2 Eylül 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

Sovyetler hakkındaki şayia- Almanya Fransa taarruz ederse. ların arkası kesilmedi Sovyet Rusyadaki Troçkisi — Zi- | novyefçi hareketler, mıhakemeler, teoj kifler, idamlar ve sutkastlar üzerine, dünyanın her tarafından bugün de | heyecanlı haberler gelmekte 1 etmektedir. Dünkü haberler arasında yalnız Molotofun azli ve 16 mahkümuun i- dam edilmeyip gizlice bir yere sü. | rüldüğü hakkındaki haberler tekzip edildiği halde, Leninin karısıun tev- kif olunduğuna, Kızıl orduda geniş mikyasta temizlemeler o yapıldığına. şark orduları başkumandanı mareşal Blüherin nezaret altına alındığıne, Kırım cumurrelsi İbrahimofun bir suikaste kurban gittiğine, Ukrayna, Gürcistan ve Türkmenistan gibi yer. lerde büyük mikyasta tedip hareket- leri olduğuna dair haberler o ayni menbalardan ayni zamanlarda verit- diğ! halde tekzip edilmemiştir. Esen, Sovyetlerin Troçkist ve Zinoeyefçileri kökünden temizlemek wmeliyesine giriştikleri de 16 kişinin idam edilmesinden bellidir, Dün, bi. zim gibi, dünyanın bir çok yerlerin- de de gazeteler ikinci tablar neşre- derek yukarıki haberleri verdiği gibi bütün radyolar ayni haberleri tek. rarlamıştı. Bugün gelen haberter ise şunlar. dır: Tedip hareketi nasıl oluyor? Sofya, 2 (Hususi muhabirimizden, telefonla) — Bu sabahki Bulgar ga zeteleri Sovyet Rusyaya dair verdik. leri haberler arasmda Londradan al- dıkları telgraflara atfen şunları ya- zıyorlar: “Sovyetlerin Baltık filosunda bir çok zabitler Troçki taraftarı bulun- mak şüphesile tevkif edilmişlerdir. Filonun amirali Dalef acele Mosko- vaya çağırılmıştır. Bu zat da Troçki taraftarlığı şüphesi altındadır, Sovyet cumuriyetlerinden Türkme- nistan, Türkistan ve Kırımda da Sta- line karşı isyan hareketleri meydana çıkarılmıştır. Gürcü komünist partisi azası ara sında büyük bir ihtilâl şebekesi bu- lunmuş, kırk kişi tevkif edilmiştir. Hariciye komiseri Litvinof, Sovyet Rusyanm bugünkü harici vaziyetini gözönünde tutarak daha mutedilâne hareket için Stalin nezdinde temen- nilerde bulunmuştur, Bunun neticesinde Radek, Sokolni- kof ve Buharinin idamdan kurtula. cakları kuvvetle söyleniyor.,, Ukranyada heyecan varmış Uintransigcant'ın Moskovadan öğ- rTendiğine göre, Ukraynanın muhtelif şehirlerinde bariz bir heyecan sezil- mektedir. Ordu mutasarver hareketlere kar. şi ihtiyatlı olmak emrini almış bulun- maktadır. Diğer taraftan, gerek Moskovada ve gerek eyaletlerde, muhtelif komi- serliklere mensup memurlar, ve diğer idare adamları arasında ihtiyat icabı olan tevkiflere devam edilmektedir. Muhtelif tarihlerde ve sebeplerle Troçki ile münasebeti anlaşılan me. murlar hakkındaki şüpheler çok da- ha kuvvetlidir. Suvyet muhafilinin izahı Şehrimizdeki Sovyet salâhiyettar mahafili suikast meselesine ve yen" tevkiflere dair Avrupanın muhtelif menbalarından çıkan havadislerin hu- susi maksatlara matuf olduğunu işa- ret ettikten © sonra resmi Sovyet a. jans: olan (Tas) dan gelecek hava. dislerin resmi ve inanılacak mahiyet te bulunduğunu söylemektedir. Tas ajansının Me o'ofa sa'r talgrah Moskova, L (A.A.) — Tas ajansı bildiriyor: Sovyet halk komiserleri meelisj bas kanı Bay Molotof 31 ağustosta me. zuniyetinden dönmüş ve vazifesine yeniden başlamıştır. Sovyetlerde seferberik Sofya, 2 (Hususi muhabirimizden te- Jefonlay — Nezaret altma alındığı ev- velce haber verilen Uzakşark kızılordu başkumandanır Mareşal Blüherin tevkif edildiği Paris menabiinden haber veril- mektedir, Roma menabil, Sovyet Rusyada kıs- mi seferberlik (o yapıldığını, iki sınıfın silâh altına alın ı bildiriyor. Bir çok zabitler, 16 kişinin idamını terviç etme- mişler, ve tevkif (o edilmişlerdir. Lenin- gradda bulunan üç alay taşraya sevke- dilmiş ve Leningrada Gürcistandan üç alay getirilmiştir. Gene Paris menabii, bu sabah, Mos - kovanın Molotof'un tevkifi hakkındaki haberi tekzip etmişken, bugün öğle üzeri ayni haberde ısrar etmişler, tekzi- be rağmen Molotof işten uzaklaştırıl - mıştır di”e haberler neşretmişlerdir. Oslodan gelen bir telgrafa göre, Troç- kiyi öldürmek üzere Norveçe gelen ba- zı Bolşevikler © keşfedilmiştir. Norveç hükümeti Troçkiyi (o muhafaza edeceği gibi, arkadaşlar; da Troçkiyi müdafaa etmeği üzerlerine almışlardır. Voroş'ofun 5 üdrüldüğüne dair bir şayla (Yier Journal) Bükreşten aldığı şu haberi neşreylemiştir: Bolşeviklerin emni- yet teşkilâtı G.P.U. Bu sabahki posta ile gelen İngiliz ce “Sunday Express, gazetesi iki abii evvel kaldırılan “G.P,U.,, yi ısrar ederek göyle bazı malümat serde- diyor: | “Grigori Yagoda,, bu teşkilâtım ba- şındadır. Ve şimdi günde 18 saat ça- ışarak Stalinin büyük temizleme fa- aliyetini,, idare etmektedir. Teşkilâtm karargâhı olan Lubyan- ka isimli çiy kırmızı taş binanın “101,, numaralı odasmda gece geç vakitlere kadar oturuyor . Orada Stalinden aldığı yeni salâhi- yetlerle, her hangi kimseyi, rütbesi ne olursa olsun - Stalin aleyhindeki entrikalarla o münssebettar gördüğü zaman »- tevkif edebilecek bir kudrette icrayı hâkimiyet etmektedir. Polis tmm bütün şebekesi onun bürosundan idare danemktedir. Grigori Yagoda, telefonu elinde ola» rak ve bir düğmeye basmak suretile Sovyet Rusyanm en mühim 24 şehrin- den birinde bulunan muavinile derhal temasa geçebilir. Onun mükâlemesini kimse dinleye- mez Çünkü G, P, U, nun telefon hatları doğrudna doğruya çekilmiştir ve polis gözlü altındadır. Fakat , Pakat Yazoda, isterse gerek iki igçi,! mekte isterse gerek iki işçi, Ispanya isyanı (Baş tarafı 1 incide) zevatın geniş mikyasta kabineye iştirak lerini temin eylemek maksadile bir ta - kım teşebbüslerde bulunmuştur. Şimdi- ye kadar kabineye iştirak etmemiş olan partiler, sosyalistler, komünistler, ve baskir nasyonalistlerdir. Havas ajansı muhabirine yukardaki malümatı veren zat, eski sosyalist na - sırlardan B. Prietodur. 'B. Prieto, ademi müdahale meselesin- den de bahsederek şöyle demiştir: “. Fransanm bize karşı ittihaz et - miş olduğu hattı hareket hakkında çok sert bir hüküm vermek istemem. Fakat daha fazlasını £ yapabilirdi ve yapmalı idi Zira Fransanın hareketi, diğer mem| leketlerin asilere yapmış oldukları mü- saheretin tesirini tahdit (o etmiş değil- dir, 18 den 55 e kadar si âh başına Hendaye, 1 (A.A.) — Halkçı cep he Fransız — Ispanya hududu üzerin de, 19 den 55 yaşıma kadar bütün er- keklerin silâh altına alınmasını em- relmiştir. Bu emr? itaat etmiyenler kaça” muamelesi göreceklerdir. Asi erin bir mağ üb yet. Madrit hükümeti harbiye nazırı Şu tebliği bildiriyor; Sierra Guadarrıma (o bölgelerir- den birine asiler şiddetli bir taarruzü geçmişler, fakat hükümet kuvvetler” tarafından püskürtülmüş ve takip e ” dilmişlerdir. “Bugün öğleden sonra dolaşan şa- yinlara göre, Rus harbiye komiseri Veroşilof, Troçki taraftarlarının su'-| kastine kurban olmuş ve öldürülmüş- tür, »... Not: Üçüncü sahifemizin birine! sütununu okuyunuz, Sovyetler kuvvetlidir Sovyet Rusyada bazı hareketler olduğu sağdan solden: gelen haber- lerden anlaşılmaktadır. Esasen, 16 kişinin idamı ve muha- kemenin devem da buna isbat edi- yor. Ancak, Sovyet rejiminin çok kuvvetli olduğunda ve bu gibi buh- ranları kolaylıkla atlatacağında da şüphemiz yoktur. Biz, dostumuzu daima ve daimı daha kuvvetli görmek isteriz. Esasen| böyle olduğunda da şüphe yoktur. HABER gerek iki yüksek Sovyet lideri arasm- daki herhangi telefon muheveresini dinleyebilir. Bu takdirde, dalresinden ayrılarak yanı başmda bulunan ve “Siyah oda,, namile anılan “Dinleme merkezi,, ne gider. Lubyanka binasmın kendine has bir kısa dalga - yollama ve alma telsiz is- tasyonu vardır ki her hafta değişen gizli bir tul mevci bulunuyor.. İh. İlh..., Sovyet ere göre şehrimiz Sovyet muhatiinde Ise şöyle denilmektedir: “Her yerden çıkan havadislerin ha- kikatle alâkası olmadığı şuradan bellidir ki, durmaksızın “G. P. U.,, giz-! H polis teşkilâtemdan bahsediyorlar. | MMA İİİ Kali Bu, “Gosudarsvinnoye . Politiçeskoye Upravlenye,, cümlesinin baş harflerini teşkil eden bir tertiptir ki “Hükümet Za idaresi,, manasına gelir., Eski- den “Çeka,, vardı. Onun yerini sonra- dan “G. P. U.,, aldı. Fakat “G.P.U,,, da bundan iki sene evvel kaldırılmıştır. Şimdi her memlekette olduğu gibi Sovyetler birliğinde de emniyet Dahi- liye nezareti tarafından temin edil mektedir.,, Asiler 165 nefer telefat vermiş lerdir. 35 esir, on beş miiralyöz alın. mıştır, Diğer taraftan asiler, Estramadu- re cephelerinden birinde hükümet kuv vetleri tarafından hezimete uğratıi- mıştır. Guipuzcon cephesinde de asiler püskürtülmüştür. Kıtaatımız, Ovieda asilerine yardım etmek üzere Astu-; rlede ilerlemeğe çalışan bir asi kolu- nu pöskürtmüştür. Madridin bombardımanında ölemer Paristen gelen haberlere göre, Mad- rit şehri asiler tarafından bembardıman edildiği sırada 306 kişi ölmüştür. Da - hiliye ve hariciye nezaretlerile şimal is- tasyonunda büyük hasarlar olmuştur. Askerlik için son yoklama Kadıköy askerlik şubesinden : 1 — Şubemize mensup yerli ve yaban cr 332 Joğumlular ve bunlarla muzmele ye tabi diğer doğumluların son yoklama larr 1 eylül 936 tarihinden itibaren her- gün saat dokuzdan on ikiye kadar hükü met dziresinde aşağıdaki taksimat Üze-! rine yapılacaktır. Kadıköy mahallâtr” eylal 936. Kızıltoprak nahiyesi: dan 15— A.teşrin 936. Erenköy nahiyesi: 16 1. teşrin 936 dan 31 1, teğsin 936: 4 eylâl den 30) 1sİiteşrin-936 — 7 yi ” Lehistan derhal ordusile Fransanın yardımına koşac3 Pariste bulunan Leh generali Ridz -f edilmektedir. Smigli, Fransız hava nazırı Piyer Kot ve Fransız erkânı harbiye reisi general Gamelin ile birlikte hava üssünü 2i- yaret etmişlerdir. Harp sahalarını da gezecekler ve manevralarda bulunacaklardır. Madam Tabui Fransızca Övr gaze tesinde yazdığı bir makalede, Lehista: nın Fransaya malzeme ve silâh sipariş elmesine ve dahilde harp sanayii ihda- sma yarayacak olan kredilerin, gene- ral Ridz Smiglinin Paristeki konuşma larının esas mevzuunu teşkil ettiğini, Lehistanla Fransanın 1923 munhede. 8ini tekit etmiş olduklarını söylemek- tedir. 1923 muahedesinde ise, Fransa, A! manya tarafından taarruza uğradığı takdirde Lehistanın otomatik öyrette Fransanm yardımma koşacağı tasrih Lehistana kredi verilmesi nun bu hafta sonunda iyi bir bağlanacağı sanılıyor. Be# zatların, bu silâhların, vaziyet ” sa olsun, Fransanm müttefif herhangi biris'ne tevcih edilmi? dair teminat almak istedikleri niyor. Manevra ara gif Reims, 2 (A.A.) — Genera Smigly ile genera! Gamelin, 99 ve on dördüncü fırkalarm “ mımtakasındaki manevraları" bulunmak üzere Relms'den etmişlerdir. Generaller, orada general ye Lejyon Donör nişanınm rütbesini vermek üzere orayf olan reisicumur Bay Lebrune © olacaklardır, Titülesko muhalefete . geçiyor Sofya, 2 (Hususi muhabirimiz tele - fonla bildiriyor) — Sofya gazetelerine Bükreşten gelen malümata göre Titüles koya yeni Romanya kabinesi tarafından Londra elçiliği ve Mületler o cemiyeti nezdinde Romanya daimi murahhaslığı teklif edilmişse de sabık hariciye nezi- rr bunu kabul etmemiştir. İyileşmiş bulunan Titülesko yakında memleketine dönerek Romanyanın en kuvvetli partisi olan millt çiftçi partisi- nin başına gecip hükümetle mücadeleye başlayacaktır. Bu partinin lideri Miha- laki parti liderliğini Titüleskoya bizzat kendisi teklif etmiştir. o Titüleskonun bu teklifi kabul ederek hükümetle mü- cadeleye karar vermesi Bükreş maha - mide iyi An ki AR AİR, alan hükümet Romanyada bugün cari olan örfi idareyi daha altr ay uzatmağa ve son zamanlarda çok kuvvetlenen aske ri mahiyette teşekküllerin kapatılması- na karar vermiştir. Romanya e'çitiğinin bir tekzibi İstanbul, 7 (A.A.) — Romanyann Ankara elçiliği Romanyann ecnebi memleketlerdeki bir çok elçilerinin isti- fa etmiş olduklarına ve hariciye nazırı- nın da İstifası mubtemcl bulunduğuna dair gazetelerde intişar etmiş olan ha- berleri kat'i surette tekzip etmektedir. Bu haberler, asıl ve esastan âridir. Italya siyasetinin tes'ri Bükreş 1 CA.A.) — Bazı siyasal maâ- hafilde teyit edildiğine göre Tataresko nun Titüleskoyu kabinenin dışında bı - rakmasının sebeplerinden biri İtalya — Romanya yakınlaşmasına muarız olan adamlardan birinden kurtulmak husu - sundaki arzusudur. İtalyanın şimdi o Romanyanm zecri | tedbirci siyasasını unutmaya ve iki mem leket arasında ekonomik münasebetleri daha ziyade inkişaf ettirmeğe mütema- yil bulunacağı ürsit edilmektedir . Sultanahmet birinci sulh hukuk mah- kemesinden: Davacı: Bürhaneddin. Dava olunan: İstanbul kasaplar T. A. şirketi, Gereği düşünlüdü: Bürhanettinin davası sahibi bulunduğu namile muhar- rer İstanbul kasapları Türk anonim Şit» ketinin 169 numaralı hissesini havi 500 Yiralık hisse senedini zayi ettiğinden de- layı mahkemeye müracaatı üzerine 33/| 373 numaralı dosyasile yapılan tetki - katta zayi hisse seneline ait temettÜün kimseye verifmemesi hususuna şirkete ihbar ve gazctelerle ilânma 13—4—933 tarihinde karar verildiğini ve bu karar- dan üç sene geçtiğinden ve müntehik de disine verilmesi talebinden Mahkeme tarafmdan bu yolda ir karar verildiği ibraz olunan mahkeme kararı söretinden anlaşılmıştır. İlânların 21 —5—933 de yapıldığı ve davanm 22—5 935 da ikame edildiği dosyanın tetkikinden (anlaşılmıştır. Bu itibarla ticaret kanununun 437 in M safir kra! (Baş tarafı Lil tepe terpito muhripleri bu 88 at sekizde Çanakkaleye geldi. A“ Araba vapuru ile İstanbu! derilen on beş otomobil de bu * geldi, 1 Torpitolar'mız yarın sahah © den İmroz açıklarında Nahlit karşılıyacaklardır. Kral Seddülbahirde karaya İN harp sahasını ve mezarlıkları edecektir, ».. İngiliz kral Sekizinci Edvari karasularımıza girmiş olacaktır misafirimizi karşılamak üz” general Fahreddinin riyaseti p da bir heyetimiz o Kocatepe VE tepe muhriplerile dün akşam sast da Çanakkale boğazı dışına hen hareket etmiştir. Heyete PA den Bülend nd Uşaklıgil ile ii İyilizi fakat etmektedir. Orgeneral din, kralı Cumburreisimiz sari” e şılıyacaktır. Atatürk harekette N generali kabul buyurmuşlardır. de Büyük misafirimiz yarn O“ harp sahasında yatan İngilizler€ 1 zarlıkları ziyaretten (o sonra Ofi Fahreddin deltletile harp a cektir. Bundan sonra (o Nabli# kral doğruca limanımıza gel bahçe rıhtımana çıkacaktır. Sanıldığına göre Modada deniz ve yelken yarışlarında eg türk refakat edecektir. | Kral hususi şekikle memleket yaret etmekle beraber misafiri ne büyük tenvirat yapılacak vE raf İngiliz bayraklarile süşli Misafirimiz pazar akşamt Viyanaya hareket edezeklerdir. hususi trenlerini kralın seyabâ' sis etmiştir. Kralm yatma (refakat ede” giliz torpito muhribinin Be şi Boğazlar anlaşmasınm a il geçecek ecnebi harp gemilerin” lan kaydının fik hâdisesini tedir. Bundan evvel OKaş Romanya torpitoçekeri gı muhripleri Akdenizden geler gemileridir. Cuma akşamından itibaren © Beyant kulelerinde elektrikle © İarak muhterem misafirimizin. ik harfi CE) yazddacaktır. Bir rivayete göre Başvekii nü kralı Çanakkalede p Falest şehrimizdeki alâkadar le bir şeye ihtimal verin Vi Kira Serdi sr kat karasularımız dışında b kralın balıkavile meşgul sl” dan haber verilmektedir. Tali menin mili temin için yemin etmesine miş ve karar dairesinde müdd: &emede yemin etmiştir. BU ret kanumu alşkâmma kasapları Türk anonim 500 Kiralık hisse senedi müddet Bürkaneddine vezi eb ei