18 Temmuz 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 9

P DY l . , 'im! , rültü niçin? A D , , *Algük birer kraldı. , . .. ——— — —— Yoksulluktan ölen kralın oğlu ., Bir kadın yüzünden kral oluyor 600 yıl hüküm sü ların meraklı târihi Viyana gaze- telerinde oku duğumuza gö re Şönburn sa rayının on be yıldır. devam € degelen ıssızlı ği artık gitmiş şimdi — burade ses ve iş gürü' tüleri işitilmeğe başlamış; bab çe deamelele tarhları düzelt meğe, otlar kırpmağa ko yulmuşlardır. Bütün bu gü caba geriye 2e lecek olan ev sahi yapılryor? 4 Bugün bir Belçika Üniversite -| sinde talebe olan, bütün Habs - burgların varisi Otto'nun bu ülke- yi ve belki de daha ötelerini buy- ruğ'a altına alması ihtimalleri gün Bec!ik('v kuvvetleşiyor. Öllo'ııun dedeleri tam altı asır, İsviçre sınırlarından eski Osmanlı Alp Imparatorluğu sınırlarına, dağlarından Karpatlara kadar, birçok krallık, arşidüklük, gran - dükalık, kontluk, Banatlık ve da- ha bi'mem kaç çeşit asılzadelikle- ri bayrakları altında toplamış bü- bine hazırlık mı| Ar sularının Ren irmağına dö- küldüğü yerde Habiçtsburg, d.ı'_. doğrusu Habsburg adı verilen bir| şato vardır. Bu söz *“Şahin yuva- 31,, demektir. Burası 1028 yılında Baron Guntram tarafından kurulmuş, a- damcağız da kendine Kont Habs- burg adını takıvermişti. Onun to- run'arı akıllıca yaptıkları evlen - meler ve ziraatle yavaş YAVAT Al manya'nm en zengin uılndıîlcr oldular. Ve git gide işi lerlettiler. 1273 yılında Rudolf Habsburg AL man İmpırılorhığunn seçildi. ... 1282 yılında yukarı Ve aşağı A- Vusturya ile Stirya Dukılıklu'rı miras olarak kendilerine geçti. Zaman bu topraklara Tirol, Vo - ralberg, Karintya, şimdi Yuşoı İ lavyada olan Karnkola ve şimdi İtalyaya bağlı Gorizya toprakla -| rım ilâve etti. İsviçreyi evlenmtk_- le kazandılar ve savaşta kaybetti- ler, Fakat yavaş yavaş. adım a - dım Holanda, Burgondi ve Fran- sanın Doğu eyaletlerini ellerine geçirdiler- Bohemya Kralı Louis 1526 yılında Türklerle yaptığı Muhaç muharebesinde ölünce, Macar asılzadeleri " Ferdinand Habsburg'u onun yerine kral seç- tiler, Sonra bir aile evlenmesi Habs- burgları İspanyanın kral haneda- nına bağladı ve Habsburgların en büyüğü olan Beşinci Şıîl 1515 den 1586 yılına kadar bütün İs - panyaya, Cenubi Amerikaya, Belçikaya, Holandaya, şlmınyı- ya, Avusturyaya, Macaristana ve Şimali İtalyaya hâkim oldu. ... Bu geniş toprak parçaları her- hkangi bir. Habeburg'un - buyruk Arşidük Otto ile nişanlısı Prenses Mariya salmış olduğu toprakların en bü- yüğü olmakla beraber, bu fevka- lâde aile 1286 danberi Avusturya Arşidükleri, 1526 danberi Maca - ristan ve Bohemya Kralları, 1273 den 1806 yılına kadar Alman İm- paratorları, 1516 dan 1700 tarihi- ne dek İspanya Kralları, 1806 dan 1918 yılına kadar da Avusturya ve Macaristan İmparatorları ol - muşlardır. Ve Habsburg kanı hâlâ Fran - | sa, İspanya ve diğer birçok Av - rupa kral familyalarının damarla- rında aktığı gibi Habsburgların keskin yüz çizgileri ve bilhassa reh Habsburg- n olan üst dudakları 700 yıl - beri olduğu gibi hâlâ bütün cihanda meşhurdur. Birçok yıldan sonra talih yeni- den Habsburglara güler gibi olu - yor. Bu aile kadar güç vakitler ge- çirmiş başka bir hanedan yok gi- bidir. » .”» Büyük talihsizliklerine doğru bu Şönbrun sarayından yola çık-| — prenseslsri düşünün. O kadar onurlu ve ayni derecede soluk - benizli Mari Antuvanet, nihayet bulan yolculu - guna buradan başlamıştı. Osun yeğeni Mari Luiz de sarayın bah- çesinde kocaman ağaçların altına oturarak hiç görmemiş olduğu Napolyon Bonapartla evlendirile- ceği için uzun uzadıya ağlamış; altı yıl sonra ise gene ayni ağaç- ların altına çökerek, bu sefer de Napolyondan kendisini — ayırdık- ları için acı gözyaşları dökmüştü. Napolyonla Mari Luiz'in oğlu çok yal(ıqıklı, çok güzel, fakat çok uçuk benizli Dük dö Rayhştad, ya- hut Napolyonun çağırdığı gibi “Roma Kralı”, Avrupadan daha geniş bir imparatorluğu buyruğu altına almağa namzetti. Hıbıburglırlı Bonapartların biribirine karışan kanları Alman- larla Fansızları birleştirecek, her ikisi de ünlü bu iki ailenin çocuğu Avrupayı pençesine geçirecekti. Ancak bu delikanlının yirmi altı yaşındaki Şönbrun sarayında ve - remden ölmesi mukaddermiş. ... mış prens Ve giyotinde 'nun büyük amcası ve Av - rupanın en yaşlı hükümdarı olan, Milııı'dıııVrı'ıeı-liğev İtalyadan Lehistana, İsviçreden Türkiyey Otto' kadar çok geniş bir imparatorlu - ğu uzun yıllar buyruğu altında tu- tan Franşuva Jozef kadar talihsiz - â y %4/% bı'/iııyl A ; Tni yukarı çıkar î& bşağra d d demedim L bir adam varmıydı? Güzel ve ihtiraslı İmparatori - çesi Elizabet bir İtalyan gölünün kıyılarında mutaassıp bir katil ta- rafından öldürülmüştü. lmparatoriçe ona 1858 yılında Prens Rudolf'u veliaht olarak do - ğurdu. Otuz yıl sonra bu prensi, metresi Kontes Vetzerer'le birlik - te Mayerling köşkünde vurulmuş buldular. Bu ölümün hakiki hikâ - yesi hâlâ anlaşılamamıştır. Habsburg tahtı bunun üzerine yeni Arşidük Fransis Ferdinanda geçti. Bu adam belki de Habsburg Imparatorluğunu kurtarabilirdi. . .. Arşidük Ferdinand, imparator- luğun devam edebilmesi için, bu - nun ayrı ayrı Ve özgür (serbest) bir Uluslar Federasyonu olması gerekliğini anlamış — bir adamdı. Ancak böyle bir görüş Sırbistanın hiç de hoşuna gitmedi. Çünkü A- vusturya buyruğu altındaki Islav topraklarını kendine almak isti « yordu. Ve 1914 Haziranının bir günün- de Prençip adlı bir Sırp genci onu Serajovo sokaklarında öldürdü. İşte bu tabanca kurşunu yüzün- den bütün dünya ateş ve kana bu- landı, milyonlarca kişi kurban ol- du. .. . . Fransuva Jozef'in dik sakallı kardeşi Ferdinand Maksimilian'ı, şu 1864 de imparatorluk yapmak için Meksikaya giden Avusturya Prensini de unutmıyalım. Bu a -| dam 1867 yılında bir sabah tanye- | ri ağarırken Kuveratoda kurşuna dizildi. ... Venedikte Mizzi Ştrubl adlı| bir genç satıcı kıza gönlünü kap - tıran Arşidük Johann da var, Bu adam sevgilisine kendini Johann | Ört adı ile tanıtmış, kız onun kim olduğunu uzun zaman bilememiş- | ti. Bir sabah onu kral muhafızı kı- | talarmın başında Arşidük Jo - hann Salvador olarak görünce | kızcağız işi anladı. Fakat sevgileri bu yüzden hiç eksilmedi. Yaşlı imparatorun çok şiddetli protestolarına rağmen bunlar ev- lendiler. Johann bütün hukukun- dan vazgeçerek sevgilisini aldığı gibi Cenubi Amerikada Valpare- zoya doğru yola çıktı. Fakat bin - dikleri yelkenli engin denizlerde hiçbir iz brrakmamak şartile bat- ğ7 .. » 1894 yılından 1915 yılına kadar tam altmış altı yıl hüküm süren ve 700 yıllık imparatorluğunun çökmesinden üç yıl önce göçüp giden ihtiyar Fransuva Jozef, ha- yatmda ne facialar görmüş bir a- damdır. Kendinden sonra da zavallı, za- yıf ve henüz vakit varken barış yapmağa bütün gücü ile çalışmış bir Habsburg daha vardı. j Bu adam için “Anatol Frans”- m kullandığı cümleyi biz de tek- rar edelimi “Bütün Avrupa hükümdarları içinde gerçekten namuslu bir a - damdı. Biz ona kulak asmak iste- medik!,,. Şarl 1915 de yirmi altı yaşın » da iken Avusturya İmparatoru ol- du. 1918 de de artık Avusturya Imparatorluğu kalmamıştı. 1922 yılında Madera Adasında sürgün olarak öldü. Bu ölümün zatürreeden olduğunu söylediler; belki de açlıktan göçüp gitmiştir. Avusturya — İmparatorluğunu Yugoslavlar, İtalyanlar, Çekler, Mıcırlıx.. Romanyalılar ve Lehli- î:;;e:mdı aralarında paylaşıver - d"Vı“yınumn sosyalist hükümeti lüştükten sonra Avusturyalılar H“!"b“'elıra mal ve mülklerini geri verdiler. Otto için babası gi- bi yoksulluktan ölmek ihtimalleri kalmamıştır. Şimdi de gene eski tahtına dönmesi söyleniyor. Genç Arşidük bütün bunları çok zeki ve yorulmak bilmez an - !_ıeıi Kraliçe Zita'ya borçludur. E- ğer bir gün tahta çıkecak olursa, bunu annesinin sayesinde elde et miş olacaktır, A.E,