18 Aralık 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 6
deniz anlaşmasının 21 inci mad- mucibince tekaü ki gelen beş kra alakoymak fikrinde olânöunu resmen Amerika ve Japonyaya bülireceğini lemiştir. Samuel Hoare, İngiltere hüküme- n bu bapta Amerika ve Japonya noktai nazar teatilerinde bulun. olduğunu, Amerikanm şayet bu krovazöre Büyük Britanyanın iniyeti için ihtiyaç varsa hiçbir iti- e bulunmayacağı cevabımı verdi. ve Japonyadan henüz cevap gel- iş ise de bunun de müsnit ola- ümidinde olduğunu ilâve eyle- (Baş tarafı 1 imei pa, süngü ormanı halinde “Fiansada toplantılarını yapan ta- dikal sosyalist fırkası icra komitesin- de söz söyliyen Fransrz Harbiye na- zırı Daladier Fransanın içtimai ve ırici vaziyetini canlandırmış, yakm- e e ümidini iz. Müthiş silâhlanma masrafı — Deyli Herald gazetesinden: Yedi büyük devlet, silâhlanmak için 934 de sarfetmiş oldukları parayı, ha- beş misline (o çıkarmışlardır. tere, Fransa, Amerika, Almanyâ. Japonya ve Rusyanın 1914 deki şmesarifinin meçmuu 442 milyon Yirası idi. (o (Tahminen 3 milyar Iirası); (o 1931 de bu yekün 563 çıkmıştır. ( 3milyar 700 mil n Türk Jirasma yakın) ; bugün bu ye. 2 milyar 290 milyon civarmda. ır, (tahminen 18 milyar Türk lirası). mütearrız üç devlet: (o Almanya, alya ve Japonyanın bu husustaki derin etumiyetlerine rağmen, bu yekünun a- fı yukarı doğru olduğunu zannediyo. ireri mesarif listesinin başımda Al gelmektedir: 34 de 95 milyon İngiliz Tirası (680 Türk lirası), 1931 de 42 milyor da 940 milyon, (İngiliz lirası (6 204 milyon 'Türk lirası). Rusya: 1914 de 92 milyon (644 mil- n Türk lirası), 1931 de 134 milyon, de 185 milyon. İngiltere: 1914 de 72 (milyon, (500 ilyon Türk lirası) 1931 de 92 milyon 936 da 161 milyon. İtalya 1914 deki 37 milyonluk (250 ilyon Türk lirası), masarifine muka. bu sene 150 milyon sarfetmiştir. Ve nihayet Japonya, 1914 senetinde- na ancak 19 milyon (130 mil on Türk lirası) masraf ettiği (o halde, 6 da bu yekünu 60 milyona (400 mil 'Türk lirasma çıkarmıştır. eş harbi dolayısile (yapılan fev- masraflar, oİtalyanm senelik rının hesabını bilhassa güçleş. unla bereber, Habeş (seferi için dilen 250 milyonun (1 milyar 600 Türk lirası) 100 milyonunu esli çıkıp, buna bütçeden (ayrılan 50 ilâve etmek suretile 150 mil- bir rakam elde edersek, pek de iya düşmüş olmayız zannımdayız. Aldatıcı istatistikler e bakınca, Japonya, diğer bü- k devletlerin yanında sulhperver bir gibi gözükür. M h, Japon halkının hayat stan ın çok aşağı ve doğan güneş im. iratorluğunun diğer endüstrilerle be- ber harp endüstrisinde de istihdam amele gündeliklerinin çok düşük i u unutmamak (lâzımdır. Di- * taraftan şunu da (hatırlatalım ki, ha ihtiyacınm memleket (o dabilinde n edilmesi de bazı devletlerin daha silâhlanmalarını intaç ettirmek. vie ponyanın harp masrafları yekünü er devletlerinkine nisbetle az olmak- » bu yekün Japon bütçesinin 46 sını teşkil etmektedir. luhtelif devletlerin askeri masrafla. nüfuslarile mukayese edersek, Al- Silahlanma ye Isviçre hududu- yarışının sonu neye varacak manyanın müthiş silâhlandığmı, Rusya nın ise, bilhâssa hudutlarnın o genişli-| Şi nazarı dikkate almırsa, gayet az li lâhlandığını görürüz, Almanyanın nüfusu, bu 7 büyük dev-| letin mecmu nüfusunun yüzde 11,8 ni teşkil eder. Halbuki, (askeri masarifi umum masraf yekünunun yüzde 41 ri- dir. Rusya İse, yekünun yüzde 29,8 ini teşkil eden nüfusile, masarif yekünunun ancak yüzde 28 zini harcamaktadır. Amerikadaki nisbet şudur: , Nüfus yüzde 22,5 askeri masarif, oyüzde 8,8 Japonya: Nüfusu, yüzde o 12,3, askeri masarif yüzde 2,6. İngiltere: Nüfusu yüzde-8,3, askeri masarif yüzde 7, Fran sa; Nüfusu yüzde 7,4 askeri (omasarif yüzde 8,1, İtalya nüfusu (o yüzde 7.6, askeri masarif yüzde 6,6. Beş dakikada 150 bin iira İşte şayan: hâyret birkaç rakam da, ha. Gözden geşirdiğimiz statistiklere is tinat ederek, yedi büyük devletin, harp hazrılığı için günde 6.500.000 İngiliz li rası (Türk parasile tahminen 39 milyon Türk lirası) ve dakikada 4.400 İngiliz lirası (bizim para ile (takriben 30 bin lira) sarfettiklerini anlayabiliriz. Siz bu yazıyı okuyuncaya kadar, bu devletler harp hazırlığı o için daha 150 bin Türk lirası sarfedeceklerdir ve bu, sonuncu (oOolması lâzmgelen harbin hitammdan yirmi sene sonra olmakta dır, Almanyanın na asker sevkiyatı (Baş tarafı 1 incide) Berlin: 17 (A.A.) — Merkezi Stutt- gartta bulunan beşinci kolordu garni. sonlarma yeni takviye kıtaatı gönderi!” miştir, Bu takviye kntaatr, Alman ordu. sunun miktarını 36 fırkaya iblâğ etme. ği Amir olan askeri kanun kadrosu da- hilinde beşinci kolorduyu takviye mak- sadile gönderilmiştir. Askeri İkumandanlığın ötedenberi der piş etmekte olduğu bu tedbirler, anor. mal mahiyette değildir. Almanların resmi tekzibi Berlin: 17 (AA) —D. N. B. ajansı bildiriyor: Bâzı İsviçre gazeteleri Almanyanm İsviçre hududunda tahşidatta bulundu. ğunu bunun da tecavüzü maksatları ta- zammun ettiğini (o yazmaktadırlar. Bu şayialar enternasyonal havayı zehirle. mek ve Avrupa efikârı umümiyesini telâ şa düşürmek için uydurulmaktadır. Sa- lâhiyettar Alman (o mahafilinde bu ha- berlerin baştan başa asılsız olduğu be. yan edilmektedir. Alman iktisat nazırına göre Alman iktisat nazırı doktor Şaht bu- gün neşrettiği bir makalede Almanya. nın iktisat siyasetini anlatarak Alman, ya için iptidai maddeler tedarikinin za- rurt olduğunu kaydetmekte ve (Berlin hükümetinin müstemleke ( taleblerine karşr yapılan itirazları cerheylemekte- dir, Alman sefirini tenkit Londra: 17 (A.A.) — Mançester Gar diyan, Alman büyük elçisi Fon Ribbent! ropun dünkü nutkunu tecssüfle karşılı, yarak diyor ki: “Alman büyük elçisi (daha ilk defa Londraya gelişinde İngiltereye komüniz me karşı gülünç bir serbesti ile muame- le ettiğini beyân ederek bir ders vermek Dün de bunu tekrarlamış ve n Almanyayı © uçurumun kenanına sürüklemiş olduğunu söylemiş tir, Halbuki bu, tarihi bakımdan hiç de doğru değildir. Filhakika Von Ribbet- rop bugünkü (mevkiini komüniatlere borçludur. Çünkü komünistlik olmasay dı pasyonaliştler iktidar mevkiine gele. mezdi, Bundan manada (oOAlman büyük elçisi Almanyanın müstemlekeleri olma! dığı hakkındaki mutat şikâyetlerini tek- rarlamıştır. Bu nutuk bir elçinin dei bir siyaset propagandacısının sözleri- dir.,, Fransız gazeteleri ne yaziyor? — HABER — Akşam postası Sancak etrafında müzakereler (Baş tarafı 1 incide) ginin içi gene kırmızıdır. Bayrak ay- nen Türkiye bayrağı ölçülerindedir. Cemiyet, şubelerini açmıya başla - mıştır. İlk şube Dörtyolda 200 e ya- kın Hataylının iştirakiyle açılruştar. Bu münasebetle büyük merasim yapıl» mıştır, Sancakta tazyık berdevam Sancaktan gelen haberler Sancak idaresinin Türklere karşı tatbik etti- Zi işkence siyasetine tekrar merha - metsizce başladığını göstermektedir. Sancakta ileri gelen Türklerden on kişi yeniden tevkif edilmiş ve bunlat- dan biri mahalli idare memurları ta- rafından atılan dayak neticesinde ö - Tüm derecesinde hastaneye kaldırıl - mıştır. Bu soydaşımız ümitsiz bir hal- dedir, Paris müzakereleri Gelen malümata göre hariciye Ve- Kilimiz Tevfik Rüştü Arasla hariciyej —— — umumi kâtibi Numan Menemenci oğ- Ju ve diğer heyet "zasr Fransanm da- veti üzerine Antakya - İskenderun ve havalisi meselesini görüşmek üzere pa zartesi günü Pariste bulunacaklardır. Heyete Cemiyeti akvam daimi murah- hasımız Necmeddin Sadık da refakat etmektedir. Bugünlerde Pari- se gidecek olan Fransız büyük elçisi Ponso hareketini tehir etmiştir. Pa - risteki müzakereler esnasında Sancak meselesi raportörü ölün İsveç harici- ye nazırı namına İsveçin Paris sefiri bulunacaktır. Sancağa gidecek müşahit Heyet Cenevre, 17 (A. A.) — İskenderuna gönderilerek (Omüşahidler (Okomitesi İsviçreli, bir Hollandalı ve bir Nor veçliden mürekkep olacaktır. Alâka - dar hükümetler bu müşahidleri şark işlerini bilen zevat arasından intihap edebeklerdir. Hudutta tedbir almışlar Haleb, (A, A.) — Havas bildiriyor. Sancakta sükün hüküm sürmekte - dir Bununla beraber, muhtemel bâdi- #elerin önline geçmek için, Türkiye - Suriye hududunda emniyet tedbirleri ittihaz edilmiştir. Suriye meb'usları Arap ve Türk a- halinin intihap mücadelesi esnasmda iki kişinin ölümüne ve 20 kişinin ya- ralanmasma sebep olan hidiselerder dolayı müttefikan mütocssif bulun - maktadırlar, Sancak davamız etrafmda şimdiye kadar ısrarlı bir süküt muhafaza e- den Fransız matbuatı meselenin mil. letler cemiyetine intikalinden sonra hararetli neşriyata başlamışlardır. “Le Journal,, Sancak mezelesinden bahsederek diyor ki: “1934 senesinde biz Fransa ile Tür- kiye arasmda mütekabil yardım misa- kı âktedilmesi hakkında vukubulan tekliflere karşı kulak asmadık, O va- kit yapılan bu hatayı tamir etmek i- çin henüz vakit geçmiş değildir. Bu- günkü Fransız - Türk ibtilâfı bu ci - heti nazarı dikkate almak için bir fır- sat sayılabilir. Cürmümeşhut- ta şampiyon! Bir Ermeni üst üste dört suç işledi Dün, Beyoğlunda üst üste dört Enç işliyen İstepan admda bir adam cür- mümeşhut mahkemesine verilmiştir. Tahtakalede çömlekçilik eden İstepan Beyoğlunda birkaç kişiyle kavga et - miş, birisini döğmüş, bir başkasma da hakaret etmiştir. Polisler tarafından (oyakalanarak merkeze götürülen ve polislere de haka rette bulunan İstepan bununla da kal- mıyarak hakkında tutulan zabıt vara» kasının imha edilmesini temin için po- lis Lütfi ve Necatiye rüşvet teklif et-İletnameleri muteber ad.lcdilmiyecektir miştir. Polisler keyfiyeti müddelumuml!liğe | haber vermişler, sivil memurlarla alı. nan tertibat sayesinde İstepan parayı yerirken cürmümeşhut halinde yaka - lanmıştır, Bulgaristandan gelecek Mal ve mülklerini Bulgaristanda ; 5 — 3 Berke ilg Akdeniz meselesinde İtalya ile İngiltere nihayet anlaşdı mı? Ingiliz Hariciye Nazırı şimdilik izahat veremiyeceğini söyledi Havas ajansına nazaran İngiltere Italyanm Aiman nüfuzundan çev- ile İtalya Akdeniz için muvakkat bir) rilerek Fransa ile İngilterenin bitaraf- anlaşma yapmışlardır. Ancak şu se- lığına iltihak edeceği ümidi izhar olun beplerden dolayı bunun resmen ilân) maktadır. edilmemiş olduğu ilâve edilmektedir. Avam kamarasında izahat I — İngiltere ile italya Adisababa- daki sefaret meselesini halletmek ar.| | Avam Karmarasında bu hususta 80- zusundadırlar. Bu mesele hali hazır.) rulan bir suale cevaben İngiliz Hari- da Londra ile -Roma arasındaki mü-| ciye nazırı Eden demiştir ki: zakerelerin mevzuunu teşkil etmek- — İngiliz ve İtalyan hükümetleri | arasmda noktai nazar teatisine de- tedir. vam edilmektedir. Ancak şimdilik 2 — İngiltere, kendisile Italya ara-| sında İspanya meselesi yüzünden hiç! bu mesele hakkında beyanatta bulu- mıcak vaziyette değilim... bir ihtilâf çıkmamasından emin ol- mak istemektedir. İ Moskova 17 (Radyo) — Madrit mil-) etmiş ve hükümetin 25 avcı Ni mildafaa komitesi reisi gencral Mua- ha, hükümet kuvvetlerinin, gerek bir. çok âsilerin kendilerine ilhakı, gerekse yeniden birçok techizat ve esliha satın almaları dolayısile son derece takviye edildiklerini ve isyanm pek (oyakında bastırlacağını beyan etmiştir. Yeni muvaffakiyetler Moskova 17 (Radyo) — Hükümet milislerinin Sandanseraya yaptıkları bir taarruz esnasında, isyancılarm elinden birçok ganimet ve bu meyanda Alman mamulâtı gaz bombalar: ve gaz maske- leri almmıştır. Asileri dehalete davet Moskova 17 (Radyo) — Hükümete mensup tayyareler, isyanerların mevzile ri Üzerinde uçarak (beyannameler at- muşlardır. Bu beyannamelerde, hükümete ilti. hakedecek isyancların affedileceği, ak- si takdirde pek yakında şiddetle ceza- landırılacakları bildirilmektedir" Franko müşkül vaziyette İspanyada general Frankonun müş. kül bir vaziyette olduğu gelen haberler- den anlaşılmaktadır. Generalin bir emir namesile 1931 sınıfının ihtiyat subay ve assubayları beş gün içinde mahalli me-| muriyetlerine gitmeğe davet edilmişler dir. Bunlar mezkür sınıfın askerlerine talim yaptıracaklardır. Hava taarruzu Madrit milli müdafaa komitesi şöyle bir tebliğ neşretmiştir: “Hükümet kuvvetlerinin egılmaz bir mania teşkil ettikleri Baodilla mmtaka. sında asiler hücumlarıma devâm eder- erken hükümet kuvvetlerini diğer mın takalarda kabil olabildiği kadar tutmak işin asiler 24 saattenberi Madritin her tarafında şiddetli bir tazyik yapmakta- dırlar. Son hava muharebesi mühasematın bidayetindenberi cereyan edenlerin tay- yare adedi itibarile en mühimmi olmuş- tur, Asitlerin üç motörlü (20 Yunkers bombardıman tayyaresi ve 28 Heinkel avcı tayyaresi bu muharebeye | iştirak 4 tayyaresi bunları harbe tutuşmağa icbar etmiştir. Gerek asitlerden gerek (o hükümet kuv- vetlerinden beşer tayyare düşmüştür. İspanyadaki Almanların zavallı aileleri Londra 16 (A.A.) — Mançester Gu» ardian gazetesine göre, İspanyada hiz» met eden Alman askerlerinin ana ve ba- baları, oğullarının askeri talim ve ter- biye olmak için meçhâl bir yere gönde. rildiklerinden haberdar — olmuşlardır. Bunlara mektup ve telgraflarnı Berlin; posta merkezlerine 10 numara altında göndermeleri bildirilmiştir. Bu askerlerin ana ve babalarına, oğul larının manevralar esnasında ölüm de- recesinde ağır yaralar aldıklarına dair resmi tebligat gelmeğe başlamıştır. Almanlar bir ingiliz gemisini durdurdular “Verilen bir habere göre de Oxford sadındaki “İngiliz vapurunnun kaptanı, Portekiz sahilleri açıklarından geçerken “Dewtsehland., İsmindeki Alman harp gemisi tarafından vapurun o durdurula- rak nereden gelip nereye gitmekte ol. duğunun sorulmuş ve bu malümat alm- dıktan sonra vapurun serbest bırakılmış olduğunu beyan etmiştir. City of Oxford, Yakınşarkta hamule ile Liverpoldan hareket etmişti, Vapur, burada kısa bir zaman kalacaktır. Amerika tavassutta bulunacak Amerika ittihadı konferansı İspanya milletine hitaben dahili harbe nihayet verilmesi için bir beyanname neşretme- ğe karar vermiştir. Asiller neden kabul etmiyorlar acaba ? Londra: 17 (A.A.) — Madrit hükü. meti, İspanyol ithalât noktalarının mü- rakabesi hakkında ademi müdahale ko- mitesi tarafından yapılan teklif esas iti, barile kabul etmiştir. Ancak Madrit hü- kümeti bu teklifleri münakaşa ve ica- bında tamamile reddetmek hakkını mu hafaza etmektedir. Frankonun cevabi henüz gelmemiştir. Türk muhacırlar serbesiçe satamıyacaklar Sofya (Hususi muhabirimizden ) « operatif bankası namma, Türklerin — Resmi devlet gazetesinin ondört! emlâkini satın alacaklardır. tarihli nüshasında neşrolunan bi: ka- © Hicret edecek Türklerin, devlete, nunu mahsusla, Bulgar hükümetil hususi eşhasa, bankalara olan borçlar hicret eden Türklerin gayri menkul rı ödendikten sonra artan paralar emval ve emlâkini serbest olarak sat- e N z ei a “Us ls1) Kend'sine verilecektir. Her Türk, hic maları yasak etmiştir. On iki eylül et ötinezderi öncü Kaba “ülkü 1936 tarihinden sonra vekâletname : verip “e hicret etmiş olanların vekâ- satıp tasfiye etmeğe rıccburdur.. 1 | i Istanbul Iş dairesi İstanbul iş bürosu başmüfettişi Har lük bu sabahtan itibaren yeni vazife sine başlamıştır. İş bürosu için daire henüz hazırlanmaktadır. Başmüfettiş, sanayi müfettişliğinde çalışmaktadır. Hicret etmek istiyenler emlâklerinin tasfiya ve satışı için belediyelerde te- şekkül edecek hususi komisyonlara istida ile müracaat edecekler ve bu komisyonlar, münasip görecekleri fiyatlar üzerinden, Bulgar çiftçiye ko-| e
