28 Şubat 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 6

« -tercih etmeliyiz. | lerin iktidar mevkiine gelmesinden * bu şubeler tarafından idare olunur - ı İ danberi da yeniden bir dostluk yara.tmağa Hârp tehlıkesi (Baş tarafı 1 incide) vusturyada tahrikât yapabileceğini ih as ediyor, Çekoslovakyayı dahili harp çıkarmakla tehdit etmektedir ve saire ve saire.. Acaba bu arzularıma I diplomasi yollanyla ulaşamazsa, bu İ Almanya, hakikaten bir harbi göze | alacak mıdır? Yaptığım tetkikat, muhtelif Alman şehirlerinde ve müesseselerinde gö. rüp işittiklerim beni şu neticeye ulaş. tırdı: “Almanyanın bir harp yapıp yapa- mıyacağını hiç kimse kestirememek. tedir; hattâ Hitler bile... Ama, eğer Almanya, hakikaten bir harbi göze alacaksa, bu harp ancak 1937 de koptuğu takdirde Almanya icin bundan bir fayda memul olabilir. Bugünkü Almanyada hüküm süren. ler, iki telâkki etrafında toplanmak. tadırlar. 1 — Mütemadiyen harp tehdidi sa- vurarak blöfle her istediklerini kopa. rabileceklerini sananlar. 2 — DBiplomasi yollarıyla pek ağır yürüyen işleri âni bir darbeyle ve bir çırpıda halletmek istiyenler. Bununlaberaber bu her iki telâkki erbabı da bir harbin ancak 1937 de Almanyaya faydalr olabileceği kana. atindedirler. Birinciler diyorlar ki: . “— Dünya siyasi bakımdan Alman. yanm istediği istikamette inkişaf et- mektedir. Fakat askeri bakımdan me. sele böyle değildir. Harp İngilterenin silâhlanmasımı ikmal ettiği gün kö. parsa Almanyanm muzaffer olması. na imkân yoktur. İkinciler ise göyle diyorlar: . “— Nekadar blöf yaparsak o kadar karanacağımız muhakkaktır. Bekliye- lim, Bugünün elle tutulan menfaatle. rini yarmınm doğuracağı meçhullere Ben Alman Nazi partisinin harp is. tediğine ve hini hacette bir harbi ka. bul edeceğine inanmaktayım, Fakat  ı"“'"ı diplomatları, Alman generalle- ktor î.h 'm emri altmdşkî m;-l viler kat'iyyen harp isteme. ” mektedırler. Acaba Hitler bu iki yoldan hangi. sini kabul edecek? İster Hitler tarafımndan idare edil. sin, ister Hitlerci olmasın Almanya- p4 hakiki harp hedefi Sovyetler bir. 'iğidir. Ukranyanm. engin ovaları, Ural mintakasımm zenginlikleri, mem leketinin istikbalini düşünen her Al. rıanm rüyalarma girmektedir. Al. manyanın bu siyasi hedefleri ise Hit- çok evvel tayin edilmiştir. Ukranyayı ve Uralr zaptetmek. Alâ. Fakat bu hedeflere nasıl ulaşıla. bilecektir? Almanyada rasladığımız her nazi bu suale guü cevabi vermektedir: —. Silâkla!" ' Ve, size açıkça söyliyebilirim ki Nazi partisinin iktısadi, siyasi, aske. ri gubeleri . ki hakikatte Almanya memleketi Sovyetler Birliğine karşı bir harbe hazırlamaktadır. Lâkin ha. kiki maliyeciler, hariciye nezaretinin tecrübeli diplomatları ve generaller | Sovyetler Birliğine sulh ile hulül et. mek iktısadi menfaatler ve imtiyaz. lar koparmak taraftarıdırlar. Ve Na- zi partisi “Stalin diktatörlüğü” ne karşı küfürler ve tehditler yağdırır. ken bunlar Berlinle Moskova arasın. çalışmaktadırlar. İste sulh veya harp bu iki tema. yülden birinin galebesine göre taay- yün edecektir. Alman erkânıharbiyesinin bazı Kı. zıl ordu kumandanlariyle bir zaman. lar general fon Sekt tarafından tesis edilmiş olan dostlukları devam ettir. diğine şüphe yoktur. Sonra, bir yıl- Sovyetlerle Almanya arasın. daki ticari münasehetler bir hayli in. kişaf, etmekte olduğu da gözönüne almmalrdır. Bunlar bir tekım iyi işa. retlerdir ama, Almanvanın günden güne artan iktısadi zorlukları kar- sısında bu ticari münasebetlerden do. #an fayda pek karm doyurur gibi de. ğitdir. ' Hs,m *taraftarı neziler diyor'ar ki: Su!h yoluvla. Sovyetlerden 1k. mini çok zaman istiyen bir iştir. Hem Stalin bu... Bir de bakarsınız, yarın emir verir, Moskovadan beş yılda ko. pardığımızı sandığınız menfaatler ya. nıp kül olur. Binaenaleyh kat'i bir ne. tice verecek vasıtayı kullanmak lâ- zımdır. Bu vasıta ancak silâh ve harp. tir. # Acaba böyle bir harpte Almanya. nın tatbik edeceği plân ne olabilir? (1920) de ceneral Hofman tarafın. dan yapılmış, 1927 de Arnold Röh- berg tarafından tashih edilmiş, 1933 de Rozenberg tarafından tetkik olun. muş ve nihayet 1936 da Hitler tara. fından kabhul ve tasdik edilmiş bir plâ na göre yapılacak isler bir hayli çoktur. Almanya ile Sovyetler ara- sında hudut olmadığı için, evvelâ komşu devletlerin toprakalrından is. tifade etmek lâzımgelecektir. Bunun içinse Almanyanm garp hudütların. dan emin olması ican eder. Binaena- leyh? 1 — Ya Fransayı bir muahedeyle şarktaki mefaatlerinden ayırmak. 2 — Yahut da Fransaya karşı ih. tiyati bir harp açmak. Bundan sonra sıra Sovyetlerle hem. hudut olan devletlerin parça parça işgaline gelecektir. Acaba Polonya buna razı olacak mıddır? İşte gene- ral Göring'in ikide birde Polonyaya gitmesi ve Maresal Ridz Simizsli ile müzakereleri hen bu sualin şüphele. rini ortadan kaldırmak içindir. Fa. kat Mareşal Simigli Alman teklifine yanaşmamaktadır. Naziler Baltık devletlerinden istı— fadeyi de düşünmemiş değillerdir, lâkin bu yolun stratejik kıymeti yok. tur. Geriye Alman istilâ ordularının ta. kip edebilecekleri tek istikamet kalı- yor: Çekoslovakyadan saldırarak, Ro. manyadan ve icabında Lehistanla bir harbi de göze almak şartiyle Galiçya. * * dan rek Ukranyaya ve Don hava- di n Kübân've Kafkasyaya ulaş. mgk.—- .. &. Hü . , - Bir hayli hayali proje değil mi? Fakat sakm ha gülmeye kalkmayı. 'niz, Zira, gayet mevsük bir menbadan aldığım malümata dayanarak, beyan ederim ki 1936 yılmm sonunda yani geçen birincikânun ayının ilk günle- rinde Hitler ' Çekoslovakyaya hücum etmeye karar vermiş ve harp ilân et. meden Pragm geceleyin bombardı. man edilmesi için hava kumandanlığı .emir dahi almıştır. Hitler bu emri verirken bütün ar- kadaşları, Fransanm Ren işgalinde olduğu gibi bu emrivaki karşısında da hiçbir şey yapamıyacağma inan. Mmiış bulumuyorlardı. Fakat Alman er. kânıharbiyesi buna derhal itiraz etti. Hitlerin emri' gelir gelmez harbhiye nazırr maresal fon Blomberg ve her- | biri birer orduya kumanda eden Üç | general derhal Hitleri ziyaret ettiler ve istifalarmı verdiler. Bunun üzeri. | ne Hitler emri geriye aldı ve Çekos. lovaklar vatanlarının geçirdiği elim tehlikeyi ancak on beş gün sonra doöst bir devletin siyasi bir mecmuasında yapılan ifşaattan öğrenebildiler. Gene birincikânun ayının sonlarıma doğru Alman orduları erkânıharbiye- siyle Hitler arasında İspanya mesele. leri hakkında da feci bir anlaşama. mazlık çıktığı hatırlardadır. Fakat bu sefer müfritler galebe çaldılar ve Alman donanması baş amirali Fors- ter yerini kontr Amiral Karlsa terke mecbur oldu. Az kalsın Rayışver ku. mandanı general fon Firitz de tekrar istifaya mecbur ediliyordu. Şimdi bu iki temayül bir mesele ü. zerinde biribirleriyle biraz uzlaşmış ve anlaşmışa benziyorlar. Hitlerin dostu ve Almanyanın Londra Büyük Elçisi fon Ribentrop bu iki temayülü ayni zamanda temsil etmektedir. Oy- nadığı diplomatik oyun çocukça de- nilecek derecede acıktır; “Almanya. nım yapacağı bazı sivasi ve as'reri hareketler esnasında İngilterenin hi- taraflığını temin etmek” iç'n uğranı. yor. Bu “siyasi ve asköri şunlardır: ! n Savyetler hırlığm: nldırmak. hereket” ler Yenı butçe Yarın meeclise verilmiş olacak Vekiller heyeti dün öğleden son- ra Ankarada toplanarak gece ge; vakte kadar 1937 masraf bütçesi ü- zerinde meşgul olmuştur. Bugün pazar olmasına rağmen Vekiller he- yeti gene toplantı yapmaktadır. Büt- çe yarın sabah meclıse verilmiş ola- caktır. Yeni bütçenin 230 - 235 milyon lira arasında olacağı kuvvetle tah- min ediliyor. Üniversitede sulistimal tahkikalı İki Polonyalıya işten el çektirildi Müddeiumumilik, Maarif Vekâleti. nin müracaati üzerine İstanbul üniver- sitesindeki iki Polonyalı hakkında ta- kibata başlamıştır. Bu iki zata üniver. sitedeki vazifelerinden el çektirilmiştir. Polonya tabiiyetinde bulunan bu iki ecnebi, Üniversitenin muhtelif fakülte- lerine Avrupa ve Amerikadan kitap ve ders malzemesi ve rasat âletleri alma kararını verdikten: sonra bu işlerde mütercim ve daktilo olarak — istihdam ekdilmişlerdir. Bu iki memur sipariş mektupları ve kitap ve malzeme fiyatları için ayrılan mühim miktardaki tahsisata vâkıf ol-” dukları için derha! Avrupadaki kütüp- hanelere, ders âletleri satan müessese- lere müracaat ederek fiyat istemişler ve burada kendilerinin ticarethaneleri varmış gibi de göstermek süretile gay- ri meşru menfaatler temin etmiye çÇa. İışmışlardır. Almanya ve müstemlekeler (Baş tarafı 1 incide). ketı.nm İgâö& dearecede değişmiyes - ceği cevabmı vermiştir. Nazır, 27 temmuzda avam kamarasında yap- tığı beyanatı hatırlatarak bütün mandater devletlerin bu mesele ile çabuk halledilmesi lâzımgelen bir - çok Avrupa meseleleri mevcut oldu. gunu söylemiştir. Buna mukabil, İngiltere hükümeti iptidai maddele- rin tekrar tevzi edilmesi meselesini tetkik etmeğe hazırdır, “Polonya (!),»ya saldırmak 3 — Holanda müstemlekelerine sal- dırmak (bu nokta bilhassa mühimdir. Zira Alman — Japon — anlaşmasının gizli bir maddesi Hind denizindeki bü yük ve geniş Holanda müstemlekelerin de Japonya ve Almanyanın nüfuz mım takalarını hudutları ile tesbit etmekte. dir). 4 — İspanyada Almanyanın temin edeceği menfaatlere muhalefet etme- mek. Fakat bütün bunlara — rağmen bir harbe girmek tehlıkesmı göze alma- mak için Sovyetlerle siyasi ve iktisaldi bir anlaşma yapmağa da çalışılmakta. dır. Hitler Staline şu üç teklifi yapa- caktır: 1 — Fransız — Sövyet paktırır fes- hediniz! 2 — Komünist enternasyonali lâğ. vediniz! 3 — Yahudileri hükümet teşkilâtın- dan koğunuz! Stalin bunları yaparsa dünya — üze- rinden kızıl tehlike kelkmiış olacak ve kuüvvetli bir Almanya ile kuvvetli bir Rusya dünyaya müttefikan hükmede. bileceklerdir. Eğer stalin bu üç maddeyi — redkle- derse o zaman Alman erkânıharbiyesi- le dost gecinen kızılordu generallerine gu direktif veril*cnl"n'ş Aksi takdirde harp b:şlayacaktır e Binaenaleyh marttan — mayısın so.- nuna kadar geçecek zaman için dehşet- li bir gerginlik, buhran ve harp tehdi- di belirmiş bulunuyor. Fakat — ben bu müddet zarfında harbin patlayacağına inanmıyorum zira: | “Alman — ordüsnün tumandanları » böyle bir harbin Alman silâhlarına za. !er kuandn-abılecegme bir türlü emm _L hareket etmiştir. Bunlar İskenderun civarında Şekre köprüsünde — Vatani partisi mensupları tarafından karşılan mışlardır. Hatay anayasasının Cenevfre de hazırlandığı bugünlerde Demirgöm. leklilerin bir tezahürat niyeti besledik leri görülüyor. Hatay halkı bu davetsiz misafirlere karşı çok uyanık bulunmak tadır. Vaziyet gergindir. Himaye böyle olur! Kırıkhanda bir katil — hâdisesinden dolayı mahküm olan Danaburnu namımn daki haydut Kırıkhan mesalihi hassa zabiti tarafından serbest bırakılmıştır. Bu şaki birçok Türkleri katlederek Su riyeye kaçmış ve orada himaye gör- müştü. Kendisinin şimdi de Kırıkhan. daki bazı Taşnaklardan çeteler “teşki- line memur edildiği söyleniyor. Hatayda vaziyet endişeli yan unsurlar Türkler aleyhine tahrik ödilmektedir. Kuseyr — köylerinde bu ul şahıslar bu mintakalarda güya seya hat maksadile dolaşıp duruyorlar, Bu dolaşmaları Türk köylülerine tecavüz- ler takip etmektedir. Ayni — zamanda muhtelif yerlere teksif edilen cetelerin de bu şahıslar tarafından teşvik edildik leri görülmektedir. Tethiş hareketleri- nin sebebi ha'kı korkutmak ve San. cak davası aleyhine elleriniden vesika- lar almaktır. Halbuki halk yabancıla- rın bu tahrikâtına tamamen karşı dur mağa azmetmiştir. Bu sebebledir ki bugünlerde Hatay. dan bazı heyecanlı haberler geleceği bütün Halebde tahmin ediliyor. Cenevre m izakereleri Cenevre: 27 (ALA.) — Havas ajan- sr bildiriyor: Hatay meselesile meş- " gul olan mütshassıslar | — komitesi per. gembz gülü Dö0usmuğua İpaklar seıhlkacı bitirmişir. Komite, âzasına anayasası ve idari teşkilât kanunlarının icap ettirdiği derin tetkikatta bulun- Hatayın bazı yerlerinde Türk olmı. tahrikler açığa vurulmuştur. Bazı mes' e Patsak Öieeln -- Yaefe Hatayın - Hata yda vazi y gerginleşti (Baştarafı 1 inctde) kilâtına mensup Araplardan mürekkep 50 kişilik yeni bir kafile İskenderuna mak imkânını vermek üzer€ W kadar toplantılarını " — kesmey* vermiştir. vr’ Diğer taraftan komite, Hl“’dı : lunan Mileltler cemiyeti mi mütalealarından da istifade © bunların Cenevreye davetini & reterlikten rica eylemiştir. Müşahitler çarşambâ gidiyorlar — Kudüs: 28 (A.A,) — Hn*'g’:,,a letler cemiyeti müşahitleri C toplanmış olan mütehassıslar * ne rapor vermek üzere çlf!”' Cenevreye hareket edecekler Suriyede yapılan prop İngilizce Deyli Telgraf Suriye muhabiri Ernest alı meselesi etrafında Suriyede hasi bazı fikirleri ve yapılmakta olan propagandaları anlatan bir retmiştir. Bu makalede netice ıtibilflıe ki: “Suriye Başvekili Cemil M";î&' Hariciye nazırı Sadullah — CA dd”l»'î nevreye Sancak hakkında SOl pılmış olan anlaşmayı feshe çin tazyikta bulunmak iıl“fe Şu lâhzada Sunyelıler.ı Suriye muahedesini henüz t”dıu# miş olduğu şeklindeki ) Suriyenin henüz Mıl[etlâf' b zası olmadığına dikkat € tmek sı değildir ve © vaziyette D lar. Suriyeliler tarafından '.YEP' hangi bir şiddet gösterişi Suriye w tidadına karşı olan itimadı di bilir. Ve bu hal Suriyenin , ü cemiyetine aza olmasının gee intaç eyliyebilir. ı ;_ Bu ihtarlar, Suriyelilere Şam' v sul şahsiyetler tarafından — VETİ L..A--- 0-'— gazetiğ' | İskenderunnun kayboıu:'ı“ "d Na ile Frahsanın Türkiye önün e g ru edişleridir.,».  l sunun üstüne Dün Çekoslovakya milli meciisin- komünist mebuslar arasında büyük bir kavga ve boğuşma olmuştur. Gelen malümata göre ekalliyet- lere ait hükümetin hazırladığı b>yan name müzakere edilirken, bazı Al- man mebuslar beyannemenin muh- miş ve tenkitlerde bulunmuşlardır. Komünist mebuslardan Boger, Alman mebusu Holubeye hitaben: — “Siz, faşistler, hep çetecisi- niz!,, diye bağırmıştır. Bunun üzerine meclisteki Alman ve komünist mebuslar biribirine ge- çerek, yumruklarla kavgaya başla- mışlardır. ; Rekler isimli pehlivan bünyeli bir Alman mebüusu, kargaşalık esna- sında komünist mebus Bogeri yaka- lamış, omuzuna atarak kapıdan dışa- rı çıkarmak istemiştir. Arkadaşımı bu vaziyetten kurtarmak istiyen başka bir komünist mebusu da Rek- ler yakalamış ve heybe gibi diğer omuzuna atmıştır. Neticede gayet kuvvetli ve gür- büz olan Rekler, omuzlarında taşı- dığı canlı heybeleri kapı dışarı atmış- tir. Meclis koridorunda büyük bir şiddetle devam eden yumruk kavga- sı, mebusan binasını bir saat alt üst ettikten sonra, polisin müdahalesiy- le nihayet bulmuş ve inzıbat temin edilmiştir. Japon parlamentosunda Paris 28 (Hususi) — Tokyodan bildirildiğine göre, geçen gün, Ja- |. Halterci bir Alman mebusu —— Çek parlamentd- * de Alman ekalliyeti mebuslariyl2 telif noktaları hakkında izahat iste- | ğ altını getırdl kadar vuku bulmaım! bir hadise ölmuştur. askeri tahsisât ıneseleâ' dılırkcn sol mebuslardan * H to i'e Seyü Kay Naidi mebus münakaşaya Münakaşa yavaş yavyaş - şi rek tokatlarla doguşmez en nihayet bu iki mebus bıçaklarla biribirlerini so5 İ talamışlardır. Parlament09: kerelerini tatil etmiş V€ tahaneye kaldmlımşll“hr' î davelilld'?lı çıkan mes€ Nasıl hatlledi! il€ Fethedilmiş Habe!“t::ım e * toru Haile Selâsiye, _In W İmmn taç giyme meram“î w_. wl temsil edilmesi için İngi &w&g meti tarafından yap etmiştir. İtalya, tes'it n'lel'i'v'-"“'ı ile karısmı ve Mussol! legesi olarak da hariciyt © Cianoyu gondereccktâ;; ; larm geleceği şüph heli dına konus! ç ya hükümeti a tten KET için bir yol mev]::iut o yerek demiştir L " bğer İngıltıefre hukmgl İspanya krıllı Alfons | pon parlomento tanhınde gımdıyeı _ unparı.tonl“__ JG*'_ cnaj ;M ı Habeş Kralıni? — gunku çıkmaz M ı K