4 Temmuz 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kiitühhaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir. Her evde bir lane bıılunmak lâzımdır. u m h u r i yet Onbirinci yıl sayı: 3999 Teıefon: Başmuharrir ve evi: 22366, Tahriı beyett: 24298, Idare Hayat Ansiklopedi üncü cüzü çSctı 8 Teigrat ?e mektuP td»n: cumnuriyet* istanba. posta kntmn: tstanbui. NO. 246 ve matbaa fcamile Matbaacüık ve Perşembe 4 Temmuz 1935 Neşrlyat ŞırUetı 24299 2429a Ulkenin Ege Bölgesi pırlantası: Izmir ve çevresi alkınmak için olanca gücü ile çalışan bir yurd parçasını görmek kadar insana gönül şenliği ^verecek iş olamaz. Izmir kalkınma yolunda, zamanın bütün güclüklerile güleşerek ileriliyen ve yükselen bir şehrimizdir. Bu fehir Batı Anadoluyu kaplıyan Ege bölgemizin pırlantasıdır. Şehir olarak sanki tarihle omuz öpüşür bir geçmişten doğan bir güneştir ki bugüa dahi alnında eşi az bir soysallığın (asaletin) parlak belgesini taşır. Adalardenizinin kenannda Anadolunun ta koynuna girmek istennişçesine jçerilemiş uzun bir körfezin en sonunda, €n dibinde yaman dağlara öyle anlı şanh bir yaslanışı vardır ki ona bu halinde şaşan gözlerle bakarken gönüllerin sevinc ve kıvanc dalgalarile hoplamaması imkânı yoktur. Bütün Akdenizde Izmirden daha güzel bir liman, bir iskele bulunamaz dersek yalan olmaz. Bu, tarihteki şark îskeleleri gerdanhğının baş incisidir. Bütün Avrupa şark iskeleleri içinde en ileri, en güzel ve en yüksek olarak îzmiri tanıdı. O ise kendisine verilen bu onoru bin kere hakkedecek güzellik ve yücelikte bir Türk kentidir. Genel Savaş dünyayı devrimlere boğ<du, ve bu arada olup biten işler Izmir şehrinin hayatına da dokundu. Ne hacet, Genel Savaşm sonu ile banş arasında bu şehir yabancı kaplamasma (istilâsma) uğnyarak ulusal kurtuluş savaşile tekrar anayurdun kucağına alınırken yandan arbk bir ölçüde yandı, kül oldu, ve iiç yüz binden artık eski nüfusu yerine yüz küsur bin nüfuslu bir yangın yeri haline gelmiş bulundu. Bunlar çok acınacak işler olmakla beraber bizim olup biten fenalıklara karşı ağla makla geçirilecek vaktimiz olmadığı için o yakın kara ve kanlı dün üzerinde yasla diz döğmek yenne biz Izmfri eski bayındırhğma kavuşturacak çalışmalara dzen verdik. Bu özlü çalışmalar yemişlerini vermiştir. Bugünkü İzmir, artık on iki yıl önceki İzmir değildır. Onun yangın yerlerinin pek çok yıkıntıları ortadan kaldınlmış, onların yerinde şimdi ağaclanan geniş ve uzun bulvarlarla güzel yapılar yükselmiştir. îzmir bilgili kafaların yorulmak bilmez uğraşmalarile hergün daha güzelleşiyor, ilkbahara kavuşmuş bir gül bahçesi gıbi bol çiçeklerile yüzlere gülüyor. Aşırı ve aykın söz söylemiyoruz, îz mir bugünkü halile yarın ne büyük bir bayındırhk merkezi olabileceğinin söz götürmez belgelerini bolboluna ortaya koymuş, gözler önüne sermiş bulunmaktadır. tzmir için çalışan İlbay (Vali) General Kâzım Dirik ile Şarbay (Belediye reisi) çok değerli yurd çocuğu doktor Behçet Uzu burada saygı ile ve sevgi ile anmamak elimizde değildir. Bu kadar güzel çahşmalan özel yardımlarla daha güclü kılmak tatlı bir ödev olsa gerektir. İzmirin istiyebileceği yardrmlar, zaten merkez ve çevre itibarile onun açık hakkı olan bir takım işlerdir. Izmir şehir olarak kendisine çekidüzen verebilmek için hiç olmazsa, 23 milyon liralık bir bütçe ile çahşabilmelidir. Ak denizin kenannda yükselen bu şanh şehrimiz, ki daha büyük olmağa nişanlıdır, devlet merkezimizin özel ve sevgili bir ilgilikle kendisinin eksiklerini tamlamaga özen vermesi pek yerinde olan gerçekten ileri önemde bir yerimizdir. Bir zamandanberi Izmir liman ve nhtım işlerinin Şarbaylığa geçirilmesi düşünüldüğü halıde bu mesele her nasılsa bugüne kadar kotanlamamış bulunmaktadır. Bu mesele bu yolda bitirilmek için devlet merkezıtnizce onun üzerinde kesin (kat'î) olarak durulmasını dileriz. Ondan sonra îzmirin liman olarak ya^aş yavaş eski hareket ve canlıhğına döTiebilmesi için hangi şartlann ne suretlerle yerlerine getirilebileceğini incelemek çok yerinde bir iş olur. İzmir Kasaba ve uzatımı şimendiferleri devletçe satın alınmazdan evvel diğer devlet şimendiferleri tarifesinde, belki görünüşte o zaman yabancı sermayeli olan İzmir Kasabaya karşı, fakat hakikatte İzmir şehrine doıkunan bazı ayırdımlar (farklar) yapılmış, böylelikle İzmir limanını İzmir lima<nı yapan büyük hinterland nisbetle daralan ve küçülen bir şekle girmişti. ŞiraIdi îzmir şimendiferleri de Devlet Demiryollan içine girmiştir. Acaba eski tarife ayırdımlan düzeldi mi, yoksa hâlâ sürüp gidiyor mu? Eğer bu durum henüz düYUNUS NADİ fAarkaat 2 ncg aahifede) ı Leh Dış Bakanının Berlin ziyareti Venizelosun başını M. Beck dün Berline vardı Hırsız odacı yakalanıp getirene mükâfat ve Hitlerle konuştu Adliyeye verildi Fransızlar «Hitler iki taraflı anlaşmalara devam ediyor, gözümüzü dört acalım» diyorlar 3erlin 3 (Tel sizle) Lehistan Dış İşleri Bakanı M. Beck bu sabah Be:lme gelmiş ve istasyonda M. Hit 1 e r namına M. Maysner, Dış îşleri Bakanı Baron von Neurath, Dış İşleri Bak.ınlığı genel yazganı Kont von Bülow, Lehistanm Ber lin eîçisile Berlindeki Leh kolonisi tarafından karşılan mıştır. Öğleyin M. Beck, beraberinde Leh elçisi olduğu halde evvelâ Dış İşleri Bakam Baron von Neurath, sonra da M. Hitler tarafından kabul edilmiştir. Gazeteler M. Beckin Berlini ziyareti münasebetile hararetli makaleler yaz makta, onun Mareşal Pilsudski sağ ıken imzalanan Leh Alman paktmda bü yük bır rol oynadığını anlatmaktaJırlar. Ankara 3 (Telefonla) Bundan birkaç gün evvel Finans Bakanı Fuad AğraİJnm masasının üzerinde 1500 lirası kaybolmuştu. Yapılan tahkikat neti cesinde para, Divanı Muhasebat odacı larından Âşir tarafından çalındığı anlaşılmıştır. Âşir parayı Bakanın masası nın üzerinden aldıktan sonra paltosunun astarmm içine dikmiş ve paltoyu da bir arkadaşının evine bırakmıştır. Âşir sı kıştırılmca parayı çaldığını itiraf etmiş ve paltosunun astarını sökerek parayı çıkarmr§tır. Âşir adliyeye verilmiştir. Finans Bakanının çalınan parası Yunan parlamentosunda bir teklif Firarî Bakanlardan biri teslim oldu, ordudaki tasfiye Giridde galeyan uyandırdı Atina 3 (Tele fonla) Parla mentonun sabah top lantaında hükume tin namzedi olan M. Vozikis başkanlığa seçilmiştir. Başbakan M. Çaldaris yarınki top lanMda hükumetin programını okuyacaktır. Hükumet taraf tan saylavlardan Moshulas bugünkü toplantıda bir takrirVenizeloM le Venizelosun ba şını getirene bir milyon drahmi verilmesini teklif etmiştir. . Reyiâm lâyihası Hükumetin bugün parlamentoya göa derdiği lâyihalar içinde reyiâm için sa> lâhıyet \erilmesi lâyihası da vardır. j İki maddeden ıbaret olan bu lâyihada / Yunanistanda ortaya çıkanlan rejim rae / selesi icin halkın reyine müracaat edıiece/ ' ği, millet krallığı istediği takdirde eski i hanedanın erkek e\lâdı Kral Jorıun davet edıleceği, reyiâmm kırk gün zarfıcda. yaplacağı bıldirılmektedir. Firari bir Bakan teslim oldu Atina 3 (Hususî) Venizelos kabinesinin Finans Bakanı olup Giridde Venizelosla birlikte isyanm başında bulu # nanlardan Yorgi Maris dün akşam senn plon trenile Yunanistan hududuna gel • miş ve hudud memurlarına teslim olmuş(Arkan 7 nci aahifede) Sümer Bankın yeni fabrikaları Kamgarn ve sun'î ipek fabrikaları ihale edildi r. Hitler ve M. Beck İyı haber alan mehafile göre, M. Beck Berlinde 3 şubat tarihli İngiliz Fransız protokolunda sayılı meselelerle Avrupa meseleri ve doğu andlaşması hakkında konuşmalarda bulunacakür. Salâhiyettar Alman mehafılinde Al (Arkan 7 nci aahifede) ItalyanHabeş ihtilâfı en nazik safhasında İngiltere, Italyayı Uiuslar Derneği vasıtasile tazyik etmek istiyor, Fransa ile İtalya arasında müzakereler yapılıyor Ankara 3 (Telefonla) Bursada kamgarn ve sun'î ipek „ fabrikalannın kurulacağı yerlerde tetkikatta bulunan Sümer Bank müdürü Nurullah Sümer bugün Ankaraya geldi. Nurullah Sümer bu cumartesi İstanbula, oradan da Ekonomi Bakanile birlikte Bursaya gidecektir. Sümer Bankm beş senelik program mucibince kuracağı sun'î ipek ve kamgarn fabrikalannm tesisatı ihale edil Önümüzdeki eydi. Kamgarn Bursada, sun'î ipek fab lul ayında Budapeş rikası da Gemlikte kurulacaktır. Yeni fabrikaların inşasına eylulde başlana tede toplanacak olan arsıulusal tu caktır. rizm kurumu kongresine vermek ü zere Istanbul Lon dra otomobil yolu hakkında bir rapor hazırlamak için 4 gün evvel şehrimize gelen îngiliz gazetecilerile arka Ankara 3 (A.A.) Aldığımız bilgeye daşları İstanbuldan göre, genel nüfus sayımı hazırlıklan iayrılmışlardır. Tetkiklerini bitirerek Peşte Jtonferansı için bir lerlemektedir. Gazeteciler dün rapor hazırlıyan tngiliz gazetecileri Hazırlıklan kontrol edilen vilâyetler sabah otomobille ve Edirne yolu ile, Înc Londra İstanbula tam manasile 20 yi bulmuştur. Sayım hazırlıklarmda giliz otomobil sosyeteleri mümessilleri bir otomobil tetkik yolculuğu yaptık, hizmetleri görülen Kastamonu İlbayı Fazıl, Kurşunlu Kammunbayı Fevzi ve de 12 saat önce ekspresle Londraya git Bu münasebetle Avrupanın kalbinden geçen bu yolun hangi kısımlannın ta » Gebze llçebayı Osman Nuri, Başvekil mişlerdır. İstanbuldan ayrılmazdan evvel ken mire muhtac olduğunu tesbit ettik. Lon* îsmet İnönü tarafından birer beğenme dilerile görüşen bir muharririmize İn dradan Avusturyanın Linz şehrine ka « bitiği (takdirname) ile kayranmışlar giliz gazeteciler i şunları söylemişlerdir: (Arkan S inci aahifede) dır (taltif edilmişler). Brüksel Istanbul şosesi yapıldıktan sonra... İstanbul, Avrupa, Asya ve Afrika otomobil yollarının merkezi olacaktır Nüfus sayımı 20 vilâyette hazırlıklar kontrol edildi MIIIIIIIMIItll II I tl IIIIII111MIM11111 >111IIIII It 1 1 f 111MIIMII11II111IIIIIII11MIIIIIIIIII11111 1 IIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIItllllllllllllllllllllIIIIIMIIIHII Başbakanımız Mardinde Mardin 3 (A.A.) Başbakan îs met înönü bugün Mardine gelmiştir. Afrikaya sevkedilen italya kuvvetlerînin bir ttalyan limamnda teftişi Yeni tefrikamız Paşabahçe şişe fabrikası dün çalışmağa başladı J Günde 67 bin şişe çıkaran bu modern müessese^ şimdi Inhisarın siparişlerini hazırlıyor 1 Habeş Imparatoru beş devleti protesto etti İngiltere hükumetleri nezdinde protestoda bulunmuştur. Londra 3 (Telsizle) îngiliz gazeLâhey 3 (Telsizle) İtalyan Hatelerinin Adisababadan aldıklan haber beş ihtilâfmı tetkik etmek üzere Uiuslar lere göre, Habeş İmparatoru Habeşista Kurumu tarafından teşkil edilen komisna silâh satmadıklanndan dolayı Fransa, yon bugün toplanmış ve iki tarafı dinleBelçika, Danimarka, Çekoslovakya ve (Arkan 7 nci sahifede) lllllllllllllllllMllllllllllllllllllMIIIİIIIMIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllllllHIIIIIIIIiniMIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIMIlllllllllllün'lil Uzlâftırma Komisyonunur faaliyeti Hageçti Ha geçiyor Yazan: M. TURHAN TAN Halde sebze ve meyva fiatleri artıyor Halin iç ve hamallık işlerini çevirmek üzere her kabdan alman beş kurnş fiate yükleniyor Yeni Halin açılmasile beraber son iki gündür şarımızda sebze ve meyva fi atlerinin de pahalılaşması bir olmuş | tur. Bu garib bir durumdur, fakat ha kikattir. Hal idaresi Halin iç işlerinin çevril mesi ve iç hamallıkları için Hale giren her kaptan beş kuruş almağa başlamıştır. Bu paranın alınışı tabiî Haldeki esnafın veya ondan mal alan perakende cinin cebinden çıkmamış, gene halkın sırtına yüklenmiştir. Bu yüklenme hem de birkaç mislile olmuştur. Diğer yandan Hal Direktörlüğü dün verdiği bir kararla Halde bazı kimsele rin iş«yapmasını menetmiştir. Hal tü züğüKâl ; direktörlüğüne düediğini ç* (Arkan 7, nci aahifede) Bugün 6 nci Sahifede Bugün 3 üncüde: Istanbul önünde: îsmail Habib. 5 incide: Terbıye bahisleri: Selim Sırrı Tarcan, Türkiyede köy davası. S. Kandemir. 6 ocıda: Hikâye. 7 ncide: ^<Asya Aasyalıların değil, ' •" f Japonların oluyor.> 8 incide: Spor haberleri, müsaba kamız. 4*~* Yukartda şişeler fırında bin beş yüz dereceden 30 dereceye kadar tedricen soğutuluyor, sağda 1500 derecede halita hazırlamyor, solda ftrının ağzın « daki otomatik makineler halitayr kalıblara çekerken îş Bankası tarafından, Paşabahçede kurulan şişe fabrikası dünden itibaren kısmen çalışmağa başlamıştır. Fabrika, ilk ış oimak üzere İnhisar idaresinden almış olduğu siparişleri hazırhyacaktır. Fabrika, modern ve muhtelif otomatik makinelerle mücehhez bulunmaktadır. Bu makinelerle şimdilik on, yirmi beş ve elli santilitrelik şişeler hazırlamak üzere tecriibe'er yapJmaktadır. Bir günlük tec "§ rübe sonuncunda elde edileıt şişeler, piy; (Arkan S inci aahifede) Halden bir manzara