4 Mart 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 10

TeT "ei G e M vi Üa a Dd İA Ü Alman ya harbe nasıl Kadıkö'yundekı hazırlanıyor Almanyanın Çekoslovakyaya sal- dırması artık “siyast ihtimal,, hudu. dunu aşıp Avrupa için korkunç bir tehdit halini âlmıya başlamıştır. Ber- lin siyasilerinin Orta Avrupada bir "“İspanya faciası” yapmak ve Orta Avrupayı kana boyamak istememele. ri temenni edilir. Lâkin gecen her gü- nün güzel Çekoslovakyayı meş'um bir mücadeleye yaklaştırdığı da iddia e- Fransanm Milletler Cemiyetindeki daimt murahhası ve Blum kabinesi nazırlarından sabık başvekil Pol Bon- kuür, Fransa ve İsviçre hudutlarımdaki Alman hazırlıklarını, Fransa umumi erkânıharbiye istihbarat dairesinden aldığı malümata dayanarak tetkik et. miş ve Çekoslovakyanın tehlikede ol. duğu neticesine ulaşmıştır. Sabık başvekilin bugün gelen Pa- Boir gazetesinde okuduğumuz mü- n makalesini aynen terciime ediyo- Meşhur İngiliz tfomancısı müverrih Vels'e benzememeğe çalışmak iste- rim, Maamafih unutmamalıdır ki yetmişlik bir ihtiyar olan - bu müver. rihin muhayyilesi umumi harp esna. smda, “büyük erkânıharbiye” lerden hiçbirisinin düşünemediği şeyleri tah- min edebilmiş ve bu tahminlerinde ya- - nılmadığını da hâdiseler ispat etmiş. ti. » Müstakbel bir harbin ne şekilde pat- lak vereceğini tamamiyle keşfetmek elbette mümkün değildir, Fakat uçan tayyarelenn. mütemadiyen dolaşan ve Konuşan gazetecilerin ve erkânıhar. biyelerdeki istihbarat şebekelerinin topladığı malümat ile harbin “nere. de? ne zaman? nasıl?” başlryacağını kestirmek kabil olmasa bile Berhtes- gadeni ziyaret eden eski muhariplere Hitlerin en güzel sulh vaadinde bu- lunduğu gu günlerde dahi Almanya. nm harp için nasıl çalıştığını, neler yaptığını analmak mümkündür. Birkaç gün evvel Almanya hava nazırı resmi gazetede neşrettiği bir tebliğ ile “Oder nehrinin sağ sahilin- de, bu nehirle Lehistan hududu ara- sındaki müstatil bir arazi parçası ü. | zerinden tayyarelerin iş'arı ahire de. ğin uçuş yapamıyacaklarmı” ilân et- ti. Bu tebliğde deniliyor ki: 1 — Bu memnuiyet askeri tayyare- lere şamil değildir. — Lehistana giden Ve Lehistan. dan gelen bütün tayyareler memnu ı:'ıilan geçmeyi tercih edebilirler. |. Bu tebliğ üzerinde durmak lâzım. p dır.Zira Almanya tarafından bir hay. li geniş bir mımmtaka üzerinde tayyare uçuşlarının uzun müddet men'i ilk defa vaki oluyor. Bu memnuiyet kara- rınm askeri bir hedefi yok mudur? 'Faraza bu sırada OÖder ile Lehistan arasındaki ormanhk dağlık ve sarp arazide tahkimat yapılmakta olduğu tahmin edilemez mi? Unutmamalıdır ki Almanya 30 Kâ- | nunuevvel 1936 da verdiği bu kararı ancak'Lehistan hariciye nazırı Mira. lay Bek'in son nutkundan sönra ilâ- na lüzum görmüştür. Bu, Lehistan ile Almanya arasında dostluk ve iti- madm sarsıldığına delâlet eder. Mü. tekabil emniyet prensipleri dahilinde - yapiılmış olmasına rağmen Leh . Al- man muahedesinin bizi (yani Fran- sayı) ve bize dost olan devletleri ne derece endişeye düşürmüş olduğunu hatırlatmak isterim; Bu muahede bi. ze Elitler Alnmnyaâmm mütekabil emniyet misaklarımı kıymetten düşür- mek istiyen gizli politikasının bir nü- | Mmunesi gibi görünmüştü. Harita.ya gşöyle bir bakalrm. Gözü. müze çarpan ilk nokta Polonya hudu- dundaki Alman tahkimatıdir. Ükinci nokta: DRen memleketlerinde bir çoök mü. dafağ tertibatı almmıştır. Bunlar mütemadiyen tekrarlanan resmi sulh nikbinliklerine bizi inan- dırmamağa teşvik eden sebeplerdir. Zaten Almanyanın blöflerle kazandığı | - bir. poker partisinin kârlarını muha- ıfamya*çuhşmryacagmı dhşanmek bir hayli' safdillik olur. mıntakanm gşimalinden veya cenubun- | Geçen ağustos ayındanberi büyük Alman erkânıharpleri mütemadiyen Kara Orman dağlarında dolaşmakta- dırlar, Bu zZevat her halde bu yerlere gezip eğlenmek için gitmemektedir. ler, 1936 İkinciteşrininden itibaren ise Kolonya . Eks - lâ « Şapel . Trev- Sarbruk . Palâtina hududu arasında Kara Ormandan İstman istihkâmları na yani İsviçre hududunun on kilo- metre yakmına kadar olan arazide bi- ribirinden mühim istihkâmlar, modern harp mevzileri yapıldığı malümdür. Almanların bizim gibi budalalık e. dip Majino hattma benzer bir müda- faa sistemi kabul etmediklerini söy. lemeye bilmem lüzüum var mı? Önlâar tek hat sistemini- kabul etmediler. Kat kat müdafaa yerleri yaptılar, ve bataryalarmın ateşi biribirini makas- lryan küçük fakat sarp istihkâmları tercih.ettiler, Çe eosolvakya hududüunda ise yeral. tı şimendifer istasyonları yapılmak- ta, küçük dost devletin bütün hududu boyunca yeraltı, asfalt yollar ve de. miryolları ile örülmektedir. . Sakson. ya ve Silezyadaki huduüt muhafızları ' askeri kadroya sokülmuşlar ve kendi- ferine birçok töp bataryaları veril- miştir. Bu hale bakarak ele geçmiş fırsat. larr nasıl kaybettiğimize, terki tesli- hatın mümkün olduğu günlerde Avru. panın talii ile nasıl budalaca oyna- mMmış olduğumuza acımamak ve kızma. mak mümkün olmuyor. Bu manevraların ve hazırlıkların en “tehlikelisi Çekoslovakya Hududunda vetreyan etmektedir. Almanya burada şark ve garp hudutlarmdaki gibi te- dafüf hazırlıklarda bulunmakla ikti- fa etmemektedir .Çekoslovakyada “ko. münistlere karşı mücadele” behanesi- le demokrasinin bütün zaaflarından istifade ederek korkunç roller. oyna- . maktadır. Eğer İspanyada Franko ih. tilâli muvaffak olursa, Fransadan Şi- raslf Afrika. müstemlekelerme giden - yollar tehlıkeye gırecektır Fakat bu. günkü şartlar gösteriyor ki İspanya- dan sonra tehlikeye en yakm memle_ ket Çekoslovakyadır. İspanyada komünizme karşı müca- , dele edildiğinden bahsolundu. Halbu- -ki hakikatte komünizmi durduracak biricik çare İspanyadaki halk cephe. siydi. Netekim komünizme karşı Be- neşin güzel demokrasisinden daha kuvvetli bir manla tasavvur edilebilir mi? Bununla beraber Alman akalli. yete verilen engin hürriyetin sulisti- mal edilmesi Beneşi ihtyatlı harkete “svketti. Südet Almanlarının Almanya ile olan gizli münasebetlerine mâni olmıya karar verdi. Fakat onun ver. diği bu karar akabinde Almanya da sırf bu ÂAlmanlarla uğraşmak üzere bir nezaret teşkil etmek cüretini İspanyadan sönra Çekoslovakyanm tehlikede bulunduğu muhakkaktır. Bu günkü harplerde propaganda silâha piştarlık ettiği meydanda değil midir? Düşmanlığın kullandığı tabiye şu- dür: Evvelâ diplomasi dalavereye başlı- .yor. Bunu üzerine saldırılacak devle. tin aleyhinde şeytani ve şiddetli bir propaganda takip ediyor. Bir propa- ganda ki hedefi'o devleti “dostlarm. | dan ayırmak, herkes nazarında kötü- lemek ve milletler cemiyetini ona yardım edemez bir hale sokmak” tır, Bu zemin hazırlandıktan sonra da silâhlı bir kuvvet harekete geçmekte. dir. Binaenaleyh, söylediğim bu “yeni |. harp tabiyesi” doğru ise neşrettiğim o haritada Almanyanın hazırlıklarmı tetkik ettikten sonra, Alman şefleri- nin son nutuklarmı bir daha okuduk- 'tan sonra ÂAlman gazetelerinin neşri. “yatını takip edince vaziyet derhal an- laşılmaktadır. Çekoslovakya tehlike, dedir. Zaten Sadova (*) da Böhemya ara- zisinde değil midir? (*) Sadowa, Çekoslovalkıyada Bıs. | tricenrmağı civarında bir kasatadır ki Tuma hüvzasını ötedenberi ele ge- çsrmk $stiyen Prusya orduhın '1866 HABER—AkşamPostasx H a 4 MART — »1937 yangının İçyüzü T . Dün akşam Kadıköyünde esrarengiz bir yangın vakası olmuştur. İlk tahki. kata göre yangın dejenere bir ailenin kızı tarafından kasten yapılmış, ken. disi de bu yangın esnasında ölmüştür. Bir muharririmizin bu sabah yangın yerinde yaptığı tahkikat neticesini yazı. yoruz: Lehistandan Her ay Sekiz en Tayyare alıyormuşuz Romanyada çıkan “Tuna şu haberi vermektedir: “Her ay başında Polonyadan Türki. yeye, hava küvvetlerine katılmak üze- re, 8 . 10 tayyare, Köstenceden İstan- bula sevkolunmaktadır.,, gazetesi Yugoslavya zabıtası Komünistlerle mü- cadele edebilecek hale getiriliyor Belgrat, 4 (A.A.) — Dahiliye nazırı Korchetz Yugoslavya siyasi zabıtasının komünist unsurların tah rikâtına karşı daha büyük bir faali- yet gösterebilmesi için asrileştirile- ceğini beyan etmiştir. Korchetz, komünist propagan- dasının geçen — sene Yugoslavyada | pek ziyade inkişaf etmiş olduğunu kaydetmiştir. Dahiliye nazırı, mem- lekette bulunan ve en ehemmiyetli- si Zagrebdeki teşekkül olan gizli ko- münist toşekkullennın bır hste.sını__ 'okümuştur. ! “Zâgrebdeki tesekkül, Vıyanamn ! gizli komünist merkezinin bir şube- sidir. Romanyada suikasttan sonra Faşist tahrikleri Tenkil edilecek Son siyasi suikast ve hadiselerden sonra Romanya millt meclisi hararetli bir celse akldetmiştir. Meclisin toplantısında, sağ cenah grupları da dahil olduğu halde, bütün partilerin mümessilleri, Yaş suikastini şiddetle takbih etmişler ve tethiş usul. lerinin tatbikini büyük bir teessürle | karşılamışlardır. Bakan, Diamandi, hükümet adına bu usülleri şidetle tenkit etmiş ve hüküme, tin bunu tenkil hususundaki kati kara. rını bildirmislerdir. Suikasta uğrayan rektör iyileşiyor Yaş suikastinlde hançerlenen üniver. site rektörü Bratanm vaziyeti iyileş. miştir. Doktorlar tehlikenin geçtiğini söylemişlerdir. Almanyanın gizli borçları Milyarları buluyormuş Neyork, 3 (A.A.) “Röyter,, Al- | manyanım silâhlanma programı - ve işsizliğe karşı nafıa işleri için iki mil- yar dolar kadar gizli borçlar akdetti- gi ifşa edilmektedir. Borç muame- lâtını kanunen kaydetmekle mükel. lef olan “Securities and Exchange;,, komisyonu tarafından, askıdaki borçları hakkında malümat vermeğe davet edilen Alman hükümeti, ver- diği cevapta, bazı borçlar hakkında izahat vermemiş ve bunların hükü- met borcu olmadığını bildirmekle ik- tifa etmiştir. Bununla beraber, Alman hükü- meti komisyon tarafından iki milyar tahmin edilen bu borclarmımevcudı'* 'yetini mkar etmermğm— k Kadıköyünde eski Paris mahallesin- de ayrılık çeşme sokağında 94 numa. ralr evde üç kadından mürekkep bir Ermeni ailesi oturmaktadır. Bu ailenin reisi 65 yaşında Diruhi. dir. Diruhinin iki kızı vardır: Mariya ile Hayganoş. Marya 35, Hayganoş 40 yaşındadır. Hayganoş evvelce bir Ermeni doktorla esrarlı nedir ? iki kadımnı zorla dışarı çıkarc?lkt&m_'o— ra arka odalardan birinde bir m& lâk işitilmiştir. İki katlı olan evin arka taraftaki iki üst odası tamamtf yanmıştır: Kadıköy itfaiyesinin gay” reti sayesinde yangın daha büyümeden söndürülmüştür. Ana ” le kız evden - çıkarılırken Ki alt kat oda lrapısı onunde boğazın "| Emniyet direktörü bu sabah — hdâdise mahallinde tetkikat wpaf?W" i dan yaralı bir halde gorultl“’!tür evlenmiş ve on sene evvel ölen bu dok. tordan dul kalmıştır. Maryâ hiç evlenmemiştir. Üç kadın: dan mürekkep bu aile konu komşu- ları ile hiç de iyi geçinmemekte, sık sık kavga etmektedirler. Bu evin yanındaki 92 No. Iİr evde demiryollarında memur Hikmet, öteki bitişiğinde de Hayganoş isminde diğer bir Ermeni kadını oturmaktadır. Üç kişilik Ermeni ailesinden Marya annesi ve ablası ile de daima kavga etmektedir. Hattâ bir kaçgün evvel evin arka bahçesindeki yeşillenmekte olan ağaçları “bir bub ran neticesinde,, kesmiştir. Dün akşam saat: dört buçuğa doğru bir zabıta memuru, Maryayı tefevvuhatı lisaniyede bulunmak me selesinden dolayı kâarakola çağır - mak üzere gitmiş, kapıyı çalmıştır. Fakat kapı açılmamış, Memur bu- nun üzerine komşulardan bir kaçının müvacehesinde kapının açılmadığını tesbit etmiştir. Bu esnada içeriden gürültüler i- şitildiği söylenmekte, bunlar kavga- ya hamledilmektedir. Bu vaziyet üzerine sivil bir me - mur gelmiş fakat bu sırada evin i - çinden dumanların yükseldiği görül- müştür. Yeldeğirmeni karakolu ser komiseri Sami ve memur Fethi yan- gim yerine koşmuşlar ve kapiyı aç" tırmak icçin şiddetle vurmuşlardır. Kapı açılmaymca eve arka ta - raftan girilmiş, bir yandan da Ka dıköy itfaiyesine haber verilmiştir. Komiserle memur içeri girince yu - karı kata fırlamışlardır. Yukarıdı ana kızın bir odaya iltica ettikleri, dumanlar ve alevler arasında şaşır - mış bir halde bulundukları görül - müştür. Hattâ söylendiğine göre bunlar kendilerini dışarıya çıkarmak istiyen memurlara: — Bizi bırakınız. Burada kalaca' ğız! demişlerdir. : Memurlar alevler arasında kâlar: SŞark misakı Ne zaman immzalanacak ? " -Paris, 4 (A. A.) — Övr gazete- si pek yakında Türkiye, Irak, İran ve Egfanistan — arasında bir Asya paktının Aaktedileceğini - bildiriyor. Türkiye dış işleri bakanı Dr. Tevfik Rüştü Aras birkaç gün içinde Bağ- dada ve Tahrana giderek orada EF ganistan dış bakanına mülâki olacak Cü parafe ve Ankarada imza edileceği bildirilmektedir. Anadolu Ajansımın notu: Ajansın Ankara mahfellerinde yaptığı tahkikata göre, böyle bir ,paktın bu sene ıçınde imzalanacağı 'tahmin edilmekte ise de hariciye vekili Dr. Tevfik Rugtu Arasın bu_ | kaziyle doludur. Paktın bu seyahat esnasında | Dışarı çıkarılmca olmuşhlf 2:1; ruhi ile kızı Hayganoş Yeldeğirm karakoluna gönderilerek 807 çekilmislerdîr ' Vaka yerine Üsküdar mîıddelîk mumis: gelmiş, bur.leyr ıst:ıı'g'l)’a y :I miş, neticede Maryar.,n evı kas yaktığı buna da sebep asab f buhraf olduğu tesi't edilmişir. a Emniyet direktörü Salih Kılıç dâ gece yagin yerine gıderek tahkikat ' yapmıştır. Salih Kılıç bu sabah da Ka yüne geçmiştir. Kadıköy kaymak İhsan ve Üsküdar müddeiumu! wıt ile birlikte yangıâx yerinde i şî,u tetkik yapmaktadır. Z Yangının arka taraf .Od?ıaıddbit birinden çıktığı tesbit eı.l_ll-ml!- kib”. konserve kutusu içinde lyarullî“ ) rit bulunmuştur. Bunlar y eri parlamıştır. İnfilâkın bundan il l geldiği sanılıyor. rit. Maryanın yukarı katta içi kib dolu ve bir ihtimale göre lunan kutuyu tutuşturduğu, aşağıya inerken ayağının boğazına bir demir sapland'gı' yüzden öldüğü anlaşılmıştır:. ha tan ibaret bulunan ahşap âîn gortasız bulunduğu da mey mıştır. Eve giren memur Fetğıkıneı l esnasında eline cam düşm W sinde yaralanarak has dırılmıştır. Evin alt katı Y’ngît ç Buradan kacağı henüz belli değildir. Bi Bu sabahki gazetelerde“ bol“ hâdiseden bahsederken Bvdem 8'# balar bulunduğunu burasın li bir teşkilâta merkcz it kıil' dildiğini, bir evrak sandığ! n—ıldîî’“ lıyetlı miktarda altın ele ge£ yet şayia halinde yazmıştı. Emîrınâw rektörlüğü bunların değrt © l nı bildirmiştir. Donanmam'zığ, (Baştarafı Iö*:;“ *& Dolmabahçe sarâyı çar wkı!lfpî çerlerken Yavuzdan top M tiyle Reisicumhurumuz tır. nevra yapacak ve bu deniz birkaç gün sürecektir. donlanmadan ayrılacak baz! ? y Romanyayı ziyaretleri lhüm'ı KÖ dedir. Filomuzun pazal' : cede bulunacağı ı*Lı:ı.kîl-l'adı'n mektedir. ___ı#'; Ankaradan verilen y donanmamızdan bir filo bü ayıı sine doğru İtalyan lıml gidecektir. Filomuz ; ön parçadan murekkBP 013&: telgrafta mevzuu tinin kati tarihi hakkmda malümat mevcut degilafı