8 Ağustos 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 10

Devir faşistlik devri Tazihin bazı devirleri derebeylik devriydi, bazı devirler Ali kıran baş kesenlirin devriydi... Fakat, bunun böyle olması ne derebeylik, ne de Ali kıran baş kesenliğin iyi bir şey olduğunu, beşeriyet için ideal birre, Jim teşkil ettiğini isbat etmemiştir. Şimdiki devir de, — anlaşılıyor ki — faşizm devri.. Ne yapalım, mu” kaddsrat böyle.. İnsanlık bunu tecrübe ediyor... Zavallı Adem oğlu, yorgun kafasmı çetin bir taşa çarpıp bu kâbustan uyanana kadar, bir kere kapıl- dığı bu bayır aşağı yolda böylece teker meker gidecek... Hemen Allah en, camını hayra tebdil eyleye.. Bütün memleketlerin ahvaline şöyle bir çepeçevre bakın. rejmlerini kuran Halyası da, Almanyası da yerlerinde sapa sağlam oturu yorlar.. İşgal ettikleri vaziyette şimdilik sarsılmaları mevztu bahs olmadı ğı gibi, yeni yeni hücumlara, taarruzlara geçmeleri de bekleniyor. On sekizinci asırdan Bolşevikliğin on yıl önceki son celâdetlerine ka dar, sosyalistiik diğer rejimleri nasıl mütemadiyen tehdit eden bir var- İk idise, şimdi de faşizm odur! Nitekim iki kaleyi daha zorladı; yarı ya, rya burçları ele geçirdi bila... İspanya halkçıları gerçi koskoca bir orduya karşı, canlarını dişlerine takmış, dayanıyorlar! Lâkin, İtalya ile yanın asilere gözgöre yardımına nazaran, Frasnız sosyalistlerinin: devlet- lerden hiçbiri, hiç bir tarafa muavenet ederek İspanya dahili işlerine mü, dahalede bulunmasın.,, diye beyhude ve aciz çırpmmaları arasında ne azim fark var... Fanl siyaset takip edenler, uyuşuk ve idarei twnslahatçı usuller” le tereddüde düşenlere elbette kahir bir darbe indirecektir. Ecnebi silâh ve paranile, Arap ve zenci ırkındaki neferlerle kendi möllettaşlarını ezen İs panyol “mâlliyetçileri,, halkın apaçık ve cansibarane müdafaasına rağmen Faşist Alına” bir diktatörlük Irurarlarsa şaşmamalı ve bunu, dünyanm umumi gidişinin bir neticesi saymalıdır. Gene ayni gidiştir ki, Yunan hükümetine İspanyol nezlesini sirayet ettirdi; — tabir caizse — kendi kendine bir hükümet darbesi yaptırdı ve parlâmentarizme ezeli ve ebedi âşık sanılan garp komuşmuzu — gık de, 'dirtmeden — idarei örfiye altma soktu. Ne kaldı? Fransa!... Orada halk cephesi hükümetinin vaziyetini intiha” bata karşı sağlam saymakta serbestsiniz. Fakat ayni intihabat, Yunanistan ve İspanyanın da mukadderatmı Venizelistlere ve sosylistlere vermişti. Hani? Ne oldu? Fransız matbuatırı takip ederken, Leon Blumun ensesi ü- zerinde Demeklis klrcınn asılı olduğunu görüyoruz. Her ân bir ordu ve faşist isyanı orada da beklenebilir. Son haftanın gazetelerinde, Sovyetler aleyhine bile bir (faşist ehli selibi, davet edildiğini okumaktayız.. “Onları yek etmeli! Rusyayı Bolşe* viklerden kurtarmalı!,, diyenler yalnız Hitlerciler değil. Hülâsa: devir, faşizm devri! Diktatörlük devri!.. Bakalım bu salgın recek? Mesele orada... Hüseyin Faruk TANUR Morning Post'un Yunan diktatörlüğüne dair bir yazısı Yeni rejim Yunan siyaset oyununda geçici bir harekettir, .. Yunan komünistleri Ispanya dahili harbinden mi ilham alıyordu ? Yunanistanı sevkulceyşi kıymeti ba iz ve İngiltereye lâzım bir (o müttefik gözüyle mütalea eden “Morning Post,, gazetesi başmakalesinde son ihtilâl te” şebbüsü için diyor ki: “Yunanistana kral Yorginin sekiz ey evvel dönmesindenberi o memleket dahilinde huzuru bozan bazı ciddi se” bepler başgöstermiştir. İşçi sınıfı aile- lerinin vaziyetini son defa bir gözden geçirsin o neticeyi vermiştir ki, bu adam ların yarısı ayda 4 İngiliz (takriben 25 Türk lirası) az bir parayla geçinmektedirler. Fena hava ekinleri bozmuştur. İtar yaya karşı iktisadi zecri tedbirler Yejiçeride:; nan ticaretini azaltmıştır. Milletler ce miyefinin muvaffakiyetsizliği müdafa” aya daha fazla ehemmiyet vermeği icap ettirmiştir ki neticede vergi tarhını art” tıracaktır... Akdenizin öbür ucundaki dahili har“ bin de bir örnek teşkil etmiş olması ve| Yunanistandaki memnüniyetsizlik se beblerinden birini veya hepsini tahrik etmiş olması da muhtemeldir. Fakat Yunan siyaseti, bugün memleketin siyaseti tasnif © edilirken yapıldığı gibi hemen faşizm veya ko” münizm sınıfları içine sokulamaz. Hat“ tâ Yunan siyasilerinin hareketleri de, kendilerine verdikleri vasıflara tami men ve muhakkak surette uymaz. Sağlam bir cumhuriyetçi Venizelos bir defa Yunanistana kral getirmişti. Son diktatör general Kondilis kendisin den evvelki Gehöral Pangalos diktatör Yüğünün kırılmasına yardım etmişler dir. General Metaksas, bugünün “müş” terek diktatörü,, hür fikirliler partisinin reisi bulunuyor. Yunan hükümetindeki şimdiki değişiklikler de © siyaset oyu” nunda bir başkaca hareketten ibaret or lirasından| ——— ması mümkündür. Budeğişikliğin Yunan halkının men- faatine olup olmadığını tayin bize değil Yunanlılara ait bir iştir. Bununla bere” ber biz İngilizlerin istediği, Yunanistan da sulh ve İstikrarın yerleşmesidir. Bu yoldaki ümitlere iştirak ederiz. Çünkü Yunanistan bizim ananevi müttefiki mizdir. Hem Yunanistanın sevkulceyşi mevkii, o memleketin istikrarını bizim için ehemmiyetli kılar.,, KUÇUK HABERLER # İçişleri bakanı Şükrü Kaya dün Filo) yaya giderek Atstürk tarafından kabul € Gimiştir. # Atatürk köprüsünün temel atma mera. simi ağuntosun 20 sinde yapılacaktır. * İzmir memleket hastanesinde — tedavi edilmekte olan ©ç mahküm, dün bulunduk» lari odanın penceresinden o kaçınışlarsa da biraz sonra tekrar yakalanmışlardır. # Aydın belkı orduyu dört tayyare daha hediye etmiştir. * İnönündeki Türkkuşu kampında mua” in muavinlerinden Tevfik Ayten piânörle 7 sant 35 dakika havada kalarak Türkiye için yeni Bir rekor yapbtıştır. # Bağlık Bakanı Refik Saydam göçmen işlerini tetkik etmek Üzere Yozgada gitmiş ve incelemelerine başlamıştır. * Şehrimizde bulunan Diyişleri © bakam Tevfik Rüştü Aras dün Heybelladaya gide) rek Baştekili ziyaret etmiştir. # Yunanistan İstanbul o bsişkonsolomu Triyandailis Yunan hariciye vekâleti Avru Pâ hartef memleketler şubesi müdürlüğüne! tayin edilmiştir. Yerine evvelce o mübüdele komlayona kâtipliğini yapmış olan Cafos tayin edilmiştir. # Devlet demiryollarının siparis © ettiği yeni 31 vagon ve 2 lokomotif / şehrimize; # İstanbul, Kandilli rasathanesi dün 2g HABER — Aksam Postası 7! Tramvay şirketile yeni müzakereler yapılacak Öğrendiğimize göre, tramvay gir» keti merkezinden bir heyet yakında! şehrimize gelerek Ankaraya (gidecek ve Nafia Vekâletiyle müzakerelere gi- rişcektir, Nafia Vekâleti tramvay şirketiyle ! Devlet Şürasına kadar gitmiş olan meş hur ihtilâf dolayısiyle şirketle 1926 yılında aktedilmiş olan mukaveleyi fos» hetmişti. Şimdi bu mukavele yerine 1923 yılında yapılmış olan mukavele cari olmaktadır. Bu mukavele hükümlerine göre şir- ket bir takım yeni hatlar yapmağa mec burdur. Bu hatların bir kısmı Atstürk köprüsünün yapılmasına, bir kısmı da istimlâkin tamamlanmasına muallık- tr. Şirket istimlâk için daha evvel belediyeye bir miktar para *ermiş bu- lunmaktadır. Anlaşmaya göre yapılması lâzım gelen hatlar Taksim — Dolmabahçe, Taksim — Yenişehir — Kasımpaşa ve Karaköy — Azapkapı — Kasımpaşa, Eyüp — Unkapanı — Eminönlü ve bu hatlar birleşecek Şehzadebaşı — Ur. kapanı hatlarıdır ki bütün bu batlarm hepsi Atatürk köprüsünden geçecek hatlarla Unkapanından Azapkapı da Beyoğlu hatlarına raptedilecektir. Şirketin Brükseldeki merkezi iki ay evvel vekâletle yeni mukavele için temas etmek Üzere M. Brasens'i gön- dermişti. Fakat Nafia Vekâleti bu mümesallin salâhiyetini tam görmedi. Bi irin Brasens geri dölmüştür. Elek- trik, tramvay ve tünel şirketleri ürü»! m müdürü Hanses de şirket merkeziy» le tomas etmek üzere Brüksele gitmiş- ti. Nafia Vekâleti şirketle müzakereye hazır bulunmaktadır. Yenikapı iskelesi dün çöktü, altında sandallar kaldı , f > Yenikapıdaki odun iskelesi dün &n- sızım çökmüştür. Mavnalardan odun ve kömür boğallılırken, senelerdenberi tamir edilmiyen iskele, üzerindeki çu- yallarla birliktedenize çökmüş, altında dört sandal kalmış, iskele üzerinde bu- ———- RR lunan bir beygir de denize düşerek ya- ralanmığtır. Sandal sahipleri iskelenin altında kalan sandallarını çıkartmak İçin uğ. raşmaktadırlar, Yeni tarifelerde Tramvay, elektrik, hava gazı ve tünel şirketlerine ait Ücretler indirilecek mi? Elektrik, hava gazı, tramvay ve; tünel tarifelerini yeniden tanzim et. mek üzere Nafia Vekâletince seçilen| komisyon azaları şehrimize gelerek bu hafta toplantılara başlıyacaklardır. Tarifelerin geçen defa tespitinden- beri şerait çok değişmiş değildir. Yal. nız geçen defa tarifelerin tespitinden biraz evvel İktısad Vekâletince kömür fiyatlarında esaslı tenzilât yapılmış ol- duğu balde bunu müteakip tespit edi. len elektrik, hava gazı, tramvay ve tü- Beş kattan yüksek nel bilet icretlerine bunun tesiri gö- rülmediğinden tarifelerde tenzilât ya- pılmamıştı.. Aradan geçen üç aylık devrede kömür fiyatlarındaki bu ucuz. lama — eldeki mevcut stoklar ve evveli. ce yapılmış olan siparişlerin tükenmiş olması tabi olduğundan — bu defa ta- rifelere tesiri beklenmektedir. Komisyon, bu' noktayı göz önünde tutarak tetkikat yapacak ve ağlebi ih | timal elektrik, hava gazı. tramv. 7 vel tünel ücretlerinde tenzilât yapması | kabil olacaktır. İ | bina yapılmıyacak Küçük arsalara da acnak bir katlı binalar yapılabilecek Şehirde inşa edilecek ev ve apart» manlar için Belediye tarafmdan yeni biz talimatname hazırlanmıştır. 6 yı 16 dakika 20 saniye geçe giddetli © bir zelzele kaydetmiştir. Merkez Ürtünün İstan buldan cesafesi 750 kilometre tahmin edir mektedir, 4 Geçen bir hafta içinde Gümrük raha”, faza teşkilâtı beşi G0, biri yaral, 02 kuçuk.) çı yakalamıştır Dışarıda: # Atira gazetelerinin (o yazdığına göre, meşbur maliyesi Riket, Yunan hükümteine müraeaat ederek garti “Trakyada bulunan petrollerin işletme hakkımın kendisine veril mesine mukabil bir istikraz teklif etmiştir. * Yapıdan anlaşma Üzerine o Misrin İt” plaruut hükümeli arasında diplomatik müna) sebat yeniden boeesils etesiştir. # Verilen bazı haberlerin aksine olnrak Londradan resmen bildirildiğine göre Wen) Edvard dün İngütereden ayrılmamıştır. İ dilmiyecektir. Bu talimatname mucibince iki kati. olarak inşa ettirilen binalarm bir veye her iki tarafında güneş ve hava için “ metre boşluk bulunacaktır. Bu boşluk lar üç katlı binalar için 6.5 metre, 3 kat- İar için de 7,5 metre (olacaktır. Beşi katlıdan fazla bina inşaatına müsaâde c-| İki kattan yüksek bina yaptıracak» lar, isterlerse, ikinci kattan dört met- re boşluk bırakacaklar ve bunu takip edecek diğer katlar altındaki kattan bi- rer metre içeride bulunacaktır. Bu iki şekildeh biri mal sahibine aittir. Mal sahipleri ikinci şekli tercih edet- lerse alt kat hizasmda olmak ve dört tarafı açık bulunmak şartiyle her kata birer taraça yapabilecektir. Bu karara göre küçük arsalar ya tamamen böş kalarak veya bu gibi yer- lere ancak bir katk binalar yapdabile cektir, | | 9 AĞUSTOS — 1936 Doğru mi v ”y değil mi: Hastalarımızı düşünmeliyiz ? Sıhhatte olanlar, kendilerinde saktaki hastaların me halde olduki ne yaptıklarım, nasıl vakit geçi: rini düşünmezler. Onlar, hasta ç cıya kadar hastalığı değil hastaları” le hatırlamaktan ürkerler, Bu böyle olmamalıdır. Sıhhatte lanlar, hastaları düşünmelidirlet *İ kendileri de aynı vaziyete düşünce "fk, tırlanmamanın azabını çekmesinler- a Hastaları düşünmek, onları siyartiğtiş, gitmek, hatirlarımi sormak değildir: & Karş kudukları, paket yapmıyacukları, “| köşeye fırlatıp atacakları gazete hastahanelere göndermek de maktan, hatırını sormaktan başkü şey değildir, Halkın buna alâkasını uyandır bizim için insani ve içtimai bir hi tir. Pakat daha onları buna teşvik “fi mesden önce yapılacak işler vardı”. İR Kızılay ve resmi dairelerin po verdikleri mektuplar ve paketler par La sis gider. Halkın resmi hast ç göndereceği gazetelerden de para öl mamahdır. i Bu, temin edilirse ve bu hi kolaylıkla başarılması yolları te landırılırsa, okunmuş gazetelerin talara gönderilmesini halktan istiy lir ve hastahane köşelerinde con sık ir tısından bunalan hastalarımızı 99“İ üşüntüşünden kurtarmış oluruz Helkm P* Tayyare İS seferleri “| Birkaç haftaya kadif Izmire de başlıyor, Devlet hava yolları idemeni i ilibâren yeni şekilde. çalışmağa 4 , miştir. Dün sabahtan itibaren A ra ve İstanbul hava yoleuları içi? letler Karaköy postahanesinde gişede satılmağa başlarmıştır. Devlet hava yollarının yolcu mobilleri dünden itibaren Karak kalkmağa başlamıştır. Yolcuları * muk için yeni otokarlar henüz alf pılmağa başlanmıştır. Bu ot9ü kapılarına (Devlet hava yolları) 8i yazılmıştır. o“ Devlet hava yolları idaresi, ” hattı için de tetkiklerini ikmal ©“ tir. Gelecek ay başma kalmadan PU” da açılacaktır. O vakit Art” şehrimize gelen tayyareler İzmir? ru yollarına devam edeceklerdir. ra postaları da İzmirden sefere * İ yıp şehrimizden geçerek A: deceklerdir. Sarhoşluk Kendisini bilmiyecek dereceğf hoş olup Kemeraltı caddesinde kunduracı bıçağile dolaşan sb” kımından Abdülkadir, Kemersif, desinde ikamet eden Fahriyi PİMİ yaraladığından yakalanmıştır. Hamamda ka? Galatasaray hamammda : eden Hasanoğlu Durmuş, dür kuruyan peştemalları almak de mamn Üst katma çıkmış bu i muvazenesini kaybederek aşağ sukut © #i da kolundan ve başından tahliii te yaralanmıştır. vapurdan çikarkern Dün 54 numaralı vapurla b köprüye gelen ve Üsküdarda düşmüştür. Durmuş bu z kak 12 numarada oturan Ruhi de vapur durmadan İskeleye diğer vapura atlamak isterke” nesini kaybederek iki vapur 9 müş ve belinden ağırcâ Haseki hastanesine kaldı