16 Kasım 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

$ j - i ş : Çin Ikiye parçalandı Şimali Çin > Nankin hükümetine V y k 4 y i k © yapmakta olduğunun kabataslak bir : t : Ni ; ğ ? 4 p çe MONA e : i i İ i | © “mücehhez nisbeten küçük bir ada hal el 4k istiklâlini bildirdi Pekin, 15 (A.A, ) — Alman istihba rat bürosundan: Askeri doğu arazisi bölgesinin baş- kanı Yin ya Keng dün gece bir ta mimle şimali Çinin Nunkin hükümeti. ne karşı istiklâlini ilân etmiştir. Bu tamimin metni, Sung Şeylan ve Do. ihra hazır olduğu halde (tesbit edil- miştir. ... Şissalt Çinin Nankin o hükümetine karşı istiklâlini ilân etmesi ohâdisesi münasebetiyle İngiliz siyasal muhar.. rirlerinden “A, G, Gardinerin en bü- yük hâdise, diye yazdığı çok önemli bir makaleyi naklediyoruz: “Dühyanm şimdi en büyük hâdisesi ne İngilterenin intihabatı, ne de Mu solini ile Uluslar Kurumu arasındaki ihtilâftır. Bu hâdise, çok (uzaklarda cereyan ediyor. Fakat (o Avrupayı ve dünyanm kendisini ta temelinden sar sacak mahiyette bir hâdisedir. Bütün zihnimiz HMabeşistanla meş . gulken, Japonya, süratle, sessirec ve muzafferane Çinin fethine ve Asyada siyasal hâkimiyete doğru — ilerliyor. 'Tarih böyle bir manzaraya (o şalif olmadı. 400,000,000 kişilik silâhsız bir millet en iblisane harp ovasıtalarile kı tarafımdan ele geçiriliyor, ilhak e- diliyor. Japonyanın şimdi ve yaptığının örneğine, bundan çok zaman (evvel değil, hemen 1981 yılında rastlanır. 1931 de Japonya müthiş bir ma. ya girmişti, Bunu çok daha önceden tasarlamıştı. Harbi umumide Avrupa sisteminin bozulması ona fırsat ver. di... 1931 de Avrupa ekonomik politikaya tutulmuitu. Her memleket, muhtemel şe bir felâketin çıkmasile (ürküyor ve bir tehlike olmaktan sakınıyordu. Fa. kat Japonya her şeyi göze aldi. Ialyanın geçen baharda Habeşis- tana karşı Val Val'da çıkardığı mesele gibi Japonya, Mançuryada bir vaka ih das etti, Burayı İstilâ etti, Şanghay: bombamdıman etti, Mançuryaya bir kral getirterek koydu, Johol'u ilhak etti, Mongolyaya ilerledi, Nefsi Çinde Çin seddini geçti ve bugün eski payı - taht Pekinin ye şimali Çinin hâkimi - dir. yordu. Uluslar kurumu bir mahalle ih | “tiyar heyeti gibi sessiz ve hareketsiz m düreyozdu. Bu, Uluslar kurumunun nüfuzuna okuyuşudu. Ve Uluslar kurumu buna karşı koyamadı. Bunu para Uluslar kurumu Japonya. ya karşı harp açmalıydı, demiyorum. Harp lâzımdeğildi, Fakat hareket, sür “atle hareket, hem Tâzrmdı, hem kolay» 'dr. Bugün Italyaya karşı takip edilen Biyasa, o zaman Japonyaya karşı ta- kip edilseydi ne Çinin almması mese Tesi olur, ne de Habeşistanm istilâsı meydan alırdı. Dört yıl evvel, Uluslar kurumunun uzak şarkta bir İş yapamaması bugün kü Musolininin meydan okumasına se bep olmuştur. Eğer dünya, bugün İtalyaya yap. tığLgibi Japonyayı ekonomik surette tecrit etseydi,kendisile diplomatik mü nasebelleri kesseydi, onu insan ırkma tehlikeli bir düşman O karantinasına koysaydı, Uluslar kurumu kendisini pısında kımıldanamamış, ogöçmüştür. Bugün se, bir diğer buhran önünde onu hararetle kaldırıp ayakları üze - rinde durdurmağa çalışıyoruz. Uluslar kurumunun muvaffakıyet.! sizliğinden yegâne mes'ul İngiltere, bar vii Fakat başlıca mes'ul İngilte) "© zaman hükümetimiz, bugün İtal Bütün bunlar, güpezündüz Bea! — görül önünde oldu. Dünya bakıp dur. İtalyadan dün gelen haberler u. mumiyetle İtalyanların lehinedir. Ma, kaileden bildirildiğine göre İtalyanlar ileri hareketlerine devam etmektedir- ler, Ve bu cümleden < olarak üç bin; metre yükseklikte cereyan eden bir muharebe neticesinde Azbi şehrini de| zaptetmişlerdir. Habeşlerden 55 kişi| ölmüş, ve bir « *k kişi de yaralanmış. tır, İtalyanların saylatma gelince dört subay yaralanmış 20 yerli asker öl müş ve 50 kişi de yaralanmıştır. Habeş küvvetlerinin toplu ve eiddi! olarak ancak Dessei'de (İtalyanlara karşı koyacakları anlaşılmaktadır. Tigre cephesinde yol yapmakta o « İlan İtalyan işçileri arasmda bir ga - leyan olduğu bildirilmektedir. ! Makalle | cephesi Bu cephedeki Habeş faaliyetine ge lince şimdilik Makallenin cenubunda büyük bir çalışma göze çarpmakta. dir, Habeşler bu mıntakada kuvvetli müdafaa hatları teşkil etmektedirler. Adisababadan bildirildiğine göre Asbide de.cereyan eden harp çok kan- İr olmuş, beş yüzle bin arasında tah - min edilen Habeş kuvvetleri bir İtal yan yerli koluna lvük zayiat verdir- miştir, Yerli Mal, O 'ar kılıçlarını sal yarak ve uluyarak Habeşlere hücum etmişler. Bu suretle hareket etmeleri makineli tüfeklere mükemmel (birer hedef teşkil ettiğinden büyük zayiata vermelerine sebep olmuştur. Ras Kassaya bazı emirler veren im parator şimal cephesinde (yapılacak bütün siel hareketler İçin kendisine tam özgürlük vermiştir. © - * Ras Seyyum, böyle bir emir a ; mamıştır. Bundan dolayı İmparatorun ancak Ras Kassaya karşı tam bir em. niyet beslediği tahmin edilmektedir. Haniyan hücumu gecikecekmiş Asmara, 16 (A.A.) —- Havas Ajansının Tigre cephesindeki ay- tarından: Şimdi kuvvetli bir hava hazır- Yiği yapılmaktadır. Bu da muha- rebelerin vukuunun gecikmiyece - ğini göstermektedir. On Italyan İ uçağı, dün, Antalo bölgesini bom " bardıman etmiştir. Bu bölgede önemli miktarda Habeş kuvvet - leri toplanmıştı. İki saat bombar- dımandan sonra Bucadaki Habeş depoları tahrip edilmiş bulunu - yordu. Bildirildiğine göre Italyan uç - manları, otuz kilo ağırlığında olan bombalar kullanmışlardır. alyan | uçmanları, ayni zamanda, yangın | bombaları da kullanmışlardır. | o zaman Uluslar kurumu daha küvvet liydi. Almanya Uluslar kurumunday. dı. İtalya, Uluslar kurumuna karşı harp halinde değildi. Bundan başka, İnhizam nedir bilmiyordu. Uluslar kurümunün kuvveti meçhüldü o 7a - man... ve meçhülden ne kadar kor - kulduğunu bilirsiniz, Uluslar kurumu bugünkü mücade. lesinde kazanacak olursa, Yeni bir başlangıç temin edebilir. Belki de kaybettiği zemininde yeniden tutuna- bilir. Fakat artık Japonyayı yola ge - tiremer. Çini kurtaramaz. İşte, dünyanın karşısında bulundu. gu özim hakikat budur. Yazımın ba- şmda, “uzaklarda cereyan edem hâ . diseler dünyanın temelini (sarsacak mahiyettedir. derken buna işaret et. mek istiyordum. Çünkü istikbal üzerinde duran bu büyük gölgenin ne ifadeettiğini bir düşünün. Japonya, bugün sadece baş yaya karsı alman tavırda (dünyaya| lamıştır. Mançuryada yaptığını bu » © önayak olsaydr, Japonya “eller yuku. nl, diyemezdi sanırım. Düşünün ki) yi bütün Çine yapabilir ve yapacaktır. LR a e gün şimali Çinde yapmıştır. Ayni şe. . HABER — Aksam postası ğ Gerek İtalyanlar, gerek (o Habeşler | bu cephede muvaffakıyetin kendileri- ne ait olduğunu iddia etmektedirler. Bunun için hakikt vaziyet heniz belli; zi İİ olmamıştır. Yalnız İtalyan tayyarele.! “ephane sipariş edilmiştir. Ayn: rinin Daggahur şehrini yeniden şid - detle bombardıman ettikleri öğrenil- miştir. Bu habere baktrlırsa İtalyanla. rın henüz bu şehri ele geçirememiş ol. dukları anlaşılmaktadır. Malyanlar ilerliyorlarmış Roma, 16 (A.A.) — Tribune gazetesi Harrarın düşmesi pek ö- nemli olacağını yazmaktadır. Bu gazete, Somalideki İtalyan ordusu sağ cenahının bir istikşaf hareketi srasımda daha şimdiden Djidiça- | Harrar hattma erişmiş ve belki de bu hattı geçmiş olduğunu ilâve eylemektedir. Bununla beraber henüz bu ha- vadisi teyid eden hiç bir haber almmamışlır. ... Cephe gerisi Kamyon, traktör ve demir ihracatı arimış Vaşington, 16 (A.A.) — B. Hul Amerikan ihracatçılarınm Habe- şistan ve İtalya ile bütün tecim mu. amelelerinin mesuliyeti kendileri- ne ait olduğu hakkında B. Ruzvelt tarafından yapılan tebligatı bir ke- re daha hatırlatmış ve bu me- yanda petrol, bakır, kamyon, traktör ve demir: ibracatınmayt- tığına işaret etmiştir. (ww Nalyanlar yalan mı söylüyor ? Adisababa, 14 (A.A.) — Muh- telif memleketlere gönderilen son İtalyan notasına cevap olarak ya- yılan resmi bir bildirikte, İtalya- nın sivil halka, bilhassa kadınla- ra ve çocuklara karşı katil gibi hareket ettiği yazılmaktadır. Bildirik, İtalyanların Tigre böl- gesinde 16 bin esir azad ettikleri- ne dair olan iddiasını da yalanla- makta ve bütün Tigrede bu kadar esir bulunmadığını, halbuki Obu bölgenin ancak bir kısmının İtal- yanlar elinde bulunduğunu kay - detmektedir. Bildirik, bütün acunu bilhassa muhayyel muzafferiyetlere dair o- lan yalan İtalyan haberlerine karşı itimatsızlık göstermeğe davet et- mektedir. Malya Uluslar Kurumundan çeki:scek Bu akşam Romada Musolini- nin başkanlığı altında toplanacak! olan büyük faşist kurulu İtalya - nım uluslar kurumundan çıkıp çık -! mıyacağı meselesini görüşecektir. — Niyaz Kronikel'den — Habeş zahire stokları Adisababa, 16 (A.A.) — Ne- caşinin en nüfuzlu nedimlerinden olan rahip Banna Ogaden ve Har Habeşistanın silâh ve cephanesi arlıyor Habeş hükümeti terafmdan ta- nınmış bir İngiliz #rmasına son moda tüfeklerle mühim miktarda çeşit siparişler Belcika ve Çekos lovakya fabrikalarıza da yapılmış tir. Sahra topları da, Çekoşlovak- yaya ismarlanmışlır, Anlaşıldığına göre Habeşisin- nın ısmariadığı eslehadan bir kıs- mı Cibutiye varmıştı, bile... Bütün silâhların parası peşin verilmektedir. İngilere de, pa ranın bir kısmı ihtiyari yardımlar- la temin edilmektedir. Her gün meçhul şahsiyetler tarafından Ha- beş elçiliğine iane göderilmekte- dir. Bu şekilde göndesilen paranın yekünü 500 steriiri bulmuştur. Bunlar küçük yeküniardan tera küm etmiştir. Paranın geri kala nı Habeşistandan öç menbadan geliyor: 1) İmparatorun kerdi serveti, 2) Eski imparato. Menelikin harp hazinesi... 3) Habeşistanm yedi şefinin yaptığı mali yardımızr. — Mançester Gardiyan'dan — Musolininin hallettiği iki mesele ne imiş ? ün Myşsolini, Romada yeni bir söylev Yermiştir. Silâhlı kuvvetle. tin teftişinden sonra demiştir ki: “Bu sabah silâhlarile bilhassa maneviyatile gördüğünüz asker - ler, İtalyanın menfaatlerini Avru- pada, Afrika ve nerede olursa ol- sun müdafaaya hazırdır. Yalnız bir ay içinde iki hesap temizledik. (Bunlardan biri Adu- va, öteki Makalle olduğu anlaşı - lıyor.) geri kalan da sona temiz - lenecektir.,, — Deyli Miror'dan — Binlerce asker Musaua, 14 (A :.) — Associ- âted Pressin işaret ehiiğine göre, binlerce asker ve sivah gömlekli: Doğu Afrikasına şe'meğe devam etmekte Ti», Ingiliz devlerile iltalyan devleri karşılaşacak mı Londra, 15 (A.A.) — Deniz | italyan - Habeş harbi Askerlik muharririmizin görüşleri ve en son gelen telgrailar .ISomali cephesi çevenleri, İtalyan harp gemile- rinin Kızıldenizde Arap gemir lerini çevirdiğine dair olan ya- yıntıları tefsir etmekte ve bu hâdiselerin, çevirmenin yapıldı- ğı noktaya göre, az veya çok önemi olduğunu söylemektedir- ler. Böyle bir hareket İtalyan rar bölgesinin iaşe ve teçhizat ser- visleri şefliğine atanmıştır. Aba Hanna için mühim miktarda olan hububat ve zahire ihtiyat mevcu - dünü idareye memur edilmiş ol- duğu gibi Şeret ilinin de bu gibi servislerinin idaresi başma geçiril | miştir. Bu stoklar otuz sene içinde biriktirilmiştir. Bunlar kumlu top rak altında vücude getirilmiş olan mahzenlerde muhafaza edilmiş « tir, Bu mahzenlerden bazıları o - tuz tondan fazla buğday alabi * lir. ticaretine mâni olmak için ya- “ pılan normal ve inzibati bir ted- birdir. Çevirme, İngiliz veya Fransız sularında yapıldığı tak- dirde, ilgili ülkenin enerjik bir surette mukabelede bulunması muhtemeldir, Bununla beraber sanıldığına göre, bu hâdiseler, Sultanm İn- giliz himayesini istediği oAra- bistan sularında cereyan etmiş» tr. Bu, İngiliz ve İtalyan harp! gemileri arasında çarpışmalar. yukuu ihtimalini doğurabilir. 16 SONTEŞRIN —185 Yangın Cevdet Mollanın 12 odalı konağı yandı Bundan başka dün şehrimizde beş yangın başlangıci daha olmuştur Dün gece Nişantaşında b bir konak yanmıştır. Teşvikiyede Hacı Emin efendi" sokağında Cerdet Malların 7 odalı büyük konağından dün gesi, pi saat on bir buçukta yangın çık“ | mıştır. Yangın çıktıktan on daki” ka sonra itfaiye yetişmiş, civar” daki evlere sirayet etmemesi İçi? | derhal tedbir almıştır. Evin Ül | katında kiracı olarak oturan İtal * yan izlmmmndan hir FENER İNİ erkek feryatlar üzerine ii uyanmışlar, odalarından gıkınca alevlerle ee | Yanacaklarınt akılleri Köne HE karti pepctrelera kora ii ğırmaya başlayınca 715 numarsli. yı dışarı çıkartmıştır. Konajf | yanması iki saatten fazla sürmüf hiç bir eşya (o kurtarılamamışt” Yangınm orta kattaki boş bir od” dan çıktığı söylenmektedir. K© nak Emniyet Sandığına dört bi”, liraya terhin edilmiş vi taydı. Bundan başka son on mey gi zarfında beş yangın dana oimüf” tur: 4 1 — Rumeli hisarında Bayır # kağında oturan Geredeli din Hisardan yarım saat uzaktf samanlığı dün dikkatsizlik yüzü il den yanmıştır. 2 — Beyoğlunda Lüleci Heli caddesinde Üzümözü sabuk bacası tutuşmuş, pencerele: yet etmiş, çabuk se 3 — Sişlide Tan siüemasıği İZİ lörifer borusu patlamış, ta ki kâğıtlar tutuşmuşsa da söndürülmüştür . 4 — Mercanda Semaverci eler ğında Agobun ökçe alamet den yangın çıkmış, masa ki kâğıtler yandıktan sonra wİ dürülmüştür, 5 — Burgaz adasında ar Enverin evinde elektrik teli KO takt yapmış, alevler çıkmış; Z gının, tel kesilmek soretiyi Fİ alınmıştır. Atatürk'le italiy2 kralı arasındâ y Kralın doğum gülü münasebetiy!? anlar, çekilen telgraf Ankara, 15 (A.A) — Italy nın doğumunun yıldönümü a betile Cumur Başkanı Ata Eral arasında aşağıdaki teati olunmuştur. $. y, Kral Victor Emi ni Majestenizin doğumunun mü münasebetile e te! ve şahsi saadetleri ile İtalyanın g8” dırlığı hususundaki dileklerimi eri ç7 Fit, Kİ KAMAL arar Ekselârs Kamâl Ata ANKA 4 Ekselânamıza samimiyetle * di eder ve şahsi sandetleri ile £9 baynıdırlığı yolundaki | dile kabulünü rica ederim. VİCTOR EMİ i