15 Mart 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

vi > ” Li Ba E, A Nazi hareketlerine karşı müşterek bir cephe Macaristandaki naziler Peşte hükümetini devirip/zoria iktidar mev. kllne çıkmak niyetini muhafaza ediyorlar mı? Bunu sanmak mümkündür. Fakat son muvaffâkıyetsiz tecrübeyi bir drha tekrara kalkışmakla Macar nazilerinin büyük bir ihtiyatsızlıkta bu- Ni iş olacakları da söylenebilir. Zira bu sefer Macaristandaki moğru hükümeti daha sağlam, daha kararlı bir cephe halinde karşılarında bula- caklardır. Macar Başvekili Daranyi, gerek sağdan, gerek soldan gelecek her zorlama teşebbüsüne iktidar mevkiinin şiddetle cevap vereceğini İh- sas etmekteğir. 12 Martta Macar parlâmentosunda Daranyi'nin verdiği izanat hükümetin bu azmini açıkça ortaya 'atmış bulunuyor. Başvekil bil hassa demiştir ki: © “ Aklısadi ve içtimai nizamm emniyelini hedef tutan çalışmamız memleketin kalkmmasma karşı olan her hareketi ezmeğe bizi zorlamak- tadır. Bugün yahut yarım, sağdan veya soldan geleğek her müfrit hare. ketin hedefi, tatbika giriştiğimiz imar ve öirilme plânı akamete üğret. maktan ibaret olacaktır. Bunun için hükümetin böyle hareketlere karşı yapacağı şiddetli mukabele bir memleket müdafaası “manasına almma- hdr, Maamafih Daranyi Almanyaya karşı cephe tutmaktan çekinmiş, eğer son hâdiselerde bir Avrupa devletinin tahriki olmuşsa 'bu tahrikâtm açıkça yapılmış olmadığını belki cl altından bilvasıta bazı tesirlerde bu- Tunulduğunu, . söylemiştir. Kral taraftarı Avusturyalılar ise Macar dahili işlerini tamamiyle Ayvusturyaya matuf bir düşmanlık suretinde tefsir etmektedirler. Arşi- dilk Otto'nun dostları tarafından çıkarılan “Österrayher — Avusturyalı) adlı Viyana gazetesi diyor ki; “Pegtedeki nazi teşebbüsü muvaffak olsaydı, yan! Daranyi kabinesi devrilseydi Avusturya tam bir kıskaç içine girmiş olacaktı. Şimdi yalnız gimölden ve şarktan tehdit altımda bulunan Avusturya, Macaristan na. zilerin eline geçtiği gün cenuplan da tehdit altıma girer, Peşte darbei hü- kümetini yapmak istiyenlerin maksadı Stirya vilâyetinin arkasını emni. yet altma almaktı. Avusturyalılar Macaristandaki dahili bâdiselere bu. gün her zamankinden ziyade alâka düymaktâdırlar.,, Avusturyanm Stirya mmtâakası Avusturyada naziletin en kuvvetli Bulundukları yerdir, Hattâ Almanya harlelye nazırı fön Noyrat'ın Viya- na seyahati esmasında nilmayiş yâpan nazilerin en mühim kısmı bu Vis Jâyetten getirilmişlerdi, , Demek'oluyor ki Macaristandaki son darbel hükümet teşebbüsünden gökan mühim bir netice.de şudur: u A kraliik taraftarları #le Macaristandaki bugünkü hü kümet nazi harsketlerine karşı müşterek bir cephe tesis etmişlerdir.,, ŞPKIP GÜNDÜZ an karşı #Veli,de bir ha- get belirdiği görü. Jür. Eskiler buna kem göz derlerdi İve “nazâr,,dan kur ğulmak için cep- İerine mavi bon- cuk takanlar, mus. o Hüseyin Hüswü ka taşıyanlar, ço- Sezgin zootu kullananlar olurdu. Batıl itikatlarilan kurtulduğumuz bugünlerde artık bu garip (o korünma usullerine başvurduğumuz yok (ama, bazan öyle hâdiseler oluyor ki insanın hani neredeyse ceplerine bir miktar gorootu serpeceği geliyor. İşte'doktor kimyager Hüseyin Hüs. nü Sezgin'in geçirdiği macera bunlar. dan biridir. Bu tabip (Adapazarında diğer tabiplerin ümitsiz o gördükleri bazı hastaları tedavi (oetmiş, edera., ip bir umman. Kaptanları arasında kullandığı gemiyi o batıranlar da var kurtaranlar da. Ya talii yaver olmuş, yahut çok dikkatli ve yorucu çalışma- Jar yapmış velhasıl bu doktor oObazı hastaları msidelerini bozmakşızın şırım- galarla kana ilâç zerketmek suretile #edaviye muvaffak olmuş. Olmuş ama, kemgözden de kurtula- Mamış, Az sonra kaçak ampul ve kaçak ilâç kullandığı rivayeti çıkmış ve ken. disini İstanbuldaki dokuzuncu ihtisas mahkemesine sevketmişler. Bu da kâfi gelmemiş, şayialar, rivayetler çoğalıp, “diplomasız olduğu,, hatti (dimağen maldi) bulunduğu da söylenmiş. Ga. zeteler de işe karışmişlar. Kimisi bir pi vayeti, kimisi diğer tivayeti doğru bu Jarak neştiyat yapmışlar. Bu meyanda dehşetli para kazandığı, üç ayda yüz- elli binilira elde ettiği da ağızdan ağıza versin ki hakikat balçıkla İ 5 bmedılikmiğe o, sıvanmıyor. Hâkimlerimiz SİN in- celeyince sabit olmuş kit — Doktor kimyager Hüseyin Hüs. nünün diploması vardır, Ve hattâ ken disi Sıhhat bakanımız doktor Refikin sınıf arkadaşıdır 2 — Kafasından yana hiçbir yoktur, yani “dimağen m. değildir. 3 — Kaçakçılık, kaçak ilâç kullan. mak gibi fena hareketlerde de bulun- mamıştır. Bunlar iftiradır. Bununla beraber büyük bir esefle ar- zedelim ki şu cihet de sabit olmuştur: Doktorun dört ayda (o yüz elli bin lira kazandığı da yalandır. Doktor Hüseyin Hüsnü Sezgine ge. girdiği maceradan dolayı geçmiş olsun derken hasedin ve kıskançlığın doğru bir şey olmadığımı bundan vazgeşilme- sini de söylemeğe lüzum görürüz. Yok sa cebimize çorootu veya bir nazarlık koymadan sokağa çıkmak miimkiin ol- maf. Kiralık bisikletler Bakar geliyor, o neredeyse yaz da gelecek. Son dözt yldanberi bu mev, simler başlayınca şehirde “bisiklet ki- ralayanlar,, da çoğalmaktadır. Eskiden yalnız Sultanahmette, ve Şişlide bisik- İt kiralanırdı. Ve bunda O büyük bir mahzur yoktu. Zira gerek Sultanah. mette, gerek Taksim ve Şişlide bisik- let kiralayan çocukların rehat ahat gezip dölaşabilmeleri mümkündü. Tak- simi apartımanlar kaplayınca buradaki r muhtelif semtlere dağılir. o zaman tehlikeli işler baş- a şimdi, Bebekte, Sarıyerde, nda da bisiklet Kiralanı- yor. Halbuki bu yerlerde yollar. hem damdaracıktır. Bir taraf deniz, bir «a. raf evler, ortadan da arabalar, otomo- biler ve piyasa eden balk geciyor. Mini mini bir çocuğun burada bisiklet le dolaşması mümkünmüdür? Elbette değidir. Zaten her sene bu yüzden birçokları ya otomobillere çar payorlar, ya halka bindiriyorlar, yahut denize yuvarlanıyorlar, Nitekim üç dört gün evvel benim gözümüz: önünde bir nesi Sarıyerde “cumbuz!op1., derize in i böreket versin karakoldaki zoru (Baş tarafı 1 incide) nı, yana yakıla izah eden Necaşi mektubuna şöyle devam etmektedir: “Habeşistan facinsı başkalarma iyi ki İskenderun faciası da bir mütem. mim ders teşkil edecektir. Uluslar Sosyetesi, Türklerin arzularını yeri, ne getirmiştir. Zaten Uluslar sosyete- sinin prensipleri keyfi istek ve arzu. lara tâbidir, Hitler, Versay munhede- ini çiğnediği zaman, Uluslar sosye- tesi, İskenderun kahramanı Tevfik Rüştü Arasın riyaseti altmda bir toplantı yapmıştır. Bu topalntıda, Al- manyanm hareketine akrşi bir takbih. le iktifa edilmiştir. Uluslar sosyetesi gimdi de, utanmadan zavallı İskende. Tunda Türklerin haklarını tanımıştır. Uluslar sosyetesi, müşkülütın hali için değil, müşkülât çıkarmak için yas Musolininin seyahati Trablusta halka bir beyanname neşredildi İtalyan başvekili Musolini Trab- lusgarptaki seyahatine * devam et- mektedir. Musolini, şirmdi Bingozi mmtakasmda bulunmaktadır. Dün Müsolini Bingazide kızlar mektebinin küşat resmini yaptıktan sonra Derne ile Bingazi arasındaki mmtakayı ziyaret etmiştir. Bu mm takada yerleşmiş olan Sicilyalı, Ka- labryalr ve Powille'lu halk; : Duçeyi hararetle alkışlamış, milli rakıslar yapmışlardır. Bundan sonra Müso- Tini, Bingaziye.dönmüş ve eski Yu- nanlılarla.. Rörüalılardan hirde yapılmakta olan halriyali zi yaret etmiştir. Mısır ve Tunusa kütü riyetleri yokmuş Romada çıkan Giornale d'İtallia direktörü, Musolininin Libya seye hati münasebetiyle yabancı matbuat tarafından yapılan neşriyatı bir kere daha tetkik ederek, İtalya tarafm- dan Tunus hududundan Mısır budu 'duna kadar inşa edilen sahil yolu- nun Tunus ve Mısır aleyhinde stre- tejik maksatlar istihdaf ettiği fikrini reddetmektedir. Balbonun beyannamesi Trablus valisi mareşal Balbo halka hitaben şu beyannameyi neş- retmiştir: “Memleketinizi ziyarete gelmek | te olan zat öyle — harp adamıdır ki hiç bir kusur ve kabahate müşa- maha göstermez, (o bütün Akdeniz memleketlerinin müşterek anası Ro” manın şan ve şerefinin müdafii olup halkını imparatorluğun evcibalâsma çıkarmıştır, Habeşistana galebe ede" rek mağlüp olmaz ve zeval bulmaz olduğunu ispat etmiştir. Cümleye şan ve saadet temin eden © Musolini islâmm hâmisidir. Bu sıfatla müslü. man halkları yükseltmektedir. Yüksek sesle ismini zikrediniz ve Cenabı Haktan müşarünileyhin yoluna nür ve şan dileyiniz!,, Muazzam bir âbide Sirt'in ortasında eski Romahlar- dan kalma tiyatro meydanmda İtak yan imparatorluğunun tesisini tesit için 93 kadem irtifarnda bir takı za- fer vücuda getirilmiştir. “Musolini tarafından küşat edilecek : bu âbide pek uzaklardan görülmektedir. polisler görüp yetiştiler de, fedakâc bir gencin denize atlamanı sayesinde mu- hakkak bir ölümden kurtuldu. Bence “bisiklet kiralayanlar,,m dik. katli bir kontrole tabi olmaları, her yaş- ta yavrulara bisiklet kiralanmaması ve bir ders teşkil etmelidir, Korkuyorum | bunların her yerde bisikletle dolaşama molar temin edilmelidir. Kaçak Habeş imparatoru Suriyeye bir nasihat mektubu göndermiş Türlü saçmalar savuruyor ) ratılmıştır. Uluslar s68yetesi kuvvet. liyi ve zalimi tutar, zayıfı ve mazlü- Mu tutmaz, Suriye ulusu, bu mesele karşısında ne yapıcak? Hazırlanıyor mü? Bir tek adam gibi müttehid olacak mı? Müttehid olunuz, şiksk ve nifakı bir tarafa bırakınız.., Fahri Elbarudi, eski İmparatora hararetli bir teşekkür mektubu yaz- mış ve demiştir ki: “Cemil Mürdüm ve Sadullah Elca. biriye büyük itimadımız var; Sancak anayasasile meşgul olmaktadırlar. Ümid ederim ki, bizl memnun edecek bir hal şekli bulacaklarâm, Sizi te. min ederim ki eğer Türkler, uzlaş- maz siyasada ısrar ederlerse, biz on. larla dövüşür, ya hudutlarımızı himâ- ye ederiz ve yahut da mahvoluruz.,, Kaza kurbanı iki çocuk Yeşilköy dönüşü bir kaza oldu Dün Yeşilköye işleyen trenler bu haldeydi Dün akşam Yenikapı tren İstasyo- ngnda bir facia olmuştur: Karagümrükte Drağman sokağında 9 numaralı evde oturan 14 yaşında Hü sameğdin dün Yeşilköye gitmiş, bay. ramı seyrettikten sonra İstanbula dön. mek iizere sent beşte trene binmiştir. Tren tıklım tıklım dolu olduğundan Hü sameğdin. bisamakta durmuştur. Tren beş buçuğa doğrü Yenikapı istasyonu- na girmiş, bu sırada Hüsameddinin, ayakları ansizın kaymıştır. Zavallı ço cuk can havlile sarıldığı demire tutu- namamış, teketlekler altına gitmiştir. Bu kaza çok ani olmuş, (basamakla duranlar çocuğu kurtarmaya (imkân bulamamışlardır, Feryatlar zerine tren durmuş, ço. cuk kanlar içinde tekerlekler altından çıkarılmıştır. Hüsameddinin sol ayağı dizinden kopmuş, sağ ayağının parmak ları ezilmiştir. Bir otomobille Cerrahpaşa hâstane- sine kaldırılmışsa da birsz sonra öl. müştür. £ Tramvay kurbanı çocuk da öldü Dün sabıh saat onda Şehzadebaşın- da Kasım isminde küçük bir çocuğun teamvay basamağından (o düşerek iki bacağına kesildiğini yazmıştık. Cer- rahpaşa hastanesine kaldırılan çocuk öğleden sonra ölmüştür. Irtihal Emekli tümgeneral Fuat Peközer € şi Nöber Peközer mübtelâ olduğu has. tabktan kurtulamıyarak dün gece ve- | dırılarak Tşvikiya camlinde fat etmiştir. Cenazesi 16—3-937 sah kılınarak 15 MART — 1937 > Alaca hüyuk İsasısı dahö sene Anadolunun gö Bakır Devrinde, a " we 3000 sen& evvel girsdiye kada” tır ve hayale ga e yilksk bir medeniyet merke duğu ve bunun bir tarafta er rova'nın alt tabakaları, diği raftan Şimali Kafkasya ve geni bi Rusyanın preiskitik koyar ile sıkı alâkasını meydana b arkeoloji ilmine yeni bahis ö mış ve bilgi için yeni ufuk mıştır. — Hamit Zübeyir K Varlık, 1. 3. 37, Bu cümleyi anlamak için d8 > “kazı” lâzım!,.. Hamit Zübeyir “hafriyat”, bazan “kazı” diyor; kelimeleri birinden birini kulla k; ikisinin ayrı ayrı geyler v dali zannettirir. Zaten mazi türkçe,, kelimeler kullanm: re hem de bunların içine, dilimizden ten çıkarılmış sayılabilecek > darül in > bunlar baza tuhaf oluyor: — Türkiye, hissesine düşen 5 vicdani bir şekilde kalmayor. w “Öder... Hali kalmamak”. N€ perhiz... Yazısınm bir yerinde de: van sanat,, diyor; bu, aceba gbide s5“ ti, demek mi? ... Kırk elli asırlık Anadolu tarik Türklüğün dört büyük viii büyük bölünüşünden yapım gi di Tevhalı engin bir destanı” kanma gibi bakabiliriz, — wi il Habib, Cumhuriyet, 14. ben Saymak, addetmek, telâkki 4 manasmdaki “bakmak,, fiili, eş ne “gibi” edatı ile, “diye” ile Dea rilir, “diye” yerine “gibi”, dili İransızcanın tesirile girinti garder comme, considörer Ger Halbuki: selikamııza hiç de uygur miyor, Yine o yazıdan: Selçuk devleti, Türkün Ana ki ikinci birliği; batının m eriten; doğunun meddiyle le eri fakat erittiği hıristiyanlığı manda mes beyi toğdurup eridiği potpori ğulu da çok geçmeden mer laştırarak Anadoludaki Tür raf hem yenişile hem yenilişil£ ran devlet. “., eridiği putperest Moğol. caizse “öldüğü tabanca”, “mara ğu şiddet” demek de “... kendisini eriten putperest Mi dk, ... demek lâzımdır. a Yine o yazıdan: pi Osmanlı tarihi toprakta ve tana” gibi 2 ovaya eğilmiş ve Mk başak gibi o ovadan türemiğti “.. eğilmiş”, ve bir hatası, “ekilmiş, “toprakta o buğday Seni “buğdaym toprağı ekildiği b ekilmiş”, veya sadece: “ 'o ovay$ day gibi ekilmiş” damak “, taneden başak gibi de” El; “başağın taneden yetiştiği demek lazım. “Türemek,, fiili hiç yerini “Türemek", köksüz, tohumsif den geldiği belli olmadan ort#f? maktır, Başak, daneden yetişir, biter. Belki mubarr* miştir,, demek İstemletir. ».. Pazartesi — Kuşu fırınde tesli, zeytinyağlı taze Ne hutlu pilâv, serde. — Tan € mek yapsam sualine 141337. Patates, bakla, nohut: e maddele-!.. Bizim konakta .n böyle tabla çıksa kehyaya da pi veririm.. Takat: “Kuzu f el tesli,, södlnü türkçe diye g da zevk m! bulunur ki böyle b Jaya isyaz etsinleri,.. li â Sk 24 e metfeni mahsusuna