17 Eylül 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

Şark misakı ve ittihadı islâm Türkiyenin, İranm, İrakın ve mandası, etmesidir. mevzuubaks oluyor. Afganistanın Iştirakile yakmda bir Şark misakı imzalanacaktır. Maksat, bu dört devletin birbirine saldır. bitaraflığı teahhüt etmesi ve ihtilâfir hallerde hakeme müracaat Suriyenin de bu zümreye beşinci bir uzuv olarak iştiraki Belki ilerde diğer Arap devletleri de'misaka iltihak ederler. — Şark misak: fikri, ilk defa olarak Tevfik Rüştü Aras tara- fından ortaya atılmış. islâm dediğimiz şey!,, etti: “T.âik Türkiye Cumhuriyeti, Şimdi yaşı çok ilerlemiş olan eski Osmanlı siyasilerinden biri, bu havadisi okuyunca, hususi bir mecliste: Dedi. Fakat, “İşte, bizim vaktile ittihadı insaflı adammış, şunuda itiraf hilâfetçi Osmanlı imparatorluğunun isteyip te yapamadığını pek başka bir yol takip ederek başarıyor. - Hali- felik kaldırınca, Türklerin Şarkta Itibatı azalacak sanmıştık... Fakat yanılmışız. Bilâkis kuvvetli ve milliyetçi bir Türkiye bütün Asya ve Af- rikada daha muteber, daha imtisale lâyık sayıldı. En ehemmiyetlisi, memleketimiz, İâiklik sayesinde, Garp âleminin dini husumetinden kur- tuluğ. İlk önce, şimali şarkimizi Sovyet dostluğu ile berkleştirdik, sonra Balkan misakı sayesinde Avrupa topraklarında sağlamlaştık. İn gilteresinden Fransasına kadar büyük devletler nezdindeki kün izi gösterecek hâdiseler ber gün birbirini temin ettikten sonradır ki, halifeliğin bir türlü başaramadığı müslüman memleketlerle misak işini de hallediyoruz. man milletlerin devletleri tarafından ile alâkası olmıyan, Garp medeniyeti sek mev- takip ediyor. Bunları te, Şark misakı, müslü- böyle bir anlaşmadır: Din taassubu karşısında cephe almıyan, asri ma- Dada sulh manasında bir anlaşma. . Hem taş atılıyor, hem kurbağa ürkü- tük vayorl,, Hüseyin Faruk TANUR Fransada grevciler günden güne çoğalıyor o Lil'de grevci işçilerle polis arasında çarpışma oldu Paris 16 (A.A.) — Lâl valisi asayişi © muhafaza için mühim emniyet tedbir- leri almıştır. Polis miktarı artırılmış tir. © Cborolle ipek fabrikası amelesi yir- © mi dört saatlik tesanlit grevi ilân et- © miştir, Rondaix de keza grevler beş 24000 amele daha grev ilân etti Paris 16 — Alsas mıntakasındaki amelelerden 24,000 i grev ilân etmiş- tir. Dün gece Lil de polislerle grevciler arasında bir çarpışma olmuş ve netice de 30 kişi tevkif edilmiştir. Feci ve korkunç hırsızlık A 2 A A A Mezarı açarak > Cenazelerin altın dişlerini söküp satıyormuş Bu mezar soyucusu yakalandı, ğ kaç mezar açtı ğ (Baş tarafı 1 incide) © bir adamın eğilip kalktığını görmüş. , lerdir. iki, mezarer biraz yaklaşınca bu o adamım büyük bir kazma ile mezar © kazdığını farketmişler, o tarafa doğ. “ru koşmuşlardır. Mezar kazan adam ayak patırdı. larını işilinee kazmayı yere atıp sü. ratle uzaklaşmıştır. , Mezarcılar kazılan yere varmca . yerde bir kazma ile bir kürek bulmuş. Jar ve mezarın yarı açılmış olduğu. nu görmüşlerdir, e e a © Otuzdan fazla sabıkalı - Bir hırsız yakalandı © Emniyet ikinci şube memurlari — otuzdan fazla sabıkası ulan bir hırsını yakalamaya muvaffak olmuşlurdır. © Bu adamın İsmi Şükrüdür. Son gir- “diği ev, Galatada Leblebici sokağmda 22 numaralı evdir. Şükrü bu evin ikin- ci katında oturan Eleninin odasına! pencereyi kırmak suretile girmiş, bir çok ev eşyası çalarak kaçmıştır. — Sabıkalı çok kurnaz olduğundan bir “türlü tevkif edilip hapishaneye soku- “lamamaktağdır. © «İri yarı olan Şükrü eline meşhur bir! “doktordan “veremlidir,, diye bir rapor! © geçirmiş, bu suretle yakayı kurtar. yolunu bulmuştur. © Zabıta" Şükrünün elindeki bu râpo- “run hakikaten kendisine mi, yoksal adında başka birisine mi ait nu noktasından tahkikata giriş- 1 ele geç ti e 0 ui ğı tahkik ediliyor Mezarcılar doğtuca Üsküdar mer. kezine gidip gördüklerini anlatınca zabıta ehemmiyetle takibata başla. mıştır. Bu araştırmalar neticesinde me . zarı açanm sabıkalılardan Mehmet oğlu Hasan Basri olduğu tespit edile. rek yakalanmıştır. Hasan Basrinin birkaç gün evvel açtığı bir mezardaki ölü ağzından üç altın diş çıkarttığı ve bu dişlerden birini borcuna mukabil kahveci Rıza.| ya verdiği anlaşılmış, altın diş kah. yeciden geri alınmıştır. Diğer iki di. şin bir kuyumcuya satıldığı söylen. mektedir. Sabıkalı ancak üç mezar açtığını söylemekte ise de zabıta mahallen tetkikat yapmak lüzumunu hissetmiş. tir. Bu tetkikat neticesinde açılan mezarların adedi ka'i surette tespit o.i Iunacaktırr. Kutup köşifi Şarko öldü 30 kişilik ilim heyetinden bir kişi kurtuldu Paris, 16 — Tanınmış kâşifler. den Batist Şarkonun riyasetinde Pur. kuvaya gemisiyle şimal kutbuna gi. den bir ilim heyeti İzlanda açıkların. da batmış ve 30 kişilik heyetten yal nız bir kişi kurtulmuştur. Cesetler dalgalarla İzlanda sahillerine gelmek tedir. Şarkonun cesedi de bunlar ara. iy ör ii Hitlerin nutku Sovyetlerin şiddetli ve ağır hücumları ile karşılanıyor Nuremberg kongresinde Alman dev- let reisinin söylediği müteaddit nutuk-! larm bütün dünyada bıraktığı akisler her memleketin noktai nazar ve el atlerine göre ayrı ayrı olmuştur. Sovyet matbuatı, Hitlerin nutkuna karşı ateş püskürmektedirler. Nurem berg kongresi karar ve nutuklarının Lo- KÜÇÜK HABERLER Içeride : * Yuyoslavya krülırın doğum yi si) milnasebetile Curürreini Atatürk'le Yüyos. lav nâibi Press Pol arasmda gayet dostane telgraflar testi edilmiştir. * Yeni Kadıköy iskelesi 15 birinci teşrin. de yerine konulacaktır. Vapur seferlerinin ği günlerde Kadıköy ve Haydarpaşa vapur. ları ihtıma yanaşacaktir. Usküdar iskelesi muvafık görülmemiştir. * iktisat Vekâleti Ticaret mektebi mü. dirtüğüre Profesör AH Fuadı tayin etmiştir. * Giresun belediye meclisinin çarşarflarn Kaldırılması hakkında verfiğ! kararın tat, bükine 15 eylülden itibaren haşlanmıştır. * Üniversiteye Leğir olun yabancı di! mektebi programların: tetkik etimek ve ML. zum görülürme değiştirmek üzere Rektör Ce. milin reletiği altında bir komisyon teşekktl otniştir. * Maarif müfettişleri, saldıkları emir Üze. rine fırtınadan bozulmuş tarihi kıymeti bals eserleri tesbite başlamışlardır. * Dün maarif müdürlüğünde lise ve or. ta mektep müdürleri bir içtima yapmışlar) ve mekteplerde yeniden 300 şube açılmasına, lüzum göstermişlerdir. * Meyvecilik üzerinde tetkik yapan he. yet Sapancaya gitmiştir. * İç tearet umur müdürü Mümtaz An. karaya dünmüşilir. * Dün Denizyolları #daresinde müdür muavini Nihadın riyasetlode padtebassış Vaz Der. Porlen'in. de iştirakile bir toplantı ya. pulmuş ve İapotaj - batlarma alt ismarlan. makta olan vapurlar Üzerinde görüşülmüş. tür. * Viyanada toplanan Rötnken kongresi. he Üniversitemiz namına iştirak eden rad. yoloji doçenti Doktor Muhterem ve Tevfik dün gehrimize dönmüşlerdir. * Bu seneki nafla yol programın mü. him kısmını 'Tunçeli vilâyeti dahilinde ya. püacak şose ve köprüler beşli etmektedir. * Ki ve ev eanaylini teşkilâtlandırmak üzere Denizliye bir heyet gitmiştir. Heyet bir kooperatif kurulmasna çalışacaktır. * Üç gündür Çanakkale vilâyeti dahilin. deki göçmen vaziyetini tetkik eden Sıhhiye! Vekili Refik Saydam, Umum? Müfettiş Kâzım Dirikle beraber Edirneye gitmiştir. * Ticaret Odea, evvelcs 50 kiloluk ol. masını Yisumlu gördüğü patates çuvalları. Dın piyasadaki tesmlile uyarak gene 75 kilo olmasma, dünkü mecliste karar vermiştir. * Bebek — Rumelihisarı rıhtımınn ta, 'mirine dünden JUbaren başlarımıştar. # Ankara nüfus müdürü Küzun terfian| Ankara Seferberlik şubesi müdürlüğüne ta. yin edilmiştir. * Harbiye xektebi 25 eylülde Ankaraya hakledileceklir. # İzmir beynelmilel panayır bu pazar) günü kapanacaktır. g* Yeni 'Türk — Yugoslav ticaret anlaş. masmm yapılması için yakında Yugoslav. yadam bir bayet gelecektir. * Gelen malümata göre. İtalyan balık vapurları göhrimizden balik almak Üzere gelmektedirler. Dışarda: * Milletler Cemiyeti toplantısında Hate. gistanı Doktor Marten, Gasten ve Ras Na. #bu temsil edecektir, Habeş deleyeleri top. lantıya giribee Italyan deleyeleri toplantıyı teritndeceklerdir. * Tokarno konferansma (iştiraki kabul eden Italya, daha evvel bazı siyasi hazırlık. lar yapılmasını tararla Jsteraigtir. * Alman propaganda nazırı Göbbels tay, yâre İle püzür günü Atinaya gidecektir. Se. yahatin resmi bir mahiyeti olmadığı söyler. mektedir. * Portakizde gönüllü vatanperyerlerden mürekkep olmak üzere bir Portekiz lejyonu teşkil edilecektir, # Atinada İstanbuldan giden mübadil bir Rum ailesinin iğ yaşmdaki oğulları Gul andri “kendi rulu ile konuştuğunu! iu etmektedir. * İngiltere iç bakanlık hava müdafaa gubesi 30 milyon gas riaskesi temarinmış. tar. * İngiliz tayynra kuvvetlerine mensup bir teyyare aguca çarparak düşmüş ve üç Kişi ölmüştür. İ * İspanyadaki hadislerin vahamet kesb! etmesi fzerine İspanyol param tekrar düz. meğs başlamıştır. İki aydan <2 bir middet içinde Pozeta kıymetinin üçte birini kayıp! RT kârno anlaşmasına vaziülimza devletle” rin yapacakları toplantıyı da geciktir. mede olduğundan Lokarno devletleri de başta İngiltere olmak Üzere memnuni- yetsizliklerini izhar etmektedirler, Buna mukabil İtalya memnun gö- rünmektedir. Earut deposu Üzerinde meşale Moskovada çıkan İzvestia gazetesi, “Barut deposu üzerinde meşale,, başlığı altında neşrettiği makalede bilhassa di- yor ki: “Her sazından ayrı ses çıkan Nurem- berg orkestrasında iki esaslı ses tefriki edilebilir. Memleketin (yani Almanya- nın) dikketini dahilde pek de cazip ol- mıtyan tablodan ve iaşe zorlukları çık- masından çevirmek ve muazzam tesli- hatla Almanyanın savaşa hazır bulun. duğunu göstermek (suretile yabancı memleketleri korkutmak. M. Hitler, tamamen eski parolayı teyid etmiştir. “Tereyağma değil, topa ihtiyacımız vardır.,, M. Hitler, delice rüyalar serisine “milletlerin yükseltil-; mesi,, “iş saatinin azaltılması, gibi fi- kirler ilâve ötmiş ve Alman milleti en zalim mahrumiyetler içinde iken eko- nomik refahtan bahsetmiştir. Nuremberyde ikinci dört senelik plân ilân edilmiştir. Dört senelik işçi plânı olan bu plân, Almanyayı yabancı ham madde tabiiyetinden “kurtaracak,, tir... Bundan sonra Göbbels ve Razenber- gin nutuklarından ve onların nutukla- rında bu kadar ileri gidişinden hayretle bahseden İzvestia: “Kudurmuş halk âmirlerinin bütün hiddet ve tehcvvürleri Fransız — Sov- yet yardım paktınm üzerine çöktü.,, Demektedir. Gene Sovyetlerin Pravda gazetesi de şöyle demektedir: -*“Paşint Almanya bütün dünya -ömü- ne'açık bir'mutaayrız ye-harpçi olarak çıkmıştır. Kongrenin rejisörleri lacak bir akamete uğradılar.,, İngilizce Deyli Telgraf gacztesi ise diyor ki: “Alman diplomasisi, çok büyük bir psikoloji hatası yapmaktadır. Sebepsiz yere, ayrı ayrı kendilerine hücum ede- bileceği milletleri korkutmaktan ziyade mevcut ittifaklara kuvvet vermektedir. Buna mukabil Romada çıkan Tribu- na gazetesi de bu vaziyetten şöyle bah- sediyor; “Üşüncü imparatorluk (yani Alman-| ya) teslihatını tacil etmişse, bunu As ya gayelerini unutarak silâhlarımm bü- Sovyetler Birliğinin teslihatı Üzerine yapmağa mecbur olmuştur. Als man ordusu, batı Avrupa için bir teh- like değil, bolşevizm tehlikesine karşı ilk seddi teşkil etmektedir... Journale ö'italia gazetesi de şu sa- tırları yazıyor? “M. Hitler, kapanış nutkunda kon- grede bütün dünyayı bolşevik tehlike- sine karşı teyakkuza davet eden diğer hatiplerin fikirlerini hülâsa etmiştir.,, Alman harp sanayli Moskovada çıkan Pravda gazetesi Alman harp sanayii hakkında da şu ma- lümatı vermektedir: “1935 de Almanyada mevcut silâh fabrikaalrımım adetleri şunlardır? 60 tayyare fabrikası, 45 otomobilli tank fabrikası, 70 zehirli gaz fabrika- 8#r, 80 top ve diğer silâhlar imal eden fabrika, 15 deniz harp vasıtaları fab- rikası, 70 diğer harp silâhları yapan fabrikalar ki yeköünü 340 fabrika. Bu 340 fabrikada 600 bin amele ça- lışmaktadır. Bu miktar harpten evveli Alman Barp sanayiinde çalışan amele- nin miktarından 15 misli fazladır. Almanyada bugün 1933 senesine nâ- zaran barp silâhları on misli fazla imal edilmektedir. Harp sanayiinin ihtiya- cr olan ham madde ithal etmek zarureti Almânyanm bütün altın stokunu bitir- miştir, 1932 den 1935 yılma kadar ham madde ithalâtı iki misli arttı. Bilhassa bazı cins ham maddelerin itbali Sazladır. Meselâ nikel ithalâtı 5 vol) EE 17 EYLÜL — 1938 Doğru mü, ue 9) değil mi: Iş Işten geçtik” ten sonra “Türkün akl sonradan gelir, bir söz vardır. Ru söz gerçi Türkleri" bir şey hakkında düşünüp | tan sonra karar verdikleri mi de ari çekilir. Şirketi Hayriyenin işleri de böy” Boğasın ölümünde, en çok bu şirketi alâkan olduğumu söylyenler yol 48 | ğildir. Fakat, insanın kendi alâka” | hğile sakatlanan veya ölüme sürük” | nen bir varlığı iyileştirmeye çalışı | st da gene insanlıktır. | Birketi Hayriyode bu alâka 9Ö5 | memiz, bize istikbal hakkında DE ümitler veriyor. Görüyoruz ki, şirket, iş işten g6! ği halde halkın Boğaza rağbetini # tırmak için teşebbüslerde bulun tan geri kalmıyor. Boğaz halkıns pur saatlerinin oparlörlerle bildir” mesine varıncaya kadar modi > yor. Hatta plâklar da çalınarak Zer birer eğlence yeri haline yor. Ne yasık ki bu asil yapılması Wi #m gelen işleri göyle bir tarafa bi karak süsle uğraşmak kabiğinden © manzara gösteriyor. Bilmiyoruz, Ber. gaza alâkasızlık, halkin vapur soatle. rini bilmemesinden mi ileri geliyor! Bis hiç sanmıyoruz. Bizim gibi girk€ tin de “Eanmadığına,, eminiz. O halde, şirketin ne yapacağını ei Şırdığına mı hükmedeceğiz. Hayır. © nun böyle teferruatı üülşüncpimesii asıl ihtiyaçları da tesbite aukt! olduğuna işaret saymalı ve bunları yapılmasım beklemeliyiz. Halkın Dostu | Lehistanda tevkifier Komünistlerle polis” çarpıştı, ölenler va” Varşova, 16 (A.A) — Polis 7 kon köyünde bazı sol cenah müfrik | lerinin evlerinde taharriyat yapmı ve bir müfrit grupu arkadaşla tevkifine mumaneat etmek istiyetö polise tabanca ile ateş açmıştır. Polislerden biri ölmüş ve ikisi ağır surette yaralanmıştır. Polis kabele etmiş ve mütecavizlerden şini öldürmüştür. On beş komünist tahrikâtç: “— Harp için bir olgunluk ve ta” imtihanı geçirdiniz ve sosyalist vataf” mızı icabında nasıl müdafaa edeceğin gösterdiniz. Burada bulunan Kızılordu asker ne şunu da söylemek isterim ki, | danlarının emirlerini kuvvetlerini getmeksizin ve müşkülât nazarı dikki | te almaksızın kat'iyet ve bilgi ile başi” mışlardır. Bütün askeri smıflar pişi ve tam bir intizam ile hareket €' lerdir. Biz her an haksızlıkları kai mıya amade bulunuyoruz. Biz daima sulh taraftarı olduk bundan böyle gene öyle olacağız. kü bizim kanaatimiz beşeriyete ileri”, | sele imkânlarını ancak sulhun verei"Ö merkezindedir. i | Memleketimiz geniştir ve orada 8, pek çok işler vardir. Durmadan yoruz ve müslihane sosyal mesai © ie” ! sindeki her muvaffakiyetimiz kağitâ! 'me indirilmiş bir darbedir. Kapisi” Jer bunu anlıyorlar ve bize harp wi kyorlar, İşte bunun içindir ki dahi ” çalışmıya mecburuz.,, Daha cezri hareket Almanyada müfrit #azilerin i Rusyaya karşı daha çezri hareket ei ği istemelerine mukabil mutedil mezi? rin bunları itidale sevketmiş olduki” ge Td