# * a Ç : ÇIŞ T Wülzk SAYL: 4274 — GERERAAEEAEEAĞEEAAAAAD UAİ 8 AĞUSTOS 1934 Çarşanba TÜRKDİL CUMARTESİDEN MAADA HERGÜN SABAHLARI ÇIKAR. M. Hitlerin yeni bir nutku. Almanyanın Bugünkü Mesele- leri Haple Halledilemez. Meş- ru Muharebe Hali Müstesna Biz Asla Harp Etmiyeceğiz! Berlin, 7 (A.A)— M. Hit- ler bir nutkunda demiştir ki: Umumi silâhlanma ve be- yaelmilel gerginlikler hak- kında diyebilirim ki yeni bir harp Almanyaya mütevakkıf bulundukça katiyen olmay- acaktır. Almanyanın bugü- nkü mesoleleri harple halle- dilemez. Meşru mü. dafaa hali müstesna - olm- ak — üzere biz asla muha- rebe etmiyeceğiz. İngiliz ha- va kuvvetlerinin artması bi- zi hiç bir suretle kızdıram. az. Çünkü İngiltereye hücum #tmek fikrinde değiliz. Harp tehlikesini çıkaran — silâh'ar değil fakat silâhlardaki mü- Savatsızlıklır. Müstemlekeler Mmeselesine gelince, herhangi bir müstemleke elde etmek | İçin tek bir Almandan haya- N1 foda etimesini istemiye- ceğim A;nnıryı meoselesin Sanayi sergisine hazırlık - Milli İktisat ve Tasarruf Ce- | gelince, biz. Avustarya ile saki rabıtalılırıni tesise ça- lışmaktan — menedilemeyiz. Avusturyanın Almanyaya il tihakı günün meselesi değil- dir. Avusturyada doğru bir reyiam yapılacak olursa bü- tün moselenin teoı vvür ede. ceğinden eminim. Avüstür- yanın istiklâlj hortürlü mü- nakaşanın fovkindedir. M. Hitler — bugün elinde birleşon büyük — mesuliyete işaretle demiştir ki — Milletin reyile kurulan ve bugünkü hükümetin isti. nat ettiği tomel yine milli bir reyiamla ortodan kaldırıl madıkça dev etrejsi ve baş- vekillik salâh yetlerini likte muhafuza — »deceğim, Almanyanın — Cenevreye avdeti ihtimali sualine de M, Hitler: —Tam bir hukuk müseva- (Devamı — ikinci — sayfada ) bir- miyeti sergi binası ve sergi hakkında izahat veriyor. Ankara, 6(A.A.) — Milli | ilk sergi olmasına rağmen İktisat ve Tasarruf cemiyeti tüdürü muhabirimize aşağı- daki boyanatta — bulunmuş. tür: —Milli İktısat ve tosarruf cemiyotinin Ankarada yap- UğI ilk sergi evi Türk Mmimarlarından Şevki beyin vok güzel bir eseridir. Bu bina yalnız Ankırada değil bütün dünyada bile gözel dönmeğe — Jâyık bir sanat Mücevheridir. İnşanatı Ağustos sonunda h!lo_nci olan sergi evi birinci teşrinde bir sanayi sergisile tır. Ankarada şimdiye kadar yapılan sirgiler gerek sana- yi erbabımiz tarafından ge- milli açılacak- rekse halk tarafından — bü: yük bir rağbete —mazhar olmuştur (Fakat maksada - elverişli bir !_ıınqmgı olmadığı için sergilerimizde istediğimiz mükemmeliyeti ve intizamı temin edemiyorduk, Yeni yepilan bina ile art. ik bu mazaret kılm.n.,ıırı 29 birinci teşrinde açılacak serginin yeni hinada yapılan Tehlike mi Var? — azami mükemmeliyette olm- asımı istemek herkesin hak- kıdır. Bunu temin edebilmek için azami gayretle — çalışıy- oruz. Türkiyodo açılan sergile- rin satışlı olmaları sanayii mizin bünyesinden gelen bir zarürettir. Nümune sergilerine iştirak için sanat erbabımız masraf ihtiyarından çıkıyorlar. Çünkü bizde henüz büyük sanayi yo ktar. Küçük — atölye, küçük tezgâh — ve küçük fabrika savayii hâkim olan memle- ketlerde — sergilerin salışlı olmaları çaresizdir. Fakat sergileri bir sergi. ye ve Mahmut paşa çarşı- sına — benzetmekten ku- rtarımak için gerek statların zevkli ve — sanatlı bir surette tezyinini temin etmek gerek milli iktısadın inkişafın: gösteren grafikli, haritalı, fotoğraflı şiarlı bir kısımda hazırlanmak lâzım- dır. 20 Birinci teşrinde açıla cak Ankara — şergisinde bu noktalara cevap vermeğe (Devamı ikinci nııy!ndu)' İtal 'yan Bt;ş—vekilin.e;öre vaziy- et 1914 dekinden daha tehlikeli İstanbul, 7 (Muhabirimi- Eden) — İtalyan — başvekili M. Museolini « Harbin önüne nasıl geçilire mevzalu bir makalesinde diyor ki: «— Galiplerin & | İtehikelidir.» ğ a 'X l âmirane sesleri yükseldikçe mağlüpların şikâyet Protos- toları devam edecektir. Va- ziyet 1914 dekiı_ıı!ın daha Erzurumlular Sıcaktan Kamplara Çıktılar ! Etrzurum, 6 (ALA.) — Sıe- akların şiddeti yüzünden Er. zürum halkının büyük bir kısmı kamplara — çıkmıştır. Şehre on beş kılometre mes- afadaki Nlıca nahiyesi çadır- larla gelen halkla dolmuştur. Belediye bu - kaplıcaların temizliğine, tamirine çok it- ina ediyor. Banyoların önü- nde büyük bir bahçe vücude getirilmiştir. Buraya yakın köylerden eyi bir su getliri- İmek için Tâzımgelen tetkik. lerde bulunulmuştur. —D — Moskava ticaret mümessil imizin Karstaki tetkikatı Kars, G(A.A.) — Şehrinde iki gün kalarak mıntakanın iktısadi vaziyetini yakından tetkik eden Moskova ticaret mümessili Mümtsz bey dün Moskovaya hareket etmiş- tir. Mümtaz bey şehrimizdeki süt fabrikasını gezmiş, fab- mkanın istihsal ve satış mi- ktarı hakkında malümat al. mıştır. Esasen komşumuz Sovyet Kusyayo, ihracat — yapmak için fabrika sabiplerinin to- masta bulunduklarını ve va- ki olan talep üzerine on beş gün evel nümünelerinin Mo- skovaya, gönderild ğini öğ- renerek bü meseleyi pek yakından takip edeceğini sö. ylemiştir. —ea>er apaam— — Hiğde Halkevinin güzel bir müsameresi Nığde, 6 (A A.)— Dün ge- €e Halkevi temsil komitesi tarafından sinema' binasında Kozanoğlu piyesi temsil edil miştir Temsilde bütün halk ve köylüler — bulunmuş. - salon hıncabiıç dolmuştür. Birçok kişi ayakta seyretmiye mec bur olmuştur. Temsil çok muvaffakıyotli olmuş, sanat- kârlarımız alkışlanm slardır. —aezDr5 Taşee— Bir Arap gözetesinin ha- beri tekzip ediliyor. Ankara, 5 (ALA.) - — Hal- epte intişar etmekte — olan El' Ahali gazetesinin 22 Te- mmuz 1934 tarihli sayısında (Yüzbaşı Sadettin bey kum- #ndasındaki harp tayaresinin bir kafılsyi takip — ederken Türkiyenin Suriye bududu üzerine düştüğü ve kuman- danite için dekilerinin öldü rüldüğü) bildirilmektedir, Ne gazetenin yazdığı tar. ihte ne de bu tarihten eve- Iki zamanlarda böyle hâdise vükubulmamıştır. eu F” el Umum Neşr | 600,kuruştur.Nüs! TDARENANESİ: Balıkesir Şahmehmet skağı dairel ı . mahsusa TELGAF: Balıkesir Türkdili, TELEFON: | Türkdili ABUNA ŞERAİTİ:Seneliği 1000, altıaylığı Dokuzuncu Sene AA Fahip ve başmukarrir: Bilecik mebusu Hayrettin iyat Müdürü: Kunan Emlü B hası S,geçmiş nüshaları —a Demiryolları İdaresi, Eşya Tari - felerinde Mühim Tenzilât Yaptı.. Devlet demiryolları Iğuıu_sebıe, mayva ve balık nakliyatında mühim tenzilât Yaptı, halk ticaret biletleri ihdas etti. Tüccarlarımız bu biletlerle ucuz seyahat edeceklerdir. Nafıa Vekilimizin mühim beyanatı. Nafıa Vekili son zamanlarda miryollarında — yapılmakta olan mühtelif tanzilât — ta- rifaleri — hakkında mühim beyanatta bulunmuştur. Muh- terem Vekil bey diyorlar ki: Alınan tedbirler. Beş seneyi müleen - Ali — bey, devlet de- HÜ viz bir zamandanberi müt- ezayit bir şiddetle bütün cihanda devam eden iktisadi buhranın münakslât üzerin- de yaptığı menli — tesirler malümdür. Memlekotimizin bu tesirlerden masun kalm- asına bittabi imkân yoktur. Buhranı müteak.p yolcu ve eşya münakalâümızda ha- | rpten sonra normul üddedi- lebilecek senelere — nazaran mahsüs tenezzüller kayded- ildi. Bu tenezzüllerin önü- ne geçmek ve münakalâtım ıizi imkân — derecesinda ted- ricen inkişef — ottirmek için derhal — harakete geçmek lüzümuna kail olduğumuzd ah vöziyeli esuslı bir sure- tte — tellike bosladık. Bu tetkikalı mintaka — minta - ka yaptığımız seyahatlerde gördüğümüz ihtiyaçlar ve aldığımız intibalarla — ifaya çal ştık Yolcu hareketleri Nozarı — dikkatimıze — ilk çarpan nokta, mem - leketin — nüfüsuna — göre yolcu hereketlerisin kayde- Biği nispotsizliktir. Bu var- iyeti Islah jiçin halkımızda seyahat arzularını beslemek ve çoğaltmak ve — bunları mükemmel bir halh getirmek ve bu süretle Devlet Demir- yellarında yeni münakale me vzuları tedarik etmek icap ediyordu, Bu maksatla şebe- kenin muhtelif kısımlarında gayet mutedil ücretle tene- #züh trenleri tertip ettik. İs- tanbul - Çatalca, Ankara - Ça nkırı, Adana - Mersin, Sam- sun - Amasya- Kaysari kısı- mlarında ve İzmir . Kasaba hatlarında tahrik ettiğimiz tenezzüb — trenleri — birçok büyük bir rağbeta mazhar oldu. , Otobüsler meselesi Diğer cihetten hatlaerımıza muvazi bazı yollar üzerinde pek iptidai surotte olan kam- yonların hatlarımızla rekabet halinde bulunduklarını gör dük. Bu vasıtalarla yapılan nakliyatta yolcular her tür- lü — istirahatten — mahrum oldukları gibi hayat solâme. tleri de iktihamı gayri kabil tehlikelere maruzdu. Bu halin devamına müsaade - oluna- mazdı. Yolcünun emniyetini temin ve yolculak şartlarını ıslah için demiryollarında iktısadi easlara istisnat eden Nafa Vokilimiz Al bey tedbirler almak icap ediyodu. Bu noktolorda derhal tari- felerionzi aslah — ve halka en emin nakil vasıtası olan şimendiferlerle seyabat im- kânını temin eyledik Tenzilâtlı biletler Umumi cihan — harbi dolayısile her yerde ancak mübrem ihtiy- açların sevkile seyahat edi- İmektedir. Bu imkânı temin için bilömum Devlet Demir. Tayare - Moskava yolları üzerinde tenzilât nis: beti yüzde elliye yaklaşan gidiş ve dönüş biletleri ih. das eyledik. Bu tedbirin fevkinde ol- mak üzoro milli istihsalin ve mill? sanayiin münasebetler. ine —ait yolculuklar için kolaylıklar düşündük, Halk ticaret biletleri Cümhuriyet hükümetimizin milli iktısadiyatı — korumak ve inkişaf — ettirmek lehine aldığı ve almakta olduğu te- dbirler sayesinde sanayi fa- aliyetimiz hergön yeni ink. işaf safhaları göstermektedir. Gerek ziraf mabsulâtın ve gerekse yeni kurulan fabri- kaların sürümünü teshil için bu mücaseselerin dahıli pi. yasa ve pazarlarla, — müte- kabilen dahildeki — tütcer- larımızın mühim ti- caret ve sanayi merkezleri- mizde — devamlı ve kolay münasebetler tesis eylemesi icap ediyordu. Bu maksa- tla halk ticaret biletleri ne- mı altında gayet — mütedil ücretli bir tarife hazırladık. (Devamı üçüncü sayfada ) Yeni Fabrikalarımız.. Bakırköy Pamuklu mensucat fabrikası Başvekilimiz tarafı- ndan 13 Ağustos günü açılıyor Ankarn, G (ALA.) — Sü- merbankın Bakırköyde kur- duğu yeni pamuklu mensu- cat fabrikası 13 ağustos ta. rihinde Başvekil İsmet Paşa | Hazretleri tarafından açılac- aktır. Başvekil İsmet Paşa Haz. retleri ağustosun 14 cü günü bankanın İzmitte kurulacak kâğıt ve karton fabrikasının | ve aymı günde İstanbulda şişe va cam fabrikasının te- Cemiyeti Hamiyetli tüccar Jazımızı takdir etti Zile, 7 (A.A.) — İhraç et- tikleri buğdaylardan yüzde birini hava kuvvetlerimize yardım maksadile — tayare şubesine veren şehrimiz za, hire tücearlarından 22 kişiyo cemiyet nmumi merkezi tar. afından birer takdirname gönderilmiş ve dün - beledi- yede yapılan bir. toplantıda kaymakam tarafından — veri- İmiştir. — <aamamaayarun Hindenburg - için âin yapıldı. Paris, 7 (A.A.) — Bugün Pariste protestan - kilisesin- de Mareşal Hindenburg için bir âyin yapılacaktır. I mel atma merasimine riyaset buyuracaklardır. | 15 Ağustosta Başvekil İs- | met Paşa Huazretleri refakat- | lerinde Iktısat Vekilj Mahm- Put Celâl beyefendi ve alâk- | adar zevat bulunduğu halde ! Zonguldağa gidecek ve Tü- | rkiye İş bankası tarafından tesis edilecek olan yarım kok fabrikasının temelini: at- acaklardır. Salaratimizde Sporculara ' kabul tesmi yapıldı. i Moskova, 7 (A.A.) — Türk sporcuları şerefine Türkiye sefarethanesinde bir resmi kabul yapılmıştır. ae Hillerin muavini kim olatak, Berlin, 6 (ALA.) — Daily Telgraf mubabirinin haber | aldığına göre Hitler bugün Rayştagda sö. yliyeceği nutukta Almanya. nın harjci siyasetini — izah edecek ve muavininin ismini bildirecektir. Muavinlik için Göcring ile Von Blombergin isimlori mevzubahis — edilm- ektedir. * başvekil M. — a. eai bi ei