26 Nisan 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 11

26 NİSAN — 1937 HABER — Ak tası Hindistand — iki cansız mâbut evlendi! Böylece papaslar epey para vurrnağa m Bombaydan yazılıyor: Hindistanda geçer: sene iki mu kaddes maymunu, Recaların düğün lerinde bile görülmiyen debdebe ve ihtişamla evlendirrgişlerdi. Fakat Hindistanın en mühüm hadisesi ge- genlerde bir ilâhlâ bir ilâhenin yapı- lan düğünleridir. f Yeni evlendirilen bu iki “tanril,, © 7 gerçi insanlar tarafından ( porselen, altın, gümüş ve krymetli taşlardan yapılmış iki heykeldir; fakat temsil etmekte oldukları “ilâhlar, m ruhla- rı söz de bu putlarda oturmaktadır- lar. Bu iki putun zaicelerini oku" muş olanı keşişler, daha şimdiden, doğacak çocuğun erkek mi, yoksa kız mı olacağını ve ne vakit “kadem- mihedei âlern < şuhat,, ( olacağını yani dünyaya geleceğini söyliyebil- mektedirler. . İnsan böyle “fevkatabiat,, bir aşkın hiç pürüzsüz olacağını tahmin eder değil mi? Fakatiki put ara- sındaki ar/k macerası, tıpkı iki insan aşkı gibi fırtmalı ve gürültülü geç. miştir; hatta nişan birkaç defa *bo. zulmuştar! Çünkü “tanrilar,, gönül İşlerini çevirmeğe keşişlerini mensur etmişler, onlar da bu işi yüzlerine gözlerine bulaştırarak berbat bis ha” le koymuşlardı. Fakat mademki bu cennetiâlâda kıyılacak bir nikâh- dr, eninde de sonunda da her halde mesut bir neticeye varması mukad- derdi! Güvey Mardas'ın Kumbakaman mıntakasmda en zengn mabedin baş putu Saranzapanidir. Yanındaki höc redeki karısı, öbür yanında da eski karısı oturmakfadır. Çünkü Hintli- İerde olduğu gibi tanrılarında da bir- den fazla karı almak âdettir. Sarangapaninin üstü başı mü- tevheratla doludur. Fakat bu mü- cevherat şimdi eskisi kadar çok de- ğildir; çünkü bir kısmı yeni karısına la Malmın bir kısmıda dü. ğünde mabede hediye edilmiştir. Ni- tekim eski karısı da düğünde mücev. herlerinden bir kısmını yeni geline ve bir kısmını da mabede va etmek meaburiyetinde kalmıştır. a- ten yeni evlilerin nişanlarının birkaç defa bozulmasına hep bu mücevhe- rat nakli sebep olmuştur. i Bu aşk Sarangapani mabedi baş papasmın bir gece rüyasında görmüş olduğu ilhamlar üzerine bundan bir- kaç ay evvel başlamıştı. “Tanri, kendisine komşu mabut bulunmakta olan “dişi tanrılardan,, biriyle evlen. mek istediğini ve bu ilâhi arzusunun bet mütevellilerine bildirilmesini söyleğiit. Hindistan mabetlerinin mütevellileri papaslık bakımından iyade iş bilirlik noktasından seçilir e Mütevelliler hemen işe girişip ler. k vazifesini güzel bir akit yapma! keşişe verdiler. ü , eşişe Ve maliğik öteki mabedin akat ye .— ri & yarım milyon lira değerin- de a tazminat olarak vrf diğini bildirdi. Bu haber karşısında Sarangapani mabedinin m ri evvelâ kızgınlıktan köpürdü ğ Hindistanda ister insan isterse“ tan: r., olsun bir gelinin kocasma, tra homa getirmesi âdettir. Gerçi drahomu kadının malı olarak Di ama, kocalar muhafaza etmek . - sadiyle daima onların elinden . ir, Mütevelliler bütün © müzakerelerin kesilmesini papasa emrettiler. ne cesaretle karsi gelmekte olduklarını sordu. Onlarda Papasa herhalde talimatı yanlış almış olacağı, çünkü kendine saygısl 2 lan hiç bir “lah, kötü şartlı bir > divaca teşebbüs etmiyeceğini söyle” bu işe muval Bunun “ilâhm emrine!,, i üyada biç bir yanlış- e e onlara teminat ima Halk Sarangapaninin ilk ka- ii artık hiç alâka sp ol. hatta kocasına bile gön. NN arkası kesildiğini, bu vaziyete bir çare bulunmadığı tak dirde mabet iradının büsbütün ber bat bir hal alacağını, baş keşiş söy» ledi. Li İstenmekte olan “dişi e nüz Yepyeni ve tanınmamıştı. Bu- nunla beraber şehir halkı her neden: se onu sevmişti. Bu yüzden mabe- de birçok irat, getirmekteydi. Onun iile evlenmesi, gideceği mabel büyük bir gelir ve terkede- ceği mabede müthiş bir ziyan de ekti. ri Mütevelliler nihayet bu delâilin İ kuvvetini anladılar ve baş keşişe | “dişi tanrmın,, ancak kendi yücudu- nun aksamını teşkil eden mücev- le getirilmesini ve tazminat ri katiyen kulak asmaması- nı söylediler. , Papas tekrar geriye gölerek pazarlığı kapamış ve yarım milyon lira vermek mecburiyetinde kalmış olduğunu söyledi. Mütevelliler yeniden küplere bin diler, mabedi böyle bir tediye mec buriyeti altına sokmak salâhiyetini kendisine vermemişlerdi.. Yapılan iş tahammül edilemiyecek bir haka” retti, “Dişi bir tanrı, tıpkı insan kizs ları gibi erkenden evlenmediği tak- dirde hiç de mâkbul değildi; birkaç sene daha beklenseydi öteki mabedin mütevellileri, bü “tanrı, yı evlendi- ilmek için üste para vermeü mec- izde ahanklark. Pislik reddedildi ve baş papasa bir daha bu işe burnunu sokduğu takdirde şid- detle cezalandırılacağı söylendi. Fakat HR putlar o ücevherata değil, ayni zamanda lr gayri menkuleye de sahiptir” ler. Birçok kiracıların mal sahipleri Bu gibi kiracılar, kiralar ir çok dikkat ederler; ünkü kimse “ilâkın gazbma,. uğra ir gri “Tanrılar, mal. | liği hakkına malik olunca bazan da- va etmek hatta mahkemelere baş vurmak mecburiyetinde kalırlar. Mahkemelerde “tanrıları,, papaslar temsil eder. yö Bu sefer de “dişi tanrmın,, bu- lunduğu mabet mütevellileri sözden nükul davası ikame etmek tehdidini savurdular. fe da çok ÖEİR deumumi müda* Pu ederek her iki mabedi de sikış” tırdı ve nihayet arada biz irilâi yap- z Bu uzlaşmadan sonra nişanlan- Böyle bir dava mntaka | bir tesir uyandıra- | uvafrfak oldular ma havadisi her yere yapıldı ve bü- tün Brahmanlar düğüne davet edil. di. Düğün mutat ihtişam ve debde- belerle yapıldı. — * Evvelâ “erkak tantı,, baştan a- yağa kadar mücevherlerle süslene- rek “dişi tanrının,, bulunduğu ma- bede, ziyaret için götürüldü, fakat merasim bitinciye kadar nişanllarm biribirin görmelerne müsaade edil medi. İki gün sonra gelin ayni ihti- sam ve merasimle ziyareti iade etti. Gelinin arabasını sekiz boğa çekiyor du. Kendisi de inçi işlemeli perdeler arasına gizlenmişti. Geçtiği yollara dizilen bütün Hint kadınları secdeye kapanıyordu. Böylece nişanlama merasimi bitirildi. İlk defaya mahsus olmak üzere gelinle güvey yüzyüze getirildiler, Bayağı insan evlenmelerinde kı zm kuşağı, erkeğin sarğına bağlan. mak suretiyle çiftler birleştirilir; fa- kat “tanrılar,, da ikisininde boğazla. rına asılmış olan murassa (zincirler bağlanarak bu iş yapılır. Zincir bağ landıktan sonra (yeni evliler tenha bir höcreye bırakıldıkları sırada Brah man papasları d kendilerine kurul. muş mükellef sofralare çöktüler ve nefis yemekleri yediler. İtikadı sağlam zengin ve fakir Hintlilerin hepsi de bu düğün yüzün den mabede eşya, para, ellerine ne geçtiyse yağdırdılar. Papasların is- tediği ve oynadıklarr komediden maksatları da zaten buydu. iT Hurda demir ihracatının meni Son günlerde hükümet demir ih- | fiyatları üzerinde derhal tesirini gös racatını menetmiştir. Vakıa şimdiye kadar dışarıya demir satmak pek serbest değildi, bunun için İktisat ve. kâletinden müsaade almak İâzimdi. Fakat son defa Vekiller Heyetinin verdiği karar bu müsaadeyi de kal dırmak suretiyle yasak etmiştir. Bu karar, piyasada büyük bir » lâka uyandırmıştır. Daha kararın tatbikinden evvel, bir iki firma ecne. bi bir memlekete 2000 ton kadar de rıya ihraç edilen bu demir, son parti mir göndermiştir. Herhalde dışa rıya ihraç edilen bu demir son parti. yi teşkil etmektedir. Demir ihracatının menedilmesin- deki sebepleri, şu suretle izah ede biliriz; Türkiyede demire olan ihtiyaç artmaktadır, Bilhassa Karabükte de» mir fabrikaları da kurulduktan son- ra, hurda demir sarfiyatı daha ziyade artacaktır. Alâkadarların söylediği- ne göre memleket dahilindeki burda demir bile, Karabük fabrikasının ih- tiyacına kifayet etmiyecektir. Bü şe. rait altında, Türkiyenin dışarıya de- mir satması pek manasız bir hareket olurdu. İkincisi, demir, her şeyden evvel silâh yarışmm arttığı bir sırada, bir harp malzemesidir. Her tarafta memleket müdafaası bakımından da demirin ehemmiyeti artmıştır, Dışarıya demit ihraç etmek, * bu bakımdan da memleket için zararlı sayılabilecek bir hareketti. Bu itiba la demir ihracının meninde büyük bir isabet vardır. Bu karar, fiyatları düşürüyor Demir ihracatmın men'i, demir endi kendine 1000 kelimeile Ingilizce dersi Resim ; 12 At the Post Office (Postahanede ) 1 — The Post Office: postahane, 2 — "The letter box: » 3 — The counter: gişe, 4 — 15'e kardaş; ks: vwnurlar 5 A Pârcel: bir paket, ö — Newtpapera: gezcicler. demir ihracatı ! | İ komütanl i gelmeleri, termiştir. Tonu 22 liraya olan de- mirin fiyatı, son kuruşa kadar d daha ziyade düş mektedir. M b demir fiyatla rmdaki bu düşkünlük büyük bir şey ifade etmez. Çünkü son zamanlar” da, demir fiyatları" iki misli kader yükselmişti, Hatta muayyen demir nevileri, kazan saçları, ince yümür şak sacların fiyatı 12 kuruşu bulmus tu. Halbuki iki, iki buçuk ay evvel bu malların fiyatı 6- 7 karuştu. Bu iki misli fiyat artışmdan dolayı, milyonlarca lira kâr edenler olmuş- tur, Demir fiyatlarındaki bu yükseli © şin sebebi malümdur. Bunun silâh yarışiyle alâkası olduğunu söyleme” ğe lüzum yoktur. Demir ihtikârının ikinci bir sebebi Demir fiyatlarının artışında silâh yarışından başka ikinci bir sebep dar ha aramak lâzım gelir, bu ikinci se- bep de, buradaki demir firmalarının aralarında fiyat birliği yapmalirın- dan ileri gelmektedir. Demir ticareti tamamiyle bir iki firmanın / elinde- dir. Bu ticarethaneler Avrupadan mal aldıkları gibi, Türkiye dahilin de de hurda demir satın alırlar, İşin en tuhaf tarafı, devlet dairelerinden aldıkları demiri, diğer devlet daireles rine iki misli kârla satarlar. Demir iş leriyle alâkadar bir fabrikatör bunu, şu suretle izah ediyor: — devlet daireleri zaman zaman hurda demir satarlar. Bu demirler tasnif edilmemiştir. İçlerinde çelik, ve demir olanları da yardır. Bu de- mirleri satm alan müesseseler, boğaz tokluğuna amele tutarak demirleri cinslerine göre tefrik ederler, Bün- dan sonra demirler pahalı pahalı gene demir kullanan devlet müesse- selerine satılır. Burada hatıra şu fikir geliyor: Elinde hürda demir olan daireler ne diye demiri piyasada satıyorlar. En büyük müşterisi devlet olduktan sonra, bunu satmağa ne lüzum var? En çok demir kullanan devlet hurda demirleri devralmalıdır. Arada mutavassıtlara ne ihtiyaç var?. Eğer bu temin edilecek olur. sa, devlet hazinesi de bundan mik yonlarca kâr temin edecektir. H.A, Istanbul komutanlığı pda vulunan motörlü vatarlar ihtiyacı o. lan 10 çeşit makine yağına ihale gü. nil talibi çıkmadığından pazarlıkla Walesi 28 nisan 1937 çarşamba gü. nü sant 15 de Yapılacaktır. Muham- men tutarı 513 lira 95 kuruştur. Şart- namesi her gün öğleden evvel komis. yonda görülebilir, İsteklilerin 89 lira. Nik ilk teminat makbuz veya mektup. i Jarı ile beraber ihale günü vakti mu. ayyeninde Pındıklıda komütarık sa- | tanalma komisyonuna gelmeleri, (2092) ————— Bir adet Btüv tamir ettirilecektir, | Açık eksiltme ile ihalesi 3 Mayıs 937 Pazartesi günü saat 15 de Yapılacak. tir. Muhammen keşif bedeli 643 Yira 50 kuruştur, Şartnamesi her gün öğ. leden evvel komisyonda görülebilir, İsteklilerin 45 llralık ilk teminat mak, veya mektupları ile beraber iha- le günü vakti muayyeninde Fındıklıda ık satınalma komisyonuna (2118) Maarif Cemiyeti rozstleriyle süsleyiniz. » i