, * Yumurta fiyatları son günlerde yüksel, mektedir. Buna sebep Yunanistana fazla ih. racat yapılmakta oluşudur, Sandık başma dört liralık bir tereffü hasıl olmuştur. * Türk borcu birinci amıf tahvilleri dün de borsada dilgmüştür. 14,85 iirays kadar çıkan tabviller dün akşam 14,70 de kapanmıştır. * Belgradda bu ayın 11 inden 21 ine kadari toplanacak olan Balkan esnaf birlikleri kon gresine gidecek heyetimizin kâdrosu heniz taayyün etmemiştir. * Türkofis, uzun müddettterberi hazırla. dığı arires kitap'arını tabettirmiştir. Eu if, taplarda bütün thracat firmalarımızın isim ve adreslerile hangi nevi mallar Üzerinde! muamele yaptıklârı yazılıdır. * 328 A tarifesine göre, tomar halinde ga. zete küğıtlarınm Finlândiyadan © rerbentcej ithal edilebileceği gümrük'ere temim edi. miştir. * Holanda ve Belçika ma'inrı / hnm Yapılan bumust takas munmelelerinin rafi kıymetlerinin esna ittihaz edilmesi o İktasat vekâletince tamim ödilmiştir. halledilemiyen müzmin bir dert! 7937 nin ilk ali nin ilk allı ayında Ihracat miktarı 936 nın aym aylarına nisbetle 13 milyon fazla En çok ithal ettiğimiz maddeler ham mensucat ve yünden, kıldan ipliktir 1937 senesi ilk altı ayma ait ithalât ve ihracat miktar ve kıymetleri statistiğ Başvekâlet Statistik Umum Müdürlüğü tarafından neşredilmiştir. Bu statistiğin or taya koyduğu rakamlar aynen şudur: 1937 ilk altı ayında ihracat : 1936 ilk altı ayında ihracat 1937 ilk altı ayında itbalât 1936 hilk altı ayında ithalât : 54,909,229 4, 485 44 lira 6,516 |, 8,776 459,916 Ayni statistik, statiştiği yeni çıkan haziran ayında da ihracatın 4.768.744 liralık, ithalâtın ise 9.989.228 liralık olduğunu gösteriyor. Derhal şunu ilâve etmek Jd- #mdır ki gerek haziran gerek ondan evvelki yakın aylar ihracat bakımından en kı- #r, fakat ithalât bakımından en ziyade hareketli olan aylardit. Nitekim geçen 8€- ne de ihraç mevsimine takaddüm eden haziran ayında ihracatımız ancak 4.991.718 Jiralık iken ithalât 9.989.228 Jiralıktı, Şu bakımdan bu sene haziranında ithelâtın kı» sırlığı fakat buna mukabil ihracatın arttı ğı görülmektedir. Statistik gösteriyor ki 936 senesinin Ek altı ayında Mevcut ihracatımızm yüzde 43.39 u Almanyaya yapılmış ve si Almanyadan olmuştur. Almanfaslan son- Imanya gelmiştir. buna mukabil ithalâtımızın yüzde 41,37 erilerimizin başında A ra gelen en büyük alıcımız Amerikadır. İhracatımızın yüzde 9,38i Amerikayadır. Amerikanm ithalâtımızda işgal e&tiği mevki de umum ithalâtın yüzde 15,38 idir.. Daha sonra Çekoslavakya geliyor. İhra catımızın yüzde 5,77 si Çekoslovakya- yadır.. En çok ithal ettiğimiz maddelerin basında Kasarlı ve boyalı ham mensucat ile ker nevi yünden ve kıldan ipliktir. İhracatımızın ise yüzde 9,70 ile ilk pamuk ihracatımız gelmektedir. Kumaş fiyatları - -pahalıdır Sanayi Umum Müdürü Fiyatların indirilmesi lüzumunu tebarüz ettirdi Milli Sanayi Birliğinde sanayi u- mum müdürü Reşadında iştirakiyle dün bir toplantı yapılmıştır. Toplantı evvelâ deri fabrikalarının dileklerinin dinlenmesiyle başlamıştır. Deri fabrikaları sahipleri, teşviki sana- yi kanununun beş beygirden az kuvvet- le çalışan fabrikaları muamele vergisin- den müstesna bir vaziyete sokmasından dolayı fabrikaların büyümekten ziyade küçülmeğe doğru gittiğini söylemişler. dir. Çikolatacılar gerek muamele, gerek istihlâk vergilerinin ağırlığından şi- kâyet ve ham madde tedariki zorlukla» rından bahsetmişlerdir. Halat sanayii için daha fazla hima- ye iktenildikten sonra Sanayi Umum Müdüzü Reşat mensucat fabrikalarına hitapla halkın giyeceği kumaşların pahalı bulunduğuna işaret etmiş, fiyat- ların indirilmesi lizumunu göz önüne koymuştur. Yünlü mensucat sanayii erbabı da Almanyadan son zamanlarda alınan kamgarın ipliklerinin yüzde otuza kadar sun'i yünden yapılmış olmasın- dan şikâyet etmişlerdir. İçtima dileklerin tesbitiyle nihayet bulmuştur. Kibrit Şirketi hisse senetleri Borsa ve Osmanlı bankası komiser- liğinden: Tasfiy ehalinde bulunan Türkiye Kibrit inhisarı T. A. Şirketine ait bisse cenetleri, borsa kotundan çıkarılmışlar- | dır. Haydarpaşa gümrüğünde Haydarpaşa gümrüğü salon başme- murluğu kaldırılarak yerine âyni güm rüğe bağlı bir salon idare memutduğu ihdas edilmiştir. safını buğday tutmaktadır. Bundan sonra Buğday ihracatımız Seneden seneye git- tikçe artmaktadır Son neşredilen statistikler, bu s€- nenin İlk altı ayında buğdaylarımızın ihracat maddelerimizin başında geldi- ğini gösteriyor. Filhakika bu müddet zarfında memleketimizden 5.326.754 lis ralrke 76.471. 084 kilo buğday ihraç edilmiştir. , Şu kuvvetli adım bizim için "ilk telâkki edilebilir. mizde 3.769.312ton buğday © istihsa Geçen 936 senesinde memleketi- edilmişti. Bu bir tekor (o mahsuldür. Çünkü bir sene evvelinden bir milyon tona yakın fazla olduğu gibi ondan ev- velki sönelerlen de çok daha yüksekti. Bütün 936 o senesindeki buğday ihracatımız ancak 1.927.000 liralık 34.203 tondu. Bu rakamlarla bu sene- nin ilk altı ayındaki rakamlar mukaye- se edi buğgay ihracatımızda ne ka- dar büyük bir inkişaf olduğu görülür. Esasen memleketimizden buğday ih- racatı 1933 senesinden" itibaren başla- mıştır. Bu itibarla bu senenin ilk altı ayındaki ihracatımızı hakikaten bir terakki olarak kabul etmek lâzımdır. Geçen sene buğdaylarımızın en bü- yük alıcısı Almanya ve bundan sonra da İsviçre idi. Fakat Hindistan da dahil: olmak üzere on beş kadar muhtelif mem lekete ihracat yapılmıştı. Polonya ile ticaretimiz Lehistan ile yapılan ticaret mukave- lesinin genel ithalât rejimi kararının meriyet tarihinden sonra imza edilme- si yüzünden, Polonyanın kararnamenin üç aylık muvakkat maddesi hükmün- den istifade edemiyeceği anlaşılmıştır. /Odun ve kömür satan köylüler Ötedenberi geçimleri kendi vasıtala- riyle kasabalar ve pazar yerlerine geti- rip sattıkları mahrukata bağlı bulunan köylülerin, hayvanla, arabalarla, köy- den getirerek dükkân açmaksızın sata- cakları marukatın kazanç vergisine ta- bi bulunmadığı maliye vekâletince alâ- kadarlara tamim edilmiştir. 4