26 Mayıs 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 9

Porjekt Ci ör başında “ donan adam! (Baştarajı 2 incide) Cevap verdim: — Hayır. Memleketin kanunları bus na müssade etmez. Sonra, macerasını öğrenmek iste. dim, bana şunları anlattı: (Aynen not ettim ve olduğu gibi Ekonomi Baka. nı Celâl Bayara okutmak İstiyorum.) “e Babam Osmanlı - Rus harbına sağlam gitmişti, “âlil,, döndü. Sağlam olduğu günlerde bana iyi bakmış, Ada. daki “Bahriye rüştiye,, Bine devam et. tirmişti. Fakat Rus harbımdan sonra evimizin bütün düzeni bozuldu ve ben 13 yaşında iken hayata #tılmağa, ana- mı, babamı beslemek için çalışmağa mecbür oldum. İderei mahsusaya ge. micilikle girdim, sonra kamarot ol. dum. Umumi harpte 3 yıl askerliği ve 35 yıllık polis memurluğunu hesap- tan çıkarırsanız 56 yılık hayatımın 38 yılı hep deniz üstünde geçti diyebi. Mirim, 28 yıl devamlı sürette İdarei mahsusa, Seyrisefa'n ve Akay gemile. rinde çalıştım. 8 yıl da yine aynı ida” renin fabrikalarında,,, Arasıra öksürüyordu. Gırtlağı, de. vamlı ve tok bir öksürüğün esiri. Sol. gun yüzü İşte ancak o zaman, boğula- sıya öksürürken bir parça kanlanıp renkenebiliyor. Bana bir hayli zzap veren öksürük, tıksırık ve iniltilerle geçen bir duraklamadan sonra devam etti: “.- Bundan on yıl önce, bir gece. Bir kış gecesi.. Dehgetli bir kar ve fırtına içihde Halep vapuru Pendiğe gitmek üzere köprüden kalkmıştı. Bu vapurda ben projektöreü olarak çalı. şıyordum. Projektör geminin baş taraflarında ve açıktadır. O gece fena halda üşüyordum. Fakat vazife bu. Bırakılır mı? Bırakılmaz tabil, Ama Sedali tabameilliniin de bir haddi var. Tam Pendik burnuna yaklaşırken göz lerim değişik görmeğe başladı, projek. törün ışığı daralır, söner gibi oldu. O anda sırtüstü yere düşmüşüm. Gözle- rimi açtığım zaman kendimi vapurun kazan dairesinde buldum. Benim düş. tüğümü gören kaptan dildük çalmış, gemiriler ve bir iki yolcu koşuşup be. ni almışlar, kazanm yanı başına taşı mışlar. Eğer orada kalsaydım donup ölüverirdim. Biran bir korkuyu, bir kâbusu def. etmek istiyormuş gibi başını salladı, sonra derin derin iç çekerek ilâve etti: — Ölümden kurtuldum ama, soğuk. tan birdenbire sıcağa geçişim beni ha- rap etti. Belim tutuldu; derken hir de siyatik geldi, hastahaneye düştük. Sol mememin üstünde müzmin bir sancı var ki beni mahvediyor. — Tabil Seyrisefain idaresi sana yardım etmiştir, — Ne gezer, Hastahanede kendi pa. ramla oturdum. — Vaka gecesi çok Üşümekte oldu- Zunuzdan bahsediyorsunuz. Zatenaz sönra da donmuşsunuz ya.. Acaba bu açık yerde çalışanlara kışın bir kürk- Mi nöbet gocuğu vermiyorlar mı? — Yok canım.. — Arasaydınız ya? Cevap vermedi. Bana öyle geldi ki bu susuşlarla göyle demek istiyordu: — Ne diyorsun be efendi? Hastaha. nede yattığım günlerde, vazife esna- sında ve "vazife yüzünden, hağtalan. dığım tahkikatla, raporlarla anlaşıl. dığı İalde doktor parası, ilâç parası bile vermediler. Sen orada donacak- mışsm, donarsm gocuğu düşünen kim?, Macerasının bundan ötesini kısaca hulâsa ediyorum: “Hastahanede bulunduğu müddet zarfmda kendisine yalnız maaş veril. miş, çıktıktan sonra tekrar hizmete konmuş. Fakot uzun bir istirahate muhtaç olan bünyesi bu işe nihayet bitkaç yıl daha tahammül edebilmiş, sonra bir gün tekrar başı yere vurmuş ve yatalak olmus. İdare ilç aylık ikra. miye verip başından defetmiş, Şimdi hiçbir yerden on para geliri olmayan bu adam, idarenin lâkaydisi yüzünden tutulduğu hastalık doleyısile ayda bes kastil, Şefi pil lira ilâç parası vermeğe mahküm, Si- yatik bu... Aman verir mi? Binaenaleyh: — Türk kanunlarına uygun olma. an bu halin, tazminini istiyoruz. N 2 — Eğer hâlA kış günlerde karda ve tipi de çalışanlara gocuk verilmi- yorsa bunun da mutlaka tedarikini, ve vapurlardaki projektörlerin etrafı, nı İmkân nisbetinde muhafaza altına almayı teklif ediyoruz. Bu betbeht vatandaş Kasımpaşada köprü sokak 20 nw- Adına Parmaksız Ha. . r yukardaki macera bi esi imdadma koşmak Akay idaresi için hemi bir vazife, hem bir şeref meselesidir ki idareye bu. günkü müstahdemlerine güsel bir hü- mune göstermek imkânmı da bahşedi. ii Nimetin Nazif Deniz silâhlanması (Baş tarafı 2 şeoide) sisat, amirallığa daha çok sipariş ver - mek imkünme bahşetmiştir. Malöm olduğu üzere bütçeye konan para 105.045.000 isterling'dir. (682,922,500 Türk lirası) bu para. nın mühim bir kesmz yeni siparişlere ve- rilecek ve artanı ile evvelce yapılmış 0- lan gemilerin son taksitleri ödenecek. &ir. Gemiler çoğaldıkça mürettebat da çoğaldığı için bur yıl maaş faslı da 60 milyon Türk lirası kadar kabarmıştır. Donanmaya yeniden 11,009 kişi ka - bul edilmiştir. Yeni inşaat programmın başında Şu üç hattı harp gemisi geliyor: Ye Arsen, “Jemtesi, 3 — Beatty. Bu gemilerde (Kral Beşinci George) zırhlısının ayni olacak ve 356 milimet - relik 12 şer top taşıyacaklardır. Toplar dört tarete taksim edileceklerine göre beher tarette Üç top olacağı anlaşıl: - yor. Bunlardan başka 12 şer tane" de 150 milimetrelik top tabye edilecek ve her gemide mühim miktarda havaya karşı rpüğalan topu ile dört tayyare ve ilki mancınık bulunacaktır.. (Makinele - rinin beygir kuvveti 166,000), İngiltere 13 nisanda denize indirilen Ark Royal sisteminde 22,000 tonluk 30 #mil sür'atinde İki uçak gemisi daha yapmıya karar vermiştir. Ark Royal 70 uçak taşıyacak ve 115 milimetrelik top- larla müsellâk olacaktır. Yine bu yıl sipariş edileceği söylenen diğer mühim gemiler şunlardır? ğ , 8000 tonluk 5 kruvazör, 5300 tonluk İki kruvazör, (0) sipinde 16 sabri, z 7 denizaltı gemisi, A ido « a ço gemiler yapılırken İngiliz &- mirallığı elindeki kullanılmış gemileri de dikkatle tamir ettirmektedir. Akde - nizden dönen Valiant hattı harp gemisi sedir. Vazspite'in tamiri bitmiş * EN boşalan havuza Küvin E'i- zabet girecektir. 1933 ve 1934 programı mucibince yapılan Sutampton, Niyü - für, Gilâskov, Bermingam kruvazörleri bu yıl içinde ikinci ktu - vazör filosuna iltihak edeceklerdir. Şimdiye kadar ayni filoda bulunan Leandir kruvazöürü Yeni Zelandaya, Oriyon Amerika sularma Neptün Ce. nuhi Afsika sularına gönderilmişler - dir. Ağustosta bitecek olan Arora kru- vazğrüne Anavatan filotillâsr komodo - runun bayrağı çekilecektir. ” Amirallık uzaklarda bulunan deniz üsleriyle de dikkatle uğraşmaktadır. Daha birkaç hafta evvel bahriye nazırı “Şengapurdaki inşaatın bir hayli iler - İemiş bulunduğunu," yakında büyük | harp gemilerine bu üste yapılabilen yar- dımların yüzde elli artmış olacağını, | li , Mü verilen her geminin ya. masına bugüne kadar mutad olmıyan bir sür'atle başlanmaktadır. Kruvazör Eyüp Dün gece büyük bir sahne tezahürüne şahit oldu Muharrir Osman Cemal Eserinin temsilinde kendisi de rol aldı Dün akşam Eylül © görülmemiş bir sahne tezahürüne şahit oldu. » Eyübün bir çocuğu olan Muharrir Osman Cema- Jin matbust umum müdürlüğü tarafın- dan çok takdir edilen üfürükçü (piyesi ilk defa olarak Eyüp kazası Defterdar semt Ocağı gençliği tarafından sahneye konulmuştur. Kızılay menfaatine veri- len temsilin hususiyetini eserin muhar- riri Osman Cemalin de bizzat rol alması teşkil ediyordu. Osman Cemal Kaygılıyı çok seven- Eyüplüler daha gündüzden Eyübün si- nemasın: doldurmuşlardı. Temsil zama- nıma çok vakit varken silonun beş yüz kişilik yerleri tamamile dolmuş ve ma- alessi gene yüzlerce davetli geri dön- mek mecburiyetinde kalmıştı. Osman Cemalin kalem arkadaşları da bu akşam için Eyübe gelmişlerdi. Saat 21'de programa muharrir Nus- rat Safa Coşkunun tiyatro o hakkında bir konferansile başlandı. Gençler "Pe- ner bekçileri,, isimli faciayı muvaffaki- yetle temsil ettikten sonra Osman Ce- malin “Üfürükçü,, isimli piyesinin son .perdesinin temsiline başlardı, dört per deden mürekkep olan bu eserin dün ak şam yalnız dördüncü perdesi temsil €- dilmiştir. Eski halk hayatından alınmış tabloları ihtiva eden ve çok | kuvvetli sahneleri bulunan bu eserin güzelliği nisbetinde gençler de fevkalâde büyük muvaffakiyet gösterdiler Sahnede gö- ründüğü anda büyük bir alkış toplayan Osman Cemal kuvvetli bir mauharrir ol- duğu kadar kudretli bir sahne sanatkâ- rı olduğunu da isbat etti, 7g Gençlerden Hayrullah ve Gesi bilhassa muvaffakiyet gösterdiler ve çok alkışlandılar. pr: Si ca ve gençliğini böyle kik me olduklarından dolayı tebrik ederiz. Muamele vergisi kanunu Kanunun * değiştirilen maddeleri neler ? Muamele vergisi muaddel kanun lâ » yibası Büyük Millet Meclisi encümen - lerinde görüşülmektedir. Kanunun ikinci maddesinin muaddel (O) fıkrası şu şekilde değiştirilmiştir: “Ew san'atları, halı imalâthaneleri kuvwel muharrikesi $ (dahil) beygire kadat olan, kuvvei muharrike bulun - guyanlarda bir a7, içinde çalıştırdıkları amele gündelikleri adedi 270 geçmiyen küçük hirfet müesseseletinde (Triko « taj, mücevherat, striyat, plâstik eşya, madeni karyola, nikelâj ve kromaj sun'i veya tabii ipek çorap, muharrik kuvvet bulunan debagat, lâstik ayakkabı fab . rika ve iralâtbaneleri bu hükümden iştir. imi hesabına bir evvelki ayda is - tihdam edilen amele gündelikleri mik - tart esas olur Meşaleleri icabı mwayyen mevsimin. 'de Faaliyette bulunan ve diğer mevsim- lerde çını sadil veya tahfif e- den müesseseler esat faaliyet 'devresin- den sonra muharrik kuvvet ve amele bakimindan muafiyet haddine girseler dahi bütün sene mükellef tutulurlar, 13 üncü madde şu şekilde değiştiril - miştir: “Mükellefler beyannamelerinde gös - terdikleri miktar üzerinden tahakkuk ettirilen vergiye itiraz edemezler.,, Kongre Feriköy Şişli Idman yurdu — senelik kongresini 30—5—937 pazar günü sa“ at 10'da Feriköy 17 inci ilkokulda yapa- caktır. Mensup arkadaşların gelmeleri rica olunur. pa #losuna iltihak etmek üzere bulunan Iguvazörler silâhları, bilhassa havaya karşı müdafaa topları ile bilhassa naza - rı dikkati galiptir. Fakat dünyayı asıl hayrete düşüren cihet İngilterenin ye- İ ni yaptırdığı gemilerin çokluğudur. Son proğramın bütün gemileri inşa edildiği gün İngiliz donanması 500.000 tonluk yepyeni gemiye sahip olacaktır. Bu ra. kam aşağı yukarı bütün Fransız filosu- na muadildir. N.N. ER gg Amerikan boğası meydan okuyor! (Baş tarafı 1 incide) Burada yapacağım güreşler serbest olacaksa da, bazı şiddetli figürleri ister Jerse'yapatım: İstemezlerse yapmam. Bu son seyahatimde bütün dünyayı dolaştım. Cenubi Amerikada şampiyon- Yuk kemeri aldım. (Pehlivan burada kemerini gösterdi, birçok altın parçaları ve kiymetli taşları ihtiva eden bu şampiyonluk timsalinin kemer kısmı ise, baştan başa altın sırma dandı), — Bekâr, otuz üç yaşındayım. 118 kiloyum, On üç senedenberi güreşiyo- rum. Şimdiye kadar 1500 güreş yaptım. Amerikadaki güreşlerin çoğu danışık- lıdır, Oradaki pehlivanların çoğu benim İe karşılaşmak iğtemiyorlar. Buradaki bütün pehlivanlara meydan okuyorum. Hele Dinarlı Mehmedin sır- tını on dakikada yere getireceğime bah- Galatasaray takımı Bu sabah Ankaraya / hareket etti Maçı Izmirli Mustafa idare edecek Müh küme maçlarına devam etmek ve Gençlerbirliği, o Ankaragücü ile iki müsabaka yapmak üzere Galatasaray ta kımı bu sabah Toros ekspresile Anka- raya hareket etmiştir. Galatasaraylılar bu maçlara çok ehemmiyet verdiklerin. den ve Ankara stadının çimen olması dolayısile dün Beykozda — antrenman yapmuşlar ve bugün hareketle Ankara- ya ia birkaç gün evvel gidip hava ve sahaya alışmış olacaklardır. Ankaraya giden Galatasaraylılar: o Avni, Sacit, Reşat, Lütfi, Ekrem, Salim, Hayrullah, Suavi, Hüseyin, Hicri, Mustafa, Necdet, Süleyman, Eşfak, Haşim, Bülent, Dar- yal'dan mürekkep (bulunacak (kafile “umum! kâtip Osman Müeyyedin riyase- tindedir. Antrenör Her Zabo da berabe; Anka- raya gitmiştir. Maçların hakemi İzmir muntakasından Mustafadır. Atletizm federasyo- nu reisi dolaşıyor Atletizm federasyonu reisi Vildan A- şi dün şehrimize gelmiştir. Vildan A- şir bugün Balıkesir ve Edremite giderek bu şehirlerde yapılacak atletizm kazır- İiklarile meşgul olacaktır. Sedat Rıza Cuma günü Ankaraya gidiyor Bir müddettir şehrimizde bulunan ve birkaç gündür hastalanmış olan Futbol Federasyonu reisi Sedad Rıza. sıhhatı düzelmiştir. Federasyon reisi cuma günü Anka. Taya hareket edecektir. Sedad Rızaya geçmiş olsun deriz. Radyo kanunu Yakında çıkıyor Parazit yapmak memnu Radyoların ne tarzda kullanılacakları hakkında hazırlanmış olan ve mühim €- sâsları ihtiva eden kanun lâyihası Mec- Tis encümenlerinden geçti .bugünlerde ruznameye almacaktır. Lâyihada ruhsatiyeler hakkında ka - yıtlar vardır. Mevkii müstahkem bulu- nan yerlerde ecnebilere ne şekilde rad. yo ruhsatiyeşi verileceği de tesbit edil miştir, ' Bundan başka hükümete İcra Vekil - leri Heyeti karariyle gerek umumi ge - rek mıntakavi ve kısmi olarak rad. yoları toplama salâhiyeti verildiği gibi herhangi bir şahıstan radyosunun alınması salâhiyeti verilmektedir. Bir ayı geçmiyen tenezzühlerde sa» kipleri radyolarmı başka bir tarafa nak- İedebileceklerdir. Kanun lâyihasında şöyle bir hüküm de vardır: “Komşusunun radyosunu iz'aç eden, parazitini kesmeğe mecburdur.,, gm a Futbol federasyonu reisi | se giriyorum, Eğer Dinarlıyı bu müd- det zarfmda yenemezsemi beş yüz lira veririm- * Dinarlıyı Amerikada yenmiyen kal madı... Cim Londos bile Detroitte' iki defa tuşla yendi. Dinarlı pehlivansa burada karşıma çıksın!,, Zibirko, Amerikan boğasının mene- cerli yapmaktadır. Bununla beraber de Mülâyime © ve diğer pehlivanlara meydan okumaktadır. Cumartesi akşam: bunlarla o birlikte iki Bulgar pehlivanı da güreşecekler- dir. Ecnebi pehlivanlara karşı çıkacak olanların başmda Dinarlı Mehmet (bil- hassa Karacabeyden mektup göndermiş tir.) Tekirdaği: Hüseyin, Mülâyim, yar rimdünya Süleyman, Arif, Molla Meh- met, Kütahyalı Hamdi ve diğer pekli- yanlar var, Bulgaristanın Viladislavya takımı şehrimiade Bulgaristan Vilâdislavya takımı Şiş li ve Pera klüpleri ile cumartesi ve pa zar günleri iki maç yapmak üzere yarın sabah şehrimize gelecektir. Bulgar takt mında dört milli oyuncu bulunmakta dır. Üç defa o Bulgaristan şampiyonu olan bu takım geçen sene de kral küpa- kazanmıştı. Birinci maç cumartesi günü Pera takımı ile ikinci maç da pa- zar günü Şişli takımı ile Taksim stadın- da yapılacaktır. Müsabakalara saat beş te başlanacktır. Topkapı klübünden Bir sporcunun ölümü Topkapı idübünden: Klübümlüz (B) takımının genç oyun cusu Tacettin kısa bir hastalıktan kur. tulamayarak vefat etmiştir. Cenazesi arkadaşlarınm elleri üzerinde ebedi yerine konmuştur. Halkevi tarak fab. rikası ve klüp namına çelenkler kon. muştur. Bu gençin ölümü muhiti çok müteessir etmiştir. (HABER: Genç sporcunun kederli ailesinin ve klüp arkadaşalrmm tees- Sürlerine bütün kalbimize iştirak ederiz.) Müessif bir ölüm Trabzonun pek eski ve maruf silele, rinden ve en benam tüccarlarından Kirzade bay Şevki uzun müddettenbe, ri duçar olduğu hastalıktan kurtula” mayarak bu sabah irtihali darübeks İ eylemiştir. Cenazesi yarın saat li de Şişhane karakolu olvarmda Kırzada apartımanından kaldırılarak Yenica. mlde namazı eda olunduktan sonra şehitlikteki makberi mahsusuna defn. edilecektir. Merhum âlemi ticaretin bir rüknü mahsusu idi. Ticaretimizin iptidai sayrldığı senelerde Avrupa ve Amerika ile münasebeti tücarriyede bulunmuş ve memleketin mahsulünil harice sevkederek yurdun menfaatini temin yolunda gösterdiği dirayet eid. den şayanı iftihar denecek derecede idi. Merhumun bütün faziletleri arasın da kendi derecesinde tüccar yetiştir» mek ve İstidatlı olan erbabı ticareti yüksek yardımile büyük bir mevkis getirmek hususundaki muvaffakiyeti de müteaddit misallerile göze çarp. maktadır, Kendisini tanıyıp da ondan madde- ten ve manen müstefit olmayan yok gibi idi, Harbı Umumide hicret eden 'Trabzonlularm İstirdadı müteakip memleketlerine avdetleri hengümmda Samsun şubesine (her kim müracaat «derse muaveneti nakdiyede bulunu. nuz) yolunda verdiği telgraf merhu. mun ahlâkı mümeyyizesinden birçoğu- nu ifadeye kâfi görülür. Merhumun ailei kederdidesine ve bilhassa oğlu Hüseyin ve Sabri ve hemşire zadeleri Mustafa ve Yusuf ve amcazadesi Ahmede beyini taziyet ederiz. diği