, N | İ o Olimpiyatlar Berlinde yarın sabah başlıyor Berlinde başlıyacak olan ve bütün dünya sporculuğunu son derece alâkadar eden olimpiyat ları gazetemiz en mükemmel bir şekilde takip için hazırlanmıştır. Her sporcu yazılarımızı oku » yarak malümatını O genişletebilir.! Çünkü muhtelif mütehassıs kalem| ler Haber için çalışmakladır. « Bunların arasmda İstanbulda bulunan ve halkımız tarafından | pek iyi tanınan sporla çok yakın- dan alâkadar olan iki mütehassıs Alman da vardır. Bugün spor sahifemizde eski milli takım kalecisi Ulvi Ziya Ye- nalm: “Olimpiyatlar nedir? Nasıl başladı? Olimpiyatların tarihi; ve ATLET'in “atletizmde dünya bi- rinciliklerini kazanacak harikalar kimlerdir?,, yazılarını muhakkak okuyunuz. « ! Yarın da mükemmel spor sahi- felerimiz intişar edecektir. Bunlar da gazetemiz tarafından hususi surette gönderilen o muhabirimiz İzzet Muhittin Apakın Berlin mektubunu, olimpiyatların açılma merasiminin bütün tafsilâtmı ve basketbolcular arasındaki ihtilâfa | ait çok alâkalı yazılar bulacaksı nız! Gazetemiz bundan başka olim: piyatlara ait haber ve resimleri de en evvel neşredebilmek ve en fazla tafsilât vrebilmek için bü tün tertibatı almış bulunmkata- dır. HABER, spor Kavadislerini en iyi veren gazetedir. İtalya ile harici ticaretimiz İtalyaya karşı tatbik © edilen zecri tedbirler kaldırıldıktan sonra bu me” ieketten gelecek mallar umumi tarifeye tabi tutulmağa başlanmıştı. Bunun üze“ rine evvelce İtalya ile aramızda mevcut iken müddeti bitmiş olan ticaret anlaş masını daha iyi bir şekle sokarak yeni" den imzalamak üzere Ankarada müzake relere başlanmıştır. Hükümetimiz zahire ve hububat mev simi geldiği ve esasen İtalyadan bu mah lara karşı büyük bir istek © olduğu için anlaşmanın biran evvel yapılması için uğraşmaktadır. Anlaşma klering esası Üzerine yapılacak ve zecri tedbirlerin tatbiki sıralarında İtalyaya ihraç edilip de bedelleri alınamayan mallar hakkur) da da bir hal suretini ihtiva edecektir. Roma, 30 — İtalya ile Fransa arasında ticari muamelelerin tek rar başlanması etrafında müzake- erlere devam edilmektedir. Daha etraflı müzakereler bilâhara yapı lacaktır. İtalya ile İngiltere arasındaki ticari münasebata © gelincö, İtal- yanlar bu hususta ağır basmakta- dırlar. İtalya zecri tedbirlerden evvel ve sonraki vaziyet arasında mu hakkak surette lehine bir fark is- temektedir. İtalya zecri tedbirler dolayısi- le sekteye uğrayan borçlarının da ancak İtalya lehinde bir harici ticaret bilânçosu üzerinden ödene- bileceğini bildirmiştir. mi PYAR NEYİ İK ALİR akiki akşam gazetesidir TATE TAY Ti li laik ik lin -Kamutayda Dış Bakanı iki HABEK — Aksam rostası ve Baş Bakan bir nuluk (Baş tarafı T incide) söylediler vam münasebötlerinden mtltavellit mü de tam hâkimiyetimizin sade muslihane| Kellefiyetleri icabımca İtalya hakkmad değil çik dostane olarak timin edilmiş.) tatbik etmiş olduğu iktisadi ve mali olması ve memleketimizin müdafaası - tedbirleri 15 temüzda kaldırdı, İngiltere Bin istilzam ettiği tahkim hakkının mu) kavelenamenim imzasile beraber tanın * Muş bulunmasıdır, 1924 Lozan mukavelesile gayri as - keri hale ilrağ edilmiş olan komşumuz ve dostumuz Yunanistana alt Limni ve Samotra adalarına dair olan hüküm de Montrö mukayelesile kalkmış oluyor demektir ki bundan da-ayrıca meranu - nuz, ! Bu münasebetle yeni Türkiye siya- setinin bir vasfını da tekrar etmek İs - terim: Kendimiz için iyi gördüğümüzü dostlarımız için de iyi görmek ve hak- kımızda nareva telâkki ettiğimiz her şeyi yalnız dostlarımız için değil, fakat hiç bir devlet hakkında temenni etme - mek... Mntrö mükavelenameşinin dünya matbuatında birçok mürekkep dökülme- sine vesile veren bir Büküm de mukavele» namenin 19 yncu maddenin 2 inci fık- rasıdır. Huzurunuzda bunun da anladığımız şekil ve mahiyetini olduğu gibi arzet- mek isteridn, Bu fıkrada deniliyor ki: “Madde 19, fıkra 2 — Bununla be- raber muharip ber hangi bir devletin harp sefinelerinin Boğazlardan geçmesi memnu olacaktır. Şu kadar ki işbu mu- kavelenamenin 25 inci maddesinin tatbi. ki şumulüne giren haller ve keza akvam! cemiyeti misak çerçevesi dahilinde akte- dilip mezkür misakın 18 inci maddesi ahkâmu mucibince tescil ve neğr edilen ve Türkiyeye bir mütekabil müzaheret muahedenâmesi mucibince tecavüze du- çar olan bir devlete yapılacak müzaheret halleri bundan müstesnadır.,, Bu hükmün sarih mânası, Montrö mukavelenamesi akitlerinin . Türkiye sulh siyasetine ve Türkiyenin dürüst ha- reketine emniyetleri demektir. Filhaki ka Montrö mukavelenamesinin istisnası» na olarak her maddesine yalnız akitler için değil bütün devletler ( hakkında asla fark gözetmeksizin dürüstane tat- bik edeceğine de dünyada kimsenin şüp- hesi olmasa gerektir. Yeni Türkiyenin bütün mazisi en âdil şahidimdir. Bu işin başından itibaren bizi iyi anladıklarını gösteren âkit devletlere ve çoğrafi vasiyetlerden yahut bize ve Bo- gazlar mevzuuna taalluk etmiyen esbap- tan dolayı konferansa iştirak etmedikleri halde matbuatlariyle davamızı tutan ve neticesinden memnuniyet gösteren dost hayri hah bütün memleketlere bu kür- süden teşekkürü en memnuniyet rici bir ovazife olarak bu — suretle; şimdi huzurunuzda izah ettikten sonra memleketimiz için çok hayırlı bir ikbal mukaddemesi olarak telakki ettiğim bu mukavelenamenin lutfen ve müstaciliyet- le tasvip edilmesini yüksek heyetinizden rica eylerim. Tevfik Rüştü Ara- sın ikinci nutku Tevfik Rüştü Arasın ikinci nutku öyledir: "Kamutayın bu içtimamdan istifade ederek arsıulusal münasebetlerin diğer bir sahadaki inkişafına da huzurunuzda temas etmek istiyorum. 30 haziranda fevkalâde içtima eden Cemiyeti Akvamın asamblesinde, belli başlı olarak iki mesele mevzuubahsol - du. Biri Cemiyeti Akvam mahafilinde bazı devletlerce ileri sürülen bir re » form yapılmasıdır.Buhususta Türkiey' herhangi bir teklif yapmağı şimdilik derpiş etmemiştir... dedikten sonra bu hususta tafsilât vermiş; “Cemiyeti Akvamın kuvvetli olması- nı yürekten istediğimiz malümunuz - dur.,, diye ilâve etmiştir. Tevfik Rüştü bundan sonra Türki- ve | bir talebi ve bizimle bir müşüvere üzerine hariciye nazırının bu fevkalâde içtima da irat etmiş olduğu nutukta sanksi- yonlarn kaldırılması zaruri olduğunu ileri sürmekle beraber İngiltere hükü- metinin Akdeniz devletlerle misakın 16! nçı maddesinin tatbikatından mütevellit karşılıkk taahhütlerine işaret etmiş ve sanksiyonların kaldırılmasına karar ves tilse dahi bu taahhütlerin İngiltere ta- rafından hitama ermiyerek bunu ta “ kip edecek müphemiyet devresinde de devam edeceğini kaydetmiş ve bu be- yanatın İngiltere hükümetince hâdisata tevafuk ettiği takdir olunduğu müğdöt- çe tesirini muhafaza edeceğini ilâve et miştir, Bu beyanat daha evvel İngiltere A - vam kamarasında ifade edilmiş ve hü - kümetimize metni bir mubtıra ile bil - dirilmiştir. Cumüriyet hükümetinin herhangi yapılmış olmıyan bu bir taraflı taahhü- dü hükümetimiz takdir ve kaydetmiş ve bilmukabele İngiltere hükümetince müd deti ahvalin icabına göre tarafımızdari takdir edilmek suretile oteminatımızın İngiltere hükümeti tarafından hiç bir arzu izhar edilmediği takdirde bir taraf- k olarak devam ettiği bildirilmiştir. Temmuzun 27 inci günü ziyaretime gelen İngiltere büyük elçisi - İngiltere hariciye nazırının ayni günde Avam ka- marası komitesine yapacağını tasarla - dığı beyanatın bu cihete taallük eden kısmından malümet verdi. Bu beyanat yapılmış ve Anadolu Ajansı neşretmiş olduğu cihetle malümunuzdur, Hulâsası Akdeniz vaziyeti Üzerim de İtalya hükümetinin Türkiye, Yu - goslavya ve Yunan hükümetlerine ver- miş olduğu çok dostane teminat İngi- liz hükümetince kaydedilerek bu va - ziyete nazaran Akdeniz üzerinde İngik tere hükümetince verilmiş olan tek ta raik teminatın idamesinc mahal kalma- dığıdır. Bilhakika İtalya bükümetinin Ankaradaki büyük elçisi vasrtasile hari” ciyemize İtalyanın — aramızda mevcut tında bir telrâmili eseridir!,, demiştir. İsmet İnünü Boğazlar mukavelena- mesinin bu kadat geniş memnuniyetle neticelenmesinin bir sebebini de mukave- leyi imza eden alâkadarların hepsinin memnun çıkmış olmaları bulunduğunu kaydetmiş ve 923 mukavelesini kabul et- miyen dostumuz Sovyelerin bu anda Bo- gazlar mukavelesini tasdik eylemiş bur lunmalarımı memnuniyetle yad etmiştir. Başbakan bundan sonra memleketin nasıl büyük bir heyecan içinde konferan- st takip ettiğini ve gece yarılarına kadar nasıl bir heyecanla beklediklerini hatır- Olatraış ve “bunlar gurur vermiyor. Va- zifelerimizin ağırlığını ve mesuliyetleri batırlatıyor,, demiştir. İsmet İnönü yeni Türkiyenin siya- setini izah etmiş ve bu muahedenin tas vip ettiğimiz mali siyaseti değiştireceğ- ni Boğazların tahklimi için yeniden vergi konulmuyaçağını söylemiştir... etti Mukavele reye kondu 378 reyle mütteğikar kabul edildi. Mukavelenin müttefikan kâbulünü tekrar kürsiye gelen Başbakan teşekkür. İe karşıladı. Kamutay ikinci teşrinin birinde top: lanmâk üzöre tatil edildi. Sovyet hükümeti de boğazlar mukavele- namesini tasdik etti Ankara, 3i , (Hususi) — Sovyet elçisi Tevfik Rüştü Arasi ziyaret ederek Sovyet hükümetinin de yeni Boğazlar mukavelenamesi tasdik ettiğini tebliğ etmiş ve dış bakarımızı tebrik etmiştir, Yeni gümrük şekli Gümrük idaresi bütün Türkiye gümrüklerinde tatbik edilmek üzere hazırlanan yeni bir şekli Sirketi güm. rüğinde tatbika başlamıştır o Sirkeci gümrüğünde az bir zamands iyi neti. dostluk muahedesi icaplarına kendisi » ni bağlı addetmekte devam ettiğini dos tane bir lisanla ifade etmiştir. © Bu dostluk smuahedesinin icaplarına Türkiye tarafından da ayni veçhile bağ” İr bulunduğu malümunuzdur. Diğer tar raftan İngiltere hariciye nazırının biraz evvel zikrettiğim nutkunda Akdeniz münasebatında salâh husule geldiği ay” rıca tasrih edilmiş olmasına ve bir kaç gün evvel gördüğüm İtalya büyük elçi - sinin İtalya — İngiliz münasebetlerinin gok iyi bir yola girmiş olduğunu öğrene mesine göre Türkiye tarafmdan İngil » tereye tek taraflı olarak verildiğini ar zettiğim taahhütler kaldısılmıştır: Aras sözlerini İngiltere hasiciye mar sırma teşekkür etmekle bitirmiştir. Bundan sonra ruznamenin (o diğek maddelerine geçildi. Bunların müzakere sini müteakip Başbakan General İsmet İnönü kürsiye gelerek dakikalarca alkış- lanan nukunu söyledi ve meclisten itimad reyi istedi. Ismet Inönünün nutku İsmet İnönünün o nutkunu icmaan dercediyoruz : Arkadaşlarım İ “Türkiye siyaset tarihindeki bir €se- ri tamamladı. Türkiye | Büyük Meclisi "Türkiyeye, Türk milletine karşı iç ettiğiniz ağır vazifelerden birini daha! intaç ettiniz, Sözüyle başlıyan ipte bu vesikanın beynelmilel ehemmiyetine, işaret etmiş ve bunun 923 denberi kuru- lan yeni Türk devletinin varlığını göste- ren bir vesika olduğunu bu varlığın her sahada bir kuvvet ifade ettiğini söylemiş- tir, İsmet İnönü yeni muahedenin dahili siyaset itibariyle de bütün milleti ittihada gevkedecek milhim bir vesika olduğuna ye — İngiltere münasebetine nakli ke - işaret etmiş, “Beynelmilel sulh için Be: Wim ederek demiştir ki: #aslar üzerinde Türk mitletinin hâlim- — Cumuriyet hükümeti Cemiyeti Ak-| yeti olduğunu anlamas: beşeriyetin haya» celer slman bu şekil azam. sürat ve ARA . Kamutay tasdik. mal sahibi veya komisyoncusu ile bu malla uğraşan gümrüğün alâkıdar memurlarınm biç bir veçhile temasa gelmemeleri osasına dayanmaktadır. Şimdi Sirkeci gümrüğüne çelen bir malın manifestosu verildiğinden :tiba ren bütün müamelesi ma) sehibi veys komisyoncusunun Haber! olmada. ce reyan etmektedir. Malın küşaimm mal sahibi veya komisyoncu önünde yapılması mutat olduğu halde şimdi küşada mal sahibi çağırılmamakta muayene ve ambar memurları huzu. rile küşad yapılarık bir zabrt yapıl makat ve icap ede.se nümune kimya. haneye sevkolunmaktadır. Gelen malım biltün muamelesi ik. mal edildikten sonra sahip veya ko. misyoncusu haberdar edilmektedir. Bu şekil ileride diğer gümrüklere; de teşmil edilecektir. Fakat bu vazi yet gümrük komisyoncularına hiç de lüzum göştermediğinden komisyoncu. ları memnun etmemiştir. “Ankara yolu sekiz saat kısalıyor Nafia Vekâleti demiryollarımız ve! bilhassa İsatnbul — Ankara hattı için çok mühim bir işin üzerinde bulun. maktadır, Devlet Demiryo'larnmın bütün hat. Isrinın Eskişehirden geçtiğini, yani bütün trenlerin Haydarpaşa — Keki. şehir arasmdaki tek hattı katetmek mecburiyetinde kaldığını nazarı dik. kate slan Nafin Vekâleti bada ikin. si bir tren hattı yapılmasın. muvafık bulmuştur. Gittikçe çoğalan hatlar. dan gelen ve giden trenlerin bu tek hatta sığdırılmasına imkân görülme. mektedir, Daha şimdiden bu hattan günde 20 tren gelip geçmektedir. Bu. nun için iki şekil fzerinde tetxikat yapılmıştır. Bunlardan birincisi bu hattı çiftleştirmek, ikincisi dı, Haydar. 31 TEMMUZ —İ Yedikule . bir tren y çıktı s Bu sabah © Yedikulede wi tren kazası gardöfrenlerin yesinde önlenmiştir. : gi” Bu sabah, sâat dokuzda y* yonundan Alpulluya gitmek ÜS ağ ket eden 62 numaralı # Yedikule istasyonunu geçtikt.. katarın vagonlarından biri ai dan çıkmıştır. Bunu arka vaz i nan gardöfren görünce pe meş; diğer gardöfrenleri de derek onlar da ayni hereketi makinist lokomotifin yer 36 vagondan müteşekkil "e devrilmekten kurtarılan il Yapılan tahkikata göre, Y. rüsüne yakın bir yerde bulun bir kısım vagonlar geçtiste” panmış, vagon bu suretle yolda tar. Kaza haber alınınca Sir&e$” gi nundan mühendisler ve alaka” Yedikuleye giderek kaza yeri kata başlamıştıdır. Bir yanda” si tertibatla vazonun yerin8 a teşebbüs edilmiştir. Vagon Z de devrilmeden batta konmu$ z de yoluna devam etmiştir. z Üç sat zarfında banliyö vel niz *-narındaki tek hattar lerdir. KUÇUK HABERLE * İpekli kumaş fabrikalar” dün Ticaret odasında sopa tins kumaşlarda görülen fiyat p* kaldıracak tedbirler alınması! © müşlerdir. gi, * Bir müddettir şehrimizde WA Kültür bakanlığı yüksek teğri müdürü Cevat dün akşam z gitmiştir. “ “İsviçre Konlederasyonun"uyg ci yıldönümü münasebetile 16 da Tarabyadaki İsviçre yeri sinde bir kabul resmi yapıla * Adalsrr eiizelleştirme Şirketihayriye tarafından için ayrı birer deniz gezir' * Güzel sartlar bieiği KES tarafından Galatasaray yiyesin* bir resim sergisi açılacaktır * Dün 250 Pelonyalı Ti ğ ze gelerek şayanı temaşa Y mışlar ve akşama Karadenis? etmişlerdir. idi i * Lâğvedilen İstanbul 8 Hai * mahkemesi istintak hâkimi rü Balıkesir müddelumumi ne tayin edilmiştir. yi ” benii toplanaca$ ols ; beynelmilel kanser kongresi?” gli ketimizden emrazı eildiye Eğer lüsi Behçet ie profesör O ; rak edeceklerdir. ul istanbu! .. eğlenceleli İstanbulda kırk gün 7 sürecek olan eğli ta Modada yapılacak başlıyacaktı. Moda deniz klübü ağustosa bıraktığında” a” eğlenceleri 8 ağustos , günü saat 11 de Taksi? Je üs l de açılacak bebek ser8i*, lıyacak ve bu münas€ belediye reisi Muhittin bir nutuk söyliyecektir: Eğlenceler haftasi mizah ve karikatür programını hazırlıyacs* komite dün toplanmı$ yetten sonra çıkan bi ji gazetelerinin sergide şi mesine karar verilmişti”. / paşadan Adapazarı — Kızılcahamam bei yapılmasıdır. Bu hs İstanbul — Ankara yolu y re kısalmış olacağı İSİP iğ Ereğliye bir hat da