23 Eylül 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r 64çıktı üncü cüzü Ergani demiryolu Istikrazının Son tertibi rgani istikrazmın bu aybasında sahlığa çıkanlan üçüncü ve son tertibine ait kayit muameleleri ancak bu ayra sonuna kadar devam edecektir. Bu istikrazuı birinci ye ikinci tertipleri halkımızın büyük ragbetine mazhar olmustu. Son tertipte ayni rağbet alâkasınm gösterümis ve gösterO mekte olacağmda ve kayit müddeti bittiği zaman ilân olunacak neticenin bunu teyit ve ispat eyliyeceğinde süphe etmek istemiyoruz. Son tertip digerleri gibi dört mîlyon liradan ibaret olup bu miktardan tek bir tahvilîn kayit haricinde kalmı* olmıyacagı zaten "malum ve mubakkaktır. Mühim olan nokta cumhuriyet rejimhnizin bu çok yuksek kıymetli ilk malî tesebbüsüne karsı hal • kımız tarafmdan gösterilen alâkanm devaım ve hatta artmasıdır. Fazla olarak rouamele ona tstirak etmis ola • caklarm azamî menfaatlerini mucip tir. Henüz vakti varken bu nokta iize • rtnde efkân umumiyemizin bir daha tenvirini atla faydasız «aymıyonız. Bizde irat denilen seyin son zaman • lara kadar daha ziyade emlâk ve aka • rın getirdiği kiralardan ibaret oldugunu herkes bilir. Gayrimenkul »ervetin kıymeti yok değilse de külfeti de ona göre çoktur. Kiracdaruı isgal ettiği akann hemen her sene azçok ve bes on senede ise esaslı tamire ihtiyaç gösterdigi malâmdur. Vergilerin akar irat lan üzerindeki testrleri, hemen her zaman, alikadarlannın haklı haksız sikâyet mevzuudur. Akan sigorta etmek masraf, etmemek tehlikedir. Kirala nn inip çıkman akar sahibinin daimî bir endisesidir. Apartıman sahibi bir bildik îki sene evveline kadar bunun iradile pekâlâ geçinip dururken lstan • buldaki fazla injaattan dolayı kiralann yarıvanva dösroesmden simdi geçine mez hale geldiğini geçende yanayakıla bize anlatıyordu. Yukanki sözlerle kimse akar sahibi olmasın demek istemiyoruz. Maksadı raız yeni bir irat mevzuu olan dahilî Erganî istikrazmın gayrimenkul emlâk ve akara nisbetle daha çok sağlam, hiç endisesiz ve pek kolay bir irat esası oldugunu anlatmak için bir mukayese zemini hazırlamaktan ibarettir. Acaba akann »afi iradı nekadardır? Bımu gelisi güzel % 56 vssatisme irca edenler vardır. Bizce mahdut ve esaslı temirlerle diğer bir tiirlü masraflar sıkı hesap olunursa, hele şimdiki şartlar içinde, bu miktarm elde edilmesine imkân yok tur. Bundan baska meselâ 10 bin liralık bir evde veya 100 bin liralık bir aparhmanda yatan bu servetleri hatta yanyanya mütedavil kıymet haline koymağa da kolay kolay çare bulunmaz. Bu mülkleri rehin olarak kabul edecek banka bulsanız sizden alacaklan faix ve kumüsyon nvktarı o mülklerin kira larının herhalde üci katını geçer. Buna mukabil yirmi sene gibi kisa bir zaman zarfında kâmüen itfa edflecek olan Ergani dahilî istikrazının f a y dalanna baknuz: 1 tstikraz % 5 faizlidir, ve bu irat hiçbir vergiye, hiçbir masrafa tâbi olmaksizın safidir. Bu haltn itfa müddeti nihayetine kadar bövle devam etmesi kanunî teminata baghdır. 2 Bu istikraz için bütün itfa müddetine şamil olarak senede iki defa çeküecek kur'a usulü vazedilmistîr. Nu maralarma isabet vaki olanların aynca birdenbire büyücek bir servete malik olabümeleri mümkündür. 3 Bu istikrazla küçük bir irat sahibi olmak için mutlaka meselâ bir ev »atm ahr gibi muayyen bir paraya ih • tiyaç yoktur. Ergani dahilî isitkrazına yirmi Erast olan her vatandas istirak edebüir. 4 Ergani Utikrazı adeta müteda vü para gibidir. Devlet satıslarmda para yerine başabas kabul edilen bu tahvilleri istediginiz gun ve dakikada paraya kalbedebüirsiniz. Ne müzayedesi var, ne teualiyesi. Baslıcasım kaydettiğimiz bu pek eeaslı farklarJa Ergani dahilî istikrazı tahvillerinin emlâk ve akarla hatta kıyas kabul etmiyecek yuksek fayda ve menfaatleri olduğu pek meydanda bir hakikattir. Avropada mfllî tasarrufun en saflam yatım yeri devletin çıkardıgı bu turlS HAYAT Ansiklopedisi flnhirinri umhuri Murahhaslarm ^azetemize beyanatları HAYAT Ansiklopedisi n tSTANBUL ÇAĞALOĞLU Telgraf ve mektup adreai: Cumhuriyet, İrtanbul . Posta kutusu: İstanbul, No 248 ... . . . PaZar 2 3 EylÛI 1 9 3 4 o o ncı cilt hazırdır. Cfizlerinizl bir an evvel ciltletiniz 6 Telefon: Başmuharrlr ve evl: 22366, Tahrlr heyetl: 24296, İdare Te matbaa kısmile Matbaacıl* ye Neşrlyat Şlrketi. 24299 24290 Parlamentolar konferansı yarın saat 3 te toplanıyor Murahhas heyetlerin mühim kısmı dün geldi. Bugün muhtelif komîsyonlar ıçtima ederek faaKyete geçeceklerdir * J Rıhtım Şirketile itilâf yakında imza ediliyor Adliye Sarayı, Vilâyette yapılacak, muhtelif yerlerde Adliye ve Hapisane inşası düşünülüyor Evvelki gün Izmirden fehrimize gelen Adliye Vekili Saraçoğlu Şiikrii B«y, dün, Perapalas otelhıde Rıhtım Ştr keti murahhaslarile, sirketin hukumet • çe satın alınması mevzuu üzerinde müzakere ve temaslarda bulunmustur. Saraçoğlu Şükrii Bey bugün Anka raya gidecektir. Rıhtrni Şirketi rmidür ve murahhaslan da arkadan Ankaraya gidecekler ve uzun zamandanberi de vam eden müzakeratı ikmal edeceklerdir. Sirketin bükumete devri esaslan üzerinde itilâf edilmi? olduğundan bu seferki müzakereler uzun sürmiyecek ve önümüzdeki ay içinde, Ankarada, kat'î itilâfn&me imzalanacaktır. Adliye Vekilinin mühim beyanatı Adliye Vekilinin beyanatı Adliye Vekili Saraçoğlu Şükrü Bey, dün, Perapalas otelimî? kendisini zi • yaret eden bir muharririmize bu müzakereler etrafında şu beyanatta bulun mustur: « Rıhtım Sirketinin hükumetçe «atın alınması hallolunmuş bir meseledir. Bunun konusulan ve konuşulacak olan kısmı esasla alâkası olmıyan teferrüathr. Tarafeynin birbirine bu teferrüatta KÖstermeleri lâzım gelen kolayhklann Adliye Vekili Saraçoğlu Şükrii Bey en iyüeri hangileri oldugunu anyoruz. Göleukteki müzakerelerde sirketin devir ve mubayaası esaslan üzerinde itilâf edilmistir. Bu esaslan, ben Anlea(Mabadi dördüncü tahifede) Japonyadaki korkunç felâketin bilânçosu 1500 ölü, 4500 yarab, 600 kayıp var, 6800 ev, 3212 fabrika. 164 mektep yıkıldL 160 bin kişilik hir şehir su altında ve açlıga maruzdur Dün şehrinuze gelen mmrahhatlardan: Yukarıda tağda Italyan, tolda tsoeç, ortada sağda Japon, tolda Macar, aşağtda sağda Mısır, tolda tran heyetleri Şehrimizde toplanacak olan otazuncu Beyneunüel Parlamentolar konfe • rasına istirak edecek murahhas heyetferin bir kısmı da dün gelmislerdir. Geride kalan murahhaslar da bugün geleceklerdir. Parlamentolar konferansmın hukukî siyasî, sıhhî ve irtimaî, muhtelit emniyet, tahdidi teslıhat, müstemleke, iktısadî ve malî komüyonlan bugün faa • liyete geçecek ve bu suretle konferans filen mesaiye baş'amıs olacakhr. lantısını yarın saat 15 te Yıldızda ya • pacaktır. tçtimaı konsey reisi açacak, Büyük Millet Meclisi Reisi Kâzım Pasa Hazretleri de Türkiye narmna bir nutuk irat buyuracakhr. Konferans riyaset bürosunu teskil ettikten sonra muntaza • (Mabadi beçinci tahifede) İlk toplantı Konferans heyeti umumiyesi ilk top Bir Cenubuşarkî misak Hazırlanan listeye nazaran Meclise pek çok yeni yapılmak isteniyor aza alınmaktadır, kadın aza arttırılmıştır Belgr&t 22 (A A.) Yugos lavya matbuatı zun haber verdi gine göre, Sov yetler, Balkan devletleri ve Çekoslovakya arasında bir cenu buşarkî m\sakı aktî için Cenevrede müzakere ler cereyan et mektedir Şehir Meclisinin yeni azaları tesbit edildi Cenevrede mühim siyasî mülâkatlar tayfunun mahvettiği şimali Japonyadan uç güzel manzara: Mukaddea Füji yanardağı ve Ozakadan iki görünüş göre 2350 parça balıkçı gemiri bat • Tokyo 22 (A.A.) Tayfun kur • mifbr. Felâket sahasuun önce tahmia banlannm en son bilânçosu sudur: edilenden daha geniş olduğu anlaşıl Osakada 500 ü çocuk olmak üzere ımstır. 1039 ölü, 3000 yaralı, 586 kayıp varTokyo 22 (A.A.) 1925 tenberi dır. 144 mektep, 3924 ev, 3212 fab • Japonyada bu tayfunun sebep olduğu rika yıkılmıştır. 8120 bina da hasara kadar büyük bir zarar felâketi ofanamifh uğramifbr. Zararlar, bühassa gayet zengin ve smai Kiyotoda 207 kisi ölmü», 939 kifi bir mmtaka olan Ozakada çok büyük • yaralanmıs, 1675 ev yıkümiftır. Bun tür. Burada pirinç mahsulü çok zarar lar meyanında 20 de mektep vardır. görmüstur ve hükuraet antrepolarmda Kobede, rakamlar henüz tamamile dört bin busel pirinç mahvolmuftur. tesbit edilmemiştir. Tahmine göre buOkayama sehrini, Ashigava nehrinb rada da 155 Ölü, 483 yaralı, 3? kayıp setleri yıkılması yüzünden su basnsış vardır. 1234 kadar ev, sular altında « olduğundan 160 bin kişi, yiyecek ve dır. içecekten mahrum kahmşhr. Şehir, yiKofi belediyesinm haber verdiğine yecek istemistir. "•)<•"<> Son Büyük Romanımız ı ııııiMiıııınııııııııımıııııııııııııııııııııııınııuıııııiHiNiııııııııııııııiHiıııııııııııııııııııııııııı ımııimMiııımiMiıııııııııııımıııııııiNU Yeni namzetlerden Aam, Nemlizade müderrîs Etem Akif, eski Mütkirat Inhisan müdürü Mithat Beyler, Lâtife Bekir Hanım, Raşit ve /« Bankast müdürü Yumf Ziya Beyler merkezlerinde yapılmakta olan yokla Belediye intihabatı faaliyetine de malara dün nihayet verilmistir. Dün en vam edilmıktedir. Perşembe günü as son olarak Bakırköy kaza merkezinde kıdan indirilen defterlerde isimlere ya yoklamalar yapılmutır. Dime kadar büpılan itirazlar intihap encümenleri ta tün nverkezlerde yoklamalar yapıldığı rafmdaoı tetkik edihnektedir. Encü ve Cumhuriyet Halk Fırkası namzıet menlerin tetkikleri bu akşam bitecek leri tesblt edild'ği halde Fırkaca bir tir. D : ğer taraftan sinemalarda ve u aile mahremiyeti icinde kalarak bu nammumî rahallerdeki propaganda hftabe zet isimlerinin hiç intişar etmemesi kaylerine dün akşam da devam edilmiş de lâyik bir husus>'yet olarak telâkki e tir. (Mabadi üçüncü sahifede) Birkar gündenberi muhtelif kaza (moouuıuv» , IIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIM M Yevtıç Siyasî mebafil, bu müansebetle, Yugoslavyanm, Avrupada sulhu takviye edecek mahiyetteki her te^ebbüse kat Imağa dakna hazır bulunduğunu teyit etmektedirler. tnsan önce Maymunmuicü Ustat HOseyin Rahml Beyin bir seaedir "Cumhuriyet için hazırlamakta olfevkalâde tneraklı roman M. Litvinofla M. Bekin miilâkatları Cenevve 22 (A.A.) Sovyet başmuraShası M. Litvieıof ve Po lonya Hariciye Nazırı M. Bek, kendi mem'eVetlerini alâkadar eden işler üzerinde, dün, uzun uzadıya görüsmüslerdir. Sovyet ve Polonya murahha: heyetleri mehafilinde bu görüstneço dair hiçbir tefsir yapılmarnaktadır. Fransız mütefekkiri Paskal şöyle diyor: Insana kcndi büyiiklügünü bildirnw<Un hayvanlarla n« kadar müsavi d»r«c*d* bulunduğunu gösl*rm*k tohlık«Kdir« Onun asağılığmı gösün* sokmadan âzametinden bahs«tm»k daha tehlikelidir. Bu iki hatini bilmckten onu gafil bırakmak daha çok tehlikelidir. Fakat bu iki mahiyctini ona tesbit •tmok daha pok çok faydalıdır. IIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIMIIIIIIIIIIIIllllllllllllllllllMIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllinillllll istikrazlardır. Onun içindir ki oralac da halk devlet ne zaman böyle bir istikraz çıkaracak diye dortgözle bekler dururlar, ve böyle bir istikraz çıkmca da adeta kapışırlar. O kadar ki oralarda hemen htikrazlann pek çoğu istenîlen miktarlann birkaç misli fazla müj teri bulur. Bu iktısadî terbiyenm memTeketimizde dahi teevüsünü pek lâzım say • dığımız içindir ki halkumzm nazan dikkatini tekrar Ergani dahüı istikrazı üze;rine celbeyiemiş bulunuyoruz. Bugun: 4 öacfl sahifede Muaddel muamele vergısı tatbılcatı. Ralkan şampıyooasına haıırlık. f İllCİ caMIede Haftalılc radyo programı. Pazartesi günü başlıyoruz YUNUS PtADt