4 Ekim 1934 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 11

4 birinci teşrin 1934 & ( Çıkan kitaplara bir bakış V r lv Kendi kendisini yiyen _'T"“î"' ve adapteden — bangi- #ini tercih etmeliyiz? e çıkan “Varlık,, mecmua. > bir çok diğer meseleler arasında bırdeıu..um’_. | Her halde ankette son tarafa alman h"('—hohdıy-lwwvoı—_ dığını söyliyecek olursanız, — ki öte. bir çok sebep. * bu derece mevsiminde atılmadığını ileri sürmek isterim. Hattâ, biraz daha görüş, tercüme ve adaptı bi b , vi::ı ,h.ıı h Sillerden Türkçeye çe- değildir. dinin tarihi o kadar eski hp:nî“_““ Selim zamanımda fen mok- bi nin ıslahı düşünüldüğü dakikal “hhıkü—o—_yı— Vürülmüştu. k :;: İhhak Efendi, Orta Avrupa- —.:İ: bu akmım baş tarafın- | tozlu ve kimsenin ha- Turlamadığı, “fokat mena biç kirasenin | de görülüyor. de bulunumadığı | meselede Haydar Rifat Beyi Ko - akın, yabancı dil- virme — hareketini, da, dikili bir taştır. Bu lerden 'Türkçeye çe değiştirmişti. Artık, dönülmiyecektir. e AT a B e Etem ve Şinasiden Z ğ_:ıb K artık Tür. tır. Yarın kuvvotle gelecek bir. ter- dünyalarıma dair, kendi kendileri tara- findan — verilmiş HABER — Akşam Postası kurt hangi bir programla yapılmadığını liyeceğim. Bügün, her şey, onu Yapanların şahsi arzularına bırakılmış- tüme devrinin bizde ilk büyük müjde- | cisi olan Ha Ri arka- dı,ı..na_ h:d:'uııl::n'ı;mıı a- | Sen gün dönüp geldiği memleket- lamamışlardır. Bununla beraber, ken- ' te hemen bütün dünya milletleri - di kendine bırakılan insan arzularının E nin gayet mühim bir işini yola Hariciye vekilimizin daha ge- | Mı başka türlü hareket edemiyecekle- | koymuş diğer bir müessese - var, rini de teslim ederim. Nihayet, kendi | Buraya “İkinci Milletler cemiye- temez yapacaklardır. Nihayet, kendi | ti,, demekte haklıdırlar sanırım. “İkinci milletler cemiyeti,, ne- ŞT | Are?ç bizi hükümleri ve onun hâkimiyeti altındadırlar; K ileri, l :".ı_ anketi — yapanların bi'ı:," ’ı:ı:ıı | ir sualin buzünkü mevkini; : diklerini ığyliyıb.üra._h:mhıîıi.î ; | ceğiz. O, Pertev sonra Vefik Paşayı | *debiyatımıza büyük bir hile ile başını de oraya doğru çağıracaklardır. Ben, kendi hesabıma, gelişi gü- zel hissini verecek bir tercüme hâkimi- yetinden daha ziyade, programlı bir | tercümenin lüzumuna kanüm. Bunu tek bir insanla yapamıyacağımızı — bi- liyorum. Bu itibarla, Türkiyeye, tam | bir akademinin lâzım olduğu bir mev- simde bulunuyoruz — diyeceğim. Bu, mütercimin bizim üzerimizdeki hakimi. yetini kaldıracaktır. Artık mütercimin | kitaplarında kendi arzularını görmiye - sadece bir memur gibi, bir kütüphaneyi, — birer birer ve sadakatle mak'etmeğe mecbur olacaktır. Derhal ilâve etmek isterim ki, Hay- dar Rifat Beyin programsız tercüme İ yaptığını da söylemek istemiyorum. Bilâkis bir programı olduğunu hissedi- yoruz. Ve kat'iyyetle, klâsiklerden —da. ha ziyade, bugüne ehemmiyet verdiği Bununla beraber, bu nuşmaya davet etmeliyiz. Tercüme et- tiği kitaplarınım yanıbaşındaki büyük | sükütunun biraz ağır geldiğini itiraf e- Adaptasyon bahsine gelince; on beş Yirmi sene evvel, iki perde arasından, |sokan bu kurt, kendi kendisini çok- tan yemiştir. Bugün, ba işin tücareti- ni yapanlardan sonra, temenni edelim ki, bir cüzamlıya dokunur gibi, hiç | kimse, ona bir keve daha - elini uzat - mak gafletinde bulunmasın. Kenan Hulusi Hamiş — Varlık mecmuasındaki an- ketin diğer suallerine, arkadaşlarımın mecmuüalarında cevap vereceğim. Hay- dar Rifat Bey ve arkadaşlarının kitap- larından, bu kitapları - tedarik etmek fırsatınt buldukça, daima bahstemek arzusunu besliyorum. Resimde gördüğünüz kadın, yüz otüz yaşındadır. —Mariya — Tcodora Dottora ismindeki bu asırdan farlası- Dünyanım bütün posta işlerini bir yola koyan, müşterek bir fiat | tesbit eden, bir memleketin mu- | habere işine bir kaza oldu mu he- men bir diğerini onun yerine ça- Tıştırarak görüşme, mektuplaşını « ya zerrece halel getirmiyen bey- nelmilel bir posta işleri birliği var ki, İsviçrenin “Bern,, şehrindedir. Bu senenin haziran ayında, Londradan Holandaya uzanan su altı telefon kablosu hasara uğra- mıştı. Bu kablo tamir edilinceye kadar Londra - Holanda direkt hattı işlemiyecekti. Hemen Belçika haberdar edil- çika hattı vasıtasiyle muhabere temin edilmeğe başlandı. O ka- dar ki, Londra - Holanda hattı tamir edildi bitti, konuşulma “ta- bit,, şekli aldı. Fakat abonelerin hiçbiri bunu farketmediler.. İşte Milletler Cemiyeti kadar mühim ve milletler arasındaki a - hengi temin etmekte olan “Bey- nelmilel posta işleri birliği,, bu çeşit bir iş görmektedir. Birlik tam 1874 senesinde ku- ruldu. Bundan evvelki tarihlerde muhabere şeraiti, gayet berbattı. 1874 e kadar mektuplaşma, bir insan seyahati gibi güçtü. Parası çoktu. Bazı yerlerde, mektubu hem gönderen, hem de alan posta parası veriyordu. Bu tarihi senede İsyiçre hükü- meti, bütün dünyadaki devletlere, “Bern,, şehrine birer murahhas göndermelerini teklif etti. - Posta işlerinde anlaşmak, bir olmak is- tiyorlardı. İlk konferansa, tam 22 devlet iştirak etti. Bu da, insanla- yın gayri muntazam postacılık iş- lerinden ne kadar yılmış ve dü- zeltmeğe ne derece teşne olduğu- nu gösterir. Burada, bütün dünya- yı hudutsuz tek bir memleket gi- bi saymak kararlaştı. Birliğe aza olan her devlet, bu şartı tanımak- tadır. Beynelmilel posta işinde e- hemmiyet verilecek yalnız bir şey var. Sürat! *“Her memleket, herhangi mu- habere unsurunu, kendi mektubu veya telefonu imiş gibi, en süratli ğe veya nakletmeğe mecburdur.,, Memleketlerden dışarı gidecek mektuplar, en yakın, komşu mem- ucuna kadar ayni fiatla gidecekti. Ve gitmektedir. Postalar birliğinin — merkezi İsviçrenin “Bern,, şehrinde, bütün bu sıkılıklarla yakından alâkadar olmaktadır. Her memleket, posta yolunda herhangi arızayı hemen merkeze di ve Holandaya Londradan Bel- | ve emin şekilde yerine gönderme- | leketten, en uzak, dünyanın öbür | kinci Milletler Cemiyeti'!_ İsviçrede “Beynelmilel posta işle- ri birliği,, nasıl çalışır ? Yüzden fazla azası bulunan bu teşekküle dahil olan devletlerde bir senede 40 milyar mektup teati edilir haber vermekte, merkez de dün - yanın diğer yerlerine o anda ha - ber verip lâzımgelen tedbirleri al- maktadır. Birlik, dünyanm bir iki istisna ile bütün posta makamlariyle dai- mi muhabere üzeredir. İstatistikler neşreder, aylık bir mecmuası vardır. Dünyanım posta havadisini bir elden bildirir. Pos- ta taşıyan vapurların, tayyarele- rin bir listesini verir. Beynelmilel gayet mühim bir diğer ahengi te - | min eder. “ikinci — Milletler — Cemi> yeti,, — şimdi, — bir — çokyer- lerde muhtelif sermaye — sahip - leri elinde bulunan hava postaları ücretini de tesbit etmek, müteca- nis bir hale koymak emelindedir. Çok geçmeden bu da bir yola gi- recektir, Ikinci milletler cemiyeti, diğer ismiyle “Beynelmilel posta — işleri birliği,, tıpkı Beynelmilel Parlâ - mentolar birliği gibi, fakat beş se- nede bir toplanır. Sön toplantıla - rından biri bu senenin başında Kahirede olmuştu. 1929 senesinde de Londrada toplanmışlardı. Her âza devletin, kendi topra- ğinm genişliği gönderdiği, aldığı mektup, — yaptığı muhabe - re işine göre, — birliğe se- nelik bir taahhüdatı — vardır. Fakat pek azdır. Bizim paramız- la, senede 100 lira ile 500 lira ara- sında değişir. En yüksek ücreti ve- hildir ki, birincisind” H * Amerikada Ruzveltin takip ettiği renlerden biri İngilteredir. Bu pa- ra ile “Bern,, deki büronun maş« rafı görülmektedir. | Toplantılarda, posta işlerinin l daha çok ıslahı konuşulur. Nizam- namelerde tadilât yapılır. Yeni maddeler eklenir. Yalnız 1929 toplantısında 1800 muhtelif tadi - lât göze alınmıştır. Posta ehem- miyeti ne derece artıyor. ve . yeni mahiyetler gösteriyorsa, konfe - ranslarda o nispette — tedbirlere baş vurulur. Birliğin bir de telgraf bürosu var ki, o da ayni şehirde, ayni bi- nanın bir dairesindedir. Bu kon « ferans son toplantısını 1932 sene- sinde Madritte yaptı. Bu konferansta murahhaslarca itlifakla alınan kararlar, 1934 se - nesinin başlangıcında tatbika geç- miştir. Nihayet, telefon tamamen u - mumileştikten sonra, bir de tele- fon bürosu kurmak - lâzımgeldiği için, bu teşebbüse girişilmiş, an - cak telsiz işinde, merkez değiş - miş, Cenevrede kurulmuştur. Postalar Birliği azasının sene- | de teati ettiği mektup sayısı 40 | milyardır. 1889 da birliğe 86 memelket girmiş, 1900 de bu sayı / 113 e çıkmış, 1914 te son büyük | memleket olarak Çin girmiştir. Japonya ve Almanya da bu “İkinci milletler cemiyeti,, ne da- Lturlar, | mali politika, muhtelif vesilelerle muh- telif tarzda tenkit edilmektedir. Yukarı daki resimde iki banknot görüyorsunuz. Bunlardan biri; çekildikçe uzamaktadır. Bu, diğer resimdeki aslına bakılarak ka- uçuktan yapılmıştır. Takip edilen mali politika ile alay yollu yaptlan kauçuk- tan banknotlar, Amerikada hemen her şehirde satılığa çıkarılmıştır. Bunlar el- le de dolaşmakta ve çekildikçe uzayışı, Amerikan düşünüşüne göre alay mahi- yetini almaktadır ! V ç e |