9 Ekim 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4
Habeş harbinin siyasal yüzü . : Bugün Asamble zecri tedbirlere karar verecek harbi karşısında Tevfik Rü | riayet Asamble zecri kararlara bugün karar verecek Bugün Uluslar Kurumunun en fa rihsel günü olacaktır. lik defa olarak Uluslar Kurumu misakının on âltıncı maddesinin tam surette tatbikine girişiliyor. Bugün Uluslar Kurumu asamblesi! Çekoslovak dışbakanı Beneşin baş * kanlığında toplanacak ve (konseyin | dünkü gazetemizde bahsettiğimiz ra * porunu gördükten sonra nlınacak zee.| xi tedbirlerin mahiyetini tesbit etmek Üzere bir komite seçecektir. İ Bu komite, Azusturya, İsviçre, Da- nimarka, Belçika ve Yugoslavya gibi İtalyaya civar olan memleketlerden seçilecekti, | İngiliz hükümetinin teklifi İngiliz hükümetinin bu yolda Ulus lar kurumuna şu (tavsiyelerde bulu” nacağı öğrenilmiştir: İngiliz hükümeti, dün de yazdığı - mız gibi Habeşistana silâh satışı ya . sağımı kaldırmağı istiyecek, bununla beraber, iptidaf maddelerle bir çok te- cim mallarının İtalyaya ihracmı ya - sak etmek tavsiyesinde bulunacaktır. İtalya malların, Uluslar Kuru - muna üye olan memleketlere ithali . ni yasak etmek tavsiyeler arasında - dır. Temin edildiğine göre, İngiltere ve Fransanın İtalyadan aldığı mal, bütün İtalyan çıkıtınm (ihracatının) yüzde'yirmisi nisbetindedir. İ Uluslar Kurumu hep - bir olarak,! İtalyan ihracatını yüzde. yetmişini! kendi memleketlerine almaktadırlar. İngiliz hükümeti, İtalyan kredileri! Üzerine ambargo koymak suretiyle,' İtalyayı yabancı dövizden mahrum €| decek finansal zorluklar da cıkarmak! istemektedir. İngiliz işçi gazetesi daha geniş zecri tedb'rler teklif ediyor İ İngiliz gazetelerinden “Deyli He - rald, İtalfa ilehertürlü ilgilerin derhal kesilmesi ve lüzumu takdirin . de Eritre ve Somalinin abloka edil - mesini, içilecek su ve yiyecek üzerine ambargo konulmasmı ve nihayet Sü - veyşin kapatılmasını istemektedir. “Deyli Telgraf,, ise bir baska yön den şiddetli bir dil kullanarak şunu demektedir: “Bütün dünya biliyor ki, Habeşis . tan — bu barbar devlet — sözünü tut muştur ve İtalya — bu medeniyet bayraktarı — gözlerini yerine getir - memiştir,,. Bu gazete de zecri tedbirlerin mu - hakkak lâzım olduğunu ileri sürüyor. İskenderiyede İngiliz askeri nümayiş! İskenderiyeden İhe People gazete. sine bildirildiğine göre, bu aym on| dördüncü pazartesi günü, İskenderi : ye limandaki bütün İngiliz harp ge.| milerinden asker boşaltılacık ve bun- la? karaya çıktıkları zaman İakende . riyede İngiliz askerleriyle birleşecek- lerdir. Bu suretle on bir bin kara ve deniz askeri İskenderiyenin başlıca sokak . lartada büyük bir geçit resmi yapa - caklardır. Beşinci Destroyer filotillâsı da İs. kenderiyeye gelmistir. İngilizleri düşündüren şey “Sunday Expres, gazötesi başma - kalesinde: “Çanlar çalmıyor, trenler haykırı. yor, yirmi milyon siyah gömlekli İtal. yan şehir sokaklarında yağmurdar kemiklerine kadar ıslanmış olduklan halde, mevkilerine (o koşuşuyorlar, Sarayının balkonuna Musolini fır. Nyot. Bütün kulak kesilmiş dünyaya gümliyen sesiyle şunu diyor: — İtalyan aslanı artık Habeş ku - | isti züsunun tehditlerine son verecek! Musolini bunu söylerken orduları,| üç dişli istilâ çatalını Habeşistana| sokuyor. Arızalı yollar üzerinde tank Jar sıçrıyarak gidiyor. Kül renkli pi. yade kolları şarkılar söyliyerek ileri atılıyor. Tayyare bulutları vızirıyarak ilerde... İlk bombalar düşüyor, harp baslıyor. Bizim için yalnız bir mesele var: Britanya İmparatorluğuna bunun te-| siri ne olacaktır.7,, “Zecri tedbirler,, kararından fayda hasil olmıyacak Londra: 9 (A.A.) — Eski müstem . leke bakanı B. Emery (muhafazakâr) Birminghamda verdiği bir (o Söylevde İngiltereyi bir harbe sürükliyecek o -! lan herhangi bir siyasanın sleyhinde bulunmuş ve demiştir ki: Ekonomik zecri tedbirler oalabil. mek için bütün dünya tarafından tat| bik edilmelidir. Halbuki Japonya, AJ-! manya ve Amerika Uluslar sosyetesi! dışındadırlar. Ve İtalya kendisine el- rem olan maddeleri bunlardan teda -| rik ederek fütuhatıma devam edebilir.' HABER: — Bu iddianın kuvvetini gösteren iki noktayı okuyucularımız hatırlar: Almanya, İsviçre © yoluyla Italyaya yardım edebilecektir. Ame - rika da'yalnız altı çeşit mamul silâ . in ilkracını yasak etmiştir.Amerikada iptidai maddelerin ihracı yasak değil: dir ki, İtalya bilhassa bunlardan is - tifade ediyor. Diğer o taraftan, zecri tedbirlere karşı kaçakçılığın oda alıp! yürüyeceği şüphesizdir. Esasen İtalya da bunları bildiği için, Musolini, son| diyevlerinden (beyanatından) birinde, iktisadi ve malt mahiyetteki cezalar - da bir beis görmediğini, ancak silâh - kı zecri tedbirlere karşı silâhla karşı duracağını söylemişti. i İngiliz inliradcılar.nın propagandası İngilterenin Avrupa işlerinden hiç| birine karışmaması fikrini besliyen . lerin başında olan ve başlıca “Sun - day Express, “Daily Express, ve bir kaç akşam gazetelerinin başmuharri. ri bulunan Lord Beaverbrook, İtalya dolayısiyle Afrika işine de karışma - mayı tavsiye ederek İngilterede yeni! bir propaganda seferberliğine giriş. miştir, İngiliz Lordu kendi diyor ki: Avrupa harbe hazırlanıyor. Bun- dan Britanya nasıl kaçınabilir? Har. be karışmamayı temin edebilir miyiz, yoksa bir kere daha çarpışmalı rar “| yız? Hem gayesiz olarak, mükâfat . sız olarak,. Benimle beraber çalışanlar bir in- firat siyasası takip (edebilirler. İm. maparatorluğumuzun kapılarını har- be karşı kapayabiliriz. Hücuma karşı| kifayet derecesinde bir (omüdafaâaya Razetesinde! ştü Aras dün Cenevreye giderken | gene eski fikirleri tekrarladı : | İl ! | Türkiye muahedelere yor bu siyasa, tahakkuk ederse, —Trkımız harap olacak, Mister Baldvin, geri dönülmiye - cek bir devreye gelmeden evvel dön»! sün, İmparatorluğa dönsün...,, Koyu muhafazakâr İngiliz Lordu, Amerikayı örnek göstererek (Anglo Sakson kımın müşterek yaşamasın - dan hayır gelebileceğini yazıyor ve okuyucularına şöyle bir davette bulu nuyor: “Yalnız durmaya ve Amerika ile arkadaşlık etmenin faydalarma ina - nıyorsanız, bizimle çalışır mismız? Bizim tesirimizi bütün memleket içi- ne yaymağa yardım eder misiniz? Kapı kapı tevzi edilecek bröşürler, basılı kâğıtlar matbaamızda hazır . dır. Talep üzerine verilir... Fransızlar ve zecri tedbirler Fransız gazetelerinden Eko dö Pa - ri Cenevrede bugün yapılmakta olan 6 büyük toplantıyı, Uluslar - Kurumu tarihinde “çok önemli bir döntim nok tası, olarak gösteriyor. Pöti Pariziyen gazetesi o ise, biraz uzak görüşlük ederek, şunları yaz * maktadır,* “Dünya barışı adına, 16 imdi mad. denin çok büyük bir ihtimamla tatbiki icap eder. Düşünülmeden almacak faz! laşiddetli tedbirler İtalya oetrafmda ekonomik bir abloka teessiisünü intaç edebilir ve İtalya da ablokaya taham mül edemiyerek onu şiddetle yarmak niyetini besliyebilir. Uluslar Kurumu, nun alacağı tedbirler belki onun pres tijini yükseltecek, fakat ayni zaman « da da bu sesyeteyi tehlikeden âri ol .! mıyan çapraşık bir durumla karşılaş" tıracaktır, Uluslar Kurumu kendisini; bu tehlikeli yola fazla kaptırmamalı -! dır. Mademki pakt kurtarılmıştır, ©. Vindeki bütün vasrtaları (kullanarak! herşeyden evvel barişi korumak er kesini kovalamalıdır.., İngiliz ve Fransız delegeler! Konuştu Cenevrede dün İngiliz ve Fransız delegeleri başbaşa vererek tç saat ka” İ dar ecri tedbirler hakkmdaki müşte. i rek plânlarını görüşmüşlerdir. Mısır ordusu İtalyanlarm Afrikadaki son ha»! reketleri üzerine Mısır hükümeti de ordusunu kuvvetlendirmek ib- tiyacını duymuştur. Bu arada İngilizlerin Mısır hudutlarını kuvvetlendirmek mak| tecavüz olmaksizin uluslar kurumu 2- | sadiyle Mısıra son sistem mitral yözler taşıyan otomobiller gönder- mişlerdir. | Mısır gazeteleri: “İtalyanlar üç dört bzfta önce ”) tutan yeni Habeş - Italyan Uluslar Umumi harbin sonlarına doğru dünyaya yeni bir mesih gelmişti. Yüz milyonu geçen şimali Amerikalı o- hun istediğini yapıyor, onun bir s6- zü ile harbe giriyor, ; Avrupanın ve dünyanm her tarafında çatpışan mil- yonlarca insan ondan medet umuyor- du. Bu mesih Vilsondu. ” .,.. Harp bitmiş, herkes bu yeni pey- gamberin etrafında toplanmış, bütün ! milletler ümitlerini onun on dört hadi. sine bağlamıştı. Artık dünyada yeni bir devir baş- Uyacak, herkes hakkını alacak, her şey yerli yerini bulacaktı. Harp ebediyen haram olacaktı. Vilsan, hakikatlerle, ihtiraslarla, insanlarla (Oçarpışa, çarpışa bir eser kurmağa çalıştı, Fakat asırlarm tee rübelerini ve tarihi hiçe saydığı için bu «ser yarım kaldı. Nihayet yalnız Av- rupa değil, Amerikalıkardır, onu ve &se rini tahmaz oldu. Ortada yalnız mil- letler kurumu kaldı. »,.. Yer yüzündeki milletlerin senede bir iki defn karşılaştıkları uluslar ku- rumu şu anda hayatının artık bir dö- nüm noktasındadır. Japonya ve Al manyanm uluslar kurumunu terkedi- şinden, Amerikarm buraya iştirak et- memesinden dolayı da zâten (zayıfla. yan bu teşekkül artık âtisini düşünmek mecburiyetindedir. Japon — Çin, Paragovay — Beliviya »m harbinden - sonra berlcesin gözü ö- nünde cereyan: eden Habeşistandaki vakayi artık şimdiden sonra tekrar et- memelidir. .»... Kontey son karariyle tarihi bir a- dım atmıştır, Ne olursa olsun uluslar kurumu bugün bir varlıktır. Dünyada yeni vücut bulan uleslar arası bir am. ms vicdaamın timsalidir. Artık küçük İ vs büyük yoktur ve olmamalıdır. Her- kesin tanıdığı vo bötün dünya vicdan. larmda zannedildiğinden çok fazla yer bir nizam vardır ki, bu, istihfaf edilmemeli, buna kolayca karşı gelinmemelidir. Bunun için de bir el- | birliği, samimiyet lâzımdır. Le e İtiraf etmek gerektir ki uluslar ku- rumu ilk defa olarak Habeş — İtalyan İşinde ciddiyetle vekarla hareket etmiş- tir. Birçak dereceli münakaşalardan sonra bir neticeye vasıl) olmuştur. Bugün ortada uluslar kurumu pak- bna muhalif bir hareket vardır. Kon- seyin bir çok barış teşebbüslerini bir taraf o reddetmiştir. Ve sonra fili bir LA H İMART İ EGGERTH birdenbire Mısıra saldırsalardı İl bir kaç gün içinde bütün derhal hazır bulunabilir. Biz, kendi vesaitimizi tekemmül ettirebi - biliriz. Biz, kendi istihsalitımıza da- yanarak yaşıyabiliriz. Avrupanın ilgilerinden biz ayrıl . mış vaziyetteyiz. Bizim “hudutları - mız,, yok ve hudut ihtilâflarımız da yok. Ülkemiz içinde yabancılar otur. muyor. Mes'ut Britanya! Talili im « paratorluk! Ancak bu saadetin tadını çıkara . bilecek bir aklı gelimimiz ve taliimiz en basımdan gidecek cesaretimiz ol - sal... Başvekilimiz Baldvin, Britanya - nin yabancı mücadelelerine karışma- sı kanaatindedir. Bizim (Fransanm, Almanyanm, İtalyanın ve Habesis . tanım anlaşmazlıklarma karışma « mızı uygun görüyor. Ru derin suret. te hatalı bir siyasadır. Bu, impsra - torluğu tehdit eden bir siyasadır.Eğer Mısırı “ iğ zaptederlerdi,, demekte ve İngilte. Bi renin Mısırda bir süel ittifak yap- ması lâzım geidiğini ileri sürmele tedirler. | Tevfik Rüştü! Genevreye gitti | Dün Ankarad »! gelerek Cenevre . ye giden Dışbakanımız, kendisiyle gar” fi da görüşen gazetecilere demiştir ki: “Durum hakkında partinin tebli - ğine eklenecek hiç bir #özüm yoktur. Cenevreye giderken uğradığım yer | * X 10 sekiz on gün sonra Ankaraya'iğ lerde dost devlet adamlariyle de gö Zim.,, Dışbakan', dün Perapalas Skil Fransız elçisini kabul etmiştir, Diyevinde bahsettiği parti tebliğini! iki gün önce neşretmiştik. Burada Tev| fik Rüştü Aras parfi osrkadaşlarma, dünya siyasal durumu ile imza koy - duğumuz muahedelere olan riayetimi-| 'p Yarın Akşam İ MELEK Sinemasında İTALYANCA İ GA nüshalarında MAGDALEN 40833 zi anlatmıştı Japonya bllara! “Sunday Express, de okunmuştur: İngilterenin Tokyodaki elçisine bil dirdiklerine göre, Japonya, İtalya. Habe harbinde hiç bir tarafı tutar yacaktır, Kurumu zasrıdan birinin toprakları b gnl edilmiştir. Buna karşı bir karar vardı: Pektin 16 mcı m si yani zecri iktisadi tedbirleri mek için mütecavizi teyin İşte uluslar kurulu konseyi tayin etmiş. Ve mütecavizin olduğuna müttefikan karar »... Bu kararın tesirleri derin Bilhassa uluslar kurumu yeni ür uyandıracak, sarsılan temelleri vetlenecek, şimdiden sonra olsun kes kolayca istediğini yapan mıyacaktır. Bu karar yukarıda bahsetti yetidir ve onun eseridir. vi Ulaslar kurumunun bugünkü mai tarihsel bir mahiyeti haiz önemli siyasal neticeler verecekti Raif $. ME Otomobil kazalt Bu sabah Aksaraydan şoför Alinin idaresindeki 175j maral: otomobil 14 yaşında ki za çarpmış, muhtelif yerleri) yaralamıştır. Yaralı kız neye kaldırılmıştır. Bundan başka Aksarayd ka bir kaza daha olmuştur. Haydarm idaresindeki 2143 raaralı otomobil Topkapı treri ile çarpışmış, otomobilin ça! Tukları kırılmiştır. arma aaa SM; yerı # Kadıköy 1935-4195 Süreyya Yeni me sineması Başladı Çarşamba, perşe Sbe ve © Fırtınadan Soni Fransızca Matineler 14.30”! sözlü Suvare 9 Hueusi yerler nuraerolu Telefon 60682 Kanama arena maasi? Naşit - Ertuğrul s 1935 sezonu birleşik te Şehzadebaşı Turan tiyatrdi | her gece saat 29.30 da (uri Cumartesi, matine; saat 14 İ ta (talebeye), Pazar günleri İ ne; saat 15 de umuma, BEŞTE GELEN | Vodyil 3 perde... Her vay. tarafından © yaratılan beynelmilel Vened* müsabakasında ( Dirin* kupası» gazanan KAST DİVA önümüzdeki cuma akf” IPEK Sinematında o ALM KASTA DİVA film'nin hem ALMANCA hem de İTAL A rojüdü MARTHA EGG oynamaktadir. Diğer artistler ber iki nüshada fa Gİ aym ayrıdır. Bu iki sinema müsameresi için. biletlerinizi şimdiden welar gişesinden aldırabilirsiniz. Telefon; İpek: 44269 - Heol.anfe kızıl haçın Amsterdam, 9 (A.A ses Juliyana Holenda .” başkan sıfatiyle Habeşi” İ Holanta hastanesi teşk” ” İ igin 1900 flöra vermişt””
