26 Aralık 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 12

#i “Fırtınalı havalarda | Şimşekten korunmak (Ana ve babaların ne gibi noktalara için ne yapmak lâzımdır Mütehassıs ge çinenler şimşek- ten nasıl korun mak lâzım gelece ğine dair türlü tür lü öğütler veri, ler, Fakat hiçbi sinin dediği diğe- rine uymaz. Bazı kimseler, şimşek çakar çak" maz hemen pen. cerelere koşup ka parlar ve korkr- dan ötleri kopma, ğa başlar, Başka" larda evdekic cak ve bacalar dan çekinirler Ki miinsan kilerle rin en emin yer olduğunu sanır-| lar. Kimisi de buraları en tehlikeli sayarlar. Verilecek en iyi öğüt, künk, boru ve telefonlardan uzak durmaktır, Halbuki bir takım mü tahaasıslar da bunun hiçbir fay- dası olamayacağını söyliyorlar. Birinci sınif bilginlerden birisi şimşek tehlikesinin bir safhas; için en emniyetli yolu bulmuştur. Bu da otomobilde giderken şimşeğe yakalanan adamm ne yapacağr dır, Şimşek fırtınası hakkında dün yanım en salâhiyetli biligini, İngi- liz Meteoroloji (o enstitüsünden doktor G. C. Simpsondur. Bu zat otomobilde giderken şimşek fırtr nasına yakalanacak olanlarm ara bada kalmaları ve motörü yavaş İatmalarmı söylemektedir. Şimdiki otomobillere şimşeğin girmesi imkânsız denecek derece- de zordur. Yavaş sürmeğe sebep de eğer şimşek otomobile çarpıp da bir yerini harap edecek olursa hızlı giden arabanm şaşkınlık do" layısile kontrolden çıkmamasını temindir. Şimşekten ölümlerin en çok se- bebi, dışarıda bulunan insanların yağmurdan sakınmak için ağaç! altlarına gitmeleridir. e Ağaçlar şimşeklerin çarpacağı tabii hedef lerdir, En büyük tehlikelerden bi ri de açık bir toprakta dimdik dur maktır. Böyle bir adam © civar mg en yüksek hedef teşkil edebi- ir. Şimşeğin en çok çarptığı hedef lerden birisi de yüksek binalardır. Netekim dünyanın en yüksek bi- nası olan Nevyorkun Empire Sta" te bildinge hemen her fırtmada bir çok şimşekler çarpmaktadır. An- cak bir zarar olmamaktadır. Çün kü binanm çatısı böyle hadiseler hesap edilerek ona göre yapılmış müşterimiz şında No: 44 Telefon: 20845 Lüks Kolonya ve Pudraları Lüks kolonya ve pudraları Yılbaşı ve bayram için en güzel hediyeler teminatlı (LÜKÜS) marka ve ikramiyeleri havi kolonya; Losyon; pudra; Briyantin; yağsız krem ve tırnak cilaları tercih ediniz: İşbu emsalsiz ıtriyatımızı sayım bay ve bayanlara tavsiye ederiz, yalnız, bir defa tecrübenizle devamlı olacağınıza eminiz; kasmı araymız. Umum satış yeri Sirkeci Şahinpaşa oteli kar Toptan sipariş kabul edilir veyurdumuzun her tarafına gön- derilir her müracaata cevap verilir: Yağmurlu ve fırtınalı havalarda ağaç altına saklanmayınız. ve madeni çerçeve gelen şimşek- leri toprağa sevkedecek şekilde kurulmuştur. Büyük elektrik nazariyatçısı Mihael Faraday bundan birçok yıl önce madeni çubuklardan bir kafesin, hattâ ince bakırdan pen cere kafesinin elektriği içeriye sokmıyacağmı keşfetmişti. İşte buna “Faraday kafesi, denir. Asri lâboratuvarlarda ziyaret- çiler ekseriya mühendislerin böyle madeni çubuk yahut kafeslerden yapılmış höcreler içinde mhpuslar gibi çalıştıklarını görürler, Bu mü hendislerin cezaya çarpılmış ol duklarını sanmayın. Bunlar sadece bir takım tecrübelerde bulunmak- tadırlar ve yollarını şaşırabilecek elektrik cereyanlarından sakın mak için böyle madeni kafeslere kapanmışlardır. Asri yüksek binaların çerçeve- leri gibi otomobillere de muhtelif madeni çubuk ve levhalar çevril miştir, Bundan başka otomobiller şimdi mümkün olduğu kadar al- çak yapılmaktadır. Ağaçların ve fundalıkların bol olduğu adi yok larda otomobillerin en yüksek he- def teşkil etmeleri pek nadirdir. İşte bunun için şimşeğin otomobile çarpması ihtimalleri yoktur. Şim şek ekseriya daha yüksek bir he- def seçer. Fakat otomobile çarpacak bile olsa, onun madeni çubuklarına, kafes gibi yapısma girer buralar dan da hiçbir zarar vermeden toprağa sıçrar. İçinde otururken otomobile şimşek çarpması her halde hoş bir şey olmasa gerektir. Fakat bunda korkulacak hiçbir şey yoktur. İşte bunun için fırtına» ya yakalanan şoförler ve otomobil yolcuları soğukkanlılıklarnı kay- betmeli ve hiç şaşırmamalıdır. her yerde teminatlı Lüks mar i HABER — Akşam postası Çocuk ter b iyesi dikkat etmeleri lâzımdır ? Ev terbiyesin deki noksan ve ha talarımızdan biri de, ana ve babala rm terbiye işinde birleşememesi ve birleşiniz , —- Ana ve babalara öğüt: Çocuklarınızın terbiyesi işinde ve zit yollardan ayrı kıymetleri ayakla ımız altveda çiğni rek yüce kıymetle rehayatve yaşa ma kabiliyeti ve rir ve gittikçe ol i her birinin kendi i yürüyerek çocuğunuzun ruh kabi- | Çanlasabiliriz lez yürü İyisi eitim perişsnlığa sürükleme- Zaten olgunlaş Çocuğun bir har, | YVİİZ! AKSi takdirde onu hileli ve | mm Ski i nası, İnsanım bir ketine karşı ama İ kaçamaklı iş ğörmive âalıştırmış! çok küçük büyük nın göz kapaması £ olursuruz! i muzafferiyetler ve ayui hareket İ sonum sarma sasesanam e 190en 0001 ser sarsan senar 1000 sne ea, kazanması de karşısında babanız ateş oyiiskürmesi ve çocuğu pataklan.ası gibi tersliklere ev hayatında çok rastlanır. Doğrunun hansi tarafina olduğu nu, hangi tarafın haklı bulunduğunu bilmiyen ve kesti:emiyen (o cocuk, bu gibi zıt hareketler karşısında şaşkın laşır. Orun sevdiği ve iltizam ettiği #araf, kendisine elem ve sıkıntı ver miyen taraftır. Bundan sonra çocuk, keves ettiği şeylerde, yumuşak tarafın dostu ol mak meylini gösterir, Meselâ çocuk çarşıda gördüğü güzel ve pahalı bir oyuncağ, anasından ister Baba razı olmaz. Çocukta ucuz ve pahalı anlam ları henüz uyanmanış olduğu için bu- nun sebebini iyice kavrıyamaz. Yalnız o iyice bilir ki, babası olmasa bu oyun. cağı anasından koyarabilecek. Çocuk başka bir şey İsteyince bir daha babasından istemez, unasina yal varmağı daha elverişli bulur Anasını kandırmıyan çocuk son vasıta olarak ağlamaktan ve bağırmaktan ve icabm da tepinmekten de istifade eder. Bu hulül politikası İle çocuk bir çok istek. lerini elde etmeğe muvaffak olmak kabiliyetini kazann O yavaş yavaş kendine göre bir diplomat olur. Babasının da yumuşak taraflarını öğrenir ve ondan da isti . fade eder, Meselâ canı gezmek iste - yince, anasınm fazla meşgu) olduğu- nu görerek, doğruca babasına yalva - rır ve onunla kestirmeden işi hallet . derek gezmeğe gider isted'gi bir şeyi babasından koparamıyan bir çocuk, hiç babasına söylen.emiş gibi, bu defa ayni şevi yalvararak anasından ko - parmağa çalışır ve bazen de Yu hiyleli yol ile istediğini elde eder. Bu oolambaçlı işin fark na varıl. mazsa, çocuk için, İş tıkırma girmiş sayılır. Farkına varılırsa bir kaç saat için evin hali arap saçına döner A - na baba biribirine girer, ve İş epeyce sarpa sarmışsa, çocuk da tabü her - hangi bir taraftan kendine düşen pa- yı alır ve bu seferlik âsap telleri gev- şiyerek evde muvahkat barısıklık hu. sule gelir. Bu volun sarn ve tuzlu biberli ol- duğunu nefsinde denemiş olan çocuk bu kadar karışık işlere girişmektense eski diplomasi usulünden İstifade et- meği tercih eder, Yam bazı imtiyazları anadan ve bazı imtiyazları babadan koparmak!, Çocuk büyür, mektebe gider.. Ora, da da ayni usulün (tatbik edilmesi neden mümkün olmasın! Çoruk dersi. ni bilmezse, bilir gibi davranarak göz boyamaz mı? Okutucunun (mualli- min)kendisi hakkurda iyi bir fikir ve kanaati yoksa, lâf olsun d'*e, eline bir kifap alarak, kitabın ozorca bir yerini okutucuya sorması (o İyi tesir yapmaz mı? Veyahut okututunun gö. züne girmek için talebe arasında ge. çen sözlerin bazılarını oku'ucuya bil. dirmek iyi tesir yapmaz mı? Bu şekilde mektebi bitiren çocuk hayatta da işinin çıkarımı düşlinmek usulünden bol bol istifade etmeğe ça şabiir. Buna hulüs çakmak, ötekisi-. | me afeşin keçisi gibi baş O sallamık bu usulün tatbikatı değil midir? Ya seciye dediğimiz o güzel mezi. yet nerede kaldı? Eğer ( çocukların hayatlarında çok «uvvetli hazı tesir . ler olmazsa, bu pevi gençlerde seci - yenin izine rastgel'mek (çek zordur. Yaşayışta sabit vw kat'i itivatlar te. şekkül etmekdikten sonra <eciyeden İ nasıl baksedilebillk? O bir harometre gibi, mwhitinin hevasma tahidir, bu. gün bu muhitte bözle, başka bir mu. hitte başka türlü hareket eter, Onun için esas, arzuların yapılması he - veslerinip yerine getirilmesidir. Biz bu tip insanları hepimiz tanı- rız deği: mi? Sırasına göre dalkavuk! sırasına göre zalim, sırasın» göre ya. karcık, kırasına göre masum, bazan . işinin çıkarı icabı . dürüst ve çok za. man hilekâr olan bu tip mahlükların bizde az olmadığını söylersem bilmem ki mübalâğa mı etmiş olurum! Fertierinden dürüstlük adalet ve fedakârlık istiyen ve son zamanlarda pek büyük adımlarla yükselmeğe ça lışan Türkiyemiz için bu tip insanla . rın çokluğu arzu *dilir şerlerden mi- dir? Ehemaiyetsiz vakalardan bu kadar ağır sonuçlar oçızardığım: görerek habbeyi kubbe ve pireyi dese yaptı - Zıma hükmedenlere karşı şu kadarcık bir cevap vermek''dime sav:n okuyu cula dan izin diliyeceğim: Bir willeti ay.kta tutan, bir dev. leti hak ve adalet öiküsüne yaklaştı - ran ve fertleri ergeç hayatta muvaf. fakıyete ulaştıran en büvöt meziyet. lerden biri, fertlerin temiz ve kuvvetli bir seciyeye sahiv olmalarıdır. “Secye, mizac , değildir. İnsanın mizacı yoradılışı e beraber gelir, Se- diye ise mlitemadı bir ceh* ve yayrel mahsulüdür, İnsanın seciyesi hiç bir zaman, birdenbire (teşekkül! edemez. Bunun icin uzun senelere ihtiyaç var- dır. İnsan küçüklüşündenberi yüzler . ce binlerce vakaya hâkim olmakla se. ciyesine renk ve şezil verebilir En kü. çük arzularmı yenemiyen Wir çocuk, yarın mektep hayatında orta derece- deki arzularını ve *leride hayatta da. ha büyük arzularısı yenmek kudreti. ni kazanabilir mi” Bunun mümkün olabileceğini sananlar insa» ruhun - daki kabiliyetlerini ve onların gelişme şekillerini iyice incelememiş bulunan- lardır. Seciye, bir çox kuvvetli itiyatla - rm muhassalasıdır. İtiyatlarımız, bir hareketin bir iki defa (o yapılmasile meydana gelemez Muayyon hareket . lerin çox vakit ayri şekilde yapılması ile insanda itiyatlar husu'e gelebilir. Yavaş yavaş iyi, kwvvetli itivatları te. şekkül etmiş bulunan bir ipsanın milli ve İçtimai mayası da atılmış demek - tir, Biz küçüklüğümüzden beri bayağı ) ye ge a mektir. Arkamızda bir çok galibiyet. ler bırakmış bulunduğumuz gün se « eiyemiz rengini bulmuş ve bunun bü- yük kardeşi olan şahsiyet te teşekkül »tmeğe haşlamış sayılır. Hayat bir mücadeleden ibarettir. Sözünü herkes kendi temayülüne gö. re tefsin edebilir. e İşkembesinden ve cinsi (O temayülüncen başka bir şey düşünmiyen bir adamın havat müca. delesi bir bir şekil ve kalılm girerek, beraber saşadığı insanları çok mik - tarda aldatarak sara Okazanmağı ve eğlenmeyi düşünmekten ibaretti: . Mayası bu şekı'de kurulmuş olan bir adamın içtimai ve milli (oObora ve fırtınalarda fedakarlık ve kahraman- lık göste mesi gü önç olur. Nilâkis bu gibi insanlar, böyle felâketli zaman - larda, itiyatlarınız. esiri olarak. gene para kazanmağı enbüyük ülkü bilirler ve bu ülkülerine kavuşmak i, çin, icap ederse yizleree vatan evlâ dmın ölümüne se/'rei Okulmaktan ve bundan sonra e'asi temaxöllerini u- yuşturmak ve sa'ı maddi arzularını yerine getirmek içir keyif ve zevk sür mekten çekinmezler Misal mi istersiniz? Büyük dün. ya savaşını, mütareke devrini milli mücadeit devrini ve bu devirlerdeki kahramanlık levhajarı yanmda baya. ğı levhaları hatısmmakla istediğimiz yüzlerce misali burabiliriz sanırım. Hayatı bu şekilde bir wücadele » den ibaret telâkki edenlerir. olgunlaş- masından bahsetmek abestir. Bu gibi insanlar içgüdülerinde ve temayülle rinde hayvan gibiö'rler İnsan ve va - tandaş cemiyetleri içinde o bunların hayvan'aıdan farkları insırlara çok daha fazia zarar olmalarıdır Fakn! küçük'üğünden beri âdi ve bayağı kiymetler' ehemmivrtsiz say - mağa çasışan, İnsanlığın hatiki kıy - metlerinı. yani içtimai (“ili ve ilmi kıymetleri ruhunu yerleştirineğe ça - lışan ve bu hususlarda bir çok iyi iti, yatlar kazanmış olan bir slam ol - gunlaşımış telâkki edebiliri: Bu gibi insanlar o olgusluklarını, küçüklürten beri wuhtelif vesilelerle temayülierine karş açtıkları mücade. leden ganıp çıkmak'a temin #debilmiş. lerdir. Ve bu gibi insanlar arkalarn. da bıraktıkları o #muvaffaleyetler ve salibivetlerle her zaman öğünebilirler. İşte cemiyetle ve milletler, ancak bu tip insanlarla hak, adalet ve sevgi devrine kavuşacak ve bugünkünden çok daha kuvvetli ve mes'ut olacak - lardır. Görüyoruz ki mükemmel insan tipi yetistirmek icin mayası temiz ve kuvvetli insanları sayısını coğalimak lâzrmdı. Bu da mantar eibi bir gün içinde yerden o hamez. unun için küçüklükten işe başlamak icap eder. Bu itibarla ev terbiyesi terbiyenin kökü, terbiyenin mayasıdır Minimini arzularım hiyleli ee dolambaçlı vollar dan yürüyerek yerine getirmeği iti . yat edinen bir çocuğun İler'de fki öz tü hilekir ve yalancı olması neden mümküs olmasın! Ve bu İmkân mev - cut oldukça, böyle bir fikihetin önüne geçmek, cocuğunu seven (over ana ve baba içir bir mukdes borç değil mi. dir? O ha'de ev terh.yesinde ana ve ba- balara öğüdümüz xudur: “Çocuklarmızın terbiyesi o işinde birleşin.z' Ayrı ve zıt yollardan yürü. yerek çocuğunuzu: ruh kabitiyetlerini perişan'ığa sürüklemeyiniz Aksi tsk. dirde onu hiyleli » kaçamaklı iş gör- meğe alıştırırsınız.. Halil Fikret Ranad (Çığır)