17 Ağustos 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

17 AĞUSTOS — 1985 Siyasa Bulgarlara HABER — #"işam Postası Akdeniz suyunun lüzumundan fazla Türklere Avrupa toprağı lâzımdır ! Iki taraf kamoyunu idare edenler kışkırtıcı yazılar yazmaktan çekinmelidir! Uzun zaman Avrupada bulu - ân Cumhuriyet gazetesi başyazı- “isı Yunus Nadinin Viyanadan al- dığı intibalarla yazdığı bir maka- leye göre, oradaki düşünce şöy - leymiş; “Türklerle Bulgarların a- Tasmda bir savaş ha koptu ha ko- Pacak?,, Buna da sebep, iki taraf gazete- lerinin (bahusus) Bulgar basınının Yazdığı yazılarmış... Fakat, Bul - Sarlar, bizi tahrik ettiği halde, her farsatta her yere başvuruyorlar: “Bakın, biz Bulgarcıklara şu Türk- ler neler diyor!,, diye suçsuz birer Mazlâm halini takınıyorlarmış. Bu vaziyet karşısında, Yunus Nadi, evvelâ, pek âkilâne bir ted- ir ileri sürüyor. — Bu gibi propagandalar yapıl- Masına meydan vermemek için #imdilik, — devletin de basınımı - 2 (matbuatımızı) irşadiyle, — ulgarların vesika olarak kullana» “ağı birşey yazmıyalım. Yalnız, muvafık bir zamanda hepsini bir- den ortaya sermek için, onların Yazdıklarını dosya edelim, Fakat, sonra, Yunus Nadi, Bul- garların, siyasalarını, dama taşı gi bi nasıl değiştirdiklerini anlatı « #BvWUE DIZE Gavsi görünür » &çatonta düşman olduklarını ve n elce hasıl başka komşularmın ayaklarına göz koymuşken şim- i bizim topraklara tamah ettik - €rini söylüyor. Cumhuriyet başmuharririnin e- saslı fileri şudur: Y — Bulgarlar bizi kızdırmasm... okse, Trakyayı alayım derlerken iz kendilerinden Şarki Rumeliyi alırız ha... .» # 4 Haber, Bulgar meselesinde bü- tün Türk basını içinde en uyanık gm gazetedir. Bulgaristanda oğan tehlikeyi en evvel görmüş, *n evvel haber vermiştir. Hattâ gene bu sütunlarda şu fikir daha “vvel ileri sürülmüştür; “Türkiyede yaşayan sütçü Bul Sarlardan başka bizim topraklar- Bulgar namına kimse yoktur. Halbuki Bulgar topraklarında hal. altıda biri öz Türktür, Buna Tağmen, biz onlardan değil de on- * bizden birtakım iddialarda bu- uyorlar. Bu, şaşılacak seydir. © bunun neticesinde, Türkiyede de bir aksülâmel doğabilir? Bizim muharrir arkadaşlardan Murat Selâmi Sertoğlu, vaktiyle, bu vadide epeyce sert yazılar Yazmıştı. Şimdi de Yunus Nadide, Pek tehlikeli bir aksülâmel doğdu- u ve bunun sirayet ihtimali ol- 'Uğunu görüyoruz. z Bereket versin ki, bu, onun yi düşüncesi ve hissidir. stat, Avrupada, gezdi, yedi, içti, kuvvet buldu, ve binmetice, da - Marlarında cengâverlik “kanın kaynadığını duyuyor!! Fakat nasıl bütün Bulgarlar gl ürkiyeden Trakyayvı almalı!,- "Ye düşünmüyorlarsa, Türkiyede Yunus Nadi gibi düşünenler el- Türk, barışseverdir...- İki taraf propagandacılarına düşen şunu anlamak ve iki ulusun kamoyunu , (efkârı umumiyesini) ona göre idare etmektir: Bulgarlar bilmelidirler ki: — Ne haçlılar (ehli salip), ne harp - ten evvelin “Düveli muazzama,,sı, ne Balkan harbı, ne büyük muha « rebenin felâketi, Türkleri, bir Av: rupa milleti olmaktan çıkarâma - dı... Türk, Avrupalıdır! Halbuki, Trakyaya göz koy- mak, Türkü Avrupadaki son kale- sinden atmak istemektir... Bulgar- lara Akdenizde mahrecin lâzım olduğundan daha fazla,Türke Av- rupada toprak lâzımdır... Bütün bir tarihteki en zayıf zamanları - mızda bütün bir dünyanın yapa - madığı “Türkü Avrupadan atma,, işini; Bulgarlar, Türkün ve döstla- rmm bu kuvvetli gününde başa - ramıyacaklardır. Becerilemiyecek bir işe ise niçin burnunu sokmalı? Niçin Yunus Nadi gibi düşünenle- ri karşı tarafta canlandırmalı?... Hem istismar olunabilecek tez : bir değil, bakm kaç tane; Bulga - tamda Tiz. bllermin his 31 yona yakın oluşu... Edirne ve İş - tanbulun hinterlandsız bulunuşu... Edirneden “höt,, desek Bulgar hu- dudundan duyuluşu.., Bütün bun- lar, bizim aleyhimize gayri tabii » liklerdir ki, eğer, karşı taraftaki gayri meşru heveslerin büyüdüğü görülürse, burada da, bu gayri ta- biilikleri düzeltmek istiyenler ço- galabilir!... Tarihi hissiyatı unut - mıyalım... Bu da kinin kabârma « sında âmil olabilir... Fakat biz de şunu biliyoruz: — Türk, bugünkü ulusal sınırları i - sinde kalıp yaşamağa, komşuları- nm topraklarına göz dikmemeğe, barış ülküsüne (sulh gayesine) sa- dık kalmağa azmetmiştir. Kim - seye kızıp oruç bozmıyacaktır. Sonra, Bulgaristan aytarımız - dan (muhabirimizden) şunu da öğreniyoruz: Bulgar bariciyesine bağlı matbuat müdürlüğü, şimdi - ki hükümetin Georgiyef hükümeti gibi olmadığını, Türkiyeye dost kalmak istediğini ve bunun ispatı olarak da, hükümetin siyasasını güden ağırbaşlı gazetelerin son meşriyatını zikrettiğini haber ver- miştir, Filhakika, kendini bilen Bulgar gazetelerinde; Türk düş - manlığını kuvvetlendirecek birşey görülmemekte olduğunu Sofya Aaytarımız teyit etmektedir, Biz de, buna imtisal etmek şu- urunu gösteriyoruz. Lâkin, ciddi Bulgar gazetelerinin birşey yaz « mamaları kâfi gelmez. Bizim bu yazımızın ruhu, nasıl arayı açıcı değil, bulucu ise, Bulgar matku - atından da ayni şeyi bekliyoruz. Bilhassa, aleyhteki neşriyatın ve sinsi propagandanm kesilmesini" istiyoruz. Yoksa, cidden tehlike- li bir durum belirebilezektir. Hüseyin Fasuk | bette devede kulak kadar azdır. Gayrimübadil- ler bonoları Biraz yükseldi ve daha yükseleceği umuluyor Sen günlerde gayri mübadiller em- lâk satış komisyonu o fazlaca emlâki!| satışa Içıkardığı için gayri omübadil bonolarında küçük bir yükselme ol - muştur. Aslt kıymeti 100 kuruş olan bir bono düşe düşe 16 kuruşa kadar| düşmüştü. Son günlerdeki yükselme ile bonolar ancak iki kuruş (çıkarak! 18 kuruşa yükselmiştir, Bundan bir müddet önce finans ba- kanlığının gayri mübadil bönolarının düştüğü bugünkü durumdan (va » ziyetten) kurtarılması için bir proje hazırladığını yazmıştık, Öğrendiğimi- ze göre bonoların kıymetlenmesinin daha doğrusu asli kıymetini alabil - mesinin ancak mevcut emlâkin baş - ta en kıymetlilerinin gelmek suretiy le çabukça satışa çıkarılması ve bir de bonoların borsaya kote edilmesi ile - kabil olduğunu gözönüne âlan bakan- lık bu iki noktanın tahakkuk ettiril mesi yolunda çalışmağa karar vermiş- tir. Diğer yandan gayri omübadiller kurumu da bakanlığa bu yolda dilek- ler de bulunmak üzere müracaat et- mek üzeredir. Gayri mübadil bonoları borsaya ko- te edildiği takdirde hiç değilse kıy - metlerinin yüzde ellisini kazanaca - ğı muhakkak görülmektedir. Belediye ile evkaf | arasındaki i | anlaşmazlık Uray ile evkaf arasındaki anlaş “|- mazlığı halledecek olan hakem komis- yonu dün vilâyette toplanmı$, geç vak! te kadar dosvalar üzerinde inceleme yapmıştır. Ki »- gelecek hafta gene birkaç toplantı yapa , kö gin) Geçen ay Istanbulda 94 bina yapıldı Yapılan bir statistiğe göre temmuz ayında şehrimizde 74 ev, 11 apartıman 9 dükkân yapılmış. Evlerden 23 ü Fa. tihte, 16 sı Kadıköyündedir. Apartımanlardan beşi Beyoğlunda, dördü Eminönü mıntakalarında ikisi Kadıköyündedir « Temmuz ayında 472 bina da tamir edilmiştir. —— Yalovada nufus yazımı hazırlıkları Nüfus yazımı işleri | hazırlıklarını yakından görmek üzere merkez büro- su Üyelerinden Osman ile Zühtü dün Yalovaya gitmişlerdir. —— Soyadlarını tescil eltirmiyen tüccarlar Tecim (ticaret) odası, tecimer (tüc car) ve fabrikacılardan O büyük bir bölümünün hâlâ (soyadlarını odaya tescil ettirmediklerini gördüğünden bunlara soyadlarını tescil ettirmele. rini bildirmiştir. Bu tescil yapılmazsa bunlara ait muamele odâca'yapılmı - yacaktır, zi Bele m esi Kimsesiz çocukları kurtarma yurdu Iki yıl önce uray tarafından Ga - latada açılan “çocukları kurtarma yurduna alman serseri Çocukların ıslah edilkleri ve birer sanat öğren - dikleri anlaşılmış, bunlardan bir kıs. mı kendilerine iş bulunarak yurt - tan çıkarılmıştır. Bu çocuklardan onu kunduracılık, üçü mürettiplik, o beşi marangozluk, onu mobilyacılık, beşi terzilik, biri sa- raçlık öğrenmiştir. Bunlar şimdi ha- riçte çalışmaktadır. Sıhhi ve ahlâki durumları düzelti - len bu çocuklardan bazılarının oku - maya kabiliyetli oldukları görülmüş- tür. Bunlardan biri Güzel sanatlar a - kademisi resim şubesine, ikisi Darüş- şafakaya ikisi Gedikli küçük zabit o- kuluna verilmek üzere (Ayrılmıştır. Bazılarında da ziraatçiliğe heves gö - Tramvay sosyetesine İstanbul hal | kının fazla olarak verdiği ve şimdi ge- ri alınmakta olan 1,700,000 liranın İs. tanbulun bayındırlaşmasında esaslı bir rol oynıyabileceğini hesaplıyan be- lediye, paranın henüz belediyeye geç- memiş olmasına rağmen bu para ile yapılabilecek seyler üzerinde bazi a - HASIM tesas).noktalar tesbit etmiştir. Öğrendiğimize göre DU paraile ev » velâ şehirdeki eski ve kıymetli eser » lerin, anıtların (âbidelerin) meydana çıkarılarak etrafının bayındırlaştı rılması İlk esas olarak tutulmakta - dır. ? Uray mütehassıs raporlarına göre şehrin bayındırlık işine Eminönü mey - danından başlanması kararı vardır, Statistik tahsili için talebe gönderilecek Başbakanlık statistik genel direk »- törlüğü, uzman (mütehassıs) yetiştir. mek üzere biri Avrupaya ve biri de Amerikaya iki genci tahsile gönder - meğe karar (vermiştir. Bu iki genç Avrupa ve Amerikada iki üç yıl ka - lacaklar ve dönüşlerinde genel di - rektörlüğünde uzman olarak çalı - şacaklardır. Seçilecek gençlerin smaçları (im - tihanları) 24 eylülde Istanbul ve An- karada yapılacaktır, —o— Istanbullular geçen ay nekadar et yedi? Temmuz ayında Mezbahada 19523 karaman, 8011 dağlıç, 5003 ktwrek koyun ile 192 keçi, (22901 kuzu, 367 oğlak, 1459 öküz, 498 inek, 213 Manda, S9 dana, 411 malak, 7 boğa kesilmiş- tir. Temmuzda,” hazirana nazaran sekiz bin karaman fazla, buna muka - bil on bin kuzu eksik kesilmiktir. Iki yıl. içinde elliye yakın serseri çocuğu yurda yarar hale getirdi rülmüş bir kısmı da Büyükderedeki fidanlığa verilmiştir. Yurttan böyle çok iyi bir sonuc a - İımması üzerine İstanbul sokakların - daki serseri çocukların o toplanarak memlekete yarar birer vatandaş hali- ne getirilmesi ve bunun için de yurt kadrosunun genişletilmesi katarlaş - mıştır. Şimdi kahvelerde, köprü altın. da, sokak köşelerinde, yangın yerle - rinde yatan serseri çocukların mikta- rının tesbitine çalışılmaktadır. İstan- bulda 3000 kadar serseri çocuk bu - lunduğu tahmin edilmektedir. Ana- doludan gelerek burada dilenenlerle beraber 3500 ze varmaktadır. Serseri çocuklarım yurtta okutula - rak Sümer bank fabrikalarında çalış- tırılması etrafında da banka ile te - masa girişilmiş, banka (Obunu kabul Balıkpazarı-Eyup yolu Nihayet düzelecek mi Bu bakımdan para belediyenin eline geçince İlk iş Yenicami önündeki dük- kânların kaldırılması teşkil edecek - tir. | Bundan sonra bayındırlık işi Balık. pazarına doğru İlerliyecek ve bura « dan itibaren Unkapanına kadar cadde Eminönü - Eyüp tramvayının geçe » bileceği genişliğe getirilecektir. 'Unkapanından Eyübe kadar olan kısmın istimlâki ise evvelce yapılmış» tx. Balıkpazarında ve Yemişteki dük- kânları tutan tecimerler (tüccarlar) © vakte kadar hâlin yeni yapılacak kı - sımlarına yerleştirilmiş olacağı için buraların istimlâki daha az bir para ile yapılabilecektir. Kızılayın 7 eylülde yapacağl Kermes Pek güzel olacak 7 eylâl cumartesi günü Taksim bahçesinde saat on altıda başla - mak üzere büyük bir Kermes ve « rilecektir. Kermesin fevkalâde ol- ması için çalışılmaktadır. Bahçe - nin ön tarafında cambaz, canlı kuklalar oynıyacak, Bayan Halide monolog söyliyecek, © Bay Halit halk şarkı ve danslarını terennüm edecek, Karagöz oynatılacak, ye di paviyon ve altı çadırda * Luna park oyun ve eğlenceleri yapıla - cak, atlı karınca, salıncak, döner dolap bulunacaktır. Bu eğlenceler bahçenin yalnız tramvay yolu cihetindeki eğlence." lerdir. Bahçenin diğer yerlerinde de muhtelif ve zengin eğlenceler yapılacaktır. & ŞEHRİN DERDLERİ Edirnekapı yolları güçtür. Yerlere atilan kavun, karpuz kabukları çürü. Bir arkadaşım anlatt: — Geçen gün birkaç arkadaş gezmek için Topkapıya, oradan da Mevlânekapısına doğru gittik. Geçtiğimiz yolların ne kadar berbat olduğunu tah - min etmek imkân haricindedir. Bu yolların yüz sene - denberi tamir yüzü görmediklerini iddia edebilirim! İnsan ourarian geçerken yollar: İstanbulun değil, Çin #okaklarından biri zannediyor. Sonra sokağın berbatlığı bir yana bırakılsın, pislik - tahammül etmek pek lerin çıkardığı fena kokulara müş meyveler anlaşılan kat'iyyen kaldırıdmamakta, ol» dukları yerde çürüyüp toprak olmektaşırlar. Bunların üstüne üşüşen sineklerin vesair haşarı da bir takım hastalıklar, neşretmeğe vasıla olacaklı Arkadaşımın sözleri burada bitti. Yedikuleden itiba- ren kale dışından Edirnekapıya kadar uzanaenk olan asfalt yol yapılırken kalenin iç tarafmdaki yöllar da ihmal edlimemeli, bunlar da tamir edilmelidir.