18 Aralık 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Bugün 1 2 sahife 2 nci sahifede: Siyasî İcmal Muhar rem Feyzi, İzmirde kurulan Şefkat yuvası. 3 üncu sahifede: İspanya harbi hukumet lehine inkişaf ediyor 4 üncü sahifede hikâye, Bibliyoğrafya. 5 inci sahifede: Çoban kızlarile evlenen krallar. 7 nci sahifede: Kral Edvardın feragati. n , umhuri • Fransa ile Doğrudan doğruya Müzakereler başlarken n Sancak için Cenevrede verilen muvakkat kararlar Antakyaya bir müşahit heyeti gönderiliyor, Fransa takviye kıt'alarını geri çekecek Konsey kararına müstenkif kaldık. Parise giden heyetimizle Fransa arasında temaslar başlıyor Sancak davası Milletler Cemiyeti konseyinde muvak kat bir neticeye ermiş, vaziyetin üç müşahid tarafmdan tetkiki ve konseyin gelecek içtimaına kadar Türkiye ve F r a n s a arasında mes'ud bir karara varması umulan mü Hariciye Veküi Dr< zakerelere devam oRuştu Aras lunması kararlaşmıştır. Fransız hükumeti Sancağa gönderilen kuvvetlerin geri a lınmasını da Cemiyete karşı taahhüd etmiştir. Konsey, bayramın birinci günü yazdığımız veçhile 14 ilkkânun günü toplan mış ve Hariciye Vekilimiz söz alarak tezimizi izah etmişti. Doktor Tevfık Rüştü Aras Sancakta vaziyetin bitaraf bir surette tetkikini, ihtilâfın devamı müddetince, bu araziden Fransız kuvvetlerinin geri almarak yerine bir Milletler Cemiyeti komiserinin idaresinde beynelmilel jandarma kıt'ası gönderilmesini teklif eylemiştir. Türkiyenin; Antakya ve havalisi gibi bir Türk ili boyunduruğu alüna verilecek bir Suriye siyasî varlığını kabul edemiyeceğini serdle söze başlıyan Vekil, Mil letler Cemiyetince Fransaya tevdi olunan Suriye mandası, şartlanmn Sancak arazisini de ihtiva edemiyeceği, hatta bu şartların Sancaktan bahis bile etmemekte olduğunu, Sancağm ancak ve sadece Fransız otoritesi altına konulmuş bulunduğunu [Arkası Sa. 8 sütun 1 de] J UfiUÇUflCU jfll .rnr ' tSTANBUL C A G A L O Ğ L U n m n • ı ~ moe .' 4525 Telgraf ve mektub adresl: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutnsn: tstanbul, No 246 ClMia 18 DİTlflClKaHUfl 1936 Telefon: Başmuharrir ve evl: 2236S. Tahrtr heyetl: 24298. tdare ve matbaa tasmı 24299 . 24290 k Şoför Geçen gün abdal Blr şofor, arka sıradakilerle görüşeceğim derken bu uçunımdan yuvarlanıp ğitmişti! Heyecanlı bir rivayet! Almanya, Çekoslovakyaya hücum edecekmiş... Bu haber teyid edilmemekle beraber Berlin, hudud kıtaatının yeni kadroya göre takviye edilmekte olduğunu bildiriyor Fransanın siyasî kiyasetile LTürk dostluğuna verdiği kıymetin derecesini burada göreceğiz! skenderun Antakya ve havalisi meselesini Milletler Cemiyetinden önce Fransız Türk anlayışjnm halledebileceğini bu sütunlarda ısrarla yazdık. Fransanm gösterdiği lüzum üzerine müracaat ettiğimiz Milletler Cemiyeti dahi ayni fikri ileri sürerek bu mesele üzerinde iki devletin anlaşması pek mümkün olduğu kadar arzuya da pek uygun olduğunu beyan etmiştir. Iskenderun Antakya ve havalisine aid olarak Cenevrede konuşulan şeylerle varılan muvakkat neticelerin tafsilâtı bu sayımızda okunacaktır. Cemiyetin mesele üzerinde çok samimî bir alâka göstermiş olduğu açıktır. Cemiyet ayni zamanda kendi azasından bu işte alâkadar iki devletin böyle bir işten dolayı ihtilâfa düşmelerinden mustarib görünmüş ve en büyük umudunu önümüzdeki toplantıya kadar iki taraf arasında bir anlaşma yolu bulunmasına bağlamıştır. Dileriz ki o zamana kadar bu anlaşmayı temine hakikaten imkân bulunabilmiş olsun. 9 O L O N y A \ If) D ) MACARISTAN / Almanyanın bugünkü hududlarile Çekoslavakya, Polonya ve Rusyanın hududlarım gösterir harita HMMHM <• Cfciat. «•*»! »Jrtrttıniacel Sovyet LORDRE Bir Alman gazetesi diyor ki: «Almanya şimdiki hudud ve çizgilerini tanımıyacaktır!» Paris 16 (A.A.) Pöti Parizien ve Eko dö Pari gazeteleri, Bal'da çıkan Nasyonal Çaytung'un bir haberini veri yorlar. Bu haberde Almanların Fransa, Isviçre ve Almanya topraklarının birleştiği bölgede hududu tensik etmekte ol Cemiyetin bu toplantısında meselenin esası konuşulmıyarak bu cihetin önümüzdeki ilcınrikânnrırla £^£ AİlBiBâSIJİâ. jutİzaren şimdiki halde Iskenderun Antakya ve havalisindeki şiddet rejiminin ortadan kaldmlması ve pek çabuk büyüyebilecek herhangi bir hâdisenin meydan almaması için tahaffuzî tedbirler ittihazı etrahnda müzakereler cereyan etmiştir. Malum olduğu üzere bunun için biz îskenderun Antakya ve havalisi Türklüğünü susturmak, yıldırmak ve smdırmak üzere oraya yığılan resmî ve gayriresmî tethiş kuvvetleri geri çekilerek bunlann yerine Sarda olduğu gibi muvakkaten milletlerarası bitaraf bir polis kuvveti konulmasını teklif etmiştik. Fransa ise Cemiyetçe bitaraf müşahidler gönderilmesinin kifayet edebileceği iddiasında bulunmuştur. Şimdiki halde meselenin esası konuşulmamakla beraber bu teklif ve iddia ileri sürülebilmek için zarurî olarak bir miktar esasa, bir miktar da Hatay ülkesinde yapılan mezalime temas olunmuştur. Fransız delegesinin en kuvvetli delili on dört senedenberi Türkiyenin bu meseleye niçin hiç temas etmemiş olduğu keyfiyetidir. Fransız delegesinin kuvvetli bir belge sandığı bu iddia ancak mesele ile yakından alâkadar olmıyanları belki bir an için oyalıyabilir. Yoksa biz Türklerin IskenderunAntakya ve havalisinde 1921 anlaşmasını ihlâl eden bütün hareketler karşısında yüreklerimizden kanlar giderek hep en acı şikâyetlerimizi.yükseltmiş olduğumuzu Fransa bilmemezlık edemez. Her Fransız sefiri Türk Hariciyesinin bu yoldaki haklı şıkâyetlerini elberte zamanlannda hep Parise isal etmiştir. Biz Hariciyemizin bu yolda kayıdlannı ortaya dökebiliriz. Eğer unutmuşsa Fransa o zaman arşivlerini kanştırarak çok acı hakikatlerle karşı karşıya bulunabilir. Sancak meselesini mevzuu bahseden Fransız gazetelerinden J'erensumîi Ce dukları bildiriliyor. Gehaym Grenz Truppen denilen kıtaat ihdas edilmiştir. Bu kıtaat hücum kıt'alarile emniyet kıt'alanndan ve motorlu kıt'alardan mürek " kebdir. Bütün erkekler üniformah ve mitralyözlüdür. Lorrah'ta iki Hunder Şaften mevcuddur. Her küçük şehirde daimî bir garnizon vardır. Yeni teşekküller dün ilk manevrala • [Arkast Sa. 8 sütun 6 da] Fransız matbuatında Akdeniz işinde Ingiltere ve Italya anlaşıyorlar neşriyat başladı sız meslektaşlarımızm bu sükutunu, tehlikeyi bertaraf etmek için başını kuma gömmekle iktıfa eden devekuşunun mantıksız hareketine benzetmekte ha ta yoktur. Aylardır butün Türkiyenin pek yerinde olan sinirli haykırışlarına, o haykırışlara bilhassa muhatab olan [Arkast Sa. 7 sütun 5 fe] bazıları Gazeteler Sancakta tazyik olmadığını ve Türklerin ekseriyet teşkil etmediğini iddia ediyorlar Son sene zarfında Turkiye, Sancak meselesıle ikinci defa olarak beynelmilel bir cemiyetin önünde doğrulmuş bulunuyor. îki aydanberi bütün dünya efkân umumiyesinin önüne koyduğumuz bu millî dava hakkmda dostumuz Fransız matbuatı sebebini herkesin anladığı bir ısrarla susuyordu. Muhterem Fran M. Eden bu müzakereleri izah ederken «Herhal ve takdirde, Habeş ilhakını tanımak fikrinde değiliz» dedi Ankara stadyomu merasimle açıldı Futbol turnuvasını Fenerbahçe kazandı Ankaragücü de ikinci oldu. Balkan futbol şampiyonası Ankara stadında yapılacak Cumhuriyetin Yardım listesi Büyük milletin Adana felâketzedelerine gösterdiği hamiyet Adanada felâkete uğrıyan kar deşlerimiz için açtığımız yardım lis tesine vatandaşlann yardımı devam etmektedir. Dün bayramın üçüncü günü ve her yer kapalı olmasına rağmen gene birçok vatandaşlar ve müesseseler hamiyetlerini izharla teberrularda bulunmuşlardır. Dünkü listeyi neşrediyoruz: Esami Kuruş Eskı yekun 23673ü istanbul Fıncancılarda 30 No. da 2500 M. Narlıyan Lutfıyan ve şerıki 2000 Mihalâki Papadoplo 1600 Galatasaray lisesi hademeleri 700 Talıb matbaası sahibi Talib Ismıni bildirmek istemlyen bir 200 bayan 150 Esen R. Aytaç 100 Cıhangir Hayat apartımanı 243980 Londra 16 (A.A.) Havas Ajansının muhabiri Akdenize daır olan İn giliz, İtalyan muvakkat itılâfının bil kuvve akdedılmiş olduğunu, ancak bu nun aşağıdaki sebeblerden dolayı res men ilân edılmemiş bulunduğunu istıhbaratına atfen bildirmektedir: 1 Ingiltere ile İtalya Adıs Ababadaki sefaret meselesini halletmek arzusundadırlar. Bu mesele hahhazırda Lon dra ile Roma arasmdaki müzakerelerin mevzuunu teşkil etmektedir. 2 Ingiltere, kendısile İtalya aras:nda İspanya meselesi yüzünden hiçbir ıhtilâf çıkmamasmdan emin olmak iste mektedır. Son günlerde İtalya, İspanyaya karşı hattı hareketini biraz değiştirmiştir. Bu hal, İtalyanm Alman nüfuzundan Ingıltere Hariciye Nazırı M. Eden yeni siyrılarak bitaraflık meselesinde Fransa Krahn culus merasıminde Nazırlar \Arkast Sa 3 sutun 6 arasında IIIMIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIII II11IIIIIII111IIMIIIIII111 II1IIIIIIIII IIIMIIIIIIIIMIIIIIIIHtllllllll ıııııııııınıııııııııııııın Resmî kayıdlar bir tarafa dursun, hatta onlara ihtiyac olmaksızm bugün Fransanm karşısma Türk efkân umumiyesinin tekzib olunmak ihtimali olmıyan samimî mümessili olarak biz Cumhuriyet koleksiyonlarile çıkabiliriz. Bağrımıza taş basarak sükutla geçiştirmek ıstırarında kaldıklarımızm haricinde susturamıyarak sayfalara aksettirmezlik edemediğimiz feryadlar bu gazetenin içinde cild Ankara stadyomunun açılma merasiminden bir intıba: Başvekilimiz ler teşkil edecek miktardadır. Biz bunlan başlama vuruşu yapmak üzere sahaya çıkıyor Ankara 17 (Telefonla) Ankara [Arkası Sa. 3 siitun 4 te\ stadının açıhş günü, her yıl kutlulana cak bir spor bayramına başlangıç olsa yeridir: Merasim o kadar canlı, vakur ve heybetli oldu ve gene bu merasimde büGüzide arkadaşımız mimar Sedad tün memleket gencliği, sevgili Başveki Çetintaşm hazırladığı bu makale se linin dilinden büyük müjdeler aldı. Bu risini neşre başladık. 5 inci sahifede muazzam toplantınm ayrı bir hususiyeti bulacaksınız. de, Antakya ve Iskenderun Türkleri üzejindeki millî alâkanın bir daha izharına YUNUS NAD1 Anadoluda saıTa! letkikleri vesile olmasıydı. Başvekilimiz, açış nutkunda Hatay davasından bahsederken, bütün tribünler, şiddetli bir heyecan ile adeta yerinden oynadı. Suhunetin sıfırın altında 17 derece olTamamen millî olan bu güzel roHer satırını heyecanla okumasına rağmen sayısı 20 bini geçen bir man meraklı maceralar, korkunç yacağınız bu romanı bugün halk kalabalığı, daha öğle üzeri yerlerivak'alar, aşk, ihtiras, cinayet, kin altıncı sahifemizde bulacaksı ni almış bulunuyordu. Stadyom hakikaEski İngıltere Kralının Viyana ıstasyonun ve mücadele safhalarile doludur. ten kusursuz yapılmıştı. Tribünlerde blok, nız. da alınmış bir resml [Bu husustaki İArkası Sa. 6 sütun 1 de} tajsılât .7 nci sahıfemizdedir] Yeni zabıta romanımız Bugün başladı