26 Mayıs 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

Diş Folik Sovyetler birliği Fransa ittifakı ve İngiltere ... Yazan: Şekip Gündüz OVYETLER. Birliği, Dış İşleri Komiseri Litvinofun Londra ve Paris #eyahatlerinden kendi siyasasına uygun neticeler elde etmişe benziyor. üitvinofun Londradan dönüşte, Parıste Cumhurreisi Löbrün Başvekil Leon #lum ve Hariciye Nazırı Delbosla yaptığı temaslar Möskovâ ve Leningrad gazetelerinde gizlenmiyen bir sevinçle karşılanmaktadır. Radyolar Fransa ile Sovyetler srasında mevcut münasebetlerin sazlıni inkişafından bahsetmekte ve Sovyetler Birliğinin her tarafında Fransa ile Sovyetler Birliği arasindaki ittifakın ginden güne kuvvetlenmekte bulunta- si hüsusi bir itina ile tesid edilmekteğir. Yapılan neşriyata bakılırsa Litvino. fun Paris konuşmaları Fransa ile Sovyetlerin “Dünya hadiselerin aynı #âvi. yeden gördüklerini ve dünya sulhünun sarsıntısiz bir sutette devâni İçin aynı çareleri teşhis etmekte bulunduklarmı,, göstermiştir. Rivayet ediliyor ki Lt vinofun Londrada İngiliz siyasasının yüksek ve hükim #lmâları ile olan te. maslari da aynı neticeyi vermiş bıuunmaktadır. Moskovanın fikirlerini salâ. hiyetle neşeteden gazetelerden İzvestiya diyor ki; “Paristeki konuşmalara takaddüm eden Londra müzakereleri esnasında, Litvinof, İngiltere devlet adamlarının hoktai nazarlafinda Pârisle Moskova arasındaki görlişe uygun bir hal bulmuşsa bu Parisle Moskova ârasındaki tösa- nüdü £on derece yüksek bir kiymete ulaştılar. Bu takdirde “Müşterek emni. | yet ve tam sulh, giarları, bir İngiltere: Fransa « Sovyetler itilâfına zemin öle. bilir. İavostiya bundan sonra şu üç devlet arasında yapılacak * bir arilaşmanın Avrupa sulhu için ne mühim bir âmil olabileceğini izaha çalışıyor. Bizce buna lüzum yoktur, Zira Sovyetlerle Fransa arasındaki ittifaka “imzalı bir İngiliz müzahereti,, muhayyerülukul bir kudret bahseder. Umumi Harpten evvel gizli konuşmaların doğurduğu neticeyi 24 yıl sonraki “konuşma, lardan hiçin beklemiyelim? Umumi Harbm iblâf müsellesi dönüp dolaşıp pekâlâ kuru. labilir. Ortada ufacık bir eksiklik vardır. Çarlık taer, Yoksa dünya yine eski dünya, devran yine eski devran ve âlem yine ol âlemdir. “İtalya ile Almanyanm orta Avrupa üzerinde yapacakları her hangi bir anlaşma, İngiltereyi mutlaka Almanyayı şarkatn tehdit edecek bir kuv. vetin (Sovyetlerin) kucağına atar, diyenler düşüncelerinde niçin hata etmiş ol- surlar? Bugün, Sovyetlerin başmda bulunanları “Yeğeninin katili, addeden Brj tanya imparatoru beşinci Jorj bir tabut içinde çürümüş bulunuyor. Dün, İngil, tereyi insanlığın en büyük düşmanı ve emperyalizmin'en büyük sembolil ola. rak gösteren ibtilâlei Rusyanm en güzel harp gemilerinden birile, yani Ma- yat'nım grandi direğindeki kızıl orak çe kiçli beyaz.mavi harp bandırasile İngiliz kralr altıner Jorje gösterdiği saygıyı bu anda, tarih kaydelmiş değil midir? Geride ne kalıyor? Hiç., Eğer kudretli kar& dövleti Rusyanın başında bir tagiı hakim olmaması ise bunun ehemmiyeti yoktur. Zira 1913 de'de taçlı hakimler tarafından idare edilen Rusya ile İngilterenin demokrat bir Cumhurrsisi olan babalık Falyerle anlaşamayneskları iddia edilmişti. Halbuki ne olduğunu he. pimiz biliyoruz. Öyle bir anlaştılar ki yeryerinden, dünya mihverinden oynadı. Şakayı bir tarafa bırakalım: Eğer İngiltere Sovyetler . Fransa ittifakına müzaheret ederse Almanyada boşafm yağı kesilir, ne Orta Avrupa meselesi kalır, ne de İtalyahm Akdeniz deki mevhum rekabeti, Şekip GÜNDÜZ donan adam! 86 yıllık bir emektara Akay idaresinde nasıl imam mesanenin ALE m m AŞLEMİEM ,muamele edildiğini, bir feci macerayı Ekonomi Km Sani aman İNE lm Bakanı Sayın Celâl bayara okutmak istiyoruz. mmm a mani Yazan: Nizamettin Nazif Diln bir vatandaş beni ziyarete gel- “yy o vi âi. İnanın i o canlanmış bir sefalet NN , halindeydi. Cemiyete en düşman sanat adamlarmın kin, hırs ve gâyzile yuğurulmuş olan muhayyileleri dahi ne sahne üzerinde, ne taşta, ne kitap sayfasında ne de tuval üstünde, “yok” süllük ve bakımsızlık tarufından bu derece tahrip edilmiş bir tip,. yarata. miz Hazreti Ömerin hırkası haltetmiş! HABER — Akşam postası Ingiliz donanmasının yarınki dehhaş manzarası... —3-— Yine geçen yıl esnasında İngiliz do. nanması olan noksanlarını da tamamlamıya ça- # Mişti. Hardy ve H. tpinde sekiz torpido 5 1937 kânunüsanisi sonunda oamirallık emrine girmiş bulundular. torpidolar Akdeniz donanması İki“ filotillâsıma — ilâve edildiler. İng. lefield ile (o Çİ) tipiğdeki sekiz diğer muhrip ise çoktan (denize indiril - mişti. ve 1936 kânunucvvelinde bun . ların İnşaatı epey ilerlemiş bulumu - yordu. Jervis'ile -(J) tipinde daha se. kiz muhribin 1936 programı mu Gibince sipariş edilmesi lâzım geliyor - du. Lâkin bunların 1937 başlangıcında henüz pazarlığı kesilmemişti. 1935 programma dahil olan Tribal tipinde yedi muhrip, 1936 Haziranı ile Eylülü arasında tezgâha konulmuştur. | Bunlar 1850 tonlük gemilerdir | ve 115 milimetrelik sekizer topla mü » sellâhtırlar ki Fransızlar bu gemileri kendi mubriplerine nazaran kuvvetsiz bulmaktadırlar . İngilizler, Fransızların ve İtalyan | ların denizaltı gemisi bakımtndan ken - erinden Üstün bulunmalarına da ta - hammül edememişlerdir. 1936 da bir çok denizaltr gemisi inşa edilmiş ve yine bir çokları da tezgâha konmuştur, Yine geçen yıl içinde iki denizâltı ma - yin gemisinin denize indirildiğini bili yoruz: 1 — 1933 programma dahil olan (Porpoise), 2 (Grampus). Ayni tipte diğer iki denizaltı mayin ge - , misi de şu anda denize indirilmiş bulun. maktadır. 1935 programma konulan |, Seal, gemisi, Çatam tezgâhlarına veril « miştir. ; ; 5 - ç 1933 programi mucibince tezgâha konulmuş olan 670 tonluk Seawolf de. nizaltı gemisi 1934 de ve ayni tipten diğer dört gemi 1935 de ikmal edilmiş - tir. Bu mayin gemileri küçük olmakla beraber sür'atleri ve çok kullanışiz ol - maları bakımından değerli yapılardır. Bunların 7,6 lık birer tayyareye karşı müdafaa topu ve birer makineli tü - fekleri vardır. Deniz üstünde 13,7 mil ve deniz altında on mil yapabilirler. Bunlardan başka 1936 da sekiz deniz altı gemisi daha sipariş edilmiştir. Bun Jardan beşi yani (Tribune, Triton, Thetis, Triumph, Trident) adlârmı ta - şıyacak olanlar deniz Üstünde 1050 ton hacminde olacaklardır. Okyanoslarda dolaşabilecek kuvvette olan bu gemi » lerin evsafı ve taşıyacaklar; silâhlar malâm değildir. Fransızların bunlara ci Bir taksim ATBAADA Dir Hesap kitabı tanzim edi Myordu, Yazıları tertip eden mürettip | Yaz kazası başına geldiği zaman tertip ede- Sefi bir taksim smeliyesinde kullanılacak rakamlardan hiç birinin mevcut otmadığını gördü. Yalnız #fır yerine O ve bir o yerine de mevcut | harflerini, mevcut olmayan ras kamlar yerine de x işrâetini kullanacak tak #ien ameliyesini şöylece tertip etmiş oldu ioleloloi XxI XEXX XI xXx Kırk yama mı varmış onunkisinde? IXXxı Bunun Yalniz pantalonunda yüz yama IXXX var. Biri mecalsiz, hiri kötürüm iki i sıska bacağı örtmek için son taham- XXX müllerini sarfeden bu pantalondan çe VEN başka, o, Sırtında birde müşam. IXXI IXXX ma (17) tısıyordu. Yüzü kabartma hartaya dönmüştü. Sert derili, kansız. protektörcü Ah Halil (Parmaksız) XXe yanaklarında sapan sürülmüş gibi de. ; SOKAK rin çizgiler vardı. Titriyen etlerini göğ | kötürüm olduğu gün sokağa fırlatılıp |: Zi yemeği süne yaslayarak ve göz yaşı dökeme, | âtılır mı? ep den ağlayarak dedi ki: — Cevap mı istiyorsun ? . dedim. — Otuz altı yıl çalışan bir adam eli — Evet. - deği, tutmaz, bir gözü görmez ve bir bacağı (Devamı T incide) * ” Acaba X işaretli rakamlar nelerdi? Bu me torpido muhribi bakımından 4 Bu büyük © 5 1! Jorj, kraliçe Elisabet ve velizh. prenses krallık yatı (Viktorya and At bert) de merasim esnasında yakın hacimlerdeki denizaltı gemilerin- de faraza (Agosta, Bövârier, Kazab - lanka) gibi gemilerindeki silâhlar şun. lardır; 10 santimetrelik bir top, 37 milimet - relik bir tayyareye karşı müdafaa to - pu, bir makineli tüfek, (bu gemiler 11 tane de torpil taşırlar. Bu cins Fransız gemileri deniz üstün. den 20 mil ve deniz altında 10 mil yap- maktadır, İtalyanların ayni hacimde yaptırmak ta oldukları Foca ve Zoca denizaltı gömüleri ise bir or santimetrelik top ve ? makineli tüfekle müsellâhtır. Bahsettiğimiz İngiliz gemilerinin bu evsaftan daha Üstün vasıfları haiz ola - cakları tahmin edilmektedir . İngiliz amirallığının elindeki bi eski vasıtaları yenileştirmeğe azmetti . ği de meydandadır. Son yrl içinde mayin tarayıcı 15 yeni gemi Maltadaki üsse gönderilmiştir. Torpil atan küçük hü- cumbatların da sayısı artmaktadır. Ge- gen yıl ve bu yıl bunlardan 18 tane'yap. tırılmuştar. 40 ar mil sür'atinde olan bu motörler ikişer torpil ve dört küçük top la müsallâhtırlar, “Vayit — Vight (x),, adası açıklarında yapılan tecrübelerde bu motörlerin en dalgalı havalarda yine 30 ar mil yapabilmişlerdir. Bu yıl bütçeye konulan büyük tah - (Devamı 7 incide) (2) Britanya adasının cenubunda, sele mükâfattıdır. Doğru bulanlardan 4 kişi ye muhtelif hediyeler verilecektir. . Cevapin m (Arap saçı) kaydile 1 haziren tarihine kadar gönderilmiş olması lâzımdır. Hal şek Uni gene © tarihli gazetemizde bulacaksınız. Iki müdür İk nazarda birinci müdürün daha fazla kazandığı sanılır ama, bu doğru (değildir. Birincisine içinde, ilk müdürün eline yal Biz 10,000 lira ikineinin Ise 10,000.4-50—10.000 Ura geçecektir İkinci senenin nihayetinde ise, birinci mi dür zammile beraber 10 200 tra, İkinci ise | 10.200 Men kazanmış olur, Üçdacü sene bu iki müdürden birincisinin eline 10.400; ikinrisinin tas 10.450 Virx ger miş olacaktır. Ve vaziyet bu şekilde devam çdip gidecek * 100 rakamı 100 rakamını beş tane beş, beş tane Üç ve beş tana birle şöyle yüzmek katildir. 3/3-4.33X3—100 11171221000 (AXS) —SXUX5 100 Bu meneleyi hallederlerden © Ylaydarpaşa Msesi 3/3 den Ethem Erdil mükifat kazan mıştır. Matbaamıza gelip hediyesini alabilir. iğde Karilerimin bitinden şöyle bir mek tub aldım (bazı cümlelerini aynen yazı yorum): “İdeal okuycuyum ; ökumak, ökudü umu anlamak, düşünmek, yaşamak v yaşatmak istiyorum Bir büyük roman & ve yine bir büyük küçük hikâyec olmak için nasıl ve ne şekilde ve hang eserleri okuyayım? Bizim tercüme ede biyatimızda, cihan edebiyat © tarihinde yer almış ne gibi şaheserler © vardır! Bunlarm bana bir listesini | lütfetmel tenezzülünde bulunmaz mmesniz? Sonre sizce kıymetleri tahakkuk etmiş milli e serlerimizden hangilerini tavsiye eder. siniz?,, Belli ki çok genç, belki de henüz ço- cuk denecek yaşta. Büyük romancı, yük hikâyeci olmak İstiyor, banun iç de birçok kitapları okumağa hazır. On- lardan sanatin sırlarını öğrenecek. Hele İyi romanın, iyi hikâyenin nasıl yazıldı ğını öğreten bir kitab olsa! Meselâ ye- mek kitabları gibi... Bana, gerek mektubla, gerek bizzat gelip böyle sualler soran gençlerin kar- Şısında şaşırırım, verilecek hiçbir ceva- bım yoktur, Römandılığın, hikâyecili. ğin, hasılı herhangi bir şubede sanat- kârliğin kitabla, dersle öğrenilebileceği- ne inanmak için çok şeyler feda etmeğe Tiziyim. İnanabilmek..: İnanmak insa- nın içini rahat ettirir. Fakat ne yapa- yım ki elimden gelmiyor ve bana öyle bir müracaatte bulunan gençlere: "Bil- mem kil... Bilmem kit... (demekten başka bir cevab bulamıyorum, O mek- tubu gönderen gence de başka bir şey söyliyemiyeceğim. Daha doğrusu iste- diğinden başka şeyler (o söyliyeceğim. Diyeceğim ki: “Nasihatlere, kitablara, statlara İ- nanmaym- Gerçi hepimiz o kitabları iyi ve kötü diye iki sınıfa ayınız: O fakat bunlar sade şahsımızı alâkadar eden Bü- kümlerdir. Siz de kendinize göre hü. kümler vermeğe alışın. Elinize geçen kitabları okuyun, bulursanız onlara dair yazılmış tenxitlere Ge Dir kum gveisin, Fakat onların sizce kıymeti ne olduğunu kendiniz tayin edin. Yarın okuyacağı” nız kitab, bugün okuduğunuz hakkinda» ki fikrinizin değişmesine sebeb olursa zarar yok “Karanlıklarda “sendelemek gerçi zevkli bir şey değildir; ışığı görüp de ona doğru gitmek, aydınlık yolda iler- lemek daha tatlıdır. Fakat ışığı başka- sından istemeyin, yolunuzu kendi ışığı” nızla aydınlatın. Okuyun, bütün kitab- ları okumak âzmile okumağa başlayın: bepsini okumazsırız, hangilerinden isti- fade edebileceğinizi o kendiliğinizden sezmeğe başlarsınız. Ben size şunlar İ- yidir, bunlar fenadır diyebilirim; hem de bunu samimiyetle, bir nevi imanla söylerim Fakat siz buna neden inana- caksınız? Herkesin doğru söylediğine ve herkesin yanılabileceğine inanın ve sanatte her hükmü bizzat tahkik edin, Varacağınız hakikatin de bir (o başkâs: için, yanlışın ta kendisi olmasına şaşma- yın. “Hem size bir şey söyleyeyim: Bü- yük romancı, büyük hikâyeci olacağım diye yazmayın. Siz büsnüniyetle, eliniz» den geleni yapın. Büytik olmak için de- gil, samimi olmak için çalışm. Büyük- Yük arzusu insanr asıl yolundan şaşır- tp kendi mizacına hiç de elverişli olmı- yan yollara sürüktiyebilir... Nurullah ATAÇ C.H.P. Kamutay grupunda Hariciye Vekil vekili izahat verdi Ankara, 2 (AA.) —C.H.P, Kamutay grupu bugün 29-5-937 öğleden evvel Antalya saylavı Dr. Tuncanın başkanlığında toplandı, Söz alarak kürsüye gelen harici” ye vekil velâli Saraçoğlu, Hatay me. selesinin son durumu ve Başbakan İsmet İnönünün seyahati ve siyasi temasları hakkında izahat verdi. Bundan © sonta Saraçoğlunun Başbakanımızın Yunanistan ziyare- tinde Yunan milleti ve hükümeti ta- rafından Türkiyeye ve Türkiye Baş- vekilinin şahsma karşı gösterilen ge- niş muhabbet ve coşkun dostluk te zahüratı hakkındaki beyanatı Parti grupunca alkışlarla karşılandı.