8 Ağustos 1934 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

xş____vçom-' I İkinci Kurultaya | doğru | birleri Ç bol bol kullanırdım: Sümmettedarik,, , “fisebilul-| d “alelitlak,,, —“hasbelka - , , “elhak,, , “ve kaısse aleyhel-| aki,, ilâh... Karilerim bunları okur, an- ğ lardı. Benim de aklıma, anla- “Yacaklarından dolayı bir endişe telmezdi. Dahası da var: Ben; Os nlıcanın Türkceleşmesi için mü Sadele edenlerden biriydim. Hat- * Ziya Gök Alpımbir. kitabında! iz Türkceye faydası dokunan-| At arasında benim de naçiz ismim Seçer. Bununla iftihar ederim, _Yıni ben, yukarda saydığım o| fabirleri kullanmakla beraber, beş ' Söne evel gene de, en yeni tip Tkceyi yazanlar aradındaydım. a Fakat, sonzamanlarda, dikkat| €rseniz, bu gibi sözlere pek o ka- *T güleryüz göstermiyorum. Bun f'ı—kılemimin ucuna - takıldıkça,| .'n"P atırveriyorum. Hiç şüphesiz ki, dilimi öz Türk Seye yaklaştırmak kaygusu, bir ül- t halinde, bende vardır. Lâkin, !_"lf edeyim ki, — yazılarımda â- Mil olan en birinci fikir, mücerret| ” gayeden ziyade, evvelâ, oku- l’::cm ne dediğimi anlatabilmek- Yaz, yaz kimse anlamasın... Bu, Üöreni, beni inkisere sürükler! b İşte, yukarıda bahsettiğim “ke- 'Me atmak,, ihtiyacı, bende, bil- h"u. bu sebepten -maksadımı talatmak gayesinden- hasıl olmuş| r, Zira, akraba ve tanıdık ço- tuklarından bir çok “mektepliler| Ğ mezunlar görüyorum ki: — Kemafissabık! - dediniz mi, d"hıl: — O da ne demek?... hedir? *diye- soruyorlar. Bizim dilimizin ve kalemimizin unda dolaşan yüzlerce ve yüz- #rce, belki de binlerce kelime, on Tn lügatçelerine dahil değildir. oh"'hcıkhr da.. Lâkin, buna mukabil, -bu bin-| “tte kelimenin dilimizden atıldı- imüddet zarfmda- Türkçe ne tar yeni kelime kazanmıştır?... abit, bir kaç kere öz Türkce si “huna geçmişlerden ve Dergide| Sazılmakla kalanlardan bahsetmi- Yorum... Kaç yeni kelime, hakkile y.“lııağı başlamıştır. ... “Ülkü,, , “Verim,, İen Türkcesi Reş l kabilin - ( Zannedersem, — brraktıklarımı- M sayrsile benimsediklerimizin * 181 kiyas edilmiyecek derecede imizdedir. Bu da, dilimizin, ::'?“dıu günde, daha az kelimeyi tiva etmesi demektir... kinci Kucultayı, bir çok cihet- “;n n olduğu gibi, bu cihetten de ’“ktuîöıle beklememeğe imkân S Bakalım, bihakkım yaşa- * kelimelerimizi çoğaltmak için Zi'ne yollara sevkedecek?... Ö İra, şu son kullandığım — “bi- ,, sözünün bile can çekişme Vresinde olduğunu — hissediyo- W Bir iki sene sonra, onu da| e*..“l!ln bir nesil zuhur ede-| ae, “ Türkcenin ortasında, arap, |::"'_ köklerinden gelen kelime- h'“'dden, bir ağaçtaki sararan Braklara benziyor. (VA.NO) Eakiden yazılarımda, şu ta- ** Uçuncu |30 ağustos tarihinden 30 eylül ta- | terilerek bol bol yenmesi H ter leri yakında satışa çıkarılıyor İstikrazın üçüncü ve sonuncusu olan bu tertip tahvil- | lerin de çok rağbet göreceği muhakkaktır Ergani bakır madenine giden| demiryolunun yapılmasına sarfe -İ dilmek üzere aktine izin — verilen| dahili istikrazın üçüncü ve sonun- cusu olan (C) tertibi tahvilleri de tihine kadar satışa çıkarılacaktır Bu istikrazın evelce satılığa çı- karılan iki tertibi halk tarafından büyük bir ragbet — görmüş, tama- men şatılmıştı. Esnaf bankası tahkikatı Mülkiye başmüfettişi Tevfik Talât bey Esnaf bankası hakkın - da yaptığı tetkikatı bir rapor ha-! linde Dahiliye vekâletine gönder- mişti. Tetkikat tamamen bitmiş epey uzuün olan fezleke de tanzim edilerek vekâlete gönderilmiş -! tir. Bir taraftan da adli tahkikat iler- lemekte ve müddeiumumi muavirı lerinden —Ahmet — Muhlis iktısat müfettişinin raporunu tetkik etmektedir .| Tevlik Talât Beyin — raporu da adliye vekâleti vasıtasiyle istan- miştir. Bu raporun da tetkikin: den sonra müddelumuminin tah : kikatı kat'i bir neticeye vâsıl o - lacaktır. b d İ aayeBktedinir Meyvelerin sürümü Meyve sürümü halkkında kab zimallar cemiyeti iyi bir teşebbüs- te bulunmuşlardır. Halkı üzüm ve ve| vekâleti saire meyveleri yemeğe teşvik i - çin duvar afişleri yaptırılacak, meyvelerin sıhht faydaları gös tavsiyc | edilecektir. Halkım — göstereceğ rağbet bağcılığı da ihya edeceği| söylenmekledir. —— Bey|.. Macar gazetecileri geliyor Bu ayın on sekizinde Macaris- tanın maruf gazetecilerinden ve muharrirlerinden mürekkep 35 kişilik bir kafile şehrimize gele- rek burada üç Macar meslekdaşlarımıza - Yald : vada bir ziyafet verilecek, Boğa _ziçi ve şehrin görülmeye değer yerleri gezdirilecektir. zenmmel in Yumurta tozu ihracalı Sağlam olarak ihraç edilmeler müşkül ve gayri mümkün olan yumurtaların toz halinde ihracı için bir fabrika kurulması hak- kmda Samsunda toplanan yumur- ta köngresi kararlar ittihaz et- mişti. Fabrikanın tesisi için ha- zırlıklara başlanmıştır. aei Muhittin Beyin teftişi Vali ve belediye reisi Muhittin| gün kalacaktır. Ynm.!! WA:. Sok kazancından mutlaka!! TTuf vazifendir, borcundur. ? M,w.':'“_' iyi bil, belle ve yap. E| a| uf Cemiyeti Ktısat ve l Bey iki gündenberi belediyeye sa- bah saat 7,5 ta gelmektedir. Mu- hittin bey müdirlerin ve memurla- rın vaktinde vazifeye başlamadıklarını teftiş dir. başlayıp etmekte- Mozk — Âi aan Foslası *Yüzde beş faizli — ve yüzde iki ikramiyeli olan ve Ergani made- ninih işletilmesi gayesini güden on iki milyon liralık bu istikrazın (C) tertibi de tıpkı (A) ve (B) tertip- lerinde olduğu gibi beheri 20 lira itibari krymette ve hamili —adına yazılı iki yüz bin tahvilden ibaret- tir. Her tahvil hamilihe yüzde beş faiz verilecek, bundan başka sene- de iki defa çekilecek olan piyan- goda kazanan numaralara otuz İi- raya kadar ikramiye verilecektir. 2094 numaralı kanun mucibin- ce bu istikrazın tahvilleri umumi ve mülhak bütçelerle idare olunan daire ve müesseselerde veya vilâ- yetler hususi idareleri ve belediye- lerce yapılan arttırma ve eksiltme- lerde teminat olarak — itibari kıy- metleri üzerinden başabaş kabul e- dilecekleri gibi hazinece - satılan ve satılacak olan milli emlâk be - dellerinin tediyesinde de ayni mu- ameleye tabi tutulacaklardır. Mnlın ile tediye- Taşla yaraladı Hasan isminde birinin karısını yanma alarak gezmekte olan Ni- şan isminde bir Ermeniyi dün ak- şam Hasanım arkadaşı görmüş ve taşla kafasını yarmıştır. Yaralı - yan yakalanmıştır. Motosiklet çarptı Fevzipaşa caddesinden Kara - gümrüğe giden İsmail Efendinin idaresindeki motosiklet Topkapı - da Şaziye isminde bir kadma çarpmış ve yaralamıştır. Yakalandılar Üsküdarda Altunizade mahal - lesinde Harikzede sokağında otu- ran Cemalin cebinden otuz İirası- nı çalan amcle Abdürrahman ile Hasan yakalanmışlardır. Cepten saat çaldı Büyükdere caddesinde Hulki Beyin inşaatında çalışan Tatyos kalfanın cebinden saatini çalan! ameleden Hüseyin yakalanmıştır. Kuyuda boğuldu Dikilitaşta oturan Recep efen- dinin oğlu yedi yaşlarındaki Ke- mal, evlerinin bahçesindeki kuyu- ya düşerek boğulmuştur. Polisçe tahkikat yapılmaktadır. e0i telisa ai Türk dili merkez bürosu toplandı Dolmabahçe saraymdaki husu- st bürosunda çalısan Türk Dili Tetkik Cemiyeti Merkez Bürosu dün gene toplanmış ve Dil Kurul tayı için gelen tezlerin tetkikinc | devam etmiştir. Büro öğleden evvel ve — öğle- den sonra olmak üzere iki def: | toplanmış, öğleden sonraki top- lantıya Sovyet — Profesörlerinden Samuiloviç ve Mesçeninof iştirak etmişlerdir. Bu toplantıda profe- sör Mesçeninofun (Umumt |li- saniyat) etrafındaki tezi okun muştur. Büro - cumartesi tekrar toplanacaktır — günü # Avusturya etrafın- *“|da Almanya - İtal- lerine ait evrak ve senetlet faiz ve ikramiyeler ve sair muamoleler is- tikrazın tamamen itfasına kadar her türlü vergi ve resimden muaf- tır. İhraç fiatı 19 lira 40 kuruştur Başka tahvillerin hiç birinde | görülmiyen evsaf ve imtiyaza ma- lik ve her noktadan pek kârlı olar Ergani bakır yolu istikrazının sor tertibinin de — fevkalâde rağbet| göreceği muhakkaktır. | Bu ihtar sonuncudur Dün Başvekkletten belediyeye Başvekil İsmet Paşanın İmzasın taşıyan bir tamim gelmiştir. Bu tamimde dairelerdeki bazı me- murların müsveddeleri -yazarker ve not alırken hâlâ arap harfleri- ni kullandıkları; bunun derhal ö nüne göçilmesi, daire âmirlerinin bu hususta gayet - kat'i - tedbirler almalarını ve bu ihtarın sonuncu olduğu bildirilmektedir. Komünistlerin muhakemesi Eczacı Vasıf, Hikmet ve Salâhi Efendilerin komünistlik tahrikâtı yapmak suçu ile başlıyan muha kemelerine dün ağırcezada devam olunmuştur. Gene komünistlik — tahrikâtı yapmakla suçlu Sıdıka ve Zehra hanımlarla İsmail ve Emin efen- diler de istintak hâkimi Scut Bey tarafından teykif olunmuşlardır. gb neiien Maslak kazası davası görüldü Üç kişinin ölümü ve birkaç ki- şinin de yaralanmasiyle neticele- | nen Maslak yolu kazasını yap- makla suçlu Alber Taragano ve şoför Hakkı efendilerin muhake- mesine ağırcezada devam olun- muştur. Dün dinlenen şahitlerin şehadeti aleyhtedir.. Muhakeme başka bir güne kalmıştır. sillake ğ Tevkif edildi Tevkifhaneye esrar — sokarken yakalanan Melâhat ismindeki ka- dın dün müddeiumumiliğe gön derilmiş ve Sultanahmet ikinci sulh hâkimliğinde tevkif olun- muştur. stmkare Mahkümiyet müddetini bitirmiş Dört sene evvel Fatihte Necmi isminde birini öldürmekten suçlu Arifin muhakemesine dün ağır ceza mahkemesinde devam edil miş ve muhakeme neticelenmiştir Dünkü muhakemede yaş ve af ka- nunundan istifade ettirilerek A - rife üç sene mahkümiyet kararı verilmiş, maznun bu müddeti hapishanede geçirdiği için ser- best bırakılmıştır. Arif muhake- meden çıkarken: — Hak yerini buldu. Yaşasır adalet diye bağırmıştır.. Z N ya mücadelesi Almanya ve İtalyanın Avusturya bakkındaki düşüncelerini burada ev - | velce izah etmiş; Hitler Almanyasının harici bir muvaffakiyet peşinde koşa- rak Avusturyanın ilhakını temine ça- lıştığımı, İtalyanın ise, seksen milyon- Tak bir Cermen kütlesiyle hemhudut olmak istememesinden buna mümana- at eylediğini bilhassa kaydetmiştik. Avusturya hâdişeleri Hindenburg- un vefatiyletahaddüs eden vaziyetine rağmen, Avuslurya etrafındaki Al - man - İtalyan rekaboti kuvvetini kay- betmiş değildir, Hindenburg'un vefatından sonra Alman mukadderatına mutlak surette hâkim olan Hitler, bir gün evvel Deyli Meyl nammdaki İngiliz — gazetosine yaptığı beyanatta Avustuaryalıların Al- man olduklarını, teylerine — müracaat edildiği takdirde Almanyaya iltihak etmek istediklerini söylemiş, Alman « yanmn Avusturya haklındaki iddiaları- nt şimdilik istikbale atmakla beranber * teyit etmiştir. İ Hitlerin, Reisirüömhurluk makamı- nı vekâleten işğal eder etmez, bir we« nebi gasetesine yaptığı beyanat elbet- te büyük ehemmiyeti dir. Bu sözle- rin bilh Italyada büyük akisler ya- pacağı şüphesizdir. Başvekâlet muavi- ni namizedi Rudolf Hesin, Almanyanın Fransa ile anlaşmak istediğini, bir Frünsti gazetesinde teyit etmesi Hit- lerin yukarıda zikrettiğimiz sözlerinin ehemmiyetini bir kat daha arttırmak - tadır. Von Papenin Viyana sefirliği, A « vusturya tarafından henüz tasdik edil- memiştir. Bunu da, İtalyanın bu işten kuşkulanmasına atfedebiliriz. Filhaki- ka, Müussolinin teşkilâtı boş durma « maktadır. Dolfusun katliyle beraber Avusturyada kargaşalıklar başlar başe lamaz, İtalyanın Avusturya hudutla - «ına asker tahşit ettiği hatırlardadır. Italya tehlikeyi göz önünde bulun- durmakta ve Avusturyanın Almanyaya iltihakına mani olmak için bir takım tedbirler düşünmektedir. ki, bunların başmıda Habsburg hanedanımın Avus- turyada indei saltanatı gelmektedir. Bir ay içinde, Romada, Avusturya - Macaristan tahtına namzet - Arşidak Otto, Muşolini ve şimdiki Avusturya başvekili Suşing arasında cereyân edece- Hi bildirilen müzakerat bu cihetten çok mühimdir.Yeni Avusturya başvekilinin öteden beri krallık taraftarı olması ve bu fikrini şimdiye kadar sakdamaması Romada yapılacağı bildirilen mülâkata ayrı bir hususiyet vermektedir. Ne olursa olsun Almanya ve İtal- yanın harici setlerinde mühim te » beddülât arifesindeyiz. Almanya, bir kaç ay evvel, Polon - ya ile on sene için anlaşarak mühim bir muvaffakiyet kaydetmiş ve bun - dan sonra da Hitler. ve muavinleri Fransa ile anlaşmak istediklerini — bir kaç defa ilân etmişlerdi. Fransada bu temayüle şimdilik faz- la ehemmiyet verilmemesine rağmen, Almanlar, bu fikirlerinden vazgeçme « mişlerdir. Almanya hali hazırda ken « disini ihata eden bir gayret sarfetmek- te ve hattâ bu buradan muayyen bir takım gayelerinden vazgeçer bile gö- rünmektedir. Tebellür eden yeni Al- manya siyaseti karşısmda Almanya - nin bir tazyika maruz kalabileceği an- laşılmaktadır. Bütün bu ı:lın.ıi;ın vaziyet yü « zünden İtalyan - Fransız münasebatı- son aylar zarfında oldukça — iyileşmiş, Lütin ırklarının menfaat birliğinden tekrar bahsedilmeğe başlarımış, Musso- Hinin Frantır müstemlekâtını kazteden nutukları işitilmez olmuştur. Bilâkis, Fransa - İtalya arasımda, müstemleke cihetinde bir anlaşma husule gelecek- tir kâ, bundan dün bahsetmiştik. Yeni Alman - İtalyan rekabeti kar- şısında küçük itilâf devletleriyle İn - gilterenin alacağı vaziyet hayati ehem- miyeti haiz olduğu g* i, Avrupanın ye- ni siyaset kombinezonları arifesinde bu- Tanduğu muhakkaktır. M R. Necdet A AAA 7a K Hğsdra