20 Mayıs 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

De Poliika Valansda komünistler Yazan; Şekip Gündüz ikliğin sebebi anlaşıldı. Largo Caballero. nun iktidar mevkiinden ersin kömtnistlerle Valans hükümetindeki son riyle olmuştur. Largo Gi hem bâşvekil, hem de harbiye Hizir idi, Bütü m fikirlerini almıya lüzum »deki mühim inevkileri hep kendi partisine yani “Umum amele birli. ve Valans hükümetinin idare ettiği deki büyük memurluklara hep kendi taraftârlarmı tayin etmiş ziyet Frente popuların, yani İspanyadaki halk cephesini teşkil eden diğer par. tilerin hoşnutsuz'luğunu mucip olmuştu. il «sosyalistler, anarhosendikalistler ve komünistler teşkilâtma mensub olanlara vermi tizanl mişti. Komünistlerle gerek ne uydurmağa çalışıyordu. Halk cephesini yıf partisi yet teskil etmektedirler. Caballeronun bu hareketleri üzerine komünist partisi genel sekreteri Joze Diyaz tarafmdan Caballeroya şu teklif yapıldı: “1 — Biz bütün siyasi, ekonomik ve askeri meselelerin nazırlar meclisince tetkikini ve alinacak kararlar üzerine hareket edilmesini isti Z. klif Tane Cabelleronun salâhiyetlerini son derece azaltıyordu. Harp kuvvetlerini tamamiyle elinden alıyor ve ke zırlığından birini kabul etmeye ve yalnız bu iz Caballero bunu kabule temayül etmedi. Lâkin Jer de “umum âmele birliğine mensup marksistlere,, yüksek itimat ve teveccühü kendilerine karşı emniyetsizlik suretinde tefsir e- derek Hükümete müzaheretten vazgeçtiler, Binaenaleyh; 1 — Kömünistlerin müzaheretten vazgeçmesi Caballeronun komünist enter, masyönalden ve Sovyet hükümetinden gördüğü yardımdan mahrum demekti. ğı bu derece ileri götürmesini, devletin üç beş mühim dâiresini olsun kendilerine tevdi etmemesine fena hâlde dört, aydanberi Valans'da hükümete karşı için için çalışan bir muhalefet belir- mutedil sosyalistlerin haklı oldukları cihet raza Caballero uşkerlikten hiç anlamadığı hı diğer cephelerdeki taarruz ve müdafaa plânlarını hep kendi direktifleri. azası en az, yani İntihabatta aldığı rej komünist partisidir. Fakat Madritlilere komünist enternâsyonalin müzaheretini temin ettikleri için komünis i meclis erkânıharbiye toisinin hükümete karşı mes'ul olm 3 — Harbiye nazırmın yalnız bu nezarete alt Anârhosendikalistlerin tesi. emirleri Bu va. sabık başveki- sinirleniyordu. ler de de gerek Madrid müdafaasını, kımmdan en za. ler Valansta büyük bir s Binaenaleyh |! vardı. Fa- | tarafından idaresini ve umumi nı İstiyoruz. şlerle uğraşması lâzımgeldi. ekillikle harbiye na- uğraşmıya da ediyordu. e o Anda anarhosendikalist. başvek gösterdiği kalması 2 — Anarhosendikalistlerin müzaheretinden mahrum kalması ise Valans Kükümetininen kuvvetli silâhlı partisinin Cabelleroya itimalsızlık beyan et. mesi idi, Bunun üzerine yapılacak tek iş kalıyordum. «<5 Komünistlerin pâra, cephane ve siyasi yardımlarından, Anarhosendikslist. lerin silâh iullanan kollarından vazgeçerek harbe devam. kızıl diktatör yerini bunların Bu ise imkânsızdı. Ve... 19 May li tilbe rin her tarafına yağdırırken bir takim | gençler ve çocuklar bu gülme ve eğlen. melerden mahrum olarak mekteplerinde 19 mayıs: Mili varlığımızın ilk temeli atıldığı gün! O gün gençliğin bayramı idi, o gün İstanbulda gençlik yer yer birçok şen. likler yaptılar. Beyoğlu sokaklarında ve Fenerbahçe stadında adeta yer yerin- den oynadı. Gazeteler bu bayramın ne kadar parlak olacağını günlerce yaza yara bitirememişlerdi.. Gazetelerde bu bayrama dair yazılan birçok yazıları ve basılan birçok resimleri gören bütün gençler ve bütün bu gençlerle birlikte onların anaları babaları, hısımları, akra- baları bu bayramı görmek bu hareket ve sevinçlerine karışmak için günlerce can atmışlardı. Nihayet bayram geldi, dayandı. Fa. kat bu bayrama karışmak için, bayram sabahı, bütün gençliğin hepsi değil, bir kısımı hazırlığa başladı. Çünkü o gün İstanbuklaki mekteple- zin bir kısmı kapalı, bir kısmı açıktı. Gençlik deyince, bu gençliğe, ilk mektep talebeleri niçin dahil edilmedi acaba? Haydi bu mekteplerdeki pek kü- çüklere henüz genç değil çocuktur di. yelim; fakat yine bü mekteplerde oku- yan on iki, on üç yaşından yukarı olan lar genç sayılmazlar mı? Aynı zamanda büyük bir idman şen. liği günü olan bu bayramda bu ilk mek- tep. çocuklarıda hiç olmazsa Okendi semtlerindeki meydanlarda, bahçelerde, spor alanlarında kendilerine göre şenlik ler yapamazlar mıydı? Sonra şehrimizdeki bütün azlık ve yabancı okullar da 19 mayıs günü sabah tan akşama kadar açıktı. Dün öğleye doğru tayyareler özerle. rinde: “Bugün hep güleceğiz, sevine- ceğiz!,, gibi ibareler yazılı kâğrtları şeh- Atatürk köprüsü itimadna mazhar Şekip GÜNDÜZ ıs ve kapal; kalmışlardı. İşittiğimize göre dün mektepleri açık olan bir kısım ço- cuklar ise mektebi bırakıp kendi kendi- lerine şenlik yerlerine koşuşmuşlar, bir kısımları da bu büyük şenlikten mah. | rum kalacağız diye sabahleyin ağlaya- rak evlerinden çıkıp mekteplerine git- mişler. 19 mayıs: Mademki milli varlığımı. gın İlk temeli atıldığı gün ve madem ki © gün memlekette bir gençlik bayramı ve idman şenlikleri yapılıyor, böyle bir bayram ve şenlikten bazı gençleri ve ç0- cukları mahrum etmekte ne mana Var- dır sanki? Gelecek yılın 19 mayısında bütün mektepler hep binden tatil yapmalı ve bütün mektepliler, bu büyük milli bay. ramımızın sevincine iştirak etmek im- kânını bulmalıdırlar. .. plânında değişiklik Bir türlü tutturulamıyan Ata. türk köprüsü ayakları için Avrupa- dan dün sabah gelen ve köprünün projesini yapmış olan mühendis Pi- geau ve Ankaradan gelen Nafıa Ve- kâleti köprüler müdürü Kemal dün Unkapanında tetkikat yapmışlardır. | Dünkü tetkikler (neticesinde | Pigeau köprü plânında bazı tadilât yapılması neticesine varmıştır. Maa- | mafih mütehassıs daha birkaç gün bu yoldaki tetkiklerine devam ettik. ten sonra kati kararını Nafia Vekâ- letine takdim edecektir. | faza eden yalnız HABER — Akşam postası 313 Osmanlı - Yunan seferinde Erkânı harp binbaşı Izzet Bey cepheye geliyor — İD — Yazan: Sadık Duman (Emekli Kurmay Binbaşı) Yenişehir'in söküyüris Osmanlı devriyeleri dolaşırken Fakat haddi zatinde makul olan bu emir perişanlığa sebep oldu. Emrolu- nan vaziyet bareketi bir firara ben. zedi, Sulh esnasında askeri vazifeler rinden ziyade iç siyasa ile meşgul | olan Yunan subayları böyle. mühim! bir zamanda soğuk kanlılıklarını lik hafaza edemediler. Tekrar ederim ki bu hal subayların siyaset ile uğraş maları, yüzünden olmuştur. Fakat yine ihtar #derii Ki Vu hallr #omuliğu wefsinde his ve tecrübe edön Veliaht prens Konstantin Yunan ordusundaki bu eski malızuru şimdi esasından kal dırmağâ muvaffuk olmüştür. (*) Bu ricatta soğuk kanlılığını muha- oliniski müfreze- 8i idi. Bizim tarafımızdan ciddi biri kip hareketi icra edilmiş olsaydı oli9iski) müfrezesini ticalleri nisbetinde İlik gösterdik. Süvarinin keşif hizmi s1 ve kumanda vermek ler sebebiyle yapıla su şiddetli bir korku de (ricat değil, ga ntazam bir | surette firar) e' Bunun üzerine Grumbekof paşa Bir süvari bölüğü ile hire gidip işgal etti. Arkasm- fırka Yenişehire girdi. hirin işgali günü Ali Rıza paşanın başkanlığı altında beş erkâ. nihârp zabiti (Kaymakam Mahmut Binbaşı İzzet bey, Kolağası Mehmet aşı Rıza ve Nuri efendiler) akat geldi- Eimiz anda harp vaziyetini pek iyi an- liyamadık. Zira ordunun erkânikarbi. tereddüt. Yunan ordu: © heysean için. ye zabitanı ileriye gitmişti. (**). O akşam Avusturya ataşemiliteri. nin Viyanaya çekilmek üzere posta. ya gönderdiği almanca bir telgrafı ler, Vaziyeti harbiyeyi işte bu telgraf. tan anladık. Şöyleymiş: 6 met firkâ Kozköyünde tecemmü eylemiş. 5 inci fırka Yenişehirde, O mak Firik Mrematndn 4 üncü fırka Mati ve Milonadâ. 1 inci fırka Çayhisarda. 3 üncü fırka Yenişehirde, 1 ilitiyat livası Alasonyada. Düşmana dair hiç malümat yok. Temas tamamiyle kaybolmuş. Bunun üzerine biz bir toplantı plânı tasav. vur ettik, Şöyle ki 1 — Köklü kuvvet- lerimizi Yenişehir ile Tırnova srasın. da cemetmek. 2 — Birinci fırkayı tak. viye ve bir miktar süvari katarak sa. ğımızı tarassut ve müdafaa etmek ü- zere peder mevkiine sevketmektir. Sü, vari fırkasını ikiye ayırıp bir kısmı. nı Çatalcaya, diğerini keşif için Go- losa göndermek. Fakat bu teklifimize muvafakat olunmadı gibi göründü. (Devamı var) — —————- ” (*) Bu konferans 1325 de verilmiş- ti. O zaman ferik olan İzzet paşa Yu- nan sabitlerinin siyaselle wğraşmain- rm prens Konslanlinin mene Ma vaffak olduğunu ( söyliyor. Halbuki son 15 yılda yani 1921 - 1936 arasında Yunan tarihi baştan başa 3abitlerin siyasi hareketleri ile dolu ve allak bullaktır, (“*) Mareşal İzzet Tsalya harbine işte bu ikinci devresinde memur edil. miştir. ? Yorgun başın vereceği iş az olur, Ayni şeylerle uğraşmak kadar Insanı yoran bir şey bülumnaz. Bu yüzden okuyucularımız hergünün ağır düşüncelerinden biran olen! ayırmak, kendilerini başka dlemlerde oyalamak istiyoruz. İşinizde yorulduğunuz zaman aşağıdaki sunllerin ee plarımı bulmaya çalışmız. Göreceksiniz ki siz bu o oeşçuliyet ten sonra tamamlin değiştiğinizi hissedeceksiniz. Sunilerimizin bir kısmına — pars mü Kâfatları da vereceğiz. Böylelikle Bem eğlenmiş, hem mükifatlanmış olasakamız. 100 rakamı nhut bey adet Bu sual inükifatlığır, Doğru halledenlere den hir kişiye hir hediğ'e verilecektir. Gevap- tarihine Kadar (Arap saçı) e gönderilmesi Mzmmadır. Hal şeklini de yine 26 mayıs tarihli Diüse- muzda göreceksiniz. > Esrarlı rakam Öy at rakamlı bir adet bulunuz ki iki rahamir berkangi bir rakamla darp edi Urse edilsin, basılı darp yekünu 27 veya bu rakamın hâsıl: darbi olsun. Bunu pek kolay bulumayacağrızı zannete tiğimiz için neticesini hemen yarmki oüshe- mizde bildireceğiz. Nasıl 10.000 olur? 13 maymur 8 parçaya ayırdıktan sonra cemedliinoe yeküpları 10,0000imaxı istenen adetleri göyleee bölmek icap ederdi; S1M 4 5-442438” haris “4. 43410000 Bu meseleyi yalnız Vefa lisesi talebesinder Rağip halletrsiştir. Getip bediyesini alabilir. 20 MAYIS — 1937 k. Blum « Litvinof mülâkatı Berlinde asabi bir hava uyandırdı Paris, 19 (A.A.) — Dün Leon Blum, Delbos ve Litvinof arasında vuku bulan mülâkattan sonra neşr& dilen resmi tebliğde, ezcümle şöyle denilmektedir: “Gayrikabili taksim sulhu v€ müşterek emniyeti istihdaf “eden Fransız ve Sovyet siyasetinin imü$ terek gayelerini müşahede etmekle bahtiyarız. Ve Cenevre çerçevesi dâ hilinde:Frönsız — Sovyet paktın? sadık kaldığımızı bir kere daha teyit ediyoruz. Almanyada asabiyet Pariste Litvinofla Delbos arasın" da yapılan konuşmaları . müteakip neşredilen tebliğ Almanyada şiddet li akisler yapmıştır. Gazeteler uzun makaleler yazi" yorlar. eki: “Bu vesika aklıselime ve haki” kate karşı meydan okumadır. Berliner Tageblat gazetesi daki dahili harp, Paris sergisindeki sabotaj, dünyanın her tarafındaki grevler, Litvinof ve Delbos ne derler se desinler, insaniyet için bir kâr de" ğildir.,, Tramvay Şirketinde Yolsuzluk Elli senedenberi mi devam ediyor ? Bir müdlettenberi elektrik işrketi gi bi tramvay şirketi muamelât ve he" sabatını tetkik eden Nafıa vekâleti * tahkik komisyonu bu şirkette de bir çok-yolsuzluklar yapıldığını ve ka” çakçılıklar cereyan ettiğini tesbit et miştir. Maamafih tahkikat devan etmektedir. sakini Ke eaçi vava şazlükların vam ettiği tesbit edilmiştir. Bu ş€ kilde şirket şimdiye kadar yapılar teftişleri münasip yollarla atlatma” nın imkânını bulmuş olduğu anlaş! maktadır. Şirketin gümrük resminden mü af olarak ithal edilen malzemeyi re mini vermeden başka ellere dev rettiği ve sattığı, muaf malzemeyi tesisatı iptidaiyesi eski olan hatların yerinde kullandığ. bunları haber de" hi vermediği ve daha birçok yolsuz” luklar yaptığı sabit olmuştur. Yapı" lan kacakçılıklar kadar yolsuzluklar da çeşitlidir. Tahkik heyeti şirkette" “ki kontrollerine devam etmektedir. zn. şi Deliren .bir köpek! On yaşında bir kızı öldürdü Giranoble, 20 (A.A.) — Mef” hur Saint Bernard zaviyesinin bir. köpeği, 10 yaşında bir kızcağızı öl dürmüştür. Karla örtülü keçi yollarında, Yol rnt şaşırmış olan birçok seyyahla” rı kurtarmış olan bu. köpeklerde birinin böyle vahşicesine bir hareke" ti..İlk defa olarak görülmüştür. Bu köpekler, başlarını yumu” şaklığiyle marufturlar. Kızcağız, babası ve iki kız karde” şi ile Zaviyeye gitmişti. Fakat Zavi” Ye Civarında karlar içinde oynamak" ta olan bir köpek, üzerine atılmı$ kızcağızı ısırmış ve dişlerini vücü duna pek derin olarak geçirmiştir. Kızcağız, biraz sonra ölmüştü” Zaviyehin rahipleri, köpeğin La hareketini ani bir cinnet buhranı il izah etmektedirler: “Bu köpek, en iyi hayvanlarım? dan biriydi. Korkunç sabne smda şaşırıp kaldık. Hemen çoc” ğun imdadına koştuk, fakat iş işte geçmişti, geç kalmıştık. Zaviyenin 962 tarihinde San! Bernard tarafından tesisi tarihini beri bir köpeğin bir seyyahı görülmüş şeylerden değildir Sov” yet Rusyadaki feci vaziyet, İspanya" 2s wa o A e e sen setin 1 ima ma. — e ei e e