22 Mart 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

x Vet e< Te C E e YKSA S . S İA Y vv 'N karl <T < CA Ş N - İ “HABER — Akşam Postası — Almanyayı protesto eden - Fransız ve İtalyan nota- larında ne yazılı? Berlin, 21 (A.A) — Bu sabah Alman hükümetine verilen Fran - sız muhtırasında şun'ar vardır: Alman — Başvekili 16 martta Fransız büyük elçisini kabul ede - rek ayni günde neşredilen bir ka- nun metnini kendisine bildirmiş - tir. Bu kanunla Alman hükümeti Almanyada mecburi askerlik hiz - metini tekrar tesis ve Alman ordu- sunu 35, 36 firkaya iblâğ etmekte- dir. Bir hafta evvel Alman maka- matı, bir Alman askeri tayyareci- liğinin teessüsünü resmi bir şekle koymuştu. Bu kararlar, Almanyanın imza ettiği muahedelerde — yazılı ahdi taahhutlere açıktan açığa muga - yirdir. Keza bu kararlar Alman hükü- metinin 11 kânunuevvel 932 tarih- li beyannamesine de mugayirdir. Alman hükümeti bu beyanname ile de Almanya için diğer uluslar- la hukuk müsavatını tazammun eden bir teslihat, umumi statüsü - nün, herkes için bir emniyet reji- mi tesis edi'meksizin kabili tahak- kuk olmadığını kendiliğinden ta- nimrıştır.,, Umümi bir tarzda Alman hü - kümeti en esaslı bir hukuku düvel | prensipim aşikâr bir surette red - “ detmektedir.. Bu prensip'hiç >bir Cevletin, akit tarafların muahe - denin vecibelerinden kurtülami - yacağı veya onun hükümlerini de- ğgiştiremiyeceğidir. Diğer taraftan, Alman hükü - meti, bilhassa kendisinin de davet edildiği bir müzakerenin başlıca mevzularının alâkadar devletler &rasında tenviri arzusunu bizzat izhar ettikten sonra, bir emrivaki- te bu müzakeratı en mühim mev- zularından birini hazfetmek sure- tile, tehlikeye düşürmeye en mü - sait tedbirleri ittihaz etmiştir. Cümhüriyet hükümeti, bu ted- birferi şiddetli protesto etmeyi ve bu bhususta şimdiden ihtirazi ku - yut dermeyanını bir vazife adde- der. A'mar.yayı Avrupa emniyeti - nin teşkilâtlandırılmasma tama - Almanlar Fransız nota- sına ehemmiyet vermedi men iştirak ettirmek için, Alman endişesini — müstemir suret - te gözönünde tutarak, bütün hu - susile takipten hkali kalmadığı uz- laşma mesaisini müdrik — olan bu hükümet, dünyada bu suretle ih - das edilmiş olan — huzursuzluğun ve bundan doğabilecek neticele - rin, yani bu hâdiseden muhtelif alâkadar memleketlere yüklene'i- lecek mecburiyetlerin mes'uliyet - lerini ancak Alman — hükümetine tahmil edebilir. İTALYANIN NOTASI Berlin 21 (A.A.) — Alman hü- kümetine verilen İtalyan notasım- da şunlar vardır: “İtalyan hükümeti, 7 kânunu - sani 1935 de Romada İtalya ve Fransa hükümetleri arasında ak- tedilen mukavelede olduğu gibi İngiliz ve Fransız hükümetleri a - rasında cereyan eden müzakereler neticesinde Londrada neşredilen 3 şubat tarihli tebliğde — Versay muahedesinin beşinci faslında tes- pit edilmiş olan askeri statünün bir taraflı bir icraatla değiştirile- miyeceği prensipi teyit edilmiş ol- duğuna nazarı dikkati celbetmek- ten kendisini menedemez. Versay maohodesizlır * başinci faslının, alâkadar hükümetle; a - rasında tam bir hukuk — müsavatı ile yaprlacak müzakerat yolu ile, tadilindeki faydayı daima müda- faa etmiş olan İtalyan hükümeti, Alman teslihatı meselesinin Al - manyanın da iştirakile 11 kânunu evvel 1932 tarihli beyannamede tesbit edilmiş oaln esasa mutabık olarak, umumi bir müzakere mev- Zzuu teşkil etmesi prensipine mu - vafakat etmiştir. Keza bu usulü prensip itibarile Alman hükümeti de 14 şubat 1935 tarihli tebliğatile kabul eylemişti. Bu seberten dolayı İtalya hü - kümeti Alman kararı ve bu kara - rın muhtemel bir tevessüü müva- cehesinde en geniş kaydi ihtirazi dermeyanıma kendini mecbur ad - detmattadir, , tihbarat bürosu bildiriyor: Kendi- sine Fransız refiri tarafından Fransa hükümetinin notası tevdi edilmiş olan hariciye Bakanı Fon Neurath, Bay François Poncet'e "Fransa hükümetinin yapmış ol - duğu protesto için ileri sürmüş ol- duğu sebeplerin filt vaziyeti he - saba katmamakta — olduğunu ve binaenaleyh Alman hükümetinin bu delilleri ret ve cerh için kendi- sinde bir mecburiyet görmemekte bulunduğunu söylemiş, — Versay muahedesinin evvelce diğer imza edenler tarafından ihlâl edil?iği - ni, ve bu imza sahiplerine mua - hededeki silâhsızlanma şartlarına riayet etmediklerini beyan eyle - miştir. Konsey top'antısı da - faydasızmış Cenevre, 21 (A.A.) — Havas muhabirinden: Alman mahafili, Fransanın teşebbüsünü — fuzüli, konseyin top'antısını da faidesiz telâkki ediyorlar. Bunların noktai — nazarınca bu gibi hâdiseler, ancak Almanyayı Cenevreye avdet hususundaki her türlü, düşünceden büsbütün uzak- laştırmaktan ve Avrupa ulusları a- sasındaki husumetleri arttırmak - tır. Sir John Saymon'un Berlin se - yahati kararında sebat etmesi, bu mahafilin hoşnutsuzluğunu mucip olmuştur. Fransız gazeteleri Tesanüd propagandası yapıyor Paris, 21 (A.A.) — Gazetelerin | heyeti umümiyesi, dünkü kalkın - mayı memnuniyetle müşahede et - mektedir. Çünkü Bay Flandin'in nutkundan sonra, yakında İngil - tere, Fransa ve İtalya — arasında istişareler cereyan edeceği hak - kındaki haber, müşterek bir hare- kete delâlet etmektedir. Sosyalist ,,Populaire” gazetesi, Uluslar Kurumuna müraacat fikri- ni tamamen tasvip ve şunları ilâ- ve etmektedir: “Fransız devlet adamları, hay- siyet ve hakkın istilzam ettiği şe - kilde mukabele etmişler ve böyle- ce, bütün milletlere şümulü olan hukuku beşer aleyhine meydan o - kuma keyfiyetine karşı uluslarara- sı sahadaki aksülâmeli kaydetmiş- lerdir.,, Figaro gazetesi şunları yazıyor: “Roma ile Paris arasındaki sı- kı anlaşmadan dolayı memnun ol- mak lâzımdır. Fakat — İngiltere, Fransa ve İtalya arasindaki tesa - nüdün bütün dünya nazarında a- çıkça belli olması icap- ediyordu. Barışın en müessir — teminatı bu tesanüttedir. Şimdi tehlikeli ka - rarsızlığın yerine insicamlı bir va- ziyet kaim olmuştur.,, Echo de Paris gazetesi, Ulus - lar Kurumuna müracaat münase - betil2, “hakem makamında ma - nevi bir takbih arâatinktayız,, de - trektedir. Buna müukabil “Lâm'i dü Peuple,, gazetesi, şunları yazmaktadır: “Uluslar Kurumuna müracaat, hiç bir şeye yaramıyacaktır. Çün - kü Almanya Cenevre kurumu ile istihza etmektedir.,, diyor. “Almanya, medeniyeti yıkacak!,, Londra, 21 (A.A.) — Muhale fet lideri Bay Lansburyi, — Avam kamarasında takririni tevdi ettik ten sonra demiştir ki: “ — Almanfya bir meydan oku: yuş yapmıştır ve bu suretle başlı yan silâhlanma yarışı gayri kabili içtinap olarak harbe ve medeniye tin tahribine müncer olacaktır Büyük Britanya diğer milletlerle beraber dünyanın büyük hava yol larının beynelmilel — olmasını ve bütün memleketlere acık ver bu lunmasını kabule amade olduğu nu bildirmeli idi.. _ Bay Lansbury sözlerine şu su retle devam etmiştir: “Militarizmi tahrip için başka bir harbe hazırlanmıyalım. Onu şimdi tahrip edelim.,, —. HABER İstanbulun en çok satırlan ha- kiki akşam gazetesidir. İlânla - rmı HABER'e verenler kâr e - derler, Londra, 21 (A.A.) — Sir Con Simon Avam Kamarasında irat ettiği nutukta demiştir ki: Bir kaç gün kadar — Almanya Başvekilinden samimi izahat ala- cağımızı ümit — ediyoruz. Çünkü Berlin seyahatımız tam bir sami- miyet'e mukabele ister. Orada ya- pılacak münakaşaların burada bir provasını yapmak doğru o'maz. Bizim Edenle beraber Berlin - de ve Moskovada ve Varşovada yapacağımız ziyaretler vaziyeti hakkile anlamak içindir.,, Sir Con Simon bundan sonra, Almanya hükümeti — tarafından Berline ne suüretle davet edildiğini anlatmış ve orada yapılacak mü - kâlemelerin mevzuu olarak, emni- yet, teslihat ve Almanyanın Ce - nevreye avdeti ve bir hava muka- velesi projesi maddelerinin tesbit edilmiş olduğunu ve bu müzake - relerin bir tarzı tesviye — bulmak. nihat gayesini istihdaf ettiğini söylemiş ve demiştir ki: — * Almanya tarafından geçen cu- martesi neşrolunan beyannamenin İngiltere için ağır bir darbe oldu- ğunu söylemekle hiç mübaleğa et- miş olmam.., “Burada bir noktayi bilhassa müşahede ve tesbit etmek mecbu.- riyetindeyim. O da, Alman - ordü mevcudu hakkında vrilen rakam: dır. Bu rakam, © kadar yüksek ve bir sene evvel teklif edilen mikta: rı ve hattâ her hangi bir yarp Av rupası devletinin bu hususta ha len verebileceği rakamı ©o de- rece tecavüz etmektedir ki' bu şe- rait dahilinde Almanyanın kom şularından bazılariyle bu hususta b'r anlaşmaya varmak istediğin - den ciddi olarak şüphe edilebilir. İngiliz siyasetinin gayesir Al manyayı Milletler camiasına hak kaniyetli şartlar içinde tekrar ge- tirmektir. Eğer diğer hir sureti halle iltihak etmemiz İâzım gelir: se bu, her halde çok daha az mu- cibi memnuniyet bir sistem ola caktır. Bu sıstemi — bir tehlikey. karşı koymak için intihap edilmiş kombinezonlar sistemidir. Bu noktai nazarları teşrih et tikten sonrar İngiltere ile her han gi bir memleket arasında husus bir anlaşma tasavvur etmediğimi zi söylemiye lüzum yoktur. Berlir Moskova, Varşovaya yapacağı mız ziyaretler Parise, Romaya ve yahut Brüksele ve bilhassa söyle meye lüzum görürüm, Cenevreye Sir Con Simon vaziyeti anlatıyor Avam kamarasında neler söy'ledi! arkamızı çevirmekliğimiz demek değildir. Avrupa için bulun bir sureti tesviye ancak herket” tatbik edıldıgı zaman kati olabi' lir.,, ; | İngiliz nazırlarınıîı seyyahat programl Londra, 21 (A.A) —S'rSi" mon ile Bay Eden'in Avrupan? muhtelif hükümet — merkezlerin' seyahatleri hazırlılarına hararetl? devam edilmektedir. Bay Eden'in cumartesi sabah tayyare ile Parise giderek Bay Li val ve Bay Suviç'in iştirakleri? yapılacak üç taraflı konferanst* bulunmasına karar verilmiştir. Bay Eden, evvelce haber verif diği gibi, ayni günün akşamı Lof” draya dönmiyecek, — fakat trenkt Berline hareket edecektir. Bay Eden, Berline, Londradaf tayyare ile hareket etmiş - ol olan Sir Simon ile ayni z varacaktır. Pazartesi ve salı günlerini i$ * gal edecek olan Berlin görüşmele” rinden sonra Bay Eden salı gün akşamı Moskovaya hareket ede * cek ve oraya ayın 28 inci günü $# mbıhı varacaktır. “Rusyanın Londra sef'ri Bay Maif ki, dış işleri Bakanlığınım hu parlâmento kâtibi Lord Kranbur? ile bu Bakan'ığın muhtelif memur” ları ve İngilterenin eski Moskov? mas'ahatgüzarı Bay Stranz refa * kat edecektir. Bay Eden, Bay Stalin ile görü' şecek, fakat başlıca görüşmelef Bay Litvinof ile olacaktır. Bu görüşmeler, Avrupanın yet’l vaziyetine ait olacaktır. Bay Eden İngiltere sefaretind” oturacaktır. Sovyetler onun şeref” ne bir eğ'ence programı hazırla * mışlardır. Bay Eden, Moskovada? ayın 31 inde ayrılacak ve 1 nisaf” da Varşovaya varacak, 3 nisand? oradan müfarakat edecektir. Bu seyahat sonunda Fransa, talya ve İngiltere dış işleri Ba* kanları arasında yeniden üç tarâ'” lı bir konferans yapılacaktır. e ZAYİ — İstanbul ithalât güm'? | ğgünden 12 — 5 — 932 tarih ve me No, İt beyannameye ait müfrez ol'dl noyu kaybettiğimden yenisini alacâ * &ım eskisinin hükmü yoktur. | İstanbul Balıkpazar Arslan Bo » ! Ali Haydar 2 No i Hayd (52) i Eski Boss şampiyonu, rını tasvir temsil ettiği görünüz ! film ni ) - Bu hatta S AR A Y Sinemasında —A Müzikhol artisti, dansör, fabrikatör — ve suema yıldızı | GEORG -S CARPENTiB5İ kendi hayatını ve aşk macerala: eden ve sehhar yıldız Ariet Marchal ile beraber TOBOGAN caz'p, mühim ve alâsabahş FOX JURNAL tan başka hiçbir i işe yaramıyacak- Bugün bütün matınelerde ve suvarelerde İ PE K Smnemasnda I:ıı--s l“lh'ı Son Defa BOSNA SEVDALAR —ii TÜRKÇE SÖZLÜ TURKÇE ŞARKILI Bay Eden'e Rusya seyahahna'»*t : t A A