8 Aralık 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

2 MISIRDA: | Kargaşalık yeniden başladı Talebe mere rinde 6 polis ingiliz aş yaralarıdı 60 nümayişçi tevkif edildi Kabiredeki İngiliz yüksek ko- miserliği önünde 1000 kadar Mı- sırlı yeniden nümayişe başlamış- lardır. Bunlar İngiliz dış bakanının yeni verdiği söylerde Mısıra ait olan kısımdan tehevvüre gelmiş lerdir. Kalabalık semtlerde halk ile zabila arasında çarpışmalar ol - muş, altı polis yaralanmıştır. İngiltereye karşı olan bu hare - ketin gelecek hafta içinde daha genişlemesi bekleniyor. Nümayişçilerin çoğu talebedir. Yeniden karışıklıklar çıkmasın - dan korkan zabıta, Kahireye gi - den bütün yolları tutmuştur. Son gelen bir haber de şu yol- dadır: Polis erkânından üç İngiliz subayı da yaralanmış, altmış nü- mayişçi tevkif edilmiştir. Deyli Herald diplomat #Mmuharriri diyor ki: Son Mısır hâdiseleri: üzerine büyük bir makale yazan Deyli Herald gazetesi diplomat muhabi- ri W. N. Ewer bilhassa bugünkü İngiliz dış bakanının 1923 Mısır kanunu esasisinin iadesi aleyhine vermiş olduğu söylevi tenkit ede. rek bunun “Himalâya cesametin- de kırılmış bir pot,, olduğunu söy- lüyor ve Lord Allenbi'nin 1922 şu- batının 28 inde söylediği sözü ha- tırlatıyor. Lord vAllenbi şöyle demiştir “Mrire' “hukuku hükümraniye sahip müstakil! bir devlet olarak i- lân edilmiştir.,, İngiliz mubarriri diyor ki: “1923 kanunu esasisinin kabili tatbik olmadığını iddia etmek doğ ru değildi. Tam tersine, bs kanunu esasinin muadili olan şey kabili tatbik değildir. Son on üç sene içinde Mısırı ra- hatsız eden şey kamınu esasi de- ğildir. Mısırda, her iki tarafm da, Lord Allenbinin sözlerini tam ma- nasiyle icra etmek hususunda bir anlaşmaya varamamalarıdır. Her iki taraf da tam bir tedbir ve sükünetle hareket edememiş- lerdir. Fakat bu yanlışların en , büyüğü İngiltere hükümetlerinde! olmuştur. İngiltere hükümetleri her hangi serbest kanunu esasi al- tında Mısırdaki Vefd partisinin iktidar mevkiine geçeceği ve her hangi anlaşmanın Vefd partisi li- derleriyle yapılması lâzım geldiği hakikatiyle karşılaşmaktan daima kaçınmışlardır. Buna mükabii partizan gayretlerle Vefdleri dü- şürmeğe çalışarak bir anlaşma el- de etmeğe uğraşılmıştır ki bu halis! deliliktir. Yalnız bir şey yahut bir diğer şey yapılabilir. İki şey| birden yapılamaz.,, İngiliz muharriri yazısının s0- nunda İngiliz dış bakanını evvel- ce kırdığı potu tamire davet edi-| yor. Ve bunu tamir cesaretini gös-! terdiği takdirde bu işte parlak bir muvaffakiyet elde edeceğini söy-| lüyor. # HABER — İngiliz dış bakanı nın bundan iki gün evvel avam Kamarasında dünya vaziyeti üze - #inde İngiltere hükümetinin dış si- yasasını anlatırken Mısıra dair söylediği sözleri bu münasebetle | Dış HABER — Akşam postası Petrola ambargo konulmasını Habeş işini sulhan bitirmek i- çin harcanan emek bir kere daha |, boşa gitmiş, işler gene karışmış -J tır. Pariste buluşan İngiliz ve Fran sız Dış Bakanları, sadece sulh işi. ni görüşeceklerken birden petrol ambargosu işini konuşmağa baş - lamışlardır, Konuşmaların sonunda neşre - dilen tebliğde, Fransa ile İngilte- re arasında tam bir görüş birliği olduğu ilân edilmiştir. Bütün bu karışıklığa sebep Mu- solininin İtalyan Meclisini açar - ken verdiği bir söylevdir. Musaolininin nutku Musolini ezcümle demiştir ki: “— Eksperler arasındaki gö - rüşmeler, siyasal müzakerelr ol - madığı gibi siyasal müzakereler başlasa bile müspet bir neticeye varacağı meçhüldür. İtalyayr, as- gari taleplerini bildirmeğe davet ettiler. Bu talep lüzumsuzdur. Zi- ra İtalya, bu asgari metalibatımı teşrinievvel ayı içinde bildirmiş - tir... “Adaletin ifrat halinde tatbiki gayreti, adaletsizliğe müncer o - lur. Mevzuubahis olan ihtilâflar, diğer devletlerin harpten ve hat. tâ Milletler Cemiyetinin tesisin - den sonra kuvvet istimali suretiy. le halletmiş oldukları ve tamamen müstemlekeye ait bir anlaşmaz - Iiktır, Milletler Cemiyeti ceza ka- nunu, şimdiye kadar en zor ve 2 vahim ahvalde dahi tatbik edil - memiştir, “Bu öeza kanüna ilik defa ola- rak“İtalyaya tatbik edilmektedir. | O İtalya ki, yegâne hatas kölele | Habeş - İtalyan harbi hakkın. da son gelen haberler, hemen mun- hasıran İtalyan tayyarelerinin kor- kunç faaliyetlerine dairdir. Ev velki gün feci bir şekilde bombar - dıman edilen Dessi şehri dün ye - niden ombardıman edilmiştir. Ci - ciganın da bombardıman edildiği söylenmektedir. Evvelki günkü bombardıman- da zaten yarı harap bir hale gelen Dessiye dün de elliden fazla bom- ba atılmıştır. Esasen İtalyanlar bütün cephe- lerde hava taarruzlarına girişmiş bulunmaktadırlar, - Bu hücumlar, yakında İtalyanların büyük bir ta- arruza geçecklerine bir işaret sa yılıyor. yeniden koyuyoruz: “Mısırdaki hâdiselere gelince: Habeşistandaki durum dolayısiyle! bazı Mısırlılar İngilterenin Mısır- da fevkalâde tedbirler alacağını ve bu suretle Mısırın bazı hakla“) Amerikan hastahanesi doktor- rına dokunacağını zannettiklerin- den hâdiseler çıkarmışlardı. Hal- İ buki İngiltere Misir kanunu esa- sisini kat'iyyen lâğvetmek isteme- diği gibi eshi kanunu esasiyi yeni- den tadil ve ihya etmeği istiyor. İngilterenin Mısır kanunu esasisi- ni kaldırmak istediğine dair çt- kan haberleri resmen tekzip ede- bilirim.,, ? detli “ münasebatı kesmek tehdidini sa- Sebep: Musolininin nutku Musolini diyor ki: Zi i i ne kadar çok olursa olsun bizi : Ne muhasara, ne de ittifaklar l edefimizden döndüremiyecek. ; tir. İtalya bunlara karşı en şid bir surette mukabeleye ! -at'iyyen azmetmiştir. i ki, doğu Afrikasmın geniş mınta. | kalarındaki üstünlük hakkı elli! senedenberi tanmmışlır. Gene o İtalya ki ham maddelerden mah. | rumdur. | “12 kânunuevvelde ilân edile - cek olan petrol ambargosu, meş'- um neticeler doğurabilecek ve va: ziyeti pek vahimleştirecek bir hâ- disedir. “Ne muhasara, ne de ittifaklar, ne kadar çok olursa olsun bizi he- defimizden döndüremiyecektir. Italya bunlara karşı en şiddetli bir surette mukabeleye miştir.,, İtalya petrol ambargosuna iştirâk edecek dev'etlerle münasebatı kesecek Londra, 7 (A. A.) — Deyli He. raldım yazdığına göre, Musolini, Habeşistana herhangi bir toprak parçasının terkine muhalif oldu - ğunu ve Habeşlerle herhangi bir mübadele veya alışveriş yapmayı reddettiğini Fransa hükümetine bildirmiştir. Ayni zamanda, İtalya, petrol ambargosuna iştirâk edecek dev - letlere de her türlü diplomatik azmet - yurmaktadır. di 4848) Bununla beraber, Musolini, dün Dessi yine bombardıman edildi Amerikan hastahanesi doktorları İtalyanın bu hareketini! dünya efkârıumumiyesine bildiriyor ve protesto ediyorlar Jtalyanlar şehri bombardıman etmediklerini söylüyorlar Diğer taraftan Habeşlerin de taarruza hazırlandıkları haberleri gelmeğe başlamıştır. Habeşlerin kütle halinde İtalyan hatlarına doğru ilerlemeleri, Makalle cep- hesinde ileri karakollar üzerinde ve Dobre ile Takkaze geçidi civa. rında vuku bulan çarpışmalar, İ- talyanlarca Habeşlerin geniş ölçü. de harekete girişmek istediklerine bir delil sayılmaktadır. TTakkaze geçidi Tana ve Semien mmtakaları arasındaki yegâne ge- çitir. Dessinin bombardımanı fena tesirler uyandırdı Açık bir şehir olduğa ileri sü- rülen Dessinin bombardıman edil- mesi bütün dünyada derin akisler uyandırmıştır. Kurbanları ilk ve-! rilen miktardan daha fazla oldu-| ğu anlaşılan bu bombardıman ne- ticesinde 80 kişi ölmüştür. Yara- hlar ise 200 kişiden fazladır ve bunların çoğu ağır yaralıdır. ları profesto etti Amerikan Kızılhaç teşkilâtının Dessideki hastahanesinde çalışan dokuz doktor müşterek bir tebliğ ile milletler cemiyeti nezdinde |- talyanların hareketini protesto et- mişlerdir. Desside bulunan Avru- palı ve Amerikan doktorların im zasını taşıyan bu tebliğde şöyle deniliyor: | sabah İngiliz ve Fransız büyük el. İİ miş olduğunun delili İİ lâkki edilmektedir. , sakları bozmanın ve Milletler Ce- görüştüler çilerini kabul etmiştir. Bu konuş- malara büyük bir ehemmiyet ve. rilmektedir, Konuşmalar, vazi - yetteki gerginliğin biraz hafifle. olarak te - Laval de, İtalyan büyük elçisi Çerutti'yi kabul etmiştir. Petrola konacak ambargoyu hangi devlet er kabul etti Mançester Gardiyan gazetesi - nin yazdığına göre Eksperler Ko- mitesine gelen malümat, zecri tedbirlerin, Milletler Cemiyetin « de âza olan devletlerin mandası; himayesi ve müstemleke idaresi altında bulunan bütün yerlerde tatbik sahasma konulmuş olduğu- dur. İtalyaya petrol, kömüt, demi: ve çelik ihracat ambargosu koy - mak hususunda yapılan teklifi Çe koslovakya ve Türkiye hükümet. leri de kabul etmiştir. Bu ambargo, şimdilik on iki hü. kümet tarafından kabul edilmiş oluyor. Musolini mağlüp olacak İngiliz âlimlerinden Profesör Cilbert Murrey, beynelmilel va - ziyet üzerine verdiği bir söylev - de, “Musolininin mğalüp olması gerektir.,, diye başlıyan sözlerine şöyle devam etmiştir: “Eğer bunu, İtalyaya petrol tedarikâtıni oOkesmek suretiyle yapabilirseniz, hemen ve elbirli - ğiyle yapınız. Böylece harbı dur- duracaksmız. Bununla ileride mi- miyetihe meydan okümanin emin bir vaziyet olmadığını harpçılara anlatmış olursunuz.,, “Amerika Kızılhaç teşkilâtı Dessie hastanesi doktorları, dün- ya efkârı umumiyesine bildirirler ki, İtalyanlar üç bombardıman tayyare filosu ile Dessie şehri üze- rinde uçmuşlar, takriben bir saa* müddet zarfında ve yalnız patla- yıcı bombalar değil, fakat ayni za- manda yangın çıkarıcı bombalar ve hava torpilleri de atmışlardır. İlk patlayıcı ve yangın çıkarıcı bombalar, münhasıran, arsrulusal işaretleri çok uzaktan görülebilir Kızılhaç hastahanelerine atılmış- tır. İçinde hastalar ve yaralılar bu- lunan Taffarimakonnen hastaha- nesine de doğrudan doğruya 5 bomba atılmıştır. Cerrahi öletle- rin bulunduğu salon ile iki -hasta koğuşu tamamen yanmıştır. Baş- hemşire Bayan Havig ağır surette yaralıdır. 2 numaralı seyyar has- tahanesiyle (o hastahaneden 200 metre ilerde bulunan Dr. Dassiu- sun ameliyat çadırı dahi tamamen yanmış ve harap olmuştur. Bu teb- liği imza eden dektorler tekrar e- derler ki gerek sabit ve gerek sey- yar'hastahaneler şehir haricinde bulunmakta idiler ve bunların mul telif yerlerinde gayet iyi görülür bir tarzda konulmuş: lüzumu ka- dar Kızılhaç işareti mevcuttu. Dok torlar, bu bâdiseyi dünya efkârı umumiyesi karşısında. protesto €- derler. Ve bütün hükümetlere bil) | ret edememiştir. Fransız 8 İL KKÂNUN — 1985 — bakanları sulh işini görüşecekleri yerde | Siyasas Fransada sani tai doğru Birkaç gündenberi Fransa a hit olduğumuz politika Tun Şi dün sükünet bulur gibi oldu. Si münakaşalardan sonra Lâvsi bi in meti Fransız parlâmentosunda 5 kazandı, Lâvalin muvaffakıyeti & j dış politika bakımından “ran haizdir. Bir müddet için siyasal sükünün takarrürü ise vi yolunda büyük gayretler (58! Lâvalin mevkiini okuyvetlen mahiyettedir. Lâvalin mavaffakıyeti bir gk saslı sebeplere dayanmaktadır. yor ların başmdahiç şüphesiz yetisi sanın bugünkü (geçirdiği dit ve mali oObuhran Oo gelmeki” Fransız frangının zaten ğ! mekte olduğu sarsıntıyı yeni vir £ yasal krizle arttırmağa MİNE mii efkâi mümiyesinin içeride ve zi si yük bir itidal ve cesaret ile h# eden Lâvale kuvvetle müzahir 9İE sı muhaliflerini daha ileriye #i* mekten menetmişlir. edi Fakat Lâvalin iktidar me kalmasının diğer bir âmili de A ya harbinin uyandırdığı Lâvalin İtalyada © sevilmesi v€ zamanda İngiltereye karşı Di yük gayretler sarfeden Lâvali sız politikacıları odevirmekten buhranla milli teşekküllerin terli i tiği dahili karışıklığa bir de »””. Lâvalin parlâmentodan hami sevketmiştir, Lâvalin aylardan! m şündüğü barış şartlarına İngili Gittikçe kuvvetleşen bir Va Fransız tesanüdü karşısında MN Hini zannetmiyoruz. Ve Musolininif ge pazarlıklardaşı sonra bir anfi y Ralf N. Mİ / dirirler ki, İtalyanlar ve diğer hastahaneler e ii bomba atmışlardır. Bu fec hür neticesinde ölenler ve Doktorlar, hak namma, bu yad lere şehadet ederler.,, dünya efkârı umumiyesinde sa Amerikada, hastahanelerif 4 kılmasma, kadın ve çocuklar" man dolayısiyle İtalyanın ti insanlık bakımından Hattâ söylendiğine göre: rol ambargosunun tatbik tarihi İtalyanlar Dessi ş bombardıman etmediki İtalyanlar ise bütün bu bi şehadetlere rağmen Dessi ş€” rikan hastahanesi hakkmdsk berlerin ise tamamiyle yalan * göre, İtalyan tayyareleri yarmdaki Habeş ordusunu İtalyanların son tebliği ise lediklerini bildirmektedir. B* dusu Tembien'in merkezi Abdiyi işgal etmiştir. Asmara, 7 (A.A.) —ta kümeti tarafmdan Arabis” ye doğru fasılasız bir'kol yol almaktadırlar. Bunları” etmek fikrinde bulunduğ" fız kollarmın nakliyatınd? vd nım bugünkü halidir. Nİ hareket etmesidir. Barış yolundi in kriz ilâve etmekten çekinmişlerd” | muvaffakıyet İngiltereyi de yanaştırmıştır. nın nihayete kadar mukavemet ©* izsi tane patlayıcı ve yangın N nanların miktarı 10 dan Z Bitaraf doktorların bu ti olan heyecanı arttırmıştır. Bil i melerine sebep olan bu bom! hari ge” tenkit edilmektedir. yüzden tacil edilecektir. söylüyorlar bombardıman edilmediğini,  ğunu iddia etmektedirler! bardıman etmişlerdir. liğe göre İtalyanların Eritre 18 bin deve zincirli satın alman 18 bin deve reşal Badoğlionun nılacağı sanılmaktadır.