22 Mayıs 1934 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 8
Büyük Millet Mec- lisi bütçe müzake- releri için her gün toplanacak - Vahabiler ve Vahabilik (Baş tarafı 1 nci sayıfada) yahut bu diyarı vilâyetlere taksim ederek her vilâyetin başına liyaka- ti olan bir adamı geçirmek. Bun- lar umumi ve müşterek hususlarda biribirlerine bağlı bulunmalıdır - | lar. Bu vilâyetler idareten müstakil olmalı ve sizin nezaretiniz altında Buralarda yaş arap ümerası, yahut vilâyet reis - leri biribiri#rine — yardım etmeyi | bulunmalıdır. yan | kabul edecek ve içlerinden hudu - dunu tecavüz edeni — hep birlikte | tedip edeceklerdir. “Fikrimce Arap meselesi bu su- retle düzelir, ve bütün düşmanla - | rınız bu sayede kat'i bir darbe ye miş olurlar.,, İbnissuudun bu teklifi hasır altı | edildi ve Şerif Hüseyin onun aley- hinde tahrikât etti. yapmıya devam Suut oğlunun bu mektubu onun tuttğu siyaseti göstermeğe yardım eder. Bu mektup Suut oğlunun A- rapları birleştirmek fikrinde oldu- ğunu apaçık gösteriyor. Onun bu fikrinden en çok kor kanlar onun rakıpleri Şerif Hüse- yin ile Reşit oğulları idiler. Bun -| lar ellerinden devleti onun geleni — yaparak! aleyhinde harekete geçirmek istiyorlardı. Suut oğlu Hasayı istilâya karar verdi ve bir gece Hasaya — hücum! Türk askerleri kalelerine — çekilmişler, bekliyorlardı. Bunlara mukavemet etmemek ve silâhlariyle çekilmek için emir verildi. Onlar çekldiler.| ve şehre — girdi. Suut oğlu zapetmşti. Hasayı — kolaylıkla| Bu hâdise üzerine Basra valisi, Suut oğlu ile anlaşmak heyet gönderdi. Heyet, — devletin Katıyf'ta, Hasa'da komiserleri bu- lunmasını istiyordu. Suut oğlu ra-| zı olmadı. Yalnız iki taraf arasın -| da dostluğu muhafaza vadetti, Babtâli buna razt oldu ve Suut oğluna teşekkürle beraber birin - ci Osmani nişanı gönderildi. için bir| edeceğini Umumi harp başlamıştı. Bu harbin başlam: bir hercümerç koptu. Çeşit çeşit heyetler Arabistana gidiyor, Emirleri sı ile Arabistan içinde her heyet Arap kendi tarafına kazanmağa uğraşıyordu. | Osmanlı devleti namına da —Arap Emirlerini kendi tarafına — kazanmağa lü türlü heyetler Arap çölünde mekik dokuyordu. Bunların biri Iraktan yola çıkar - ken diğeri Hicazdan hareket ediyor, | bunların biri Suut oğlu ile başka bir er taraftan Bas va Valisi Süleyman Şefik, Suut oğlu - mun hasmı Reşit oğlu itilâf ederek o- na 10,000 tüfenk ve yığın yığın mü - şekilde anlaşıyor, d himmat, avuç avuç altın veriyordu. Reşit bu silâhları ve paraları aldık- tan sonra Suut oğluna meydan okudu. Ona: “Ben Osmanlı devletinin rica « linden biriyim. Seninle aramdaki mu- saleha, ancak devleti hoşnut ederse, işe yarar.” Suut oğlu bu sırada Umumi har - bin koptuğunu haber almış ve derhal Arap Emirle yeye girişi Hasana, Reşit oğluna, ve reisleri ile muhabe - Onun bu sırada Şerif Sabah oğluna AO Bir fili iki kurşunla sol gözünden vurarak devirdim. öteki filler kaçtılar... Meğerse. ormanda gizlenmişler... Başıma, bir çorap ördüler... Ah ne yaptıklarını bilseniz... KSRESİTİTÜETTETMTNEN ” yazdığı mektupların üzeri şu idi “Harbin öğrenmiş olacaksınız. O halde topla- nip konuşalım. Arapları harbin felâ - ke e r lim. — Devletlerden biri ile ittifak edı koruyalım!” başladığını — her halde , menfaatlerimizi Suut oğlu bu mektubunu her tara- fa gönderdi. Basradan Seyit Talip geldi. Seyit Talip bu sefer, hükümet namına İbaissuut ile barışmak salâhi- yetini de haiz bulunuyordu. Fakat İn- gilizler, Basrayı işğal etmiştiler. Ve basrayı işğal ettikten sonra Mülâzım Şekispiyer namında bir zabiti Suut oğ- u Bu İn: giliz zabiti onun yanından ayrılmıyor- du. Se lunun yanma göndermiştiler. t Talip, Suut oğlundan bir söz koparamıyarak Basraya döndü. Onun arkasından Osmanlı devleti namına gelen bir heyet, Suut oğluna 10,000 altın götürdü. Fakat bu da kâr etmedi. Nihayet Şerif Hüseyin, oğlu Aptullahı, Suut oğlu ile görüşmek ve Suut gön 'e $ mektup hakkında müzakerelerde bulunmak is- tedi. Fakat bu müzakerelen de bir şey çıkmadı. Ancak Reşit oğlu, has - mının mektubuna açık cevap verdi ve “Ben Osmanlı deyletinin adamların - danım, devlet harbederse, harbede - vim, sulh olursa, sulh olurum" dedi. Bu sırada, Osmanlı devleti, Suut oğlunun Şerif Hüseyine Farşı daima oğlunun hazır bulunmasını Ingilizler- İrakta İrakta Türklerle harbetmeğe sürüklemek - is- iştiyor, se, onu kullanmak, tiyorlardı. Suut oğlu ilk önce bu iki işe de ra- zi olmadı. Çünkü asıl hedefi Reşit oğ- lu idi Çok geçmeden (l Ingiliz Mülâzımı Şekispiyer, birlikte taraf ta hazır - Tanmı Suut hareket ediyordu. 1915 senesinin Kânunusani ayında iki taraf döğüştü. Mülâzım Şekispiyer de harbe iştirak ettiği için kendisine isabet eden bir kurşunla öldü. lunun — kuüvvetleriyle Vakada iki taraf ta mağlüp olmuş- Yazısı dördüncü sayfadaki hikâyedir. hikâyelerimiz birer günlüktür, yâni Resimli mabadsizdir. Haber gazetesinde hergün böyle bir resimli hikâye vardır. tu. Çünkü iki taraf ta birbirini mah - vedercesine döğüştüler, neticede ikisi de yurtlarına döndüler. Fakat aradaki muharebe durmadı ve ikide birde tazelendi. harpte, Avrupa merkezi devletleri ile birleşti. Osmanlı Osmanlı devleti Umumi ği için İngilizler, Arapları devleti âleyhinde kullanmak için on - | larla müzakereye giriştiler. 1915 se - nesinde bu müzakereler, Aden ile Ç zan, Kahire ile Mekke, Kahire Rıyaz İngilizlerle muhtelif Araplar merkezi arasında devam edi- yordu. Maksat bunların topunu dev - lete karşı harekete geçirmekti. ile arasında Arap ümerası içinde davetine ilk icabet edeni, İdris idi Kendisi 1916 senesi Nisanında İngi - Bizlerle birleşerek orada Osmanlı as - kerlerine karşı harekete geçti. Daha sonra Suut oğlu İngilizlerle anlaştı ve 1916 senesinin Kânunuev- velinde onlarla bir muahede yaptı. Sıra Şerif “Hüseyin” indi, O da bir ay sonra 1916 senesinin Kânunusani- sinde İngilizlerle bir muabede imza - ladı. Bu iş bittikten sonra İngilterenin Basra körfezindeki mümessili, Sir Perey Cox Suut oğlu ile görüştü. İngilterenin bu sırada hedefi Os - manlı memleketini İraktan, Suriye - den, bütün Arap memleketlerinden çıkarmaktı. Bu sayede Basra körfezin- deki, Şap gemileri - ve askerleri rahat hareket edecekti. Arap Ümerası ile an- laşarak onlara silâh veya para vermek | bu siyasetin en belli başlı ümdelerin- | dendi. Perey Cox ile Suut oğlu birleştik. leri zaman Suut oğlu müttefiklere ya- pacağı yardımı şu şekilde anlattı: “Size iki şekilde yardım edebili . rim: Aramızdaki muahede — ahkâmına rinyet edildiği müddetçe benden yana size bir zarar gelmez. Bundan başka hiç bir Arap Emiri ile birleşerek sizin aleyhinizde hareket etmem- İngilizlerin | Zaten ben | iştirak etmedikten sonra Araplar size karşı birleşemezler. Ben bütün Arap- Tarın müttefiklere yardım için birleş - İsterseniz bu melerine - taraftarım. Irak sefiri Naci Şevket Bey dün Ankaraya hareket etti. Çocuk Sahifesi bilmecesinde he | diye kazananların İlistesi- askeri sokak numara 5 te Fatma Pe- rihan 37 — 24 üncü ilk mektepten 453 Gülsüm Türkân 38 — Istanbul ikinci ilk mektepten 288 — Müeyyid 39 — Çapa tütün deposunda 171 Meh met Enver 40 — 21 inci ilk mektepten 167 Yaşar 41 — İnhisar umum mü » dürlüğü mimari şubesinde — Ressam Halit 42 — Avusturya Sen Jorj lise- si smıf 5 ten Niso Slimoviç 43 — Te- Tefon şirketinde otomatik başmuhen- disi Ali Şükrü 44 — Daday: Jandar- ma kumandanı mahdumu Orhan 45— 'Tahtalarle Uzunçarşı caddesi numara 325 te S. Saleh 46 — Davutpaşa or « ta mektep A 1 den 207 Ali 47 — Is - tanbul yirmi dördüncü ilk mektep B 3 ten 147 Şöhret 48 — Davutpaşa or- ta mektebinde Kuat Bey kardeşi Nak şize 49 — Avusturya Sen Jorj lisesi sınıf 4 ten 19 Leon Menda 50 — Fa- tih Altay mahallesi Müezzin sokak numara 11 de Ahmet Cemal Bey ve hanımlar.. BITTI İncesaz ve caz Gazetemizin haziran ayının ilk haftasında bir cuma günü tertip edeceği büyük deniz ge - zinlisi için (7) kişilik bir caz ve incesaza lüzum vardır. Talip o- lanlar, bu ayın 25 nci günü akşa- mına kadar, idaremize müraca - at etmelidirler. Vapur gezintisinde büfe kiralamak istiyenler Gazetemizti, Hactramıı ç bf tası içinde yapacağı büyük deniz | gezintisine tahsis edeceği vapurun maksada varmak için; Şerif Hüseyine | mektup yazayım”. Sir Percy Cox daha hilâfet bahsini açtı ve hilâfeti Suut oğluna teklif etti. İngiltere hükümetinin ken- disine bu hususta yardım edeceğini, anlattı. Fakat Suut oğlu bu tekliften hoş- lanmadı: — Hilâfette gözüm yok! Dedi. Ba- sonra na kalırsa bu işe en çok lâyik olan zat Şerif Hüseyindir! lngilizler; Suüt oğlundan bu ceva- bı aldıktan sonra hilâfeti bir yem gibi oltanın ucuna koydular, ve cidde sa - hilinde denize atarak Şerif Hüseyini | yakaladılar. Tngilizlerden bu de- ne aldanarak işi iler- letti. Bütün Araplar namına söz söy- lemeğe, Arapların en ulu reişi olduğu- nu iddiaya başladı. Onun gazetesi kendisini bütün Arapların Şevketmeap hükümdarı diye anıyordu, Şerif Hüseyi, rece yüz gördi Arap komitecilerinin bir çoğu, Şe- rif Hüseyinin bu iddiasından hoşlana- | vak ona bir kaç ünvan daha taktılar, ona da, Araplar kurtarıcısı, Arapların en ulu lideri dediler. Fakat İngilizler en nihayet Şerif Hüseyinin yalnız Hicaz Krallığını ta- nıdıklarını bildirdiler. Halbuki arada- ki muahedeye göre Şerif Hüseyin, A- den ve Basradan başka bütün Arabis- tana hâkim olacak, köskoca bir Arap devletinin padişahlığına erecekti. Fakat İngilizler bu sözlerini yeri- Çünkü öteki Arap muahede- ne getirmediler. ümerasile ayrı ayrı, gizli ler yapmışlardı. Bu muahedelere gö - | re İdrisiler Asirde kalacaklar, Suut oğulları Necitte hükmüran olacaklar, daha başkaları başka yerlerde hüküm süreceklerdi... büfesi satılıktır. İstiyenler, Mayı- sın 2” nci günü akşamma kadar gazelemizin İdare Müdürlüğüne müracaatları, ZAYİ — Alsiyon markalı sahi« bi olduğum bisikletimin 2984 No: lu plâkasını zayi ettim. Yenisini â* lacağımı ilân ederim. Vangel (2438) DOKTOR Nışanyan Hastaların akşama kadar Bevoğlu — Tokatlıyan | yanında Mektep sokak 35 hh müayeneha- 40783 hergü: nesinde tedavi eder. Tel, KANMALAA VF TT GYE TTFEENEU Müstakil Kiralık Ev Iki odadır. Kumkapı Nişancası Havuzlu Mühre sokak No. (5) İçinde lara müracaat — PN KON LA RDEN KNN SEDRİ Satılık irat Galatada altında üç dülık.i"' bulunan on üç — odalı kârgir bi " satılıktır. Galata rıhtımında Selâ- nik kıraathanesinde Salita Efen * diye müracaat (2386) otu Göz Hekimi Dr. Süleyman Şükrü Na. 60 Batmâli, Ankara caddesi Telefon : 22566
