23 Eylül 1934 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3
23 Eylül 1934 a görüşüm: e stanbulun lehinde ve aleyhinde... Ben bu şehri, bütün iyi ve fena taraflariyle severim. Kendim dört batındanberi İstanbulluyum.. İn - bazan kendine bile kızıyor la: —Ben edam mıyrm?.. - diye başlıyor; öz şahsım sağlam tara” fine bırakmıyor. Binaenaleyh, hemşerilerim, bu ün kendi aleyhimizde söyliyecek- lerimi bu kabil bir nefs muraka * besi addetmeli ve İstanbul düşma- nı olmadığıma kaijl bulunmalıdır- ir, Bizde biraz hodbinlik vardır. Osmanlı devletinin payitaht aha- lisi olmamız dolayisiyle, kendimi- zi, diğer hemşerilerimizden üstün Börmeğe kalkışırız. İtiraz etmeyin, derhal ispat €- deceğim... i i Kurunuvustada, kurumuulâ - da, henüz, şimdiki manasiyle dev- let ve millet teessüs etmemişti. Frenklerin (Çitö — site) dedikle- ri şehirler vardı. Meselâ, en büyük devletler olan Roma ve Bizans bi- le bütün hudutları içindeki insam lara ait değildi; sanki, onlar bu iki şehrin müstemlekesiydi. Nete- ) kim, meşrutiyet devrine kadar hiç bir mükellefiyete tâbi olmıyan İs- tanbulda da ayni mahiyet, aşağı Yukarı, yok rtiiydu?. , Ondan sonra bile, manevi saha- da, ayni hal devam etmiştir; Cüm- huriyet rejiminde, İstanbul, devle- İtin merkezi olmamakla beraber, BETA kendimizi bir neyi imitsazlı Yatandaş addetmemiz,, zihinleri İİ mizde baki kalmışıtr. Bilhassa şu dil meselesi dolayı- “yle ruht hastalığımızı belli edi- Yoruz: İstanbul Türkçesi.. Su karışma» Mış “İstanbul - Türkçesini, bütün Türklerin dilinden yapılmış mu- hassala bir Türkçeye üstün tut- mak istiyenler var.. R Bu, hodbinlik hissinden ziya» de, kurunuvustal bir düşünüştür. | Şimdiki devirde, bir tek şehir, kos- e bir millet üzerinde hâkimi T kül olabilir mi?.. Yalnız o konuş- İvan; ötekiler onun söylediklerini 'İtzberleyip ders gibi tekrarlasın.. Hayır! Elbette, yazı Türkçe- tinde,. bütün Türklerin sözleri, tümle şekilleri âmil olacaktır. İs- İ tanbul şehri de, büyük bir Türk | merkezi olmak sıfatiyle, buraya bir hamule ile gelecektir. Lâkin, sade biz.. Yalnız biz. İş- te bu olmaz!, (VA-Np) Hayvan sergisi İ, Hayvan sergisine bu günden j İtibaren kayıt başlamıştır. Kayıt i lesine çarşamba günü ak - târırma kadar devam edilecektir. İuam mücadelesi başlıyor Bir teşrinievelde şehrimizde ya İk ruam mücadelesi hazırirk- #ı bitmiştir. Yarm saat 14 te vali ve beledi- reisi Muhititn beyin reisliği al da sağlık zabıtası komisyonu lanacaktır. Camilerin tamiri yi, Evkaf müdiriyeti bazı camile- ri lüzum görmüştür. ar arasında Sultanahmet, yilan Selim, Beyazıt, Zeynep Gi tan camileriyle Bali paşa ca - Süt gm mektep çocuklarına baki ç Edirnekapı, Beşiktaş, üsküdar Bakım evlerinde kaç çocuk muayene edildi Beşiktaş, Edirnekapı, Üsküdar süt ve mektep çocukları bakım ev- leri günden güne faaliyet sahala- rmı genişletmektedir. Bundan başka yurtlara muhit- lerindeki aileler de gittikçe yakın | çocukta diğer hastalıklar bulun - bir alâka göstermektedir. Beşik- taştaki müesseseye bu senenin ilk Ticaret mektebinin kadrosu Ticaret mektebi kadrosu dün tebliğ edilmiştir. Aldığımız ma - lümata göre yeni kadroda mühim değişiklikler olmuştur. Koopera - tifçilik dersi, lise kısmımda lâğve- dilmiş, iktısat kısmındaki (Oderse de Suphi Nuri bey tayin edilmiş - tir. Bp suretle kooperatifçilik der- si veren Hakkı Nezihi bey yeni kadroya dahil edilmemiştir. Ticaret mektebindeki hocalı - ğı tercih ederek, Ticaret odası umumi kâtipliğinden çekilen Veh- bi beye de yeni bir ders daha ve- rilmiştir. , Vehbi beyin yerine ticaret oda- sı umumi kâtipliğine kimin tayin olunacağı belli değildir. Ihtikâr vardır Dahiliye ve İktisat. w Ten gele üzerine i yi a ie müfettişliği nezdinde bir komis - yon teşkili kararlaşmıştır. Vekâletler bu emirlerinde yeni ölçülerin tatbikr üzerine bir kısım esnafın okka fiatlarmı ve arşm nispetlerini muhafaza ederek az mal vermek suretiyle hile ve ihti- kâra tevessül ettiklerine dair ha » berler almdığından bahisle bu me- selenin tetkikı için vilâyet, beledi- ye, ticaret odası ve esnaf cemiyet- leri murahhaslarımdan mürekkep bir heyet teşkiliyle tetkikat icra- sını istemektedirler. Bu komisyo- na vilâyet tarafından Eminönü kaymakamı Raif, belediyeden ik- tısat işleri müdiri Asrm beyler in- tihap edilmişlerdir. Ticaret odası henüz murahhas seçmemiştir. Esnaf cemiyetlerinden bahçı - vanlar namma Yusuf, kabzrmal - lar namma Haydar, bakkallar na- mma Rüştü, sütçüler namma Fer- han, manifaturacılar namma Na- şit beyler en > iştirak ede - ceklördir. Komsiyon lik içtimamı bir iki güne kadar ölçüler ve ayar» lar umum müfettişi Kudret beyin riyasetinde aktedecektir. Hal dört ay sonra bitecek Kerestecilerde yeni yapılmak - ta olan sebze halinin inşaatma e - hemmiyetle devam edilmektedir. Hal ancak dört ay sonra tamam 0- Jabilecektir. Hal memur kadrosu tesbit edilmiştir. Beraet etti Bir suçludan 15 lira rüşvet al- makla maznun ve mevkuf bulu - nan polis Celil efendinin bir müd- dettenberi üçüncü ceza mahkeme sinde devam edilmekte olan mu - hakemesi dün neticelenmiş, cürüm sabit olmadığından beraet ve tah- i liyesine ar Kad) altı ayında altı yaşma kadar 2418 gocuk müracaat etmiştir, Bunlar- dan 314 dü salim görülmüş, diğer 690 çocukta hazim, 431 çocukta teneffüs, 117 çocukta intani, 880 muştur, 6 yaşından 16 yaşına Kadar mü- racaat eden . çocukların miktarı |» ise 5044 tür. Bunlardan 2327 si salim görülmüştür, Bundan baş- ka bakım evine 80 gebe kadın da müracaat etmiştir. Edirnekapıdaki (bakım evine altı yaşma kadar 2504 çocuk mü- racaat etmiştir. Bunlarm 129 zu salim görülmüş, diğer 331 çocukta hazim, 605 çocukta teneffüs, 118 çocukta intani, 1152 çocukta da Kilit kırdı Dün gece Eminönünde yumur- ta tüccarı Hayri beyin mağazası - nm kapısında bulunan kilidini kı- ran Arap Hasan yakalanmıştır. Harman kâtibini yaraladı Zincirlikuyuda tuğla harman - larmda çalışan Mehmet, bir ala - cak yüzünden tuğla harman kâti- bi Şevket efendiyi başından çivi le yaralamış, “kendisi yakalanmış» tır. Yakalandı Eminönünde Tanburcu hanm-- da Ramazan ve Mehmedin odast- na girmek istiyen Ahmet yaka- lanmıştır. Bir âmir hakkında takibat Dün üçüncü ceza mahkemesin- de bakılmakta olan bir hırsızlık davasnm şahitlerinden Hasan Basri efendi isminde bir polis me- murunun iki defa merkeze yazıl - mış olmasına rağmen gelmediği ve buna da Fatih merkezine giden müzekkerede gelen cevapta mer- kez dahilinde bu namda bir kim » senin bulunmadığı yolunda cevap gelmiş olması sebebiyet verdiği görülmüşütr. Halbuki, Hasan Basri efendi - nin ayni merkez dahilinde, Cibali mevkiinde olduğu anlaşılmıştır. Binaenaleyh kendi mmtakasın- daki memuru tahkik etmeden ce - vap vermek suretiyle mevkuflu bir davanm uzun zaman sürünce» mede kalmasina sebebiyet veren âmir hakkında takibat yapılması için müddeiumumilikçe merkeze yazılmasma karar verilmiştir. Zıraat vekilinin tetkikleri Dün refakatinde veli ve bele - diye reisi Muhittin bey de bulun- duğu halde, Ziraat Vekili Muhlis Bey Büyükderedeki o fidanlıkları ziyayet etmiştir. Her sene çiftçi ve o bağcılara binlerce fidan yetiştiren bu mües- sesenin faaliyeti vekil bey tarafın- dan takdir olunmuştur. Şükrü Kaya Bey Ankaraya gitmiş olan Dahiliye Vekili Şükrü Kaya beyin iki gün diğer hastalıklar görülmüştür, Ak tı yaşmdan on altı yaşma kadâr o- lan çocuklardan da müracaat e- denlerin adedi 5995 tir, Bunlarm 3162 şi salim görülmüştür. Üsküdar bakım evine müraca- at eden çocukların yekünu 9215 tir, Bir d dersten kalan- ların müracaatı Bu yıl bakalorya imtihanları - nm nispelen sıkı cereyan etmesi, talebe ekseriyetinin muvaffak ola- mamaşsma sebep olmuştu. Bu tale- be arasında 6 ders zümresinden imtihanlarını verip yalnız bir züm reden smıfta kalan pek çokları vardır. Dün bunlardan 15 i başve- kil paşaya telgrafla bir istida gön- dermişlerdir. Bu istidalarında ge - çen yıl olduğu gibi bu yıl da bir ders zümresinden ikimale kalan ta- lebenin Üniversiteye kabulünü ri- ca etmektedirler, M üsabakâ imtihanları Otuz eylülde bu sene lise ve or- ta mekteplere meccanen girecek talebenin müsabaka © imtihanları yapılacaktır. Orta mekteplere gi » recek olan bu nevi talebenin mek- tep idaresince çalışkan ve iyi ah- lâklı olduğu tasdik olunması ve kendilerine buna dair bir vesika verilmesi lâzımdır. Tıp cemiyetinde intihap Her hafta salr günleri toplan - makta olan Türk Tıp Cemiyeti ye- ni devre çalışmasına başlamış ve ilk toplantısında idare heyetine a- şağıdaki zevatı seçmiştir: Reis Dr. Osman Şerafettin, İkinci reisler: Etem, Ahmet Şükrü, veznedar Fethi beyler. Çocuk gazeteleri Bazı mecmua sahipleri, mek - teplere müracaat ederek çıkardık- larr çocuk ve diğer kültür gazete - lerinin mektep idarelerince satı - nalımmasını istemişlerdir. Maarif vekâleti bütün mektep- lere birer tamim göndererek bu gibi mecmuaların satmalınmama- sı bakkında tebligatta bulunmuş - tur. Ticaret odasına bağlandı Esnaf cemiyeit mürakabe mü - dürlüğünün ticaret odasına bağ - landığımı iktisat vekâletine bildir- mektedir. Bu müdürlüğün vilâyet ve ticaret odasiyle sıkı münase - betleri bulunduğundan bangi ta » rafa bağlanacağı münakaşa edil - mekteydi. Heyet bugün toplanâcak Yeni çıkacak nikel paralar için ressamlarımız arasında bir müsa- baka tertip edilmiş, birinciliği ka- zanacak eseri seçmek üzere bir jü- ri oheyetinin intihabma lü- zum görülmüştü. Alâkadarlar gü - zel san'atlar akademisinde bir iç“ tima yapmışlar ve jüri heyetini seçmişlerdir. Heyet e ar müdür- lüğünde topla ak ese kek ol 3 SİYASET! Italyanın mali ve iktisadi vaziyeti “İl Ciornale d'italla” güzetesin - den: İtalyada devlet bütçeşinin açığı 3766 milyon liret iken bu sene 1630 milyon lirete kadar inmiştir. Umum hayat pahalılığı 1930 senesine nisbet» le yüzde yirmi dört azalmıştır. | Resmi iskonto yüzde o 5,50 iken, yüzde üçe kadar inmiştir. Bankaları » mızın sistemleri sağlam temeller üze- | rinş kurulmuştur, Tasarruf sandıkla- rının şermayeleri dört milyar İiret ari- mıştır. 1983 senesinde İtalyada ilk ye- di ayda 5942 iflâs vukubulmuştu. 1934 senesinin ayni aylarında 4567 iflâs ol- muştur. i İktısadi vaziyetimiz dahilde müsait ise de harici vaziyetimiz parlak (o değile | dir, Ecnebi memleketlerine Yapılan sa tışlarımız ve ihracatımız ziyadesiyle a» zalmıştır. o Buna mukabil ithelâtımız çoğalmıştır. Maruz kaldığımız müşkül vaziyet, milletin içtimai hayatı üzerinde tesiri- ni gösteriyor. İşsizlerimizin çoğalma- sı, ihracatımızın azalmasmdan neşet ediyor, İtalyada ihracat yapan mnta- kalarda işsizler azdır. Meselâ Vene » dik ve Karrara mıntakalarında işsiz yok gibidir. Venediğin mensucatı ve Karrara'nın mermerleri dünyanm her köşesinde satılmaktadır. Fakat İtalya- nın diğer mmtakalarında işsizlerin a- dedi günden güne çoğalmaktadır. Bu münasebetle hariçle olan ticari mübadelemiz, rejimin nazarı dikkati- ni en fazla celbedecek bir mesele ol « muştur, Ecnebi memleketleri ile ticari va- ziyetimizin iyileşmesi için bir çok un- surlar mevcuttur. Avrupanın ticari va» ziyeti inkişaf etmektedir. Bununla be- raber bir çok devletler ihracatımıza karşı bir takım güçlükler çıkarmakta. dırlar. Faşist rejimi bu vaziyet karşısmda Timi gelen tedbirleri almaktadır ve her ihtimale karşı (o bütün gayretini sarfedecektir. Mussolinin politikası, ticarette bü- tün devletler ile teşriki mesai sistem leri tesisidir. İtalya hükümeti © yalnız bu sene zarfında, muhtelif devletlerle on yedi Henri anlaşma ve bundan maada Bir- leşik Amerika Devletleri ile kibrit ve İspanya ile civa ticareti hakkında am laşmalar yapmıştır. "Avusturya, Macaristan ile yapılan ticari anlaşmalar sayesinde bu iki dost devletin ihracatı ve ithalâtı yeni te - meller üzerine kurulmuştur. Bununla beraber, İtalya hükümeti kendi dahili piyasasını himaye ve mü- dafna edecektir. İtalya ticarette müte- kabil kolaylıklar O arzu ediyor ve bu. hedefe doğru ilerliyor. Komünistlerin davası Komünistlikle maznun olup bundan bir müddet evvel tevkif e- dilmiş olan Hüsnü paşa zade Os- man Salâhi, Doktor Hikmet ve eczacı Vâsıf beylerin muhakeme » lerine dün ağırceza mahkemesin- de başlanmıştır. Ba” Beraet ettiler Geçenlerde Sovyet vapurunda- ki tayfalardan biri sigara kâğıdı ve ampul kaçakçılığından dolayı mahkemeye verilmişti. İhtisas mahkemesinde bu tay » fanın mubakemesine (o başlanmış, müddeiumuminin talebi veçhile beraetine karar verilmiştir. Uzadıkça uzayan iş Bir seneye yakın bir zamandan beri bir türlü toplanamıyan lâstik ve kösele rekabetini tetkik edecek komisyon dün bir toplantı yapa * caktı. Üç kişiden ibaret olan ko » misyon ekseriyet (o olmadığından toplanamamıştır. Komisyonun bu hali iktısat ve kâletine şikâyet Lea Komis - »
