12 Kasım 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2
m e Zecri tedbirler, İtalya ve Uluslar İtalya Zegri tedbirlere giren memleketler- deki mümessilleri- ne birer protesto notası gönderdi Roma, 11 (A.A.) — Hükümet, dün akşam zecri tedbirlerin tatbi kına iştirak eden bütün memleket. lerdeki diplomatik mümessilleri ne zecri tedbirler aleyhinde uzun bir protesto notası yollamıştır. No- tanım metni burada yarın neşredi. lecektir. İki ayrı hesaptan birl ne ? Roma, 11 (A.A.) — İtalya kra İrnm yıl dönümü münasebetiyle B. Musolini Roma garnizonu kuvvet- lerine bir geçit töreni yartırmış ve onları teftiş (etmiştir. Geçitten sonra Venedik sarayına dönen 1. talyan başbakanı halka © hitaben bir söylev vermiş ve bu söylevin. de demiştir ki: “Faşizmin on dördüncü yılı baş. Doğu Afrikasından dün gelen haberlere göre İtalyanlar Makalle. yi aldıktan sonrada durmadan ileri harekâta devam etmektedir. ler. Habeş (kuvvetlerinin vakil kazanarak toplanmalarma imkân vermemek gayesini gültüğü anla- şılan son İtalyan harakât.na naza- ran vaziyet şöyle inkişaf etmekte- dir. Makalle cepesi Makallenin ilerisinde bulunan Amba Alagi mıntakasında keşif u- çuşları yâpan İtalyan tayyareleri hiç bir toplu Habeş kuvveti görme- miştir. Habeşlerin bu cerhede de mukavemet etmiyecekleri ve asu langıcında İtalyanın malik olduğu kuvvetlerden ufak bir kısmını gör- dünüz ve takdir ettiniz. Bu kuv vetler bir tek hisle mütehassis bu. lunmaktadırlar. Avsupada, Afri. kada ve her nerede lâzımsa orada İtalyan menfaatlarını ve şerefini müdafaaya hazırdırlar. Birkaç ay içinde iki eski hesabı temizlemiş olacağız ve bunun arkası devam e- decektir.,, Avusturya Uluslar Kurumuna bağlılığını söylüyor İlalyaya karşı alman zeeri ted. birler kararına iştirak etmiyen A- vusturya, uluslar kurumuna sada. katinden de geri kalmadığını ilân ediyor. Bu yolda Avusturya dış hakanı, Valdeneg bir söylev vere- rek demiştir ki: “Uluslar kurumuna sadakati. miz olduğunu yeniden söylerim Fakat Habeşistanın lehine olarak Avusturya komununu İta!ya eleyhi İ ne çevirmek ve Âvusturycnın zecri tedbirlere iştiraki O için tarafta kazanmak istiyen Hitlerci ve sos yalist unsurları protesto ederim.,, »Wile Zecri tedibrleri tatbik lâyihas: Ankarada bugün parti kongresin- de konuşulacaktır. Harbe karşı harp ilânı Mütarekenin 17 inci yıl dönü miü dolayısiyle Obir yazı yazan “Taymis,, gazetesi bugünkü kol- lektif hareketi “Harba karşı hir i- lânı harp,, şeklinde göstererek şunları yazıyor: “Bu sene, cihan tarihinde belk' yeni bir fasıl başlamıştır. Elli vlus yalnız harbi nazari olarak takbih için değil, ayni zamanda harbe a meli olarak nihayet vermek için birleşmişlerdir. Bu hadise, müta. reke gününe hususi bir ehemmi- yet o kazandırmaktadır. Şimdiki gayretlerin muvaffakıyetle netice- leneceği henüz kati olarak (belli değildir. Bir muvaffakıyetsizlik takdirinde, başka gayretlere lü. zum olacaktır. Eğer uluslar 408. yetesinin kâfi olmadığı anlaşılırsa, sosyeteyi tadil etmek icap edecek tir. Fakat bu lüzum, gayretlerin durdurulması demek değildir... Zecri tedbirler tecrübesi ve Almanyanın Uluslar Kurumuna dönüşü | Almanyanm Uluslar kurumun- dan çıkması geçen ay içinde res- men tahakkuk etmişken, onu tek- rar Uluslar kurumuna sokmak ü - zere İngiltereden Berline “yüksek bir şahsiyetin, gittiği bazı İngiliz harbin Dessei'de olacağı tahmin edilmektedir. Temin edildiğine göre bu cephede şimdiye (Okadar ancak iki ufak çarpışma olmuştur. General dö Bono harekâtı anlat mak için çektiği telgrafta, İtalyan- ların Makallenin Oo cenubundaki dağları işgal ettiklerini, bu suret- le Şelikot vadisine hakim oldukla- rını, diğer kuvvetlerin de Aksum ile Tokkaze nehri arasmda © ileri hareketlerine devam ettiklerini bil dirmiştir. Somali cephesi Dün bu cepheden gelen telgraf. lara bakılırsa İtalyanlar ileri hare. ketlerine süratle devam etmekte dirler. Hatta Sossaboneki şehrin- den sonra Daggabur şehrini de ele geçirmişler, bu suretle OHarrara iyiden iyiye yaklaşmışlardır. İtal. yanların Harrardı vel göz dik. Bu işi bütün inceliğile araştı - ran “Mançester Gardiyan,, gaze - tesi diplomat muharriri diyor ki: “Londradan Berline yüksek bir şahsiyetin temaslarda bulunmak üzere gittiğine dair resmi çevem lerde hir malümat yoktur. Almanyanın Uluslar kurumuna tekrar dönmesi hususundaki dü. şünceler bir kaç safha gösteriyor. Salâhiyetli makamların düşündü - ğüne göre, Almanya ile diğer dev- letlerin yeniden elbirliği kurması temennisi, bu yılın şubat ayında Londrada hazırlanmış tekliflerle belirmişti. Bu teklifler müşterek emniyetin sağlamlaşması ve Al- manyanın Uluslar kurumuna dön. mesini istihdaf ediyordu. Denebi- lir ki, bu teklifler henüz önemini kaybetmemiştir. Yakında tekrar yapılacak ve Berlinle diğer dev - İetler arasında diplomatik faaliyet yeniden baş gösterecektir. Eğer Almanya iştirak etmezse Avrupa elbirliğinin bir manası olamıyacağı hetkesçe anlaşılmış - tır. Bu yüzden Almanyanm Ulus- lar kurumuna girmesi lâzımdır. Bu düşünceler karşısında Al. manyanm takındığı tavıra gelince, Almanya, son günlerde, bir iki ay evvelkinden daha ciddi surette U- luslar kurumuna kulak veriyor. Garb devletlerine karşı daha dost. ça, daha hürmetkâr vaziyettedir. Bununla beraber, Cenevreye dön- meği hatta düşünmekte bile değil. dir. Almanya şimdi bekliyor: Bu kadar sözü geçen ve ehemmiyetin den bahsedilen müşterek sistemin dikleri şehir Cicigadır. Bu şehri al mak istemelerine sebep, Habeşle. rin İngiliz somalisi yolu ile aldık- ları silâhları kervanlar vasıtasiyle bu şehirden geçirmeleridir. Fakat İtalyanların bütün bu ge- niş mikyasta ileri hareketlerine rağmen hâlâ ciddi bir harp olma. mıştır. Habeşler şimdiye kadar mütemadiyen geri çekilmişler, an- cak ufak çete karpleriyle iktifa et- mişlerdir. Bu cephedek' hakiki harplerin de Ciciga ile Harar ara- sında olacağı tahmin edilmekte. dir. Son üç gün içinde günde tak- riben 75 kilometre katetmek sure- tiyle İtalyanların Ogadendeki ina- nılmıyacak derecede seri ilerleyiş- leri göz önünde tutulur ove buna Tigredeki ilerleyiş de ilâve olu- nursa, İtalyanlar kırk gün için de derinlemesine (o Habeşistanın takriben yarısıma kadar girdikle- ri anlaşılır. Muhakkaktır ki Ha. beşliler, Cibuti demiryolunun ca- nubundaki mevkileri kuvvetle mü dafaa etmeye ve öte taraftan Ma. kallenin elli kilometre kadar geri- sindeki hatlar üzerinde ısrarla mu kavemet göstermeye azmetmiş bu- lunmaktadırlar. Fakat Habeş baş kumandanlığının, çok geçmeden, taktik değiştirmesi © ve taarruza geçmesi lâzım gelmektedir. Zira, aksi takdirde Habeş ordularının denizle irtibatı kesilerek bunlar memleketin içlerine doğru iki ta. raftan sürüleceklerdir &:, bu hal asker arasında karışıklık doğur. maktan hali Okalmıyacak ve hele aerEsa Erer BEREN ENENE EEE EEEEEEENE EEE EEEEE NANE ciddi bir şey olup olmadığını bu- günkü Cenevre ve Roma ihtilâf: neticesinde öğretmeğe çalışacak. Bugüne kadar edinilen intiba, yal. nız Alman değil hem İngiliz çe - venlerinde . iyidir. Cenevreden bir şey umulamilir.. Yalnız Almanlar şunu soru - yor: “İşlemek kabiliyetinde olduğu görülen müşterek sistem, acaba bu işi sonuna kadar götürebilecek mi? Diğer bir tabirle, zecri tedbir. ler, müştereken tatbik edildikten sonra, müştereken de tutulacak mı? Hatta icabederse gayri Muay- yen surette devam edecek mi? Hatta zecri tedbirler İtalyayı harbı kısaltmağa mecbur ederse, Uluslar kurumunca âdilâne farze-| dilecek sulh şartlarını da ona ka- bul ettirebilecek midir? Farzediniz ki İtalya, gelecek bir iki ay içinde Habeş arazisin - den büyük bir kısmını aldı ve şef- lerden bir çoğunu kazandı ve sulh ilân etti... Zeeri tedbirler vasıtasi- le bu sulhu hükümsüz bırakarak yerine (âdilâne) bir sulh temini mümkün olacak mıdır?,, Alman siyasal müşahitlerinin sorduğu sualler işte bunlardır. Bu suale bir çok diğer çevenler de iş- tirak ediyorlar, Onlar için Alman- ya diğer devletlerle müşterek ha- reket etmek üzere Uluslar kurumu na girmeği tekrar düşünebilmek için bugün Uluslar kurumunca ya pılan tecrübenin biraz daha iler.! lemesini ve bu makanizmanm da! yanıklılığını görmek niyetindedir. — Mançester Gardiyandan — Italyan - Habeş marbi Askerlik muharririmizin görüşleri ve en son gelen telgraflar için büyük bir tehlike teşkil eyliye askerlerin kuvvei vel ği cektir. Röyterin Adisababa aytarı tel- grafında diyor ki: Salâhiyattar yabancı süel mü | şahitler İtalyanların O cenuptak' hayret verici ilerleyiş'o:inden do | layı hayret içindedirler. - Bunların İ ların zannettiklerine göre müte- caviz, hiç bir mühim mukave- mete maruz kalmadan yakında Ci- cikaya varacaktır. Buradaki ara- zinin vaziyeti, bombardıman tay- yarelerinin muhafazası altında i- lerliyen hücum tanklarına ve zırh- lı otomobillere karşı o Habeşlerin her türlü mukavemetini çok güç leştirmektedir. Cenup kumandanlarından Ras Nasibunun asi askerler tarafından öldürüldüğü (Ohakkındaki şayia. Ras'ın bizzat kendisi tarafından yalanlanmaktadır. Ras (Nasibu dün akşama doğru Daşşhaburdan Cicikaya gelmiştir. Adisababaya gelen, fakat daha teeyyüt etmiyen bir habere göre, şimalde kumanda eden Ras Se- yum ile Ras Kassa arasında, takip edilmesi lâzım gelen taktik hak- kında ihtilâf vardır. Bunlardan bi: risi, geri çekilmekte devamı, diğe- ri ise hemen şimdi mukabil taarru- Uzak Şarktaki yeni hadiselerin İngiliz mahafilimde uyandırdığı endişeyi mevzuu bahsederken İn- gilizce Deyli Ekspres gazetesi -| yor ki: “Japonya, İngiliz'donanması - nın başka yerde meşğul olduğu bir sırada harekete geçmiştir. Ve bu suretle bizi ani bir durum karşısın- da bıralamıştır. Hido Makmayi öl düren tabancanm ssi, bütün dünyada akisler uyandırabilir. İn- giltere ve Amerika, Japonyaya ih- İ tarda bulunmalı ve tam beraber - likle hareket etmelidir.,, Japonya İngiltereye bir nota verecek Tokyo, 11 (A.A.) — Zanne - dildiğine göre Japonya Pekin i - çin arsrulusal bir istikraz yapılma sma muvafakat etmiyecek ve bu! hususta İngiltereye bir nota vere - cektir. Japonya, bu notada, yaban cı krediler üzerine müesses bir pa ra inkılâbınm Çinin kendi kendi - sini kurtarmak kuvvetini azaltca - ğmı ve memleket üzerine yabancı kontrolu koyacağını bildirecektir. Çinin Japonyaya verdiği nota! Şanghay, 11 (A.A.) — Res -| men bildirildiğine göre, Nankin Çin hükümeti dış işleri bakanlığı de Japon bilyi'k elçi- ir neta. vermiş ve l İ ! ! 9 ikincite İ sine kuvveti; notada Şimali Çinde Japon polisi! za geçmeyi istemektedir. — Mançesler Gri / İngilizler telaşa düşüyorlar Ingiliz donanmasının başkâ yerde bağlı olduğu bir zamand? Japonya harekete geçiyormu? 12 I2 SONTEŞRİN — 1985 Röyter ajansının İtalyan ord” ları nezdindeki aytarınmı bilir ğine göre, İtalyanlar. Gorahai ** Sasabanehi işgal ettikleri çek mühim miktarda yiyecek, b van ve mühimmat ele geçi! ir. Tigrede işgal edilen bölge” de yapılan temizleme ameli neticesinde şimdiye kadar bir” di Habeş başıbozuk efradı esir miştir . Makalle nasıl alındı ? Deyli Miror gazetesinin özel oi” rına göre Makalenin İtalyanlar #* rafından zaptı şöyle olmuştur: “Italyan askerleri, 1886 da yakal İtalyanlar tarafından m kit yapılmış olan surların yıkık rasından girmişlerdir. (Girer Fagist şarkıları söylemeğe başla” lardır. Romada verilen bir beyanata 5 Habeşler şehri yağma ettikten boşaltmışlardı. Bütün kendilerine alt olan v4 götürülmüş olan halka — söylendiği yi ne göre — İtalyanlar yiyecek ve el vermişlerdir... İtalyaniar Habeşistanın 8 g birini almışlar Afrikadaki İtalyan kuvvetleri di 18,750 mil murabbar Habeş zi işgal etmiş bulunuyorlar. Mkal de zaptı ile, İtalya Habesistanın kizde birini almış oluyor. 4 tarafından bir çok yüksek da dahirolmak üzere Çinliler sında yapılan tevkifatı p etmiştir. Notada bu tevkifatın arsıul* hukuka ve Çinin hükümranlık kınamenafi olduğu söyleni ve Japonyanın bu hareketler? nihayet vermesi taleb oluneus” dır. Çana gölüne verilen öner doğru değlimiş | Meşhur arziyat profesörü pi ne Chalniki verdiği bir konfe'” ta Çana gölüne verilen doğru olmadığını iddia sie Profesöre göre mavi nilir ğ nı teminde bu gölün o bd ri miyeti yokmuş. Bir kere si suyu temin edecek cesamett? siri dir. Saniyen mavi nil oi bir araziden geçip #u bol buradan temin edebilmeli, dir. Nil sularını temin emeli göl gayet küçük bir rol eye ii na verilen önemin hai mali imparator nezdindeki lerde aramalıdır. ler imparatora Çana gi baraj inşası ile gölün suları * dandaki İngiliz pamuk end ie satabileceğini söylemeki Fakat bu karai hakikat:€ susta hiç bir işe e Dd a.a gr . rw. w ' 7 DE ne. > wi o BİL
