27 Ağustos 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

EN, a e büyük mânası -27 Ağustosun ii Imtihandan kaçmıyan ve her imtihanda muvaffak olan adam... Yazan: Nizamettin Nazif Bugün 1987 yılı Ağustosunun yirmi yedinci günüdür. Bundan on beş yıl önce, yani 1922 yılı Ağustosunda, Türk vatanını kur, tarmak, bu vatanı coğrafyaya bir dr ha perçinlemek ve tarihi, en kahrö man faktörü olen Türk milletinden mahrum etmemek için, cihanı Türke sâygı göstermeye icbar ve ilzam ede. cek kudret ve mantıkı aramakla uğ- raşır ve didinirken, beyni dehrin en mukaddes ihtilâline volkan olan adam, Büyük Türk, genç Başkumandan Mustafa Kemal; kendisini içerden dı- ardan, sağdan soldân, göğsünden ve sırtından vurmıya çalışan sayımız i. hanetler, alçaklıklar, namerdlikler, on. trikalar ve idarel maslahatlar karşı. amda neler dilşündüğünlü kendi kale. miyle şöyle izah eder: “— Efendiler! 338 senesi Ağusto- suna Kadar da garb devletleriyle müs, pet manada ciddi münasebetler vuku. bulmadı, Memleketimizde bulunan düşmanları silâh kuvvetiyle çıkarma. dıkça, silâh kuvvetiyle çıkarabilecek bir milli varirk ve kudret olduğumuzu Tülen ispat etmedikçe, diplomasi 82. hasında ümide kapılmanın caiz olma» dığı hakkındaki kanaatimiz kati ve daimi idi, En doğru kanaatin bu ol. duğunu, bu olacağını tabii olarak ka, bul etmek muvafıktır, Bugünün ha. yat şartları içinde bir ferd için oldu. Zu gibi, bir millet için dahi kudret ve fiilen ve eserle ispat ve izhar etmedikçe itibar ve ehemmiyet beklemek beyhudedir. Kudret ve ka- biliyetten mahrum olanlara itibar e. dilmez. (İnsanlık, adalet ve mürüv. vet) icabatınr ancak bütün bu vasıf. ları haiz olduklarını gösterenler ta. leb edebilirler, Cihan imtihan meyda- nrdır. Türk milleti, bunca asırlardan sonra yine bir imtihan, bem bu defa en çetin bir imtihan karşısında bu. lundurulmaktadır, İmtihanda muvaf. fak olmadan, lütufkârane muamelele. Te intizar etmek bizim için c8iz ola. maz, (*) : “« İmtihan... . ? Devrinin en muntazam tahsil ve terbiye partları içinde yetişmiş olan Mustafa Kemalin bütün çocukluk ve “genç ağam” Irk hayatı imtihanlara iyi Kazımlanmak, imtihanlardan çekin. memek, Ürkmemek ve imtihanlarda daima muvaffak olmakla hulâsa edi, lebilirdi, Çocuğun ve genç adamın talebelik devrinde imtihandan kaçmaması, im. tihanda en çok muvaffak olmek ar. zusu ile galışması ve didinmesi onun İçinde onurun, haysiyetin ve şerefin belirmesi demektir. Çocukluğunu ve genç adamlık dev- resini, içinde bu mukaddes onurun böyle bir haysiyet ve gerefin tekevvii, nüne hasretmiş olan Mustafa Kemal, şahsiyetinde Atatürkü tekvin ettiği güne kadar, vani yüzbaşı, binbaşı, yarbay, albay, tümgenersi, körgene, Tal, orgeneral, mareşal olarak geçir. diği bütün hayat ve Türk tarihi mer. halelerinde imtihandan biç kaçma- dığmı, hiç çekinmediğini ve daima muvaffak olduğunu gösterdi. Ve tale. be Mustafa Kemalin içindeki onur çe. kirdeği filizlenerek, dal budak Sala. rak büyüye büyüye, bize bugün bütün Türklüğü mukaddes gölgesi altmda tutan Atatürk adlı büyük şeref çına. rını kazandırdı. “Türk milletine 'Tüba'yı unutturan savleti kaybetmeden mezyetidir. Mustafa Kemal nutkunda bahsetti. Şi o imtihanı ayni yılın 26.27 Ağtis tosunda bir daha ve pek parlak, pek kat'i surette verdi. Ve bu Mustafa Kemalin en büyük meziyeti olan yüksek tevazuun şu deş Tecesine nasl havran olmazsınız? Başkumandan, emperyalizme en bü. yük tokadı ve tekmeyi indiren büyük ibtilâlei, milletine en büyük mucizeyi gösteren adam, Garbi Anadoluda isti- lâ ordularını ve bu ordularm hüviye. tinde bütün bir düşman dünyayı mağlüp edişini şöyle anlatır: “Sabah sSüat beş buçukta topçu ate. şimizle taarruz başladı, 26 . 27 Ağus- tos günlerinde, yani iki gün zarfında düşmanın Karahisar cenubunda 50 ve şarkında 20 - 30 kilometro uzunluğun. da bulunan müstahkem cephelerini düşürdük. Mağlüp olan düşman or- dusunun asıl kuvvetlerini 30 Ağusto. sa kadar Islahanlar civarında çevir. dik. 30 Ağustosta yaptığımız muha. rebe neticesinde düşman esas kuv- vetlerini imha ve 6sir ettik, Düşman ordusu başkumandanı da esirler ara- sındaydı. Demek ki tasavvur ettiği. miz kat'i netice beğ günde alınmış ol. du,» Evet, bir şsirler, romancılar, des- tancılar, edibler, bestek&rlar ordusu. nu coşturacak ve güzel sânatlar ciha. nınım muhayyilesini en azbir asır besliyebileçek olan bu bol verimli il, büyüyebilmek ham,kaynoğından, hâliki böyle bab- | seder, Geçelim... Ve yine gelelim imtiba. Da: Son manevralarda Atstürkün oto. mobilinde bulundurduğu İnönüne, Ata | türkün yanında duranlara, Türk or: | dusunun içinde ve başında duranlara, Mareşale, kumanda heyetine, vekillere, her silâhtan büyük ve küçük cüzü. tamlarm başına geçirilmiş olanlara göyle bir göz gezdirmiştim, Bunların içinde biyük “mümeyyiz” den kötü not almış tek İnsan yoktu. Herbiri her yıldızı bir imtihan vererek almıştı ve her birinin gözlerinden hiçbir yeni im. tihandan çekinmiyen bir zekâ, bir Savlet, bir “ona inanma ateşi” fışkırı. yordu. . Küçük'Mustafa Kemalin ilk mü- meyyizlerini hayran eden talebelik Yekarı, artık bir mületin asker! iç, Gimat, iktisadi, siyasi, kültürel bütün sahalarda benimsediği vekar olmuş. tur. 28 . 27 Ağustostan milletimin ka. zandığı seyısız nimetler içinde şilkür- le yaşıyorum. Fakat onlarin dışında aldığım en büyük ders budur: Mil. imtihanlarda hisseye düşen vazifeyi yapmak, iyi yapmak, hatalar. | dan sakmmak, yapılmış hstaların tec. İ rübelerini bir pusula gibi kullanmak | ve dâ'ma daha iyi 'Türk olmuya çalış. | mak.. Bütün cumhuriyet nesillerinin bu | dersten böyle bir hisse almalarını te- menni edelim. Biz ancak bugünün mekteplerinde hir eebir, bir kimya, bir hendese, bir he- sab imtihanmda en büyük zorlukları gülümsiyerek göğüsliyen gencin şah. sında yarına en güzel bir Kemalist ye. tişmekte olduğuna inanabiliriz, Türk Milletinin Şefi Atatürkün bir sıfatı da sudur: İmtihandan hiç kaçmmıyan adam. Ve her iıntihanda mutlaka muvaffak olan ve dalma muvaffak olacak olan adam! © test Sefi (Baş lurafı 1 incide) hombardımanı mazur görülecek bir olmadığını ehemmiyetle kay detrsaktağirler. Diğerciketten Japonların Çinin ( cenubu şarki sahilini abluka etmek fikrinde olduk. ları Hakkındaki haber Londruda nahoş bir tesir uyandırmıştır. Londra mahfilleri hali, hârp mevcut cimadıkça abiuka tegebbüsünün gayri meşru bir barelet saydacağını ve her ablikanin teabatmdan olan gemileri arama hakkınm hiçbir zaman Japonlara verilmiye, GePini beyan etirektedirler. Bu haber teeyyüt ettiği takdirde İngiliz , rienli meseleyi tetkik etmeğe başlıyacaklar. dır. Japonyanın teessürü Tokyo, 27 ÇA,Aç 7» İngiltere. selirinin yaralanması hidisesi dolüyısiie bühriye nasi. r: büyün teessflerini beyan eterişlir.. Noza. ret aamıns söz söylemeğe salâhiyetiar biz sat demiştir Kiz “Japon tayyarelerinin kasded İngiltere #8. | firine-&teş etmeleri tanavvur © edilmiyecek bir hâdisedir.. Bütün Japoh #matbusti bahriye mezarelia. rin tecaslirlerine İştirak etmektedir. Hâdise nasıl oldu ? Şanghay 28 (A,A.) — İngütererin Çindeki büyük elçisi Sir Knatehbul . Hugessen, bir tayyareden 'alılan bir milra'yöz kurşunu fe yaralanmıştır. Bu emağa kendisi otom0. bile Nankinden Şanghaya gitmekte idi. Sefir, hastaneye nakledilmiştir. Çok zöyıf olduğundan Kurşun çıkarılsma. mıştır. Sefire kan akli ameliyesi yapılmış. tr. Doktorlar, kurşünün #ağ koltuk allmadn girerek vücudu geçtiğini ve sol omuzun Ri- tından çikteğrnr tesbit etmişlerdir. ingilterede heyecan Londra 20 (AA) — Jagiliz büyük elçi sinin yaralanmasına vebeb olan hâdise habe. ri Londrada büyük heyecan * uyandırmıştır. türlü hareketten mesul tutulacaklarını bi, dirmiş ve buna iki hükümetin de kazar: dik. katini eribetmiyü. Bütecevizlerin Japon kuv vetleri olduğuna şüphe yoktur. Büyük elçi. nin bu hâdiseye yanlışlıkla kurban — gittiği Yabul olunmakla beraber tür husus! otomo. bilin harp ilan edilmemiş bulunduğu (belde bombardımana maruz tutulduğu da tebarüz ettirilmektedir. Şurası da unutulmamalıdır Ki, Japanlar sulk halinde bulundukları ya. bancı bir millete sit harüket yap maktâdırlar. İngiltere hükümeti . tedbirler almağı kararlaştırdığ: zamsn bu noktayı razarı dikkate Slacaktır.. Selirin sıhhi vaziyeti Şanghay, 27 (AA— Oldukça rahatsız ge, çen bir geceden sonra İngiliz sefiri Hugensen tu sabah biraz sikünet tutmuştur. Japonyanın larziye ve teessür telgrafı Londra 26 (A,A,) — M. Mirotanm tarziye ve tesdrfir tolgrafinda ezcümle derliyor ki; “Japon hava kuvvetlerinin İngiltere büyük elçisine bilerek ve kasdes hücum etrâsleri mevpmubahs olamaz: Hâdise gayanı teessür hir yanlıştık eseridir. BOYUK eki Japon ku. mandanlıfını haberder etmede tehlike sm. takasa girmiştir. Japon hükümeti hâdise, kin tpkus şerkitini aydmintnak İçİn şiddet. H tahkikat açndaktıra i Zehirli gaz Narkin 27 LA,A,) — Şangkaysekin karar. âlhından bildiritdiğine göre Japon krtalı Nanku önündeki muvaffaldyetsizlikleri dola yısile 89 uncu Çin fırkasına Karr ağvsto. sün 24 ve 28 inci günleri göhürli gaz kullan. mışlarıdır. Japonlar bir şehir daha aldılar Talnşhai 77 LA,A,) Japonlar, dün Tsm talye girmişlerdir. Çinliler, 500 tlefat ver. mişlerdir. 1000 kadur de yaralıları vardir. Japnalardan 60 Kişi maktul gügraliş ve 70 kd 4 yaralanmıştır. Japonlar, & Mankoznssun mıntakasındaki Çinifteri mevzilerinden çi. karmışlardır. Sivilleri bombardıman Nanidin 27 CA,A,) — Japon “ Sayyarelemi düm gece şehrin Üzerine bir akın - yaparak birkaç tomba atmışlar ve muhtelif yerlerde yangın çıkarmışlardır. Sivil ahniiden bir çak kişiler yaralanmıştır. Tahrip edilen Çin tayyareleri Tokyo 27 (A,AJ) “- Amirallik makamın. dan peşredilen bir tebliğde 14 örn 25 ağus. tosa kadar geçin aman zarfında Japon bah araladıkları için Japonlar İngiltereye tarziye verdiler ı | hâdisr | ve 26 Pangar tahrip ettikleri bildirilmektedir. resini *ahzip ettikleri, 66 sını o düşürdükleri Japonlar 16 tayyare kaybetmişlerdir. Işgal edilen bir şehir daha Narkov geçidi, 27 (A.A,) — Dömei sjan. sının muhabiri, Japon Kılalarının dün Nan. kar geçidine 8 ınil mesafede kâir Pateling gebrini işgal ettiklerini baber vermektedir. Bir Çin gambotu batırıldı Tokyo 27 (A,A,) — Şanıghaydan yeien bir Japon lelgrafına göre Japon barp gemileri Clin akşam Yanktse nehri Üzerinde Şungha. Şa takriben yüz kilometrelik bir o mesafed: Çul ismindeki Ç'n gamtotunu batırmışlar. dir. Gambol iki Japon gemisine atöz etmiş. t. Mongolistan Harbiye Nazırı öldü Moskova 26 (A,A,) — #üngolistar. Cum. höriyeti Harbiye Nazırı Maregat o Demidin bi: ayın yirmi ikisinds an! surette vefat et. miş olduğu bildirilmektedir. Mareşal, Mos. kovaya gitmekte olduğu trende ölmüştür. Aragon cephesinde Hükümetçiler Bir kasabayı asilerden kurtardılar Valanalya 27 (A.A,) — Müdafaa rezare. Unin tetiği: Aragon cephesinde hükümet - kuvveteri e kğ el elm Villamayor de Galteğo kasabasını işgal et, #işlerdir. Saragos hu suretie toplarının menzili da. biline girmiştir. Snragos civarmda vukubulan böyük bir kava muharebssi esnasında hükümet tayyare leri baş asi tayyaresini düşürmişlerdir. Faşist bayramı Roma 20 — Santarderin saptı o Romada milli bir zafer olaruk merisimiz test edil. miştir. Gazeteler şimal! İspanyadaki İtal yan arkerterinin Santarderin zaptında bİyÜK bir rol oynadıklarını kaydetmektedirler. İBelgrad elçimiz Yugoslav BDöşvekil ile görüştü Belgrad, 27 (A. A.) — Bicd'den bil. dirildiğine göre omaibi hükümet prens Paul, Başvekil ve hariciye na- zırı Stoyadinoviçi kabul etmiştir. Diğer taraftan Stoyadinoviç, AL man sefiri Van Hecren ile Türkiye sefiri Haydar Aktay, Romanya geliri Cadere, Yunan sefiri Rosetti ve Ar. navutluk O maslahatgüzarı Sbtileyı kabul etmiştir. Dubrovnikin ziyareti Belgrad, 27 (A, A.) — Yugoslav gazeteleri, Dubrovnik adındaki Yugos lav kruvazörünün İstanbula muvasa - latı hakkında birçok haberler neşret- mekte ve bilhassa Türk givil ve &skeri makematı ile İatanbul halkı tarafın. dan Yugoslav zabitan ve efradıma gös terilmiş olan iyi kabulü tebarliz et. tirmektedirler, Gazeteler, ayni zamanda Dubrovnik kruvazörü tarafından yapılan bu ziya. retin Türkiye'ile Yugoslavyayı biribi- rine bağlıyan dostluğun ve iki mem. leket bahriyelilerini yekdiğerine rap. teden”kardeşlik hislerinin tezahürüne bir vesile teşkil etmiş olduğunu ilâve etmektedirler. Almanya Fransa hududunu tarsin ediyor Sunday Referce gasetesinin Alman. ya üşerinde tayyareyle soyahat eder muhabiri yanıyor: “Hitler, dünya den tehlikenin Sovyet Rusyanın bu. lunduğu şark istikametinden geldiği. ni mütemadiyen söylüyorsa da, bugün Almanyayı kuşbakışı bir gözden ge. girme reticesinde, Nasilerin yüzlerce heva limani ve meydan: vücude getir- dikleri ve bunları, yalnız Berlinle şark hududu arasmda değil, ayni za. manda Berlinle garb hududu, yani Hollanda, Belçika ve Fransanım bulun duğu mıntaka arasında inşa ettikleri sulhüne teveccüh €- anmaya ” Hatırlamak 5 ATIRLAMAK yaşa, masa hayat mezâi. Bize her dakikan” kikalardar. az çok farklı gir * hissettiren, hatıra değil BİZ iğ düklerimizi, gördüklerimi ys” miz intibaları ame a muz, geçen anlara benzer, zim için yeknaagk, yeke ıstrrabsiz bir şey olurdu mül edemezdik diyecek”... zaman tahammül Hani duğunu da bilmezdik. yi mak, görmek, hissetmek, p yer # kini ve kederini ye hatırlamak kabil zenginliklerdir. NN ii gi w yaratıcıdır, onlari ki hiç bir hatıra, aid veya intibam aynı değildir rine birtakım şeyler JlâY* li zi yerleri kaldırılmış, edilmiş bir şeklidir. Hi liyeti bir sanatkârdır: şeyl güzelleştirir. Onu bizim için daha iyi bir miyorüm güzelleştirir. nat eserlerini tavsif mana ile güzel kılar. Bunun içindir ki gemis # zi, en tatlıları gibi en 8 kedi şünmekter bir haz daya yi günlerimizi hatırlamanın bize artık onlardan haldeki saadetimizi mahsulüdür diyenler V$”$ miyorum: çünkü en kederli, günlerimizde o felâketin sebebini hatırlamakta d& dır. Her geçen an bizin! olmaktan, bizi doğrudan kadar etmekten çıkar: d'inkii halimizi düşünd ee hagkasını.. ” bir kimseyi düşünüyor gır rf e bir romanım, bir piyesin İyi” biri gibi görürüz. İste di nun için, bize biz olmuyA” öğ nin duygularımı, dü erol e | Kından anladığımız e * * zevklidir. Yani o seri e ğı yukarı - bir sanat , mız zevkin, heyecanın * Yunanlar ilim gidi Minemosina'nım, Hafıza'n ğunu söylerler, Hafs tin güzelliğini bahsed” dir her insan . geçmi dederken . kendinde bİF yi reti duyar. Hatıraları8! girdi” “ İt »ir insan bir romancıdır. “ e dem yere Mei un edilmi bl & pe mer zeli ii Nk ma ep az ide Dün sabah tayyare İ€ ket eden Romanya ge” zuğdâh maada geri İ e bugün Romnya vapuri? hareket edeceklerdir. oi 7.2 Manevrâlarımızda ber keri heyeti azası i3€ pir şid hilinde hususi mahiyeti” det © yapmağ karar verd İzmre gideceklerör- İstanbul Yunan x0099 de bulunan Yunan € şerefine bir çay şiyafeti Çayda yüksek rütbeli yet erkânı bulunmuş! Varşova 37 (A.A) — “ bilfii bitmiştir. Bununla hade edilememiştir.