15 Ağustos 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

15 Ağustos 1942 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

15 Ağustos 1942 CUMHURIYET Hindisfan mese!esi ve dünya hürriyeü davası indistan Millî Kongresinin İngilterede en çok sempati gördüğii teşekkiil, işçi parlisidir. Bu parti, Millî Kongrenin davasına müzaharet eder, Hindistan mukadderatının Hindlilere geçmesi lâzım geldi. ğini söyler, velhasıl, Millî Kongrenin muvaffak olmasını istediğini her vesileden istifade ederek ileri sürerdi. Fakat Hindistan Millî Kongresinin İngiilsreyi, Hindistandan aynlmağa davet cden ka. rarı İngiliz işçi partisinin miizaharetile karşıîanmadı. Sebcbi İngiiiz işçllerinin, Millî Kongreye karşı siyasetlerini değiştirmeleri değildir. Fakat bu kararın vaktinde verilmemiş olduğıma ve sıranın bu işlerle meşşul olmağa nuisaid olmadığına inanmasıdır. Ingiliz işçi parüsine göre, Millî Kongre bir rnü : dei daha beklcme. li ve harbin bitmcsinden sonra HinJistanın hürriyet ve istiklâl bahislcrile meşgul olmalıydı. Çünkü bu sırada yalnız Hindistanın değil, bülün dünyanın hiir. riyeti tehlikede, Hindistanın komsusu olan Çin ile onun komşusu olan Rusyanın mevcudiyeti tehlikede. Onun için Hindistana gereklcşen vaziyet de, dünya hürriyeti için mücadele etmek, dünya hürriyeti kurtulduktan sonra kendi ba. çının çarcsine bakmaktır. İngiltere içileri bu şekilde düşündükleri için Hindistan hükumetinin ^lillî Kongcreye karşı takib ettiği şiddet siya. setini tasvib etmiştir. Hindistan Millî Kongresinin davası bir lıürriyet davası o'duğuna göre bu hürriyet davasını, dünya hürriyeti davasına bağîamak elbet daha doğru olurdu Onun için Hindistan Millî Kongresi de bn şe. küde hareket ederek hür bir Hind'sta. rıın hürriyet davasını bcnimsemcsini istemiştir. Bu da gösteriyor ki iki taraf arasındaki ilıtüâf, hallolunamıyacak malıiyette değildir. Mademki dava. dünya hürriyetidir ve dür.yanın hür nıillclleri bu dava uğrunda mücadele etmektedir. Hindistan da bu hür mil'.etlrre katışmak ve bu hür milletler!e birlikto tecavüz ve istilâya karşı gclmck azmindeJir. Bülün istediği de hür milletlcrin kendhini hür tanımaları, vc höylcce tam manasile elbirliği yap. n:.>k imkânını lıazırlamalarıdır. •Rıına karsı verilen cevab, vaktin müsaH olmr.dığıdır. Hindliler de bunu kabııl etmiyorlar ve bü'ün ihtilaf bu nokta üzerinde tekâsüf criiyor. Halbi'ki bu ihtilâfı berfaraf etmek de miimküncHır. Çünkü Hindistanın isıiklâlini şimdiden ilin etmek, fakat memleketin is'.iklâlini organize etmesi işini ileriye bıınkmak mümkündür. Anlaşılan, Iündlileri en çok şüphelcn. diıen nnkta da budur. Hindistana istik. lâli verilecekîe neden şimdiden verilmiyor? Veni tcr'.ilât kurmak için vakit bulunmaması ise, şimdiki teskilâtın kıs. men tadilile iktifa olunabilir. Hindliler, bu hattı hareketin takib olunraadığına bnkarak: Deraek ki, diyorlar, bize istiklâl vcıilcceği iddiasınm ash astarı yok. tıır, maksad bizi oyalamak, ve harb buh. ranını allatmak, ondan sonra bizimle uğraçnıaktır. İ^te hâdiselere son mahiyeti veren ihtiiâf, bu itimadüizhktır. Ve bu itimad. siilığı izale etmek mümkündü. Mümkün olduğu halde bu yolda teşebbüsler vuku bulmaması şüpheyi büsbütün kuvvetlen. dirmiş, hattâ İngilterenin müttefiklerini dahi düşündürmüş vc bir teşebbüste bu. lunmak için hazırlanmalarına scbeb olmuştur. Hindistanın dünya hürriyetile alâkası varsa, Hindlilcrin dediği gibi, evvcîâ Hindistanın hürriyetini tanıraak gerektir. Gümrük cıkıs vergâsî ahnacak mallar Ankara 14 (Telefonla) Gümrük çıkış vergisi hakkındaki talimatname bugün Resmî Gazetede çıktı. Buna göre bütün yerli mallar ve yabancı menşeli olup Türkiyeye gümrük vergisi ödenerek veya muaflıktan faydalandırılarak sokulmuş ve milüleşmiş mallar çıkış gümrük versisine tâbidir. Gümrük çıkış vergisinin matrahı malların Türkiyede teslim mevkiinde nakil vasıtasına yüklenmesine kadar olan masraflarla birlikte satılış bedelid ; r. İhracat bedeL'eri üzerinden hükumotçe verilen primler de gümrük çıkış vevgisine ilâve olunacaktır. Çıkış verjisir.e tâbi mallann vergisini vermeden hudud haricine çıkaran veya bunlara teşebbüs edenlerle bu malları vergi, müstesnaları arasmda gö^termek üzere hile ve desise istimali suretile hakikate aykırı beyanda bulunanlar hakkında 6 aydan 3 senej'e kadar hapls cezasile birlikte çıkış vergisinin bir katı tutarmca ağır para cezası verilecek, ve malları musadere olunacaktır. H harp tebliği (Ba? tarafı 1 inci sahıfedej Karadeniz kıyısındaki düşman liman tesisleri AJman hava kuvvetlerinin tesırli taarıuziaıına hedef tutulmaktadır. Bu taarruzlar sırasında bombalarla iki büyük taşıt gemisi hasara uğratmnıştır. 10 ağusios gecesi bir Alman hızlıbotu Tuapse açığmda 4,000 tonilâtoluk bir taşıt gemisi batırmıştır. Don dirseğinde bir Alman hava alannıa taarruza teşebbüs eden bir düşman uçak teşkiii Alman avcılan ve hava karşıkoyma ateşile filen yok edilmiştir. 45 mütearrız uçaktan 35 i düşürülmüştür. Voronej çevresinde Bolşeviklerin yaptığı teSelli taarruzları akim kalmış'.ır. Çetin çarpışmalarda 56 tank tahrib edilmiştir. Viasma doğusunda ve Rjev yakımnda kuvvetli düşman taarruzlan şiddetli çar. pışmalarla ve kısmen karşılık taaıruz,arla bertaraf edilmiştir. Bu münaiebetle topyekun 70 tank tahrib olunmuştur. Hmen gölünün cenub doğusunda ve Volchov cephesinde düşman taarruzları Alman kuvvetierinin inadlı mukav'emetLerile krrılmışür. Kola koyundaki düşman ÜESÜ başarile tekrar bombalanmış. r. Dün doğu cephesinde topyekun 125 ovyet uçağı düşürülmüştür. Yalnız 8 Alman uçağı eksikür. Büyük bir Sovyet çetesi imha (Bastaratı 1 inci sabifede) Moskova 14 (a.a.) Geceyansı tebliğine ektir: Kletskaya'nın cenubunda sayıca üstün düşman kuvvetlerine karşı muharebe edilmiştir. Bir Alman taburu ezilmiştir. Krasnodar çevresinde Ruslar çiddetli taarruzları püskürtmüşler ve 140Û Alman öldürmüşlerdir. Briansk cephesinde bir ırmak geçilmiş ve müteaddid meskun yarler Ruslar tarafından İşgal edilmiştir. Kotelnikovo'nun cenub doğusunda şiddetli muharebeler olmuştur. Kuslar karşı taarruz yaparak Abnanlan kaçırmışlardır. Minaraldi Nodi ve Çerkesk mıntakasında sayıca üstün düşman kuvvetlerine karşı şiddetli müdafaa muharcbeleri yapılmaktadır. Voronej çevresinde meskun bir yer İşgal edilmiş ve bir Alman alayı bozguna uğratılmıştır. Moskova 14 (a.a.) Öğle tebliği: 13 ağustos gecesi kuvvetlerimiz Kletskaya, Kotelnikovo şimal doğusu bölgelerile Minaraldi Nodi, Çerkesk, Maikop ve Krasnodar çevrelerinde düşmanla çarpışmalar yapmışlardır. (Başmakaleden devam) l'mumî valinin suvarelerinde siyah renkli ve parlak mücevheratlı, şatafaîl: bir halita vardır, az çok kuvvetli racalar her dereceden u her meslekten İngilulcr ve Britanyaîı güzel kaaınlar. Bütün bunlar yekdiğerinden nefret eder'.er, biıbir. lerine kased ederler, birbirlerinıu ölümierini istiyecek kadar düşmanhk hisierüe meşbudurlar. Fakat gene bütün bunlar birbirleıine hulus çakarlar, herkesçe bilinen sırları yekdiğere tevdi ederler, ileri dostluk tezahürleri gosterirler. Büylccc araiannda anlaşmış olmak san"atına maliktirler. Zavahire bakılarak hükmulunabilir ki para ve unvanların kudreti hiç olmazsa bir müddet için en köklü Asyah aleyhtan hislere gem vurmuştur. Zaten hiç kimsenin aldandığı yoktur, ba. his nıevzuu olan yalnız zahirî bir cephe. den ibarettir. " Daha aşağı tir basamakta başka bir hal: Bir Avrupah bir otel idare eder ve ue vakit bir müşteri giıer veya çıkarsa kapıyı açmak itiyadıııdadır. Yemeğini bitirmek üzere olan bir yerli, otelcinin kendisine kapıyı açmaması hakaretine uğramamak için bunun meşgul oiduğu bir zaraanı kollıyarak kendisini kapıya atar ve sanki arkasuıdan şeytan kovalıjormuş gibi sür'atle çıkar gider. Hindliler tahakküm altında bulunduk. lan hissinden başka müstevlilerde kâfi bir ahlâk hissi bulunmadığı intıbaile de müteessirdirler. Hindistanda her gün cereyan eden mi. salierin keraheti sinema filimlerinin verdikierile de katmeı leşir. Bu filinılerin ortaya koyduğu beyaz âlcnıi bir ahlâksız. lar, anormaller, hırsızlar, sefahet içlnde yüzcn uısanlar dünyasıdır, hattâ bir haj vaıılık, yaîancı facialar, inanılnıaz po. lis ve vodvil masalları dünyasıdır. Ver. üler garb medeniyetinin bu teşhirine karşı ne düşünmelidirler? .Beyaz ırk mensublan renkli ırkların kendilerine eskisi kadar hürmetkâr olmadığın. dan şikâyetgidirlcr? BunUa şaşılacak ne var? Benim şaştığım o ki bu vaziyet hâlâ az çok hürmetkâr kalabilmiştir!» Huxley bu filimlerden birinin sonunda seyircilerin Avrupalılara karşı yuhalarla ve istihzalarla, muhakkirane ve katilâne bir hiddetlc aj aklanmalaruıı bekleıniştir. «Hâlâ niçin lıcpsinin: Daha ne zamana kadar eşekler tarafından idare olunacağız diye sokaklara düşmediklerine ve ön. lerine rastgele bütün beyazlan öldüıme. diklerine şaşarım.» Acaba İngilizlerin iki itiyadları ycrlilerin fikrindeki bu ziyanları telâfiye kâfi midir? Giyinmeğe iüna ve yemek reji. minin alabiidiğine bolluğu. Hindislanda umumî validen en küçük memura katlar hiç bir İngiiiz yoktur ki akşam yemeği için ayrıca giyimniş olmasın. «Sanki inıparatorluğun tamamiyeti doğrudan <lo£ıuya siyah bir elbise ve katı bir göınlck giyihnesine bağlıdır.» Sonra da güııdc beş defa yemck kaidcsine asla riayelsizlik göstcrilıncz: Sabahleyin iki dela kalu valtı, üğle yemeği, ikindi çayı ve akşam yemeği. «Zahir, günde yalnız iki defa, hattâ ekseriya bir defa yiyen Hindli kendisini mağlub sayıyorl» İngilizler kuvvetüdirler, çünkü onlar çok yiyorlar. Buradan şu kolay inanca varılıyor: «Eğcr Hindliler dahi o kadar şahane yiyebil. seydiler, İngilizleri Hindistandan kovarlardı!» Şimdiye kadar yazılanlarla Huxley'in Hindistan üzerinde zengin notlar vc garib fikirlerle dolu kitabı tamamen tahlil edilmiş değildir, hattâ onun bütün mülâhazalan zikir bile olunamanııştır. Ancak naklolunan kadarı İngiiiz imparatorluğunun şimdi orada tesadüf etmekte olduğu zorlukların kısmen olsun anlaşılmasına yarar. İngiltere büyük müstemlekesini tamamen kaybedecek mi? Eğer onu muhafaza edebilecekse hangi rejim altında yaşanılacak? Buna hüküm vermek için beklemek lâzım. Kayda lâyıktır ki Huxley son seyabatindc Hindistandan ayrıhrken cehennemden çıkan bir adamın ferahlığını duymuştur. Kendisinin Hindistanda pek çok tanıdıklan ve dostlan olduğu halde son seyahatinde mUşahedelerine mevzu teş. kil eden Hindistan ahvalinden dolayı pek ziyade sıkılmış olduğu açıktır. «Burada hava değil, toz ve zehir teneffüs olunuyor. diyor. 150 yıllık Avnıpa işgali. Hin. distanda eski anarşi devrine nispetle hiç bir refah yaratmamıştır. Orada halk küU leleri için meşakkatli bir hayatla açlık vardır. Gözle görünür bir şuurhaline gelen bu felâketli vaziyet Hindistanda idare edenlerle idare olunanların arasındaki u . çuıumu her gün genişletmekte ve derinleştirmektedir. Acı müşahedelerinin keskin intıbaına göre Huxley Hindistandan bu halin uzun zaman devam edemiyece Bir İngilizin Ticaret Vekâletinin Hindistana mühim bir tamimi dair notları Hâlâ bazı yerlerde tesadüf olunan elkoma hareketlerlne derhal son verilıtıesi vilâyetlere biîdirildi Ben ne yazdım?.. Don dirseğinde Moskova 14 (a.a.) Reuter: Don'un batı sahilleri yakımnda Staiingvaj'ın karşısındaki dirsekte büyük piyade kuvvetleri arasmda şiddetli muharebeler cereyan ediyor. Daha batıda Almanların geıisinde şiddetli tank savaşlan hüküm sürmekte ve Ruslar Alman piyadesini tanklardan ayırmaktadır. Don dirseğinde hüküm süren muharebeler şimdi Kletskaya'nın cenub ve cenub doğusuna uzanan büyük bir çevrede cereyan etmektedir. olundu Berlin 14 (a.a.) 1^ N. B. nin öğrendiğine göre merkez kesiminin gerilerinde halkın da yardımile polis ve himaye teş. düeri tarafından bir Bolşevik çetesine karşı girişilen temizleme harekeıi nihaet bulmuştur. Üç hafta süren bu tenkil hareketi esnnsmda kesii ormanlarda ve bataklıklarda hareket eden Bolşevikler tamamile Kafkasyada Rus mukavemeti ok edilmiş Ve bu çevre tamamile Moskova 14 (a.a.) Reuter'in hususî emizlenmişür. Bu çete efradmdın 1400 muhabiri bildiriyor: ü ölmüş ve 400 ü yakalanmıştır. Hazer denizine varan demiryolu boyunca devam ecen Ahnan ileri hareketine ragmen Sovyet kıt'aları Kuban'ın merkezinde ve Kafkasyanm doğusunda mevzilerini inadla müdaîaa etmektedir. Cepheden gelen son haberlerden anlaşıldığına göre, Ruslar Krasnodar çevresinde ismi bildirilmiyen bir nehrin sahilleıinde tesirli ve şiddetli bir mukavemet göstermektedir. Dün sabaha karşı Almanlar bu nehri bir noktada geçmeğe muvaffak olmuşlarsa da Budapeşte 14 (a.a.) Ofi: Bir Ma karşı sahile varan bütün kıt'alar yok ar balıkçı her akşam ölmekte ve sa edümlştir. lahleyin dirilmektedir. Bu garib hâdise Turkev kasabasmda vukua gelmektedir. Balıkçının kalbl akşam o.unca durmakta ve sabahleyin yeniden şlemeğe başlamakta, balıkçı da bu suretle tekrar normal hayata kavuşmakadır. Garib şey! Bir Macar balıkçısı her akşam ölüyor, her sabah yenicien doğuyormuş! ömer Rıza DOGRUL Hindlstanda sükunet avdet ediyor Bombay 14 fa.a.) Reuter ajansmın hususî muhabirinden: Bu sabah Hindistanın her tarafmda umumî bir salâh devam etmekte olduğu örülmüş ve şimdiye kadar hiç bir yerde hiç bir hâdise çıkmamıştır. Bombayda mağazalar açılmış ve iplikhanelerle diğer fabrikaların ameleleri çalışmağa başla. mışlardır. Avrupa kıyafetinden çıkmak için elbiselerini çıkarmış olan Hindli amsle bu elbiselerini tekrar giymişlerdir. Bu hareketleri güvenlerinin artmakta olduğunun delilidir. Ticaret Vekâleti kadrosuna ilâve edilen memurlar Meclis dün tatil kararı verdi (Baştarafı 1 inci sahifede) tac edilmiş olduğundan gelecek içtimaın ikinciteşrinin 1 inci gününe bırakılmasına dair Trabzon meb'usu Hasan Saka ve Seyhan meb'usu Hilmi Uran'm teklifleri tas\nb edilmiş ve içtimaa son verilrriştir. Satışı serbest bırakılan gıda maddeleri Ankara 14 (Telefonla) Ticaret Vekilliği, satışı serbest bırakılan yiyecek maddeleri hakkında valiliklere yeni bir emir göndermişür. Bu emre göre, pirinç, bulgur, sadeyağ, beyaz peynir, kaşar, tulum peyniri, krema, yoğurt, tereyağı, kuru fasulye, nohud, mercimek, bakla, kaplıca, kumdarı için mahallî fiat murakabe komisyonlarmca tespit edilmiş bulunan toptan ve perakende azamî satış fiatlan kaldırılmaktadır. Bir Isısim komisyonlarca ayrıca verilmiş olan salâhiyetler üzerine süt, zeytin tanesi ve leblebi gibi maddelerin azamî satış fiatları da keza kaldırılmaktadır. Ankara 14 (Telefonla) Ticaret Ve j kâleti iaşe müsteşarlığı merkez teşkllâtmın İlgası hakkındaki karamame bugünkü Resmî Gazetede çıktı. Neşri tarihinden muteber olan bu kararname ile iaşe müsteşarlığı merkez teşkilâtı ilga edümekte, iaşe islerini görecek olan Ticaret Vekâleti teşkilâtının takviyesi için Vekâlete merkez ve vilâyetlerde kullanılabilmek üzere 45 memurluk bir kadro İlâve edilmektedir. Bu kadro baremin birinci derecesinden bir harb ekonomisi bürosu şefi ile bir propaganda bürosu şefi, 10 müfettiş, müşavir ve raportörlerden mürekkebdir. Muğlada kurakhk zail oldu Muğla 14 (a.a.) Uzun müJdettenberi devam eden kuraklık dün öğleden Tahran 14 (a.a.) Kabine 116 reysonra yağan sürekli yağmurlarla sona ermiştir. Bu yağmurlardan ot ve bostan. den 109 unu almak suretile meclisin Itimadım elde etmiştir. ar çok istifade edecektir. Yeni İran kahinesi itimad reyi aldı Bir gün dedi ki: «Ya Müzeyyen Hanımla... Ya Müzeyyen Hanıma bana eöylediğln gibi değil daha yakınsoıı? Ya ben bunu bir gün an!ars=m? Meselâ inkâr edilemiyecek bir vaziyet karşısmda kalırsam?» Gene öğleden evvel bir saatti. Bol bir bahar yağmuru döküldüğü için sokağa çıkamamıştılar. Sermed şaşırdı. «Ne demek istiyorsun, ne gibi?!.» dedi. Nuran, gözlerini bahçenin taze ve ıslak yeşilDaha önce tespit olunan fiatlan geçliklerinde gezdirerek dalgın dalgın, cezmemsk şartile zeytinyağı ve sabun satıbede konuşur gibi söylüyordu: şı da serbest bırakılmıştır. Ne gibi?. Meselâ meselâ, Müzeyyen Hanım günün birinde anne olsa... Sermed yerinden sıçradı. Nuran! diMerhume ye bağıracaktı. Fakat gene kızın haHüsniye Sadıkoğlunun linde tok bir sükunet vardı, yüzü içten gelen bir ışıkla aydmlanmıçtı. SerMevlidi med gayriihtiyarl koltuğa düştü, ve Hâtırası, kendisini tanıyan ve seartık yeni bir söz, yeni bir yemin balvenlerin kalbinden hiç bir zaman maktan âciz kalan zavallı başını elleri silinmiyecek olan, sevgili kızam arasına bıraktı. Gene kız şimdi, bir Hüsniyenin, birinci seneyi devriyei medjiım gibi basık bir sesle, tarie tane vefatı olan 16/8'942 tarihine mukonuşuyordu. sadif pazar günü öğle namazını mü. Bu böyle olacak, Sermed. Bütün teakıb Bostancı camii şerifinde inkisarları, zilletlerl sonuna kadar tatmevlidi şerif kıraat ve merhumenin maklığım lâzım. Öyle bir hale gelmeazlz ruhuna ithaf olunarak hatırası liyim ki, gönlümde bir evliya ku»r\eti taziz olunacağından arzu eedenle. olsa bile, artık kendi kendimi aldatarin teşrifleri rica olunur. mâmalıyım. Göreceksin, Sermed, MüBabası ve kardeşi zeyyen Hanım anne olacak. Gözlerini ıslak çiçek ve yaprak kü FIRTINASI «Cumhuriyet» in edebî tefrikası: 54 Yazaı: melerinden ayırarak birdenbire Sormedin yüzüne baittı ve İlâve etti. Hem de yakmda. O zaman Sermedin rengi attı, ağzının kenan elemli, asabî bir titreyişle gölgelendi. *** Yemek esnasında ve ondan sonra 1kindiye kadar her ikisi de acıklı bir hissi kablelvuku altında durgun durdular. Sanki kaderin kendilerine yeni baştan ayrılık ve ıstırab hazırladığım duyuyordular. Bu gelecek ayrılığm zehriri daha şimdiden tadıyor gibiydiler. Halbuki ortada bir bozgunun, hstta bir ahenksizliğin bile izl yoktu. F?kat bu duygu Nurana doğmuştu bir kere. Kendisi yskın bir matemin karartısında silinirken Sermed de garib bir halecanla, aşkınm üzerinde blr uğursuzluk dolaştığıru bissetti. Kanapede bir S A F İ Y E I birlne sarılmış oturuyordular. İkisi de sessiz ve boynu büküktü. Nuran dedi ki: İlkönce karar verdiğimiz gibi blrbirimizin olaydık Sermed, bu eziyetleri çekmiyecektik. Ancak o zaman gönül rahstını bulur ve tam manasile mes'ud olurduk. Gönül rahatı pek temenni edilecek bir şey mi, Nuran? Bilmem ama bana öyle geliyor ki insan son gayeleri de realize ettikten sonra uyuşur, aşk ve hasret heyecanını kaybeder. Bir san'atkâr ve bir âşık daima tokluk tehlikesinden kaçraahdır. Mahrumiyet hasreti, hasret aşkı, aşk eseri yaratır. Nuran bu sözleri mahzun baş ttareketlcvile reddediyordu. Bu dediğın belki gönlü, âsabı yorgun, mütereddi blr tip İçin. Benim sevgimin rnahrumiyetle, kıskanchkla filân ektublar alıyorum. Kâh Inu zalı, kâh imzasız. Büyük bir kısmı benden sevgi vc ttveccühierini esirgerniyorlar. Bazıları sitem ediyor, bazıları serzenişte bulunuyor. Hamdolsun küçük bir sayısı da beııi ya tekdir ediyor, ya' tehdid. Her gün yazı yazan bir gazeteci için Ankara 14 (Telefonla) Ticaret Vekili bütün Umumî Müfettişlik ve Va bu manzaradan mcnınun olmamak ve liiiklere bir taTiim göndermiştir Bu tamimde her türlü el koma kararlarmln bunu tabiî görmemek nankörliik olur. 25 7,1942 tarihinien İtibaren kaldırılmlş olmaslna rağmen bazl yerleıde hâlâ. Yazılarunızın okuyucu kütlesi üzerinde el koma kanrlarlnln tatbık edildiği anlaşıldlğlndan bu vaziyetin derhal önüne yaptığı tesiri bize gosterrnesi itibarile geçilmesi alâkarînrlardan rica edilmektedir. biz bu mektublara büyuk kıymet veririz. Diğer tarafcan her türlü maddelerin bir yerden diğer bir yere nakline mâni Bunların içlnde bizden hizmet istiyenolacak mahiyetts yapıld'.ğl bildirilen İdarî tahdidler^n önüne geçi'mesini ve bu leri de çoktur. Bu hizmetleri elimizden maddeleri vatandaFİarm serbest?e nakledebilmesi hususunda serbest blrakll ve ka'.tnıimizden geldiği kadar ifaya çamaslnı alâkadarlara tebliğ etmiştir. hşırız. Muvaffak olduğumuz zaman büyük bahtiyarük duyarız. İçlerinde cevab. sız ve neticesiz kalmış olanlar varsa, bu(Oustarah 1 inri sahifede) nu, alâkasızlığımıza değil, okuyucumuza bunlara refakat eden 3 saffıharb ,ve 4 memnun etmenin ya zorlufnna, ya imtaj"yare gemisi, bir çok kruvazör, dü kunsızlığına yormak doğru olur. Tekdir mektublanmn sitem ve serzezinelerce torpido mubribl ve daha küiıiş yazılarmın içinde hakhlan, sinirliWashington 14 (a.a.) Amerikalılar çük tonii'loda diğer bir kaç gemicfen lik yüzünden yazılmış olanlan ve yazıJaponkrm Fiorida ve Tulagi adaların mürekkebdi. O gün, İtalyan Alman hava ve de lurımızı başUa manada anlamış olmak daki hava alanlannı tahr;b etmişler ve niz teşkilleri bu kalabalık düşman ka sebebile gönderilmiş bulunanlan vardır. J.Ialayta adasile daha cenubda SanlcrisTchdide gelince; yirmi senedir her gün tobal adasma asker çıkarmışlardır. Deniz filesine karşı taarruza geçmişlerdir. Düşman aşağıdaki kayıblara uğra yazan bir muiıarrire bir sürii böyle tehçarpışması devam etmektedir. Net'ce he. did rnektubu gelmiş olmasını tasavvur nüz belli değildir. Japon gemileri bütün mı=t:r: İtalyan deniz ve hava kuvvptleri 2 edebilirsin'r. Bunların yaptığı yegâne kuvvetlerile savaşa giriştikleri için bir tesir, imzasız olmasının dogurdugu hidçok Amerikan taşıt gemileri tedirgin e kruvazör, B ticaret gemisî, 1 torpido dettir. muhribi. Ahnan deniz ve hava kuvvetdilmeksizin savaş bölgesinden geçip gitSon günlerde aldığım mektublar İçinmişlerdir. Bu gemiler tanklar, ağır si leri de Eagle tayyare gemisinden bsşka dört tiopet gemisini batırmağa mu de ikisi var ki, bu satırlann dizilmesine lâhlar ve mühimmat taşımaktadır. sebeb oldu. vaffak olmuşlardır. Salomon adalarındaki gelişmeler husuBirisi Lviçreden, digeri Istanbuldan Bunlardan başka, araiannda b : r safsunda intıbaının ne olduğu suaür.e M. fıharb gemisile iki tayyare gemisi bu gönd^ilen bu mektubların birincisi bunKnox «çok iyi» cevabmı vermiştlr. lunan diğer blr çok vapur ve harb ge dan bir ay kadar evvel yazdığım bir yazıda, İstanbulda her adım başında rasmisi de hasara uğramıştır. ladığımız küçük, fakat adamın karunı Ingib'z kafilesinden geri kalan oynatan hâdiseler karşısmda sogukgemilerden batırılanlar kanlılığımızı muhafaza cdemezsek, maRoma 14 (a.a.) İtalyan tebliğ:: zur o'ıduğumuzu, şimal memleketlerinAkdenizde son günlerde yakalanan tleki soğukkaıılılığın daha ziyade orave taarruz edilen düsman kafilesi birWashington 14 (a.a.) Bir müttefik liklerinden geri kalanlarile yapılan lard.ıki sükun ve intizamdan ve halkın taşıt gemisi Rio de Janeiro'dan 1,500 ki çarpışmalar sırasında yeni başarıLir el birbirinc karşı olan muamelesinden ileri geldiği ve onlan da bizim şartların içilometre uzakta Alman gemilerinin ta de edilmiştir. arruzuna uğramıştır. Taşıt gemisınin telDenizaltılar ve hızlı botlar bir kru ne suksak, onların da sıcakkanlı olasiz haberi bir Ingiliz kruvazörü tarafın vazör ile bir torpido muhribi ve üç caklarını yarı şaka, yarı ciddi yazmıştıra. İşte, İsviçreli Kariim, buna içerliyerek dan alınmış ve bu sularda bulunan baş. ticaret gemisi batırmışlardır. okunmaz bir imza ile gönderdiği mekka İngiiiz harb gemilerile birlikte telsizi Torpil ve bomba uçakları dört gemlalan kruvazör harekete geçerek Alman yi batırmışlar ve Cebelitarık istikamc tubda beni azarhyor ve diyor: «Filhakika bizim sıcakkanlı olduğn;emilerini yakalamış ve kuşatmışlardır. tlnde yol alan bir zırhlıya iki torpil muz, yahud soğukkanlılıgımızı muhafaza Alman gemilerinin tahribi işi bitiriimek isabet ettirmişlerd'ir. üzeredir. Alman hava deniz blrlikleri de dört edemediğimiz • hakkındaki mütaleanız doğrudan doğruya ırkımıza, tarilümize ticaret gemisi batırmışlardır. Marmariste büyük orman ve milliyotimize küfurdür.> 11 ağustosta isabet alan ve ynıplı o14 temrnuz tarihinde çıkmış olduğu ba yangınlan larak Cebelitarığa giden İngiiiz uçek mektubda yazılı makaleyi bir kere daha Marmaris (Hususî) Marmarise 3 sa gemisi Furîous'tur. Batırdığımız kruvazörler arasında cn cümlenize tavsiye ederim: t mesafede Hisarönil köyü civar orman. Evvelâ soğuk veya sıcakkanlılığın ırlaruıda yangm çıkmış ve ateş Hisarönü, son modelde olan Jlanchester kruvazökımıza karşı bir kiifür teşkil ettiği iddirü de bulunmaktadır. Turgud, Gültepe, Bayır köylerile bilhasDenizden kurtarılan bir çok düşman asını tamamen vâhîmeden ibaret telâkki sa arıcıuğm inkişafını temin eden üsmamürettebatı deniz üslerimlzde loplan etmek icab eder. Milletler vardır ki, sıniye köyünün çam ormanlarını tamamen cakkanlıdır; asabidir. Başka milletler ohrib ettikten sonra bu defa da Şerif mış veya hastanelere sevkolunmuçtur. Bir kısmı da Tunus kıyılanna çıkanl vardır ki, sogukkanlıdır. Bu ne bir iisAsaf çiftliği ormanlarına sirayet ederek tünlük, ne de düşkünlük Ifade eder. luğlanın Gökâbâd köyleri istikametine mıştır. 10 düşman uçağı İtalyan Alman Dünyanın en sogukkanlı, en telâşsız lerlemiş, bütün köylerdeki mükeüeflerm'Iletleri başmda Eskimolar, Lâponlar e tabur eratı da yangın mahalline sev avcılan tarafından düşürülmüştür. Biz gcür. Büiün Lâtin ırkı sıcakkanlıdır. topyekun 19 uçak kaybettik. kedildikleri halde maalesef vesaiksizlikİtalyan donanmasma mensub otta to Alizacları asabidir. ten söndürülmesine imkân hasıl olamaBeyhude ugraşıyorum. Samyorum ki, rajda İki gemi, biri ağır olmak suretile mıştır. Bu acı durum karşısmda bizzat bu mektubu yazan zat, yazımı «keyifsiz» hasara uğramıştır. yangın mahallintie bulunan Marmaris bir zamanında okunıuş veya yanlış anlaAlman tebliği tafsilât vermiyor kaymakamı vilâyetten vesait istemişse de mış. Mcktubunda, benim o makalede miiBerlin 14 (a.a.) Resmî tebliğ: maalesef vesait mevcudunun olmadığmı Hususî tebllğde de evvelce bildi talra ettiğim mevzu ile alâkası olmıyan yangın mahalline gelen vilâyet orman rildiği gibi Alman ve İtalyan hava ve kısımlar var. Bu nıeyanda bizim şarklı müdürü bildirmiştir. şarkı deniz kuvvetleri Akdenizde mühim bir bir millet oldugiımuzu, fakat Tahminlere göre Marmaris yangmın düşman kafilesinin büyük bir kısmmı fetetmiş bir millet o'.duğumuzu ileri sürahrib ettiği saha 200,000 hektar oiup tahrib ermiş ve dağıtmıştır. Bu devler mektedir. 'anan çam, meşe, pırnar, tehnal vesair İtiraf ederim ki, bu sözlerle ne demek çarpışm.asmın kat'î neticeleri hususî ormanlarm kıymetleri takdir edilemiye bir tebliğle bildirilecektir. istcdiğini anlıyamadım. Tesadüfen ba cek kadar yüksektir. Bununla beraber satırlar cline geçcr de bana bu noktayı Londra, Mihver tebliğlerini ;eçüımeleri îc90 an ve arıcıhk iradile izah lutfunda bulunursa, minnettar omubalâğalı buluyor alm olan bir çok Marmarisll ve köylülurum. Londra 14 (a.a.) Mihver tebliğerin fakrü zarurete düşecekleri söylenBuna intizaren mektubunun şu ton lerinde Akdenizde bir İngiiiz kafile kısmını birlikte okuyalım: mektedir. Acaba hükumetimiz ve bilhassa ilgili sine mühim zararlar verdirildiği habe«Bugünkü bozuîc, ağlanacak halin ziraat Vekâletimiz yanguı neticesi mil rini Büyük Britanya Bahriye Nezareti içinde acaba biraz da gazetecılerin suçu ,onlara mal olan zararları ve yangınları tekzib etmektedir. yok mudur?> Bahriye Nezareti her İki tarafın da önlemek için ormanlarmm kesafetine göDedim ya! Bu meçhul okuyucum bere vilâyet ve kazalara hattâ nafıalara zayiat verdiği muhakkak olmakla be nim yazımı okurken ve ba mektubu yaüçer beşer bin liralık alât ve edevat raber Mihver tebliğlerinde büyük bir zarken biraz sinirll imiş. mubalâğa bulunduğunu ve bütün taferemez mi? diye düşünülüyor. Bugünkü ağlanacak hal, hangi hal? silât geldîği zaman bir beyanat neşreTam istiklâl ve bariz bir siyasi htiviRoosevelt'in mesajı dileceğini bildirmektedir. Washington. 14 (a.a.) Atlantik mu Ingiliz kafilesi Maltaya varmağa yetle büyük ateş kasırgasının ortasında iimdik duruşumuz mu? kavelesinin yıldönümü münasebeüle reis muvaffak oldu Biz sıcakkanlıyız demede ırkımıza Roosevelt Mr. Churchill'e bir mesaj gön. Londra 14 (a.a.) Resmî: küıur sezen bir hassas kalb için aynl dermiştir. Manchester kruvazörünün battığı temilletin durumuna ağlanacak hal deyid olunmaktadır. Amirallık tebliği, mek bir tezad teşkil etmez mi? Yüzme ve atlama çok kuvvetli düşman topluluğuna rağNe diyebiliriz? Size bir şey tevdi edemen malzeme ile takvlye kıt'alarının müsabakaları Maltaya ulaşmağa muvaffak olduklannı yim. Yüz makale içinde ancak on tanesini Kadıköy Halke\inden: bildirmektedir. muharrirle okuyucu ayni manada aü15 ağustos 942 cumartesi saat 14 te Japon iddiaları yor. Üst tarafını muharrir başka niyet Moda yüzme havuzunda yapılacak yüzTokio 14 (a.a.) Salomon adalan de. me ve atlama müsabakalarına iştirak r.iz muharebesi hakkında Japon umumî ve maksadla ve başka şey anlatmak için yazıyor, okuyucu onda başka manalar :tmek istiyenlerin Halkevi idare mükarargâhı yeni bir tebliğ neşretmiştir: buluyor. dürlüğüne müracaatleri. Yarışlara herBu tebliğe göre, şimdiye kadar tesİşte çok defa karilerimizin ve bizzat kes girebilir. pit edilen rakamlar şunlardır: Japon kendimizin kurban gittiğimiı yanlışlık ği kanaatini edinerek dönmüş ve bunu kuvvetleri 13 İngiiiz ve Amerikan kruva. ve yanlış anlaşma bundan doğuyor. Bukitabmın her tarafında en kuvvetli ifa. zörünü, 9 torpido muhribini, 3 dsnizaltı nu sade bizim iyi yazamayışunıza hamve 10 r.akliye gemisini batırmış ve bir Ietmck insafsızlık olur. delerle belirtmiştir. Kuvvetli İngiiiz edibinin korktuklan kruvazörü, 3 torpido muhribini ve bir İkinci mektuba gelince; o biçare tıpkı nakliye gemisini ağır hasara uğratmış (yajmur yağacak) diyene tokat atan işte geldi çattı! lar dır. ve sorunca (sen bana ördek dedin, ben YUNUS NADt ördek sözüne kızanm) diye bunu iaaha çük gördüğü yüzündeki ifadeden anla çahşan adamın vaziyetindedir. Bir kelişılıyordu. me benzeyişinden tutturup blr lümre Ue Mademki böyle çiy bir sualı or alay ettiğime zahib olmuş ve bir Don taya attın, pekâlâ, ben de cevab ve Rişot edasile (imzasız) mektub gönderreyim. Değil mı ki başka türlü anla m:ş. Burada kendisinden bahsedişim, mıyacaksın. Evet, sevişenler muhakkak yazımı anlamamış olduğunn izahtan ıievlenir. Her ne pahasına olursa olsun. yade, hatta tehdid ve küfür mektublaEğer böyle olmazsa mutlaka bir tanıf rüe de meşgul olmayı işimizin icabı tetan birinde kaüeşlik vardır. Şimdi ben lâkki ettifimizi göstermektir. de sana sorayım, müsaadenle. Sence Bütün bunlardan sonra: sevişenlerin evlenmesine lüzum yok Ben ne yazdım, sen ne fehmettin garib efsanedir? mu? kamçılanmıya ihtiyacı yok. Ben yüz Dcmemek kabil mi? Sermed, yerinde rahatsız oturur gibi. bin defa doysam, hem hiç doyulur mu? B. FELEK Elleri, kostümünür. Ne diyordum, ben doysam... Fakat doy kımıldamyordu. dizlen üzerinde geilen kumasmı çemak ve bıkmak diye bir şey yoktur. Bürhaneddin ve Seniye Hakikî sevgide insan namütenahiyi a kiştiriyordu. Biraz düşündükten sonra Tepsinin skeçleri rar ve bulamaz. Onun için dsima aç sahte ve korkak blr sesle: Bence lüzum yok, dedi. Nuran: Bürhaneddinin halkımıza yeni tarzda tır, daima hasret çeker. Araya sun'î aynlıklar, sun'î mesafeler koymağa lüPeki, dedi, bu cevabım belledim. gösterdiği edebî skeçler dün akşam Uk defa olarak Suaciiye Plâjı kazinosunda zum yok. Rica' ederim, sen de unutma. Sermed, Nuranı incltmekten korka havanın fena olmasına rağmen güz!4e Sermed, kızın haris kıvrıntılı al dudaklarına, bembeyaz pürüzsüz alıuna rak zaman zaman söylediği yalanlarla bir halk kütlesi önünde büyük muvafbakıyor, içini çekiyordu: «Ne kajar aksi tesir yaptığını, gene kıza karşı a fakıyetler kazandı. İki san'atkârın Şairiâzam Hâmldin gene, çok gene daha!.» Söyliyeceği sö çık siyaset kullanmanın daha hayırlı zün tesirini düşünmeden birdenbire olacağını anlıyordu. Birdenbire, kendi asanndaki tarn inşadlan ve Seniye Tepsinde nadiren görülen, fakat gbrüldü sinin emsalsiz danslan sürekll alkış tusordu. Nuran, sevişen bir çift mutlaka ğü zaman da çok yaraşan tavrı, vakur fanlarilp karşılanmıştır. KAŞİD RIZA TİVATROST3 evlenmeli mi? Bu sabit fikir senin zih ve temkinli bir erkek halini buldu. Nuranın ellerini tutru, onu muhşbHalide Pişkin beraber nine ne kuvvetli saplanmış. betli bir şefkat nkşayışile yavaşça ken HarMyede. BeUu bahçesimn Alaturka Gene kız kanapenm arkalığına doğru dine doğru çekti. kısmlnda bu gece saat (21"0) da çekilerek bir müddet Sermedi süzdü. (Arkası var) K Ö R D Ü Ğ Ü M Şu anda karşısındakini haklr ve kü Amerika, Salcsnon adalarından ikisine daha asker çikardı Mihver ididaBarı Atlantikte kus lıîan bazı Alman gemileri femizleniyormuş! EROL

Bu sayıdan diğer sayfalar: