4 Temmuz 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 8

ORMANIN KİZİt ık Vahşi hayvanlar arasında ve Afrik enın balta girmemiş ormanla- yında geçen aşk ve kahramanlık, h eyecan, esrar ve tetkik romanı E-No- 3iyşmumma Yazan: Rıza Şekib W — Kifo'nun butun düşüncesi aslanlı adam üzerine büyük bir kuvvet göndererek bu tehlikeyi | ortadan kaldırmaktı Bunu yapacak, bu kuvveti ida- — re edecek kahramanları mı yok- tu? Vardı! Hele karşı taraf aslan- | İradam olduktan sonra bunu içle- | Trinden herhangi biri bile üzerine | alabilirdi. . ' Niyam Niyamlılardan başka O wahşi kabileleri tirtir titreten as- “—Tanlı adamın Niyam Niyamlar ü- — zerindeki tesiri çok sönük kalı- yordu. Bununla beraber, her bir köşeye çekip sorulursa onun adı- n bile işitmek istemez, korkudan © dizlerinin bağı çözülürdü. . Umumiyet itibariyle aslanlı a- damdan çekinip korkan, bu ka- bile halkı bir araya gelince hiç de — böyle netice ile karşılaşılmaz, en —| korkaklarının bile aslanlı adam — üzerine yürümeye can attığı görü- lürdü. Kral Manza zamanında, — onu takip eden Başıyamanzanın — günlerinde aslanlı adama — karşı duyulan korku yavaş yavaş silin- - meğe yüztutmuştu. Kifoya göre Medkyao işi iyi ida- | ryeedemiyırdu. Halkın aslanlı a- — dama karşı nlan duyguları böyley- — ken başta Manza ve Başıyamanza | — bulunmuş olsaydı, aslanlı adamın : çcudu ortadan çoktan kalkmış leamte li — urdu. Kifo, kral Medkyoya daha so - P kuldu.. - — Kralım, dedi, bana izin ve - rırıenız Aslanlı adamla başa çık- | | mak için bazı tertipler düşüne - A yım ve düşüncelerimi evvelâ size — söyleyeyim.. —Müsaadeniz olursa — hemen harekete geçer, Şariyi elin - | y dokunamıyacak bir hale de geti- | — Peki ne iistersen öyle yan .. © Senelerdenberi giden Aslanlı a - — dam davasına bir son vermeliyiz . — Ben de böyle düşünüyorum, — — Kifo! Böyle düşünmek kolay. — Fakat şunu hatırdan çıkarmama - | İrki ceddim bile senelerce bu a - © damla uğraştıkları halde başa çı- © kamamışlardır. Gene en büyük işi — biz yaptık.. Daha fazlasını yapabi- | İir miyiz?. İşte bu meçhul... Bana — yapılacak denilen şeylerin, yapa - — cağız dediğiniz — şeylerin ya hiç / yapılmadığını — yahut da pek geç — yerine getirildiğini gördüm. — Medkyo yavaş yavaş sesini yük- — geltiyor ve coşuyordu. — Hakikat de böyleydi.. Bizzat — Kifo kaç defa krala söz verdiği — şeyleri ya hiç yapmamış, yahut da — yerine pek geç gelmişti.. Aslan - lradamhakkında almacak ted - — birlerden dolayı Kifonun salladı - — ği yalana artık inanmıyor ve bu - oldu? Aslanlı adam mı bırakmı - yor, yoksa başına birkaza mı — Şariyi ben iyi — tanıyorsam — Niyam"Niyamlı teker teker bir — den kurtardıktan sonra artık zara- | O nu açıkça — söylememek için de - böyle dolambaçlı yollardan gidi - — yordu. - Kral: — Kifo, dedi, Şariye — ne| damdır. Onu muhakkak Aslanlı adam alıkoymuştur.. Medkyo düşünüyordu. Bunda Kifonun hakkı vardı.. —Şimdiye kadar en tehlikeli yerlere koşup giden Şari ne yapar yapar ya ken- di döner, dönemiyecekse — haber göndermenin yolunu arardı.. Bu sefer ne onu ve ne de ötekini yap- mıştı. Kral birdenbire yerinden kalk- tı.. Büyük ve geniş halkalarla dol- durulmuş ayaklarını âdeta güç a- tabiliyordu. Böylece, yarı seker, yarı zıplar bir vaziyette sarayının avlusunda dolaştı.. Bu dolaşma yarım saatten fazla sürdü.. Bu za- man içinde bir tek kelime bile sar- fetmedi... Yalnız düşündü, düşün- Sonra Kifoya döndü. Kralın ko- nuşmadığı, dolaştığı zamanda tek ayak üstünde, bir cambaza taş çı - kartacak kadar ustalıkla duran si - hirbaz bu dönüşte bir fevkalâdelik sezer gibi oldu. Daha kral — söze başlamadan o: —Sizi dinliyorum, kralım.. U- marım ki düşünceleriniz — Aslanlı adamı artık ortadan kaldıracak bir buluş doğurmuştur., Bu ihtiyar | sihirbazınızı düşünmekten kurta - racağınızdan eminim .. (Devamiı var) 47 mnci liste ! — Şayia — Yayıntı ÖRNEK: Halkı yayıntılarla si - nilendirmek doğru değildir. 2 — Rivayet — Söylenti ÖRNEK; Sofyada dolaşan söy - lentilere göre hükümet tekrar de - gişecektir. 38 — Sulhperver — Barışçıl ÖRNEK: Biz barışçılız, fakat ay- maz değiliz. 4 — Gaflil — Aymaz, boş, dalgın 5 — Rükn — Ürkün ÖRNEK: Hükümet örkünlerin - den birinin söyleliğine göre... 48 İNCİ LİSTE 1 — İhtikâr — Vurgüunculuk. Muhtekir — Vurguncu ÖRNEKLER: I — Fransız hükü- meti borsa vurguncularına karşı sert davranıyor. 2 — Yaşatık maddelerinde vurgun- culuk en ağır suçlardan olmak lâ- zimgelir. | 8 — Müsüdere — Alanç Müsadere etmek — Alancetmek ÖRNEKLER; 1 — Osmanlı im - paratorluğunun son zamanlarına kadar alanç usulü devam etti. 2 — Kanun emretmeksizin kim- senin malı alancedilemez. 3 — Miüsrif — Savurgan İsraf — Savurganlık ÖRNEKLER: 1 — Savurganlığın sonu, avuç açmaktır. 2 — Savurgan iki yakasını bir ara- ya getiremez. Nasih — Öğüt 4 — Mülâhaza — Düşün ÖRNEK : Bu işte ne düşünde ol- duğunuzu söylemediniz. & Nasihat — Öğütçen ÖRNEK : Öğütçenler çabuk baş ağrıtırlar. NOT: Gazetemize gönderileeck yazılarda bu kelimelerin osmanlı - caları kullanılmamasını rica ede - ı_İinlım, başrmna bir kaza gelemez . | riz. — O kazaları evvelden gören bir a - | HABER — Akşnm Postası Ööz tür rf'kçe sözler / 4 TEMMUZ — 193:) Simdiye kadar verilen kelime- leri alfabe sırasiyle yazıyoruz K ör ÜWS Abide — Anıt Örnekler: İstanbul bir anıtlar şeh- ridir. İstanbul, Atatürk için, heykelli bir anıt yaptırmağa karar verdi, Âciz — Eksin Acz — Eksinlik Acz duymak, âciz sinmek Örnekler: İnkılâp, âcizlerin işi de - gildir. — Devrim, eksinlerin işi değil- dir. Devrimciler büyük zorluklar karşı- sında, eksinmek değil, şevklerini art - tırmalıdırlar. Aleyh — Karşı Aleyhte olmak — Karşı olmak Aleyhte söylemek — Karşı söyle - mek. Aleyhinde söylemek — Kötülüğüne söylemek Aleyhtar — Karşın Amerikai cenubi — Güney Amerika- SI Âmil (Müessir) — Etke Sular ve ormanlar toprak bitelgesi üstünde en büyük etkelerdendir. Arz ve talep — Sunum ve istem Örnekler: Güdümlü ekonomi sunum ve istem kanunlarını altüst etti. Bu yıl dokuma piyasasında sunum az, istem çoklur. AÂzm — Dölen Azmetmek — Dölenmek — Örnek: — Türk — havasının venliğini sağlamağa dölendik. Asrı hazır — Yeniçağ Asri — Modern Askeri — Sütel (Militaire) kalmak — Ek- yü - Notl) “Asker,, kelimesit *Soldat;, | hicbir isi Başaramaz! aıılaııuna türkçedir. Banliyö — Yöre Demiryolları yönetgesi — (idaresi), yöre trenleri tarifesini ucuzlattı. B çi Cephe — Yöney Örnek: Yatak odanız evinizin hangi yöneyindedir? Cemiyet, Şirket — Sosyete Misal: Türk Cemiyeti — Türk Sos- yetesi Şeker Şirketi — Şeker Sosyetesi. Cenubu garbi — Batı güneyi Cenubu Şarki — Doğu güneyi NOT:) Türk kökünden gelen “Ce- miyet, şu anlamda kullanılacaktır.: Hilâliahmer Cemiyeti — Kızılay Ce miyeti, Dil Cemiyeti. Gazeteciler Ce- miyeti. Cihet — Yön Örnek: Bu meseleyi hangi yönün - den düşünürseniz kölay — olmadığını görürsünüz. ÜAREN vi ŞEN Çarei hal — Çözge, kotarma yolu Örnekler: | — Bu işte nasıl bir çöz- ge bulacağımızı bilmiyorum. 2 — Bu işin kotarma yolu nedir? Dt » çet Davet — Çağrı Davetname — Çağırlık Med'u — Çağırılk, Çağrılı Örnekler; 1 — Yarın akşam — için kaç çağrılık yolladınız? 2 — Dün akşamki parti çağrısında bulundunuz mu? 3 — Yarınki büyük şölene (Çağrık) mısınız? 2 — Dölen ve dura başlıca kuvvet- lerdendir. (sebat — Dura) Hü KA Ehemmiyet — Önem Ehemmiyet vermek — Ünemek Örnekler:; Sön yıllarda ekonomik işlere büyük önem vermekteyiz . Son yıllarda en çok önediğimiz iş - ler, endüstri girişmeleridir. — Son yıllarda en çok ehemmiyet — verdi - dimiz işler, sınci teşebbüsattır. çağrılı Örnek: İstnbul dolayının ormanları Ekalliyet — Azınlık —<- e— Ekseriyet — Çoğunluk Ekseriya — Çoğun, çok vakit Örnekler: 1 — Fransada parlâmen: to çoğunluğa Flândenin önergesini reddetti. 2 — Uluslar sosyetesinde azınlık - lar meselesi her vakit ortaya konur, bir türlü kotarılmaz. Emanet — İnam. Emanet etmek — İnamlamak Örnek: Atatürkün gençliğe en bü- yük inamı, cümuriyettir. Emrivaki — Olut Örnek; Almanya silâhlanmakla Av rupayi yeni bir olut karşısında bırak- tı. ee KB Di Facia — Acın Örnek: Yugoslavya Marsilya acını- nı unutmaz, Feragat — ÜÖzgeçi Örnek; Yurt işlerinde şartlardandır. Fesat — Bozut Müfsit — Bozutçu Örnekler: 1 — Halk arasına bozut sokmak,. 2 — Bozutçuluk etmek Fıkra — 1 — Bölek 2 — Anlatık Örnekler: 1 — Kanunun maddesinin üçüncü böleginde.. 2 — Yazınızın son böleğinde... 3 — Hoca Nasreddinin hangi anlar tıklarını daha çok seversiniz? Fikri muzmer — Gütge Örnek: Bu adamın bir türlü anlı - yamadığım bir gütgesi var. Fikri takip — Güderge Örnek: Güdergesi olmıy_a__ı_ı &dıl_n. özgeçi ilk, ikinci 4 niRe ee Gafil — Aymaz, boş, dalgın Garp — Batı Gıda — Besin Gıpta — İmren Örnek: İmren güzel bir şeydir. Güzide — Seçkin Güzergâh — Geçek Örnek: Vasıf Çınar bütün demiryo- lu geçeğinde kendini tanıyan ve tanı - mıyanlar tarafından selâmlanmıştır. H Hakikat (T. Kö.) — I. Gerçek, ger- çeklik — Verite, 2 — (Terim) Gerçe, gerçeklik — Realite Örnekler: 1 — Hakikat budur. 2 — Bir devlet adamı hayal değil, gerçe - ler (gerçeklikler) üstünde yürür. Hakiki — 1 - Gerçek, hakikiŞ — Ve- ritable, 2 - Gerçel (Terim) — Reel Örnekler: 1 — O, hakikiğ bir iş ada- mıdiır. 2 — Belki iyi değil, fakat (gerçel) olan budur. Hâkim (Souverain) — Eğemen Hâkimiyet — Egemenlik Misal: Hâkimiyet Milletindir — E- gemenlik Ulusundur. Halletmek — 1- Eritmek 2 - Açmak, çözmek 3 — Kotarmak Örnekler: 1 - Su şekeri eritir. 2 — Bilmece açmasına ( çözmesi? merak ettiniz mi 3 - Aramızda bütün anlaşmazlıkları kotardık. Hassasiyet — Duyganlık — Örnek: Gazeteler hava savgası işin- de büyük bir duyganlık gösterdiler. Haset — Günü Örnek: Günü en çirkin huylardan - dır. ; Hasret — Üzlem Havali — Dolay gerçek gitlikçe azalmaktadır. Havale — Gönderi Örnek: Bankanın 300 liralık güde - risini aldınız mı? Havadis — Bilget Haber — (T. Küö.) Havayici zaruriyet — Yaşatık Örnek: Hükümet, yaşatıl: fiyatla - larını indirmek için elinden geleni yar pıyor. Hayal — Hayal <T. Kö.) Hikâye — Öykü Örnek: Gazelelerin gündelik öy * külerinde sanat değil, eğlence değeri aramalısınız. Hitap etmek — Aytamak Hatip — AÂytaç Örnekler: 1 — Güzel bir ayta, sırar sında, bir orduluk iş görür, 2 — Bir sözmenle bir aytacı çoğun biribirin * den ayırt etmiyoruz. Hurafe — 1 — Urasa 2 — (Evham ve hayalât sanıka Örnekler: 1 — Halkı urasalardan kurtarmak lâzımdır. 2 — Biz hesup * Tarımızı sanıklar üzerine kurmayız. Huzur ve sükün — Baysallık Misal: Yurdda güvenlik ve baysal - lık, ülkümüzdür. Hülâsa — Üzet Örnek: Başbakanın dünkü söylevi- nin iyi bir özetini isterim . Hür (T. Kö.) — Üzgen Hürriyet (T. Kö.) — Özgenlik İhtikâr — Vurgunculuk. Muhtekir — Vurguncu Örnekler: 1 Fransız hükümeti bor- sa vurguncularına karşı sert davranı" yor. 2 — Yaşatık maddelerinde var - gunculuk en ağır suçlardan olmak lâ- zumdır. SA eti Islah etmek — 1 - Yeğritmek, 2 — Ayırtmak, Eski kitaplarda “susmak, söylemek ten yeğdir,, gibi sözleri hatırlarsınız. Yeğritmek kelimesinin kökü işte bu “yeğ, dir. > Örnekler: 2 — Bu kurumu yeğrft- “mek, onu yıkıp yenisini yapmaktan da- ha zordur. 2 — Yıllardanberi bizdeki at cinsi ni arıtmağa çalışıyoruz. Islah, Islahat — - — Yeğritim, 2 — Arttım. Örnekler: 1 — Tanzimat — Avrupa korkusuyla başvurulmuş bir yeğritim hareketi idi; bir devrim değildi. 2 — Islahı cinsi feres — At cinsinin yeğritimi, HÜ gee Iztırar — Sıkınç Örnek: Nasıl bir sıkınç sizi böyle hareket etmeğe sevketti? , İaşe — Beslev Örnekler: 1 — Çocuklar için süt en iyi besindir. 2 — Bir ordunun beslev en başta gelen işlerdendir. İbda — Yaratı Örnek: Yaratı kuvvetinden yoksun olandan büyük eser beklemeyiz. İçtimai — Sosyal İdare etmek — Yönetmek Örnek: Devlet yönetmek kolay de * gildir. İhale etmek — Üstermek İhale — Üsterim. Örnek: Bu yolun kime üşterildiğini biliyor musunuz? İdare (administration) — Yönetim Örnek: Türk devletinin yönetim şek li cümhuriyettir. İdare (idare yeri anlamına) — netge Örnek: Dün tütn yönetgesine git * miştim. İddia — Sava İddia etmek — Savamak Dava — Dava (T. Kö.) Örnekler: I — Boş savalarla vakit baybetme, 2 — Herkes boöş savada bulunan * ların yanından kaçar. İfşa etmek — Gizaçmak İfşaat — Gizaçı Örnekler: 1 — Sazanofun — büyük harp zamanında İstanbulun Çarlığa nasıl verildiği hakkındaki gizacılarını okudunuz mu? | 2 — Dostlarının sırrını dile vermek, devlet işleri hak'ında gizaçmak en kö- tü huylardandır. / meselesi Yör ı Hi _—'_Iâw Ha ltan ae G AİR T meama d Gamm e Aa ğ AA —iyi aa l M aa B ğ n di 'a HnĞ VALĞA a A