22 Mart 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

Di İm 22 MART — 1935 Siyasa aN aa n lngiliz siyasasının tereddütleri Yazan: Raif N. Meto Tüccar bir millet olan ve tenginliği ökonomik hareketlere da- Yanan — İngiliz — milleti — umumi Sâvaş tazminatınm milyarlarını Al - Manyanm ödemiyeceğini — ve hattâ Ünya ökonomisinin icabı ödememe- &İ icap ettiğini herkesten anlamıştı. Almanya gibi büyük bir milletin her sahada müsavatsızlığa razı ola- — Miyacağmı gene İngiltere herkesten Evvel keşfetmiş ve Versay muahede- Sinin bugünkü zavallı hali de yalnız anyanım değil biraz da enun he- Saplı politikasımm eseri olmuştur. Bundan yüz şu kadar sene evvel #erri Avrupanm en kuvvetli mille - tini temsil eden Napolyonu İngiltere Mağlüp etmiştir. Umumi Savaştan ©vvel gittikçe kuvvet bulan ve İngi- iz menfaatlerini tehdit eden Alman I"J]:ıaı-atı:ıı-luğ'uırıun mağlübiyetinde & İngiltere en mühim âmil olmuş - Harpten sonra çok kuvvetleşen Fransayı da İngiltere yukarıda zik - Tettiğimiz prensipten dolayı — zayif düşürmeğe çalışmıştır. Lâkin İngiltere, Almanyanın bu- Bün ortaya çıkan kuvvetini bir dere- Ceye kadar evvelden anlamış ve buna birtakım , husust manialarla karşı Ovmak istemekle bezaher altı yüz Yıl asker olmağa alışmış Alman ço- tuklarmın şimdi artık diğer millet: lerden farklı olarak silâhsız kalabi- €cesini tasavvur etmemiştir. Alman — milletinin dinamizm! bürta setleri — vılzurştır. Bu- hunla beraber, İngiltere birkaç ay Evvel işlerin nasılsa çızrmdan çıka - - Sağmı, Almanyanım nasılsa silâhla - hacağmı anlamiş; bugün başma ge - lebilecekleri düşünerek - birtakım tedbirler almaya başlamıştır. Her vakit geç harekete g-- ten, biraz geç anlıyan, lâkin 'N eden İngiliz siyasasını şimdi bir- Tök'üüşünceler almıştır. Almanya için büyük bir zafer teş- kil eden Alman silâhlanmasının hu- — Bukan kabulü demek olan son İngi- liz notasmı, işte bu herkesin gördü- | Gü, anladığı emrivakiin kabulünden başka birşey değildir. - Bu nota ile ve İngiliz Dış Bakanı ir Con Saymonu Berline gönder - Mekle, İngiltere, zımnan Versay mu- edesinin artık mevcut olmadığını abul etmekte, yarmı düşünmekte, Ve hatlıyacak — fırtımayı kendisine — Mümkün mertebe az zarar yapacak '“âkameılcre sevketmeğe çalışmak - ır, - l İngiltere, bu sebeple, Fransa ve talyadan hayli ayrılıklar göstermiş, ş“ ziyade korktuğu Almanyanm a « *yhine şiddetli tedbirler almak &i - Yasetinden kaçmmıştır. # » ©& A Ir!giliz siyasasında bugün gördü- Sümüz tereddütlerin daha — birçok derin sebepleri de vardır. giltere, buzün, Umumi Savaş: evvelki vaziyetin aksine, Dış si- Yasasının hâkimi değildir. Yetiştir - | ği çocuklar artık büyümüş, hattâ "enubi Afrika — gibi asi evlâtları da | Hlür etmiştir. Büyük — Britanya, :î:ârböyle büyük bir ailenin baba - lngiliı İmvaratorluğu ailesinin Parcalarmır teşkil eden Kanada, A - ı:“m'alvn, Cenubi Afrika gibi Üül- l.:;:rhugün sinni rüşte vasıl olmuş- Te İmpırıtorluğun temelini teş- eden Hindistan da, bugünler, ol- Süunluk çağma ulaşacaktır. likııte bütün bu memleketler, teh -  * kendilerinden uzak olduğu için, MVI'“P& işlerine karışmak isteme - l ektedirler. Kendilerine danışmak- _bir harekete geçmekten İngil - Teyi menetmektedirler. a undan dolayıdır ki, — İngiltere, Bi::e!_lenedenheri siyasasıma — kati Amlsflkamet verememekte, bir gün :ünenkayn, bir gün Avrupaya, bir .4 de çocuklarına — eski müstem- îlel_'îne — teveccüh etmektedir. Yadı tiliz İmparatorluğu bütün dün- 'dıi: Menfaatleri olan bir teşekkül- 'ı.""Yülnn Avrupayı değil, Ameri- Asyayı, — senelerden beri git- anladıktan sonra da emrivakileri ka- ayar kaçan müflis Bir karyola fabrika- törü kapağı Yunanistana attı İstanbul piyasasında şimdiye kadar hemen hemen misline te- sadüf edilmemiş bir ticari skan- dal vukubulmuştur. Piyasada ta- nınmaş fabrikatörlerden biri piya- sada on binlerce liralık borç -bı- raktıktan sonra tayyare ile Yuna- nistana kaçmıştır. Dün bu hususta yaptığımız tah- kikata göre şehrimizin tanmmış madeni işler ve karyola fabrika- törlerinden bulunan A, Velelyati- nin bundan bir müddet evvel her nedense vaziyeti — bozulmuştur. Vaziyetini düzeltmek için bir hay- li uğraşanı bu madeni eşya fabri- katörü nihayet borcu yirmi bin lirayı geçtiğinden piyasadan kay- bolmağa mecbur olmuştur. Söy- lendiğine göre bu fabrikatör tay- yare ile Yunanistana kaçmıştır. Dün vaziyetten Ticaret Odası haberdar edilmiş ve oda derhal piyasada tetkikat yapmıştır. Bu tetkikat neticesinde A. Velelyati- nin piyasadan izini belli etmeden çekildiği ve Yunanistana tayyare ile gittiği anlaşıldığından odadaki kaydı kapatılmış ve bu şekilde kaydına işaret konulmuştur, —— ——— tikçe kayniyan Asya kıt'asmı — dü- şünmek mectburiyetindedir. İngiltere, gittikçe büyüyen, işta - hasr artan ve dünyanm her bir ta - rafmda yalnız Büyük Britanyanın değil bütün beyaz milletlerin 'tica - retini altüst eden Japonyanın tehli- keli hareketlerine — karşı koymak mecburiyetindedir. Ve nihayet, İn - giltere, İngiliz İmparatorluğu tacı - nm zümrüdünü, Hindistanı düşün - mekte, ve bundan dolayıdır ki, muh- temel tehlikelere — karşı ellerinin mümkün mertebe serbest kalmasını | istemektedir. i Büyük Britanya efkârı umumiye- sinin bir kısmı, bilhassa amele ve liberal ktsmr İngilterenin — Avrupa işlerine karışmamasını arzu etmek - te ve İngiliz hükümeti bunu da dü- şünmek mecburiyetini duymakta - dır. * * * İngiliz siyasası, bugün, — birçok yollarım önündedir. Millet, kendi en mühim devlet adamlarımdan biri olan Çoörçilin de hazırlattığı büyük tehlikelerin, bü - yük fırtmaların yaklaşmakta oldu - | gunun da farkmdadır. Evet, dünyanm sulhü biraz İngil- terenin elindedir. İngiltere ya yalnız kendini, hotbin olarak kendi menfa- atlerini - düşünerek, ve — yahut ta, Moskovada çıkan İzvestia gazetesi - nin yazdığı gibi — fırtmayı kendin- den uzaklaştırmaya, başka sahalara sevketmeğe çalışacaktır. Rusyayı Al- manlara peşkeş çekecektir. Yükarıda saydığımız, anlatmağa çalıştığımız meseleler — karşısında Türkiyeye ne kadar büyük mesuli - yetler yüklendiği ortaya çıkmakta - dır. Dünyanm en mühim geçit yol - Jarından birinin muhafızı olan Tür- kiyenin pek mühim vazifeleri oldu- gu gün gibi ortadadır. Türkiyeyi idare edenlerin, sene - lerden beri Türk ülkesini her saha- da techiz etmekteki — gayretlerinin, takip ettikleri siyasasmım ne kadar doğru olduğu bir kere daha anlaşı - İryor. Türkienin İstiklâlini, âtisini muhafaza etmek, gelecek tehlikele - re karşı gözü açık olmak zamanıdır. Lâkin Türkiye, şimdiden sonra, on beş senedenberi olduğu gibi, başka - ları için değil, kendi için, daima sülh uğrunda çalışacaktır. | bütün — mevcudiyetiyle Şehrimizdeki Almanlar Tötonya klübünde toplanarak Hitler hareketini kutluladılar Evvelki geec Alman Kolonisi, Yüksekkaldırım üzerindeki “Tö- tonya,, adlı klüplerinde bir müsa- mere tertip etmişler, burada dok- tor Gueks, dikkate değer ve ehem- miyetli bir söylev söylemiştir. Doktor, söylevinde ezcümle demiştir ki: ; “— Adolf Hitler, bizzat kur- duğu yeni Almeşıyayı temsil et- mektedir. Eski Almanya, artık ta- rihe karışmıştır. Onun yerine, bü- yük Fredrik'in ruhundan ilham a- lan yeni Almanya gelmiştir. ç T “Yabancı memleketlerde bulu- nan bütün Almanlar, var güçleri ile, ana yurdda yaplan büyük işle- re iştirak etmelidirler... “16 Mart tarihinde Adolf Hitler tarafmdan verilen mühim karar, | Alman ulusunun namusunu yerine getirdi. Almanyaya hakikt hürri- yeti verdi. “Yeni kararla Alman hüküme- ti, Versay muahedesinin beşinci faslımı hükümden — düşürmüştür. Yani, zorla kabul ettirilmiş olan Versay muahedesinin bundan sonra hükmü — yoktur. Yabancı devletlerin boyunduruğundan kurtulan yeni Almanya,büyük dev letler arasmdaki mevkiini yeni- den alacaktır. Bu suretle dünya sulhu, yeniden kuvvetlenmiş ola- caktır “Alman ordusu dünya sulhunu temine çalışacaktır. Bütün dünya Hitlerin samimi bir sulhperver ol- duğunu biliyor, Yeni Almanya, harpten nefret etmektedir.,, Pek alkışlanan bu söylevden sonra, 1917 çarpışmalarına müte- allik bir film gösterilmiştir. Film, “Almanyaya inan,, adlı meşhur bir kitaptan alınmıştır. Vilâyet ve bele- diye bütçesi Şehir meclisi dün saat on dört - te ikinci reis vekili Bay Tevfiğin reisliği altında toplandı." Bütçe encümeninden gelen bazı mazba - talar okunduktan sonra bütçelere ait kararnameler madde — madde okunmuştur. Adi bütçe kararna- men varidatı 3371627, belediyenin muhammen varidatı 6272402 li - radır. Fevkalâde bütçenin — vilâyet 1270130 liradır. — Karaağaç mü- essasatı varidatı 1621001 lira, Da- rülâceze varidatı 173795 İira, Şehir Tiyatrosu varidatı 153886 lira, konservatuvar varidatı 74340 lira olarak tesbit edilmiştir. Masraf yekünları da - varidatın ayni olarak tesbit olunmuştur. Ye- künlar kabul edildikten sonra vali ve belediye reisi Bay —Muhiddin Üstündağ meclise teşekkür etmiş, celse nihayetlenmiştir. —— Et resmi Mezbahada kesilen hayvanlar - dan mezbaha resminin kilo üze - rinden alınmasına Nisan ayı zar - fımnda başlanacaktır. rekabeti Yeni bir safhaya giriyor Aayakkabıcılarla İâstik sana- yil aarsında gene alevlenen reka- bet yeni bir safhaya girmektedir. Bir yıldanberi bu işi tetkik eden fakat bir karar veremiyen Ticaret Odası İdare Hey'eti, nihayet a- yakkbıcıları davet ederek, bu hu- susta kendilerini dinlemeğe karar vermiştir. Oda İdare Hey'etinin bu toplantısı Pazartesi günü yapı- lacak ve ayakkabıcılardan bir heyet, de bu toplantıda hazır bu- lunarak mütalâalarını söyliyecek- lerdir. Diğer taraftan, lâstikciler de oda meclisine kendilerinin çağırı- larak şifahen dinlenilmelerini is- temişlerdi, Lâstikciler ayakkabı- erlardan sonra kendilerinin çağı- rrılacaklarını tahmin etmektedir- ler. Afyon satışında İran- da Türkler ve Yugos- lavlarla anlaşacak Afyon satışı Türk Yugoslav müşterek bürosuyle İranın da be- raber çalışması mevzuu üzerinde İstanbulda konuşmalar yaptıktan sonra, Tahrana giden İran mürah- haslarınım yakımnda tekrar döne- cekleri haber alınmıştır. Öğrendiğimize göre, İran hü- kümeti Türk—Yugoslav müşterek bürosuyle beraber çalışmağa ka- rar vermiştir, Kat't anlaşma, murahhasla- rın gelişinden sonra, İstanbulda imzalanacaktır. —-0 —— Cenup demir yolları şirketi heyeti umumi- yesi toplandı Dün Merkez Rıhtrm hanında “Cenup Demiryolları — Şirketi,, Hey'eti umumiye toplanması ol- muş, idare meclisi reisi Bay Rük- nettin toplantıya riyaset etmiştir. Şirketin bilânço ve hesapları tetkik edilmiştir. Şirketin işletme işi müdürlüğü- ner eski rıhtım şirketi Galata şu- besi müdürü Bay Reşat Fuat ge- tirilmiştir. “Cenup Demiryolları Şirketi,, Türkiye ile Fransa arasında bir i- ki sene önce yapılan intihap mu- cibince, Suriye — demiryolunun Türk hududu içinde kalan kısmını işleten Fransız şirketidir. İtilâfnameye göre, hattın işle- tilmesi 850,000 Türk lira serma- yeli bir Fransız şirketine verilmiş- Üi SAA MT Kok kömüründe ihtikâr yapanlar Ökonomi Bakanlığınca kok-kü- mürünün toptan satışına azami fi- yat konmuştu. Bir gazhane ile bir kaç büyük tüccarm bu — fiyattan fazlaya kömür sattıkları belediye- ye ihbar edilmiştir. Bundan baş- ka Beyoğlu cihetinde dokuz kö - mürcünün perakende fiyatlar da ihtikâr yaptıkları şikâyet edildi - ğginden bunlar hakkında — kanunt takibata başlanmıştır. 4 v 3,' ———0 |Tle var,Nle yok Karnera galip geldi Dev boksör diye anılan Karne - ra Nevyorkta Madison Skar boks stadında Ray İmpelleiere'i gürül - tülü bir maçtan sonra sayı hesabi- le yenmiştir. Maçı, eski dünya boks şampiyo- nu Dempsey idare — etmiştir. 19 bin kişinin seyrettiği bu — mühim maç başladığı zaman herkes Kar- neranın kahir faikiyetini bekler - ken mesele hiç de böyle olmamış- tır. Ray bütün kuvvetiyle — sağlı sollu hücumlar yapmağa başla - mış, Karnera ise güç halle kendi - sini korumağa çalışmıştır. Beşinci ravunda doğru Karnera birdenbire canlanmış ve Rayın ü- zerine atılmıştır. Böylelikle fai - kiyeti ele geçirdikten sonra altıncı ravundda hâkemin görmedgii bir saniyede nizamname harici ola - rak midesinin altma bir yumruk vurarak Rayı nakavt etmiştir. Bunu gören halk ıslık çalmağa başlamış ve Rayın meneceri ringe çıkarak Dempseye Karnerayı dis - kalifye etmesini söylemiştir. Fakat Dempsey kendisine şu cevabı ver- miştir: — Bana işimi sen mi öğretecek- sin?. — Eğer müdahalen devam e- derse Karnerayı galip ilân edece - ğim. Bu sözler büyük bir gürültü ve ıslıklarla karşılanmış, bunun üze- rine maç bir müddet inkıtaa uğra- mış ve ancak beş on dakikalık mü- nakaşadan sonra yeniden başla - yabilmiştir. Bu sefer Ray yorgun olduğun - dan Karnera kendisine — nisbetle çok hâkim dövüşmüş ve bu gürül - tülü maçı ancak sayı — hesabiyle kâzanabilmiştir. - — —orn. — Maçtan sonra Ray.. Karnera ile, yeni bir revanş — maçı için derhal müracaat etmiştir. Balıkçıların dertlerinden biri Pamuk ipliğinden yapılma ağlar Ökonomi Bakanlığı balıkcılığı- muzin iİnkişafı için alınması lâzım gelen tedbirleri tetkik etmektedir. Bu tetkikat arasında balıkçılığa en ağır gelen meselelerden - biri- nin de ağ imalinde kullanılan pa- muk iplikleri olduğu anlaşılmış- tır, Bu ipliklerin bir paketi 12 1li- radır. Halbuki ipliğin pamuk ol- ması ve uzun müddet denizde kal- ması itibariyle bir ağ pek az da- yanabilmektedir. Bu ipliklerin pa- halılaşmasının başlıca sebebi de ipliklerin gümrük resminin fazla olmasıdır. ni li Mimarsinan ihtifali e — 31 Martta büyük Türk san'at- kârı mimar Sinan için bir ihtifal yapılacaktır. İstanbul Halkevi ta- rafından bir proğram hazırlan- maktadır. | Dis el vEşŞEİ Bir grafik ve statis- |tik sergisi Belediye — Statistik Müdürlüğü şehirde gıda maddeleri — satışları seyrüsefer, — aydınlatma ve buna benzer malümatı taşryan — grafik ve statistiklerden — mürekkep bir sergi açacaktır. Şimdiden hazır « lıklara başlanmıştır. —a Âlman ataşeliği Berline çağırılan Bay Heynitz yerine, doktor Leysevitz Alman | Elçiliği ataşeliğine getirilmiştir. ü a L N ü C oKLEEe hüzL l ğ — Mlzl ”i