28 Şubat 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 6

“Tarp tehlikesi (Baş tarah 1 incide)| mini çok zaman istiyen bir iştir. Hem vusturyada tahrikât yapabileceğini ih as ediyor, Çekoslovakyayı dahili harp çıkarmakin tehdit etmektedir ve saire Ve saire... salacak mıdır? Yaptığım tetkikat, muhtelif Alman şehirlerinde ve müesseselerinde gö. rüp işittiklerim beni şu neticeye ulaş. tardı: “Almanyanın bir harp yapıp yapa- mıyacağını hiç kimse kestirememek. tedir; hattâ Hitler bile... Ama, eğer Almanya, hakikaten bir harbi göze alacaksa, bu harp ancak 1937 de koptuğu takdirde Almanya için bundan bir fayda memul olabilir. Bugünkü Almanyada hüküm süren. ler, iki telâkki etrafında toplanmak. tadırlar. 1 -— Mütemadiyen harp tehdidi sa- vurarak blöfle her istediklerini kopa. rabileceklerini sananlar. 2 — Diplomasi yollarıyla pek ağır yürüyen işleri Ani bir darbeyle ve bir çırpıda halletmek istiyenler. Bununlaberaber bu her iki telâkki erbabı da bir harbin ancak 1037 de Almanyaya faydalı olabileceği kana. atindedirler. Birinciler diyorlar ki: . “ Dünya siyasi bakımdan Alman. yanm istediği istikamette inkişaf et- mektedir. Fakat askeri bakımdan me. sele böyle değildir. Harp İngilterenin tilâhlanmasımı ikmal ettiği gün ko. parsa Almanyanın muzaffer olması. na imkân yoktur, İkinciler ise göyle diyorlar: “— Nekadar blöf yaparsak o kadar karınacağımız muhakkaktır. Bekliye- lim. Bugünün elle tutulan menfaatle. rini yarmın doğuracağı meçhullere tercih etmeliyiz. Ben Alman Nazi partisinin harp 1s. ne ve hini kacette bir harbi ka. — irisi Alman genaralle- oktar #m emri altmdaki m MEP ipin Yürp 'steme. mektedirler, Acaba Hitler bu iki yölden hangi. sini kabul edecek? İster Hitler tarafından idare edil. sin, ister Hitlerei olmasın Almanya- ra hakiki harp hedefi Sovyetler bir. 'iğidir. Ukranyanm engin ovaları, Ural mmtakasmm zenginlikleri, mem leketinin istikbalini düşünen her Al manm rüyslarma girmektedir. AL manyanın bu siyast hedefleri iso Hit. ! lerin iktidar mevkiine gelmesinden çok evvel tayin edilmiştir. Ukranyayı ve Ural zaptetmek, | Alâ. Fakat bu hedeflere nasıl ulaşıla. bilecektir? Almanyada rasladığınız her nasi bu suale şu cevabı vermektedir: .— Silâhla!” Ve, size açıkça söyliyebilirim Ki Nazi partisinin iktısaği, siyasi, aske. ri şubeleri . ki hakikatte Almanya bu şubeler tarafından idare olunur - memleketi Sovyetler Birliğine karşı bir harbe hazırlamaktadır. Lâkin ha. kiki maliyeciler, hariciye nezaretinin teerübeli diplomatları ve generaller Sovyetler Birliğine sulh ile hulâl et. mek iktisadi menfaatler ve imtiyaz. lar koparmak taraftarıdırlar. Ve Na- zi partisi “Stalin diktatörlüğü” ne karşı küfürler ve tehditler yağdırır. ken bunlar Berlinle Moskova ârasm. da yeniden bir dostluk varatmağa çalışmaktadırlar. İste sulh veya harp bu iki tema. yüldşn birinin galebesine göre taay- yün edecektir. Alman erkânıharbiyesinin bazı Kı. ml ordu kumandanlariyle bir zaman. lar general fon Sekt tarafından tesis edilmiş olan dostlukları devam ettir. diğine süphe yoktur. Sonra, bir yıl- * danberi Sovyetlere Alimanya arasm. daki tleari münasebetler bir hayli in. kişn? etmekte olduğu da gözönüne alınmalıdır. Bunlar bir tekim iyi isa. tetlerdir ama. Almanyanın günden güne ârtan iktisadi zorlukları ker- »ısmda bu Ucari münasebetlerden do. #an fevda pak karın doyurur gibi de. ğidir. Ham taraftarı nasiler diyorlar ki: "— Sulh yoluyla Sovyetlerden Ik. tısadi menfaatler ve imtiyazlar t p < a, didi Acaba bu arzularına | diplomasi yollarıyla ulaşamazsa, bu ; Almanya, hakikaten bir harbi göze | Stalin bu... Bir de bakarsınız, yarın emir verir, Moskovadan beş yılda ko. pardığmızi sandığınız menfastler ya. nıp kül olur. Binaenaleyh ket'i bir ne. İce verecek vasıtayı kullanmak lâ- zımdır. Bu vasıta ancak silâh ve harp. tir, # di # Acaba böyle bir harpte Almanya. nm tatbik edeceği plân ne olabilir? (1920) de ceneral Hofman tarafın. dan yapılmış, 1927 de Arnold Röh berg tarafından tashih edilmiş, 1933 de Rozenbery tarafından tetkik olun. müş ve nihayet 1936 du Hitler tara. fından kabül ve tasdik edilmiş bir plâ na göre yapılacak ler bir he çoktur, Almanya ile Sovyetler arn- amda hudut olmadığı için, komşu devletlerin toprakalrından is. tifade etmek lâzımgelecektir. Bunun İçinse Almanyanm garp hudutların. dan emin olmas: icap eder. Bingena- leyh? evvelâ 1 — Ya Fransayı bir muahedeyle şarktaki mefaatlerinden ayırma! 2 — Yahut da Fransaya kar! tiyati bir harp açmak Bundan #onra sıra Sovyetlerle hem. hudut olan devletlerin parça parça line gelecektir. Acaba Polonya buna razt olacak mıddır? İşte gene- ral Göring'in ikide birde Polonyaya gitmesi ve Mareşal Ridz Simigli ile müzakereleri hep bu sualin #tiphele. rini ortadan kaldırmak içindir. Fa. kat Mareşal Simizli Alman teklifine yanaşmamaktağdır. ih. Naziler Baltık devletlerinden İsti. | düşünmemiş değillerdir. | fadeyi de ikin bu yolun stratejik kıymeti yok. tur. Geriye Alman istilâ ordularının ta. kip edebilecekleri tek istikamet kalı- yor: Çekoslovakyadan saldırarak, Ro. manyadan ve icabında Lehistarla bir harbi de göze almak şartiyle Galiçya. dan rek Ukranyaya ve Don hava- Yisiniden “Kübü”ve KafKasyayi ulaş. mik m Bir hayli hayali proje değil mi? Fakat sakm ha gülmeye kalkmayı. niz. Zira, gayet mevsük bir menbadan aldığım malümata dayanarak, beyan ederim ki 1998 yilmin sonunda yi geçen birincikânun aymin ilk gü! rinde Hitler” Çekoslovakyaya hi etmeye karar vermiş ve harp ilân et. meden Pragm geceleyin bombardı. man edilmesi icin hava kumandanlığı emir dahi almıştır. Hitler bu emri verirken bütün ar- kadaşları, Fransanm Ren işgalinde olduğu gibi bu emrivaki karşısında da hiçbir şey yapamıyacağına inan. mış bulmüyorlardı. Fakat Alman er. kânıharbiyesi buna derhal itiraz etti, Hitlerin emri gelir gelmez harbiye nazırı mareşal fon Blomberg ve her. biri birer orduya kumanda eden Üç general derhal Hitleri ziyaret ettiler ve istifaları verdiler. Bunun üzeri. ne Hitler emri geriye aldı ve Çekos. de- lovaklar vatanlarının geçirdiği elim | tehlikeyi ancak on beş gün #onra dost bir devletin siyasi bir mecmuasında yapılan ifşaattan öğrenebildiler. Gene birincikânun ayınm sonlarına | doğru Alman orduları erkânıharbiye- $iyle Hitler arasında İspanya mesele. leri hakkında da feci bir anlaşama, mazlık çıktığı bhatırlardadır. Fakat bu sefer müfritler galebe çaldılar ve Alman donanması baş amirali Fors- ter yerini kontr Amiral Karlsa terke mecbur oldu. Az kalsm Rayışver ku. mandanı general fon Firitz de tekrar istifaya mecbur ediliyordir. Şimdi bu iki temayül bir mesele ü. zerinde biribirleriyle biraz wzlasmış ve anlaşmışa benziyorlar. Hitlerin dostu ve Almanyanın Londra Büyük Elçisi fon Ribentrop bu iki temayülü ayni zamanda temsil etmektedir. nadığı diplomatik oyun çocukça de. nilecek derecede açıktı “Almanya. nın yapacağı bazi sivasi ve asbori hareketler esnasında İngilterenin hi- taraflığını temin etmek” iç'n uğraşı. yor. Bu “siyasi ve arköri şunlardir: 1 — Sovyetler vE saldırmak, k veya Yeni bütçe Yarın meclise verilmiş olacak Vekiller heyeti dün öğleden son- ra Ankarada toplanarak gece vakte kadar 1937 masraf bütçes zerinde meşgul olmuştur. Bugün pazar olmasma rağmen Vekiller be. yeti gene toplantı yapmaktadır. Büt. çe yarın sabah meclise verilmiş ola- caktır. Yeni bütçenin 230 - 235 milyon lira arasmda olacağı kuvvetle tah- min ediliy, in ediliyor. Üniversitede suiistimal tahkikatı Iki Polonyalıya işten el çektirildi üddeirmumilik, Maarif Vekâleti. | -aati Üzerine İstanbul üniver- sitesindeki iki Polonyalı hakkında ta- kibata başlamıştır. Bu iki zata Ünive: | line memur ed sitedeki vazifelerinden el çektirilmiştir. | tabiiyetinde bulunan bu iki #versitenin muhtelif fakülte- lerine Avrupa ve Amezikadan kitap ve ders malzemesi ve rasat #letleri alma kararını verdikten o sonra bu islerde mütercim ve daktilo ölârak © istihdam <dilmişlerdir. Bu iki memur sipariş mektupları ve kitap ve malzeme fiyatları için ayrılan mühim miktardaki tahsisata vâkıf ol- dukları için derhal Avrupadaki kütüp. hanelere, ders âletleri satan müessese- lere müracaat ederek fiyat istemişler ve burada kendilerinin ticarethaneleri | varmış gibi de göstermek suretile gay- ri meşru menfaat lışmı Almanya ve müstemlekeler (Bag tarafı 1 incide) etinin iSAhsğs crdüede değişmizes ceği cevabmı vermiştir. Nazır, 27 temmuzda avam kamarasında yap- tığı beyanatı hatmlatarak bütün mandater devletlerin bu mesele ile çabuk halledilmesi lâzımgelen bir « çok Avrupa meseleleri mevcut oldu. gunu söylemiştir. Buna mukabil, İngiltere hükümeti iptidai maddele- rin tekrar tevzi edilmesi meselesini tetkik etmeğe hazırdır. “Polonya (I),ya saklırmak 3 — Holanda müstemlekelerine sal- dırmalke (bu nokta bilhassa mühimdir. Zira Alman — Japon gizli bir maddesi Hind denizindeki bü yük ve geniş Holanda müstemlekelerin de Japonya ve Almanyanın nüfuz mm takalarını hudutları ile tesbit etmekte. dir). 4 — İspanyada Almanyanın edeceği menfaatlere muhalefet temin etme- i mek. Fakat bütün bunlara (oOrağmen bir harbe girmek tehlikesini (göze alma- n Sovyetlerle siyasi ve iktisakli mlaşma yapmağa da çalışılmakta. | | dır. Hitler Staline şu üç teklifi yapa- caktır: 1 — Fransız — Sovyet paktını fes- hediniz! 2 — Komünist enternasyonali lâğ. vediniz! 3 — Yahudileri hükümet teşkilâtm- | dan koğunüz! Stalin bunları yaparsa dünya rinden kszd tehlike kuvvetli Almanya ile küvvetli bir Rusya dünyaya ttefikan hükmede. ilezeklerdir. stalin bu üç maddeyi üze iş olasık ve redde Binaenaleyh me ge li bir gerginlik, buhran ve harp tehdi- di ballemiş bulunuyor. Fakat o benbu müddet zarfında harbin patlayacağına inanmıyorum zira? “Alman rdesnun ndanları |. böyle bir harbin Alman ma ZA. fer kazandirabileceğine bir türlü emni yet tedirler.,, 3 nuna kadar zaman için ii | İ temin etmiye ça. anlaşmasınm | İ 28 ŞUBAT — 1937 Hatayda vaziyeli gergi inleşti. (Baştarafı 1 incde) kildema mensup Araplardan mürekkep 30 kişilik yeni bir kafile İskenderuna hareket etmiştir. Bunlar İskenderun civarında Şekre köpr partisi mensupları tara wn Cenevfe gü e Demirgöm. in bir tezahürat ni yor. Hatay hali misafirlere karş: çok besledik yanık bülunmak tadır. Vaziyet r. Himaye böyle olur! Kırıkhanda bir katil (o hâdisesinden ahküm olan Danaburnu namın Kırıkhan mesalihi hassa dan serbest bırakılmıştar. Bu şaki çok 'T! eri katlederek Su tiyeys kaçma a himaye gör Ken imdi de Kırıkhan. daki bazi Taşr rğdan çeteler teşki- i söyleniyor müştü, Hatayda vaziyet endişeli Hatayın bazı yerlerinde Türk olmi. yan unsurlar Türkler aleyhine tahrik ektedir. köylerinde bu açığa vurulmuştur. Bazı mes" bu mmtak. Kuseyr ler takip stnekti muhtelif yerlere tek ei sese edilen çetelerin de bu şahıslar tarafından teşvik edildik 1 örülmekt Tethiş hareketleri nin sebebi ha'kı korkutmak ve San. cak davası aleyhine ellerinden vesika- İâr almaktır. Halbuki halk rın bu tabrikâtına tamamen karşı dur mağa azmetmiştir. Bu sebebledir ki bugünlerde Hatay. dan bazr heyecanlı haberler o gelezeği bütün Malebde tahmin ediliyor. Cenevre m'izakereleri 27 (A.A) — Havas ajan- Hstay meselesile meş- rhasarslar. komitesi per. gembi günü UNU UğA işler. örahimanı bitirmişir. Komite, azasma' Hatayın kanunlarının yabancıla- u davetsiz | | mak imkânin: vermek üzeT€ vir kadar toplantılarını“. kesmey£ vermiştir, Diğer taraftan komite, mele lunan Milejtler cemiyeti 8 mütalealarından da istifade si bunlar Cenevreye davetini 8 reterlikten rica eylemiştir. Müşahitler çargami geri gidiyorlar g İ Kudüss28(AA)— nar letler cemiyeti müşabitleri kogili toplanmış olan mütehassıslaf g ne rapor vermek Üzere garşamt* Cenevreye hareket edecekler” ISuriyede yapılan grape İngilizce Deyli Telgraf gö g gi bazı fikirleri ve yapılmakta propagandaları anlatan bir retmiştir. Bu makalede netice iriberle z yara e gire gi nevreye Sanzak bakkanda pılmış olan anlaşmayı feshe ikta bulunmak üzere agi? 2da Suriyeliler, Fi ue Sürüye muzhodesini heniz tesi ed miş olduğu şeklindeki bir hesüz Milletler reel gu kt Ri il pi Suriyeiler tarafından saylan hangi bir şiddet gösterişi Sur 7 yeti? tidadını karşı olan itimmsör Ka) e bilir. Ve bu bel Suriyenin M cemiyetize 27a olmasının ge“ intaç eyliyebilir. Bu ihtarlar, Suriyelilere çen | sul şahsiyetler tarafından VEYA Kö Ea ni pili esip İskenderunnun kayboluşu Ve ile Fransanın Türkiye önünde ru edişli Halterci bir Alman mebusu Çek parlamento” sunun üstüne Dün Çekoslovakya milli meciis de Alman ekalliyeti casbındeşiyla; komünist mebuslar arasmda büyük | bir kavga ve boğuşma olmuştur, Gelen malümata göre ekalliyet- lere sit hükümetin hazırladığı 9syan rame müzakere edilirken, bazı Al wan mebuslar beyannemenin mul- telif noktaları hakkında izahat iste miş ve tenkitlerde bulunmuşlardır. Komünist mebuslardan Boger, Alman mebusu Holubeye hitaben: — “Siz, faşistler, hep çetecisi- niz!,, diye bağırmıştır. Bunun üzerine meclisteki Alman ve komünist mebuslar biribirine ge- çerek, yumruklarla kavgaya başla- muışlardır. Rekler isimli pehlivan bünyeli bir Alman mebusu, kargaşalık esna- smda komünist mebus Bogeri yaka- lamız, omuzuna atarak kapıdan dışa. rı çıkarmak istemiştir. Arkadaşmı bu vaziyetten kurtarmak istiyen başka bir komünist mebusu da Rek- ler yakalamış ve heybe gibi diğer omuzuna atmıştır. Neticede gayet kuvvetli ve gür- büz olan Rekler, omuzlarında taşı. İ dığı canlı heybeleri kapı dışarı atmış- tır. Meclis koridorunda büyük bir şiddetle devam eden yumruk kavga- s1, mebusan binasını bir saat alt üst ettikten sonra, polisin müdahalesiy- le nihayet bulmuş ve inzıbat temin edilmiştir. Japon parlamentosunda Paris 28 (Hususi) — Tokyodan bildirildiğine göre, geçen gün, Ja- pon parlomento tarihinde şimdiye altını getirdi. , kadar vuku bulmamış bir hadise olmuştur. j askeri tahsisât e miz İ dilirken sol mebuslardan M4 a to ile Seyü Kay Naidi part mebus münakaşaya be dl Münakaşa yavaş yay#$ * rms iek tokatlarla döğü me der en nihayet bu iki me bıçaklarla biribirlerini ço! 1alamışlardır. Par eme kerelerini tatil etmi tahaneye kaldırımı Habeş kralın!" davetinde” Mİ epili çıkan me "ey <5 Nası! hatledi! kekeleme Fetbedilmiş şistan Togil toru Haile Selösiye. sie e Inn taç giyme merasimi di temsil edilmesi ine ei b meti tarafından yapılan etmiştir. ei İtalya, tes'it EA ile karısını ve Musso legesi olarak da hariciy€ Cianoyu gönderecektir. “E, ş larm geleceği iphelidir. F* mez ya hükümeti adma Ve ale günkü çıkmaz vaziy” icin bir yol ye duğu yerek demiştir id ““Eğer İngiltere yüküm İspanya kralı Alkaş vr çağıracak öle kral . imparatoru gönderebilir. i